Η αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα του κρητικού ελαιολάδου αποτελεί μονόδρομο τονίζουν οι ελαιοπαραγωγοί που επιμένουν στην άμεση λήψη μέτρων ώστε να διαφυλαχτεί το προϊόν .
Το θέμα αυτό αποτέλεσε το αντικείμενο της ευρείας συνάντησης εργασίας που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα στο δημοτικό κτίριο του Αδελε, όπου στεγάζονται οι οικονομικές υπηρεσίες του δήμου Ρεθύμνης.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο περιφερειακός σύμβουλος, μέλος της οικονομικής επιτροπής της Περιφέρειας Κρήτης κ. Κακογιαννάκης Νίκος, ο αντιδήμαρχος Αγροτικής Ανάπτυξης & Πολιτικής Προστασίας Δ.Ρ. κ. Αγριμάκης Νίκος, οι δημοτικοί σύμβουλοι Δ.Ρ. κ.κ. Κιαγιάς Δράκος, Συριανόγλου Τάσος και Μποτωνάκης Μποτόνης, η προϊσταμένη Διεύθυνσης Γεωργίας κα Βιδάκη Γεωργία, πρόεδροι τοπικών κοινοτήτων, αγρότες της περιοχής, αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες και γεωπόνοι.
Στο πλαίσιο της συζήτησης εξετάστηκαν διεξοδικά όλες οι παράμετροι του έργου της δακοκτονίας με τον τρόπο που εφαρμόζεται ως σήμερα και συναποφασίστηκαν δράσεις και προτάσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά του.
Με δεδομένο ότι η χαμηλή ποιότητα της φετινής ελαιοπαραγωγής οφείλεται στην προσβολή του ελαιοκάρπου από τον δάκο και με διαπιστωμένη την καθυστέρηση του έργου δακοκτονίας η οποία είναι συνέπεια της γραφειοκρατικής και χρονοβόρας διαδικασίας που ακολουθεί το αρμόδιο υπουργείο το αποτέλεσμα είναι όταν πλέον ανατίθεται στην Περιφέρεια Κρήτης η υλοποίηση του έργου, να είναι πλέον αργά για την αποτελεσματική καταπολέμηση του δάκου. Παράλληλα η σημαντική υποχρηματοδότηση έχει ως συνέπεια την ανεπαρκή εφαρμογή των μέτρων.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του δήμου στη διάρκεια της σύσκεψης αποφασίστηκαν τα εξής:
Α. Υιοθετήθηκε πλήρως το σκεπτικό και οι προτάσεις του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ), ο οποίος είναι ο κατεξοχήν αρμόδιος επιστημονικός φορέας που έχει στη διάθεσή της η τοπική αυτοδιοίκηση για τη διαχείριση ενός τόσο κρίσιμου, για την οικονομία αλλά και την τοπική κοινωνία, ζητήματος, όπως είναι το ελαιόλαδο. Οι προτάσεις που έχει μελετήσει και προτείνει ο ΣΕΔΗΚ αποτυπώνονται στα ακόλουθα:
1. Οι δακοπροσβολές αποτελούν παράγοντα υποβάθμισης ποιότητας του ελαιολάδου, επηρεάζοντας κυρίως την οξύτητα, την οξείδωση και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά του.
2. Οι δολωματικοί από εδάφους ψεκασμοί, εφαρμοζόμενοι συλλογικά, έχουν αποδειχτεί ως η πλέον αποτελεσματική αλλά και προσφορότερη περιβαλλοντικά και διατροφικά μέθοδος για την διασφάλιση της παραγωγής ποιοτικά και ποσοτικά.
3. Η πλημμελής και αναποτελεσματική δακοκτονία έχει σαν συνέπεια σοβαρές περιβαλλοντικές, διατροφικές και οικονομικές και επιπτώσεις κυριότερες από τις οποίες είναι:
(α) Η υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου, η οποία εκτός των άλλων επηρεάζει την τιμή του, γεγονός που πλήττει τη συνολική οικονομία του νησιού.
(β) Η εξώθηση των παραγωγών σε εφαρμογή ατομικών ψεκασμών πλήρους διαβροχής των δέντρων με ισχυρά εντομοκτόνα με συνέπεια σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον, την υγεία των καταναλωτών και την δυσφήμιση του προϊόντος.
4. Η αποτελεσματικότητα της επιλεγμένης μεθόδου δακοκτονίας προσκρούει στη γραφειοκρατία και την υποχρηματοδότηση. Είναι γεγονός πως ενώ αυξάνονται οι απαιτούμενες διαδικασίες και απαιτούνται 45 περίπου αποφάσεις για την προμήθεια φαρμάκων και ενέργεια των προσλήψεων, μειώνονται συνεχώς οι διατιθέμενες πιστώσεις.
5. Οι οικονομοτεχνικοί παράγοντες κρίσιμης σημασίας που απαιτείται να εξασφαλιστούν για ικανοποιητική αποτελεσματικότητα της δακοκτονίας είναι:
– Έγκαιρη εξασφάλιση των υλικών δακοκτονίας (εντομοκτόνων και πρωτεϊνών)
– Έγκαιρη πρόσληψη, εκπαίδευση και τακτική αμοιβή του προσωπικού.
– Μέριμνα για προστασία όλων των δέντρων της προστατευόμενης περιοχής ανεξαρτήτως ποσοστού καρποφορίας.
– Παρακολούθηση και έλεγχος των ψεκασμών με χρήση σύγχρονων μέσων τεχνολογίας (GPS, δοσομετρητών κ.α.) ώστε να ελέγχεται και η πορεία του δικαστικού μηχανήματος αλλά και η δόση του ψεκαστικού υγρού ανά δένδρο.
– Αποτύπωση «εστιακών θέσεων» σε ορθοφωτοχάρτες κάθε περιοχής με βάση στοιχεία του ελαιοκομικού Μητρώου.
6. Ο εξορθολογισμός και η εξασφάλιση της εισπραξιμότητας της εισφοράς του 2% που πληρώνουν οι παραγωγοί για τη δακοκτονία στα ελαιοτριβεία μπορεί να καλύψει σημαντικό μέρος της συνολικής δαπάνης και να επιτρέψει τη σωστή εφαρμογή της.
Στην Κρήτη με μέση παραγωγή 100 χιλ. τόνων ετησίως, η εισφορά των παραγωγών μπορεί, αν εισπραχτεί και αποδοθεί σωστά, να αποφέρει 5-6 εκ. €
Β. Μελετώντας τα παραπάνω στοιχεία, οι συμμετέχοντες λοιπόν στη σύσκεψη σε συμφωνία με το ΣΕΔΗΚ συναποφάσισαν, ως άμεση λύση, να διεκδικήσουν την ανάθεση, σε επίπεδο διοικητικών, επιστημονικών και οικονομικών αρμοδιοτήτων, του συνολικού έργου της δακοκτονίας (σχεδιασμό προγράμματος , επιλογή και προμήθεια φαρμάκων, υλοποίηση ψεκασμών κλπ) στην Περιφέρεια Κρήτης, η οποία διαθέτει στελέχη με την απαραίτητη τεχνογνωσία και παρά τις καθυστερήσεις για τις οποίες δεν φέρει ευθύνη μόλις της ανατεθεί από το αρμόδιο Υπουργείο το έργο, οργανώνει με αμεσότητα και επάρκεια παρά την πίεση του χρόνου την εφαρμογή της δακοκτονίας.
Γ. Παράλληλα αποφασίστηκε να επιδιωχθεί η Ίδρυση ειδικού Φορέα Προστασίας Ελαιοπαραγωγής στην Περιφέρεια, στον οποίο να διαβιβαστεί η συνολική διοικητική, επιστημονική και οικονομική ευθύνης της διεξαγωγής της δακοκτονίας , η είσπραξη πόρων και η εκτέλεση δαπανών.
Οι πόροι του Φορέα μπορούν να προέλθουν από κρατική επιχορήγηση όπως γίνεται και τώρα, από τις εισφορές Δακοκτονίας οι οποίες θα πρέπει να είναι ανάλογες με τα προστατευόμενα δέντρα και όχι την παραγωγή και να παρακρατούνται από τις ενισχύσεις για την Πράσινη ενίσχυση της ΚΑΠ η από άλλα ειδικά προγράμματα της ΕΕ.
Δ. Τέλος στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε ορίστηκε Επιτροπή προώθησης των αρπαπάνω προτάσεων αποτελούμενη από τους κ.κ. . Αγριμάκη Ν. – Αντιδήμαρχο Δ.Ρ., Κιαγιά Δράκο – Δημ. Σύμβουλο, Εκπρόσωπο κοινότητας Πρίνου, Πατεράκη Μανώλη – Πρόεδρο Τ. Κοιν. Έρφων & Αντιπρόεδρο αγροτικού συλλόγου Ρεθύμνου, Σερλή Δημήτρη – Πρόεδρο Τ.Κ Χαμαλευρίου, Κατσανέβα Γεώργιο – Πρόεδρο Αγροτικού Συλλόγου Δ. Ρεθύμνης, Κακογιαννάκη Νίκο – Περιφερ. Συμβ. και Καλιγιάννη Κωστή – πρώην Δημ. Σύμβουλο Δ. Αρκαδίου – ελαιοπαραγωγό.
