«Μια παρέα φίλων. Άλλος ξεχωρίζει για τον πλούτο του και άλλος για την αφιλοχρηματία του. Κάποιος διακρίνεται για την ομορφιά του σώματός του και κάποιος για την καλλιέργεια της ψυχής του. Όλοι, όμως, ξέρουνε να χαίρονται κάθε στιγμή της ζωής. Ξέρουνε ν’ απολαμβάνουνε τα καλά του έρωτα. Ποιος είναι, όμως, ο αληθινός έρωτας και ποια η χρησιμότητά του στην ανθρώπινη ζωή; Το σκίρτημα που αναβλύζει για τα εξωτερικά κάλλη ενός συνανθρώπου ή το ποθοπλάνταγμα που πηγάζει για τον ψυχικό του κόσμο; Τι ωφελεί η σωματική εκγύμναση ή ο χορός και τι το ποτό τον άνθρωπο στην καθημερινή ζωή; Η αξία του ψυχικού πλούτου, της σωματικής ομορφιάς και του υλικού πλούτου. Οι γραμματικές γνώσεις. Η γονική αγάπη προς τα παιδιά. Η πραγματική φιλία μεταξύ των ανθρώπων και η θεοσέβεια.
Ενώ η υπόλοιπη πόλη γιορτάζει, με λαμπρότητα περισσή, τα Μεγάλα Παναθήναια, τούτα είναι τα θέματα που στριφογυρίζουν στο συμπόσιο, το οποίο διοργανώνει ο πλουσιότερος απ’ την παρέα για τους φίλους του.
Και το συμπόσιο αυτό μας περιγράφει, όσο μπορεί αντικειμενικά, ο Αθηναίος ιστοριογράφος, παιδαγωγός, φιλόσοφος, πολιτειολόγος, στρατηγός και οικονομολόγος του 5ου και 4ου προχριστιανικού αιώνα, Ξενοφών, δίνοντας κυρίαρχη θέση στο αφήγημά του στο δάσκαλό του και διάσημο φιλόσοφο, Σωκράτη. Η υπόλοιπη παρέα, των νεαρών σε ηλικία μελών της οποίας οι διάλογοι είναι «ζωντανοί» και κρατούν διαρκώς σ’ εγρήγορση τους αναγνώστες και «δεμένοι» άρρηκτα με την κοινωνική θέση και την ιδεολογία του κάθε συνδαιτυμόνα, απαρτίζεται από γνωστούς από άλλα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας Αθηναίους: Καλλία, Αυτόλυκο, Λύκωνα, Κριτόβουλο, Ερμογένη, Χαρμίδη, Αντισθένη, Νικήρατο, Φίλιππο το γελωτοποιό και το Συρακούσιο «ιμπρεσάριο» […]».
Και καθώς, λοιπόν, ξαναδιάβαζα προ ημερών την – ανέκδοτη, δυστυχώς, ακόμη – απόδοση, την οποία είχα δοκιμάσει να φέρω για το αρχαιοελληνικό κείμενο του Συμποσίου τούτου του Ξενοφώντος, του οποίου τον πρόλογο μόλις διαβάσατε, στα Νέα Ελληνικά πριν καμιά δεκαπεναταριά χρόνια, σκεφτόμουν μήπως άραγε δεν φταίει μονάχα το facebook ή τα sms ή το viber που οι άνθρωποι του καιρού μας έπαψαν να έχουν αληθινούς φίλους και να διεξάγουν διά ζώσης μαζί τους φιλοσοφικές συζητήσεις ή να αναζητούν, συζητώντας με τον κοινωνικό περίγυρό τους, λύσεις για όλα όσα τους απασχολούν καθημερινά. Μήπως άραγε δεν φταίνε μόνον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που συχνά γίνονται οι συγκαιρινοί μας εσωστρεφείς και ενίοτε μονόχνοτοι…
Και εάν η απάντησή σας είναι καταφατική, ας προσπαθήσουμε όλοι μαζί ν’ αλλάξουμε τα πράγματα πριχού είναι αργά, πολύ αργά και για το ανθρωπολόι και για τον κάθε άνθρωπο. Τι εννοώ; Ας αρχίσουμε με μια προσπάθεια αυτογνωσίας για να δούμε τι μας αποξενώνει από τους άλλους και πώς θα διώξουμε ό,τι μας έχει αλλοτριώσει και έπειτα, σιγά – σιγά, όπως τα παιδιά όταν μαθαίνουν να περπατούν, να βαδίσουμε στα μονοπάτια μιας ανιδιοτελούς και άδολης συναναστροφής με τους συνανθρώπους μας …
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι φιλόλογος, Msc Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Διαχείρισης Πληροφοριακών συστημάτων