Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης την τελευταία επταετία έχουν πλήξει σε μεγάλο βαθμό τον κλάδο του λιανεμπορίου. Η περιορισμένη αγοραστική δύναμη, αποτέλεσμα των συνεχών επιβαρύνσεων των νοικοκυριών με μειώσεις μισθών και συντάξεων και αναντίστοιχη αύξηση των φόρων με την επιβολή ΕΝΦΙΑ, οδήγησαν την κατανάλωση σε βαθιά ύφεση και τους τζίρους των καταστημάτων στο ναδίρ. Τα λουκέτα των επιχειρήσεων δεν άργησαν να κάνουν την εμφάνιση τους και στην τοπική αγορά ενώ καθημερινά οι έμποροι του Ρεθύμνου, που έχουν κρατήσει ανοιχτά τα καταστήματα τους με τεράστιες δυσκολίες, προσπαθούν να ανταποκριθούν στα λειτουργικά τους έξοδα, το ρεύμα, το νερό αλλά και την καταβολή της μισθοδοσίας στους εργαζομένους τους, οι οποίοι επίσης έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο.
Σε όλο αυτό το σκηνικό της κρίσης τα αναπτυξιακά μέτρα που θα τονώσουν την αγορά μοιάζουν ανύπαρκτα ενώ αντιθέτως η αυξητική τάση της φορολόγησης και οι περιορισμοί κεφαλαιακών ελέγχων έχουν δημιουργήσει νέα εμπόδια στον κλάδο, την ίδια ώρα που η παραοικονομία αποτελεί τον βασικότερο ανταγωνιστή του νόμιμου εμπορίου. Μέσα σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον παρατεταμένης πλέον ύφεσης ο εμπορικός κόσμος προσπαθεί να επιβιώσει.
Σε τοπικό επίπεδο ο Εμπορικός Σύλλογος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και δράσεις με σειρά εκδηλώσεων -όπως για παράδειγμα στην περίοδο των Χριστουγέννων- σε μια προσπάθεια να τονώσουν την τοπική αγορά αλλά και να ενισχύσουν την κακή ψυχολογία των καταναλωτών. Ζητούν ωστόσο τη συνεργασία των τοπικών αρχών, του Δήμου, της Αντιπεριφέρειας, της Αστυνομίας και των άλλων ελεγκτικών μηχανισμών να σταθούν ο καθένας με βάση την αρμοδιότητα του στα προβλήματα του κλάδου και από κοινού να αναζητήσουν λύσεις για την προστασία του λιανεμπορίου αλλά και ενδεχομένως για την τόνωση της αγοραστικής κίνησης. Οι ίδιοι βλέπουν με θετικό μάτι τον νέο αναπτυξιακό νόμο ωστόσο καλούν την κυβέρνηση, έστω και τώρα να επανεξετάσει σειρά άλλων μέτρων, όπως αυτό της αυξημένης φορολόγησης που λειτουργεί όπως λένε αποτρεπτικά στην ενίσχυση του κλάδου.
Τα «Ρ.Ν.» συνομίλησαν με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργο Πολιουδάκη, ο οποίος σε συνέντευξη του μίλησε για τα προβλήματα του κλάδου σε τοπικό επίπεδο και κάλεσε τις αρχές να συμβάλουν όπως μπορούν και οι ίδιες στην άμεση αντιμετώπιση τους.
• Η τελευταία πενταετία φαίνεται πως αποτελεί την πλέον αρνητική περίοδο για τον κλάδο του εμπορίου, με μείωση τζίρου και κίνησης ακόμα και λουκέτα στην αγορά του Ρεθύμνου. Από την 1η Ιουνίου είχαμε μία ακόμα αύξηση του ΦΠΑ από 23 σε 24%. Τι συνέπειες θα έχει αυτό για τις επιχειρήσεις σας και κατά πόσο θεωρείτε ότι θα τις επηρεάσει;
«Πράγματι τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης που περνάει η χώρα, είναι τα χειρότερα χρόνια και για τον κλάδο του εμπορίου. Η μεγάλη μείωση μισθών και συντάξεων περιόρισε πολύ την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, με άμεσο αποτέλεσμα τη μεγάλη και ραγδαία πτώση του τζίρου των εμπορικών καταστημάτων. Από την άλλη η μεγάλη και συνεχής φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων έφερε αδυναμία σε πολλές από αυτές να συνεχίσουν τη λειτουργία, τους βάζοντας λουκέτο.
Από 1η Ιουνίου είχαμε αύξηση του ΦΠΑ από 23% σε 24%. Αυτή ήταν η έκτη αύξηση του ΦΠΑ σε έξι χρόνια και η δεύτερη τους τελευταίους 10 μήνες. Κάθε αύξηση λειτουργεί ως «κόφτης» της κατανάλωσης, του τζίρου, αλλά και των δημοσίων εσόδων. Στόχος της κυβέρνησης δεν θα έπρεπε να είναι η αύξηση του ΦΠΑ αλλά η είσπραξη του ΦΠΑ. Με τη νέα αύξηση του ΦΠΑ είχαμε αλλεπάλληλες αυξήσεις σε όλα τα προϊόντα και αγαθά, με αποτέλεσμα την ακόμα μικρότερη αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.
Δυστυχώς από το 2010 έχουμε βαρεθεί να αλλάζουμε τους συντελεστές ΦΠΑ σε υπολογιστές και ταμειακές μηχανές, με μέσο όρο μια αλλαγή τον χρόνο και μάλιστα χωρίς αποτέλεσμα…».
• Τι γίνεται με την παραοικονομία και το παραεμπόριο στην τοπική αγορά; Είναι ζητήματα που που απασχολούν τον κλάδο και σε ποιο βαθμό; Είδαμε πρόσφατα σχετική επιστολή του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου ο οποίος ζητά την εφαρμογή των νόμων σε σχέση με τη λειτουργία των λαϊκών τα παράνομα καταστήματα και τα κινέζικα… Σε τοπικό επίπεδο παρατηρούνται τέτοια φαινόμενα;
«Η παραοικονομία και το παραεμπόριο είναι προβλήματα που πάντα υπήρχαν και υπάρχουν στην αγορά και που υπάρχουν και στο Ρέθυμνο σε μικρότερο όμως βαθμό από το Ηράκλειο ή τα Χανιά, που είναι μεγαλύτερες αγορές άρα και το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο. Από το φαινόμενο της παραοικονομίας και του παραεμπορίου το κράτος χάνει μεγάλα ποσά από τη φοροδιαφυγή και τους δασμούς. Όσον αφορά το παραεμπόριο στην τοπική αγορά, εκτός του ότι είναι παράνομο, αποτελεί και μέσο αθέμιτου ανταγωνισμού για τα τοπικά καταστήματα. Δεν μπορεί ο καταστηματάρχης να πληρώνει ενοίκιο, προσωπικό, φόρους, τέλη για να συντηρεί το κατάστημά του και αυτός που κάνει παραεμπόριο να μην πληρώνει τίποτα. Όσο για την ποιότητα των προϊόντων που πουλάνε όλοι γνωρίζουμε τι προϊόντα είναι. Πιστεύω ότι η ΕΛΑΣ εδώ στο Ρέθυμνο κάνει πολύ καλή δουλειά στον τομέα του παραεμπορίου και του παράνομου εμπορίου και το φαινόμενο έχει περιοριστεί αρκετά.
Όσον αφόρα τη λαϊκή αγορά είναι μια αγορά που λειτουργεί νόμιμα και με κανόνες λειτουργίας, αρκεί αυτοί να εφαρμόζονται. Εμείς σαν Εμπορικός Σύλλογος δεν είμαστε αντίθετοι με τη λειτουργία της λαϊκής αγοράς. Είμαστε όμως υπέρ μιας λαϊκής αγοράς που θα λειτουργεί νόμιμα και σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας της και που θα μπαίνουν αυτοί που έχουν άδεια για τη λαϊκή αγορά και όχι έμποροι και παραγωγοί χωρίς άδεια.
Για τα κινέζικα καταστήματα υπήρξε πριν μερικά χρόνια μια μεγάλη αύξηση τους και στο Ρέθυμνο, αλλά πιστεύω ότι τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο «κινέζικα» σιγά-σιγά υποχωρεί και τα καταστήματα λιγοστεύουν. Οι καταναλωτές έχουν καταλάβει την ποιότητα των εμπορευμάτων που πουλάνε και σιγά-σιγά τους γυρίζουν την πλάτη και επανέρχονται στα τοπικά καταστήματα
• Δεδομένης της κρίσης και της ύφεσης που από ότι φαίνεται είναι ένα πρόβλημα που δεν θα ξεπεραστεί εύκολα και άμεσα, τι θεωρείτε ότι μπορεί να γίνει, ώστε να ενισχυθεί η τοπική αγορά; Ποιες είναι εκείνες οι πρωτοβουλίες που ίσως μπορεί να λάβει ο Εμπορικός Σύλλογος ή ακόμα και σε συνεργασία με τον δήμο ή την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου;
Δυστυχώς σε περιόδους οικονομικής κρίσης και ύφεσης αυτά που περνάμε τα τελευταία χρόνια, τα όποια προβλήματα περνάει κάθε κλάδος της οικονομίας μεγαλώνουν και διογκώνονται και προκύπτουν μεγάλες δυσκολίες στη λειτουργία των καταστημάτων. Εμείς σαν Εμπορικός Σύλλογος, παρ’ ότι η θητεία του νέου Δ.Σ. είναι μόλις 8 μήνες, είμαστε κοντά στον Ρεθεμνιώτη έμπορο-καταστηματάρχη και στα προβλήματα που τον απασχολούν. Ακούμε, συζητάμε και προσπαθούμε να προωθήσουμε το πρόβλημα εκεί που πρέπει για τη λύση του. Οι συνεδριάσεις του Δ.Σ. είναι ανοικτές στους εμπόρους και όποιοι θέλουν μπορούν να τις παρακολουθούν και να συμμετέχουν με θέσεις και προτάσεις τις οποίες και λαμβάνουμε υπ’ όψιν. Όσο για πρωτοβουλίες που μπορεί να πάρει ο Εμπορικός Σύλλογος, θα είδατε ασφαλώς την περίοδο των Χριστουγέννων την πόλη μας, που με πρωτοβουλία του Εμπορικού Συλλόγου, σε συνεργασία με τον Δήμο και το Επιμελητήριο, στολίστηκε και φωτίστηκε καλύτερα από κάθε άλλη χρονιά και έδωσε ένα εορταστικό χρώμα και διάθεση στην αγορά.
Επίσης πιστεύω ότι η Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου θα πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία οργάνωσης μιας σύσκεψης με τη συμμετοχή του Δήμου, της Αστυνομίας της ΔΟΥ, του Εμπορικού Συλλόγου, των παραγωγών της λαϊκής αγοράς και όλων των εμπλεκόμενων φορέων, όπου θα συζητηθούν όλα τα προβλήματα λειτουργίας της τοπικής αγοράς και πως θα ξεπεραστούν με τη συνεργασία όλων των φορέων.
• Ο τουρισμός θα μπορέσει να δώσει ανάσα στην τοπική αγορά; Έχετε ζητήσει πρόσφατα με αίτημα σας στη δημοτική αρχή επέκταση του ωραρίου των καταστημάτων. Προχώρησε αυτός ο σχεδιασμός και πόσο σημαντικό είναι ένα τέτοιο μέτρο για ένα επιχειρηματία που δραστηριοποιείται σε μια τουριστική περιοχή;
«Όλοι γνωρίζουμε ότι ο τουρισμός αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας. Ειδικά στην Κρήτη με τη μεγάλη τουριστική ανάπτυξη ο τουρισμός είναι το Α και το Ω της οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης οι επιχειρηματίες του Ρεθύμνου περιμένουν να έχουν μια καλή τουριστική περίοδο για να μπορέσουν να ρεφάρουν τους κακούς χειμώνες, όπου η κίνηση στην αγορά είναι μηδαμινή, οι φόροι και οι υποχρεώσεις τεράστιοι και με το ζόρι κρατούν τα μαγαζιά ανοιχτά.
Ο Εμπορικός Σύλλογος Ρεθύμνου έκανε πρόταση στον Δήμο Ρεθύμνου για την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων της πόλης και των τουριστικών περιοχών του Δήμου μέχρι της 11 η ώρα το βράδυ. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι τουρίστες βγαίνουν νωρίς για φαγητό και μετά κάνουν τη βόλτα τους και τα ψώνια τους στην πόλη μέχρι αργά το βράδυ, δίνοντας ζωή και οικονομική ανάσα στην πόλη. Από την τελευταία ενημέρωση που είχαμε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής μας ενημέρωσαν ότι θα πρέπει να ληφθεί πρώτα απόφαση από το Επιμελητήριο, τον Εμπορικό Σύλλογο και τον Σύλλογο Ιδιωτικών Υπαλλήλων και στη συνέχεα να τεθεί σε ψηφοφορία, ωστόσο οι διαδικασίες πρέπει να κυλήσουν γρήγορα διότι ο καιρός περνά και ήδη φτάνουμε στον Ιούλιο».
Αναγκαία τα οικονομικά, εργασιακά και φορολογικά κίνητρα
• Μπορεί ο αναπτυξιακός νομος να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για τον εμπορικό κόσμο ιδιαίτερα σε μια τέτοια δύσκολη συγκυρία;
«Ο νέος αναπτυξιακός νόμος ψηφίστηκε και αποτελεί νόμο του κράτους. Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες για την οικονομία και την κοινωνία, οι έμποροι και επιχειρηματίες τάσσονται θετικά σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση που κινείται στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των κινήτρων των επενδύσεων. Είναι θετικό ότι στον νέο νόμο η μικρομεσαία επιχείρηση τίθεται στο επίκεντρο και αναδεικνύεται ως βασικός μοχλός της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας . Ο καλύτερος αναπτυξιακός νόμος που απλοποιεί τις φορολογικές διαδικασίες που δίνει πρόσβαση στη χρηματοδότηση και που απλά μας αφήνει να δουλέψουμε για να αναπτυχθούμε. Ελπίζω ο νέος αναπτυξιακός νόμος να μπορέσει να διαμορφώσει ένα φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον και να ενθαρρύνει με κίνητρα οικονομικά, εργασιακά, φορολογικά τους επιχειρηματίες για να επενδύσουν».
• Πώς βλέπετε το μέλλον του κλάδου το επόμενο πεντάμηνο; Τι περιμένετε από την ίδια την πολιτεία αλλά και από τις τοπικές αρχές;
«Δυστυχώς, παρότι σαν κλάδος οι έμποροι είμαστε από φύση αισιόδοξοι και δεν το βάζουμε κάτω, οι συνθήκες της αγοράς, η οικονομική κρίση, η ύφεση δεν μας αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το άμεσο μέλλον. Θέλω να πιστεύω ότι η κυβέρνηση θα σκύψει πάνω από τα προβλήματα των εμπόρων με περισσότερο ενδιαφέρον για τη λύση ορισμένων από αυτά. Άρση των capital controls, αύξηση της απασχόλησης, λιγότεροι φόροι, πρόσβαση των επιχειρήσεων στην τραπεζική χρηματοδότηση είναι μερικά από τα προβλήματα που ζητούν άμεση λύση, για να δώσουν μια νέα ώθηση στην αγορά. Όσο για τις τοπικές αρχές πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε την άριστη συνεργασία που έχουμε μέχρι στιγμής, θα είναι εις όφελος της τοπικής αγοράς και κοινωνίας».
