Η πολιτική επικοινωνία σε επικίνδυνα μονοπάτια

Στον κλάδο της πολιτικής επικοινωνίας ο όρος «μεσοποίηση της πολιτικής» υποδηλώνει την προσαρμογή κομμάτων και πολιτικών στις επιταγές και τις απαιτήσεις των μέσων ενημέρωσης, την εργαλειακή δε χρήση αυτών για την επίτευξη πολιτικών στόχων. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όταν ένα πολιτικό κόμμα ή ένας πολιτικός επιλέγει να χρησιμοποιήσει ένα μέσο επικοινωνίας, όπως για παράδειγμα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με σκοπό να μεταδώσει το μήνυμα του και να πετύχει τους πολιτικούς του στόχους, υπόκεινται στους κανόνες του μέσου που χρησιμοποιεί. Συνήθως το μήνυμα που μεταδίδεται από τα συγκεκριμένα μέσα αυτά είναι σύντομο, αποσπασματικό και ανάλογα το περιεχόμενο προσωποποιημένο, δραματοποιημένο κ.τ.λ. Το γεγονός αυτό δεν έχει επίπτωση μόνο στους πολιτικούς ως πομπούς των μηνυμάτων, αλλά και σε εμάς τους πολίτες ως αποδέκτες. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως εργαλείο επικοινωνίας έχουν αρκετά θετικά, όπως την άμεση πρόσβαση και γρήγορη διασπορά της πληροφορίας ή τη διαδραστικότητα. Έχουν όμως και αρκετά αρνητικά. Υποπληροφόρηση, παραπληροφόρηση, χρήση τους ως εργαλεία διασυρμού και στοχοποίησης κ.α.

Πριν λίγες ημέρες ένας υπουργός, ο κ. Πολάκης, ανήρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook μια θετική είδηση. Δημοσιεύοντας ένα άρθρο για την προκήρυξη έξι θέσεων ειδικευμένων ιατρών στο ΕΚΑΒ Αθήνας ανέφερε: «6 θέσεις για το ΕΚΑΒ οι 2 για τις κινητές μονάδες νεογνών, παιδιάτρων- νεογνολόγων όπως είχαμε υποσχεθεί πως θα γίνει». Η συγκεκριμένη δημοσίευση στο facebook έλαβε από τους διαδικτυακούς φίλους του κ. Πολάκη περίπου 250 likes (μου αρέσει). Λίγες μέρες αργότερα έκανε την επίμαχη ανάρτηση με τις φωτογραφίες από το σπίτι του καθηγητή κ. Συνολάκη όπου μάλιστα ανάφερε και την ακριβή διεύθυνση του σπιτιού του. Ο καθηγητής Συνολάκης εκπόνησε μια μελέτη σχετικά με το τι θα μπορούσε να συμβεί για να αποφευχθεί η τραγωδία στο Μάτι που δεν συμβάδιζε με τα λεγόμενα της κυβέρνησης και αμέσως στοχοποιήθηκε ως αντιφρονούντας. Η συγκεκριμένη ανάρτηση του κ. Πολάκη έλαβε από το ίδιο κοινό περίπου 1.200 likes. Μια θετική είδηση 250 likes, μια αξιόποινη πράξη και επίθεση σε έναν «αντιφρονούντα» 1.200 likes. Και μπορεί τα συμπεράσματα για τον κ. Πολάκη να έχουν από καιρό βγει από τους πολίτες τους οποίους τελικά και κρίνεται. Όμως τι λέει το γεγονός αυτής της διαδικτυακής «αρέσκειας» και προτίμησης τέτοιων πρακτικών για εμάς ως κοινωνία;

Οι πολίτες σπάνια πλέον ασχολούνται με βαρυσήμαντες πολιτικές αναλύσεις ή με εκτενή κείμενα άρθρωσης επιχειρημάτων. Όλο και περισσότερο, αρκούμαστε στην επιφανειακή πολιτική επικοινωνία, στην επικοινωνία της ατάκας και το διαδικτυακό «μαλλιοτράβηγμα». Όλο και περισσότερο η πολιτική προσωποποιείται και ο νηφάλιος πολιτικός διάλογος υποχωρεί. Όλο και περισσότερο πέφτουμε στην παγίδα της ακραίας πόλωσης που λειτουργεί αντανακλαστικά ως ο μόνος εναπομείναν μηχανισμός πολιτικής επιβίωσης εκείνων που την χρησιμοποιούν. Όμως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να φτάσουμε στο σημείο να επικροτούμε ως κοινωνία τέτοιες πρακτικές στοχοποίησης. Ακόμη περισσότερο όταν εκείνοι που στοχοποιούν είναι υπουργοί και εκείνοι που στοχοποιούνται είναι καθηγητές και γενικά πολίτες που θεωρούνται από την εκάστοτε εξουσία ως «αντιφρονούντες». Γιατί όλοι γνωρίζουμε που οδηγεί αυτό το μονοπάτι.

Πρέπει να επιλέξουμε τον δρόμο που θα ακολουθήσουμε ως κοινωνία. Ο δρόμος των απανταχού «Πολάκηδων» είναι εκείνος του φαύλου κύκλου με αντιφρονούντες και επικροτούντες της εξουσίας που εναλλάσσουν ρόλους ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ο άλλος δρόμος είναι εγκαταλείποντας αυτές τις τακτικές, να επιχειρούμε τη δημιουργία τόσο μέσα από τη σύνθεση όσο και μέσα απ’ την αντίθεση.