Η καταξιωμένη της νεοελληνικής λογοτεχνικής σχολής, πολυβραβευμένη και πολυαγαπημένη, εντός και εκτός της χώρας, ποιήτρια Χρυσούλα Δημητρακάκη, με το έμφυτο ταλέντο της, την ελεύθερη, πρωτοποριακή τεχνοτροπία της, τις ιδιαιτερότητες της υπερρεαλιστικής απόδοσης, μιας avant gard λογοτεχνίας, μας αιφνιδιάζει ευχάριστα και εντυπωσιακά από καιρού εις καιρόν με την απαράμιλλη, αστείρευτη δημιουργικότητά της. Σήμερα επανέρχεται με τη σμιλευμένη πένα της για να μας προσφέρει ένα ακόμα εξαίσιο ποιητικό recital. Τίτλος «Η σμίλη των Πελάγων».
Ο Οδυσσέας Ελύτης αναφέρει κάπου, ότι τον γοήτευσαν εις το έπακρον ορισμένοι δημιουργοί καλλιτέχνες γι’ αυτό το λευκό σημάδι που έκρυβαν στην ψυχή τους, γι’ αυτήν την αθωότητα, την αγνότητα, το ανεπιτήδευτο ύφος που απέδιδαν στο έργο τους και τους προσομοιάζει ως «λευκοφόρους την διάνοιαν». Επισημαίνει δε μεταξύ αυτών, τους ζωγράφους Κοκόσκα και Θεόφιλο, τους μουσικούς Μότσαρτ και Χατζηδάκη, από τους λογοτέχνες Ανατόλ Φράνς και Παπαδιαμάντη και από τους ποιητές Χαίδερλιν, Νόβαλις και Σολωμό. Αυτήν την ποιητική κατάταξη, επίζηλη διάκριση και χορεία θα αποδεχόμουν χωρίς επιφυλάξεις και θα τοποθετούσα τη συμπολίτισσα τη Χρυσούλα Δημητρακάκη, η οποία έχει αναδειχθεί προς πολλού ως ποιήτρια αξιώσεων.
Στη Χρυσούλα Δημητρακάκη συνυπάρχει και ενοποιείται το κόσμιο με το απέριττο, το ανεπίληπτο ήθος με την αισθητική καλλιέπεια λόγου, η εκλεπτυσμένη της ευαισθησία με τον αέναο ποιητικό της οίστρο και στοχασμό. Η ποίηση στον υπερρεαλισμό βρίθει μεταφορών και συμβόλων. Πρόκειται για λογοτεχνία παρεκκλίνουσα από το status quo της επικρατούσας και κατεστημένης τοιαύτης. Αυτή η ιδιάζουσα λογοτεχνία επιδιώκει την υπέρβαση του πραγματικού και του αισθητού, δίδει έμφαση στην υποσυνείδητη και άλογη σημασία των παραστάσεων που ενεργοποιούνται αυτόματα μέσω των αποθηκευμένων εντυπώσεων. Η Χρυσούλα Δημητρακάκη έχει εξειδικευθεί και ενδιατρίψει στο χώρο του υπερρεαλισμού και έχει ενστερνιστεί τη χρωματική διαφορετικότητα του λογοτεχνικού αυτού είδους όσον ελάχιστοι στη χώρα μας. Με ποιοτική επιλογή και πυκνή διατύπωση, με τον έντεχνο χειρισμό των λέξεων αναδεικνύει στο έπακρο το χαρακτηριστικό ύφος της υπερρεαλιστικής ποίησης. Σε χυμώδη γλώσσα μας μεταφέρει σε μια αισθαντική ασυνείδητη έκσταση, ένα ταξίδι ανάμεσα στη Σίβυλλά και στις Μούσες.
Η ποίηση της Χρυσούλας Δημητρακάκη προσελκύει, εκτός των άλλων, επειδή η διακεκριμένη συμπολίτισσα επιζητεί την απουσία του περιττού. Πουθενά δε συναντάμε τον πλεονασμό, το παραπάνω, το επιπλέον. Πουθενά το πάθος της απεραντολογίας μεγαλοστομίας και των πλατειασμών μιας φλύαρης λογοτεχνίας, με τις επιτηδευμένες και εκτεταμένες εκφράσεις και τα αποστεωμένα λεκτικά σχήματα. Η λιτότητα και η περιεκτική συντομία εμφαίνεται στα λακωνικά, αποφθεγματικά, αλλά και καλαίσθητα ποιηματάκια. «Λίγες στάλες», «κοχύλια πελαγίσια», «λάφυρα», «αέρινη φωνή» κ.ά.
Το ολιγόστιχο επιγραμματικό ποίημα κοσμείται από την απαράμιλλη τέχνη της συντομίας, της απλότητας, της μεστότητας στοχασμού, από τη νοηματική πύκνωση και αφαίρεση του περιττού. Η ποίηση της Χρυσούλας Δημητρακάκη αποπνέει χαρά και αισιοδοξία. Επισημαίνω το «Ταξίδι στο αρχιπέλαγος» και το «Σταλαγμίτες της άνοιξης». Μέσα από μια αρμονική σύνθεση, από λεκτικό, χρωματικό συνδυασμό συμβολικών παραστάσεων, μεταφορικών σημασιών και αλληγορικών νοημάτων, μας υποβάλλει μια ψυχική ανάταση και μας συνεπαίρνει με την ευαισθησία της. Παρεκκλίνει μεν από τους μετρικούς κανόνες του ρυθμού, αλλά ούτω πως εκφράζει το οιονεί ανέκφραστο, παρατηρεί το απαρατήρητο, εμφαίνει το αφανές προβάλλει το αδιόρατο, αφαιρεί το αφαιρετέο.
Είμαι της γνώμης, μετά από προσεκτική ανάγνωση της ποιητικής συλλογής, ότι το σημείο αναφοράς εστιάζεται στη λέξη «ταξίδι». Όχι βέβαια με την ακριβή, κυριολεκτική της έννοια, ούτε ακόμα και με τη θεμελιώδη. Η λέξη παρεμβάλλεται και διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο με τη μεταφορική σημασία της προοδευτικής κίνησης, στην οποία υποβάλλεται ο κόσμος, περνώντας από τη στατική κατάσταση του «είναι» στην εξελικτική πορεία του «γίγνεσθαι». Προς επίρρωσιν παραθέτω επίμαχες φράσεις. Στα προλεγόμενα της σελίδας 9 «σε καλούν, να κάνεις πράξη όλα τούτα που λογίζονται ταξίδια» και συνεχίζει η ίδια και μας ταξιδεύει σε τόπους αλαργινούς και θαυμαστούς: «Κι όμως όσο θα είμαστε μαζί, θα υπάρχουν ταξίδια κι όσο θα υπάρχουν ταξίδια, θα υπάρχει και η θάλασσα» σελ. 10. Και στη σελίδα 30 «Λίγοι που ταξιδεύουν χωρίς κανείς να τους διασφαλίζει ούριο άνεμο.. Στη σελίδα 41 «περίμεναν το φθινόπωρο να αρχίσουν το μεγάλο ταξίδι». Στη σελίδα 45 «Πάλι ταξίδια αρχινώ», στη δελ. 60 «σαν της αυγής, ατελείωτο ταξίδι η ζωή». Στη σελ. 61 «και πριν κάθε ταξίδι σου γυρίσεις να γεμίσεις από της γης σου τη σοδειά». Στη σελ. 14 «τότε αρχίζει το μακρύ ταξίδι του αρχιπελάγους».
Και βέβαια το ταξίδι ή τα ταξίδια είναι η μια πλευρά θεωρήσεως των πραγμάτων, από μια οπτική γωνία, γιατί υπάρχουν και πολλές άλλες πτυχές όπως π.χ. η ελπίδα στη σελ. 36 στο ποιηματάκι «Απαλλαγές». Ο ήλιος στη σελίδα 14 και στη 15 «το λευκό της σιωπής» και στο «Ήλιε μαντατοφόρε». Και για την αγάπη στη σελ. 30 «δεν είδαν να χάνονται τα σημάδια της άνοιξης και τα σημάδια της αγάπης» και στην επόμενη σελίδα 31 «πλησιάσαμε ο ένας τον άλλο πολύ κοντά, σχεδόν ενωθήκαμε, σχεδόν γίναμε ένα».
Η λάμπουσα γραφίδα της Χρυσούλας Δημητρακάκη αποπνέει μιαν απροσδιόριστη γοητεία, κατακλύζει από ακατάληπτα διάχυτα ψυχικά αρώματα, εγκαρδιώνει και ενισχύει με αυτοπεποίθηση, εμψυχώνει και εμπνέει πίστη στην ανηφορική, ακανθώδη πορεία της ζωής εν μέσω των θλιβερών και εντεινόμενων σήμερα τεκταινομένων.
Πολυδιάστατη προσωπικότητα η Χρυσούλα Δημητρακοπούλου με πολυμερή μόρφωση, με εντυπωσιακή γλωσσομάθεια, με αξεπέραστη κουλτούρα και με προηγμένο πολιτιστικό επίπεδο, έχει τιμηθεί για την εκλεπτυσμένη πένα της και πέραν των ελληνικών συνόρων. Η ποίησή της έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, ισπανικά, σανσκριτικά και κινέζικα, είναι εύλογο, να τιμά και να αναδεικνύει δεόντως τη γενέθλια γη!
Η παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε, υπό την αιγίδα της Παγκρητίου, στην κατάμεστη από την αθηναϊκή πνευματική elite, αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής.
Το χαρακτικό στο εξώφυλλο της Χ. Ζάρκου με τα δελφίνια συνδυάζεται με τον τίτλο και μεταφέρει συνειρμικά τη γεννητική ταυτότητα του βιβλίου. Εκδόσεις «Ιωλκός» Οκτώβριος 2014. Σελ. 125, σχ. 14Χ20 χαρτί πολυτελείας κρεμ.
