Θαλάσσιο πνεύμα

Η τοπική οικονομία είναι αμιγώς τουριστική. Αφήνοντας κατά μέρος τα ξενοδοχεία, η συντριπτική πλειονότητα των καταστημάτων τουριστικούενδιαφέροντος της πόλης, εστίασης και εμπορικών, βρίσκεται επί της παραλιακής ζώνης και των πέριξ αυτής οδών της παλιάς πόλης. «Δει δη χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων», που θα έλεγε και ο αρχαίος ρήτορας. Ζητούμενο λοιπόν είναι, με ποιους τρόπους θα τραβήξουμε περισσότερο κόσμο εκεί.

Πάντως εκεί βρίσκονται και τα (αστικά) μνημεία μας. Και η μέχρι στιγμής ανάπτυξη τα έχει σεβαστεί και αναδείξει περισσότερο, που προοιωνίζει ότι και η μελλοντική το ίδιο θα κάνει. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση σχετικά με την αισθητική, την καλαισθησία των χώρων που τα περιβάλλουν. Ένας από αυτούς είναι το λιμάνι. «Εκεί μέσα είναι η ψυχή… το πιο δυνατό, το πιο γόνιμο πνεύμα του ελληνισμού: το δαιμόνιο του Αρχιπελάγου, το θαλάσσιο πνεύμα. Η αέναη κίνηση, η ακατάβλητη έλξη προς τη φωνή του ταξιδιού…», όπως έγραφε ο Ηλίας Βενέζης στο «Αιγαίο» του.

Το λιμάνι λοιπόν μπορεί να γίνει εγγυητής κοσμοσυρροής στο Ρέθυμνο (μέσω της κρουαζιέρας) και με τον τρόπο αυτόν οικονομικής απογείωσης. Βέβαια, ούτε μπορεί και πρέπει να φύγει από το σημείο όπου βρίσκεται σήμερα: η κοσμοσυρροή έχει μεγαλύτερη αξία, όσο εγγύτερα συμβαίνει στην οικονομική καρδιά της πόλης. Αρκεί και απαιτείται μόνο, η αισθητική του να μη θίγει τα παρακείμενα μνημεία: στα πλαίσια αυτά η απομάκρυνση του εμπορικού τομέα με τα ακαλαίσθητα πλοία του είναι σωστή επιλογή. Ούτε τα μεγάλα κρουαζιερόπλοια θα προκαλέσουν οποιαδήποτε αισθητική επιβάρυνση: σκεφθείτε μόνο το χρήμα που θα εισρέει στην πόλη, τη χαρά των καταστηματαρχών του ευρύτερου χώρου, τον θαυμασμό στα μάτια των μικρών παιδιών, που θα απολαμβάνουν έτσι έναν ξεχωριστό περίπατο… Κυρίως όμως επειδή όλοι, ντόπιοι και ξένοι, θα γνωρίζουν ότι ο όγκος που βλέπουν μπροστά τους στη θάλασσα δεν είναι μόνιμος και σταθερός, αλλά μετακινούμενος, παροδικός και προσοδοφόρος, ένας αγαθός γίγαντας. Και κάθε φορά που θα φεύγει, ο ορίζοντας θα δείχνει να ανοίγει περισσότερο…

Συνακόλουθα, αυτό που πρέπει να προσεχτεί ιδιαίτερα είναι η καλαισθησία των προβλεπόμενων μόνιμων κατασκευών. Και, για να είναι παραγωγική η συζήτηση που έχει ανακύψει, καλό θα ήταν να περιοριστεί αποκλειστικά στο ζήτημα αυτό.

Το Ρέθυμνο, η πόλη μας, έχει την ευτυχία το λιμάνι, τα μνημεία και η τουριστική οικονομική ζώνη του να βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Κάτι που συνιστά μεγάλη ευκολία για τους επισκέπτες, από το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να επωφεληθούμε. Η όποια διάσπαση λοιπόν αυτής της ενότητας θα ήταν ολέθριο σφάλμα, με απροσμέτρητο κόστος, για το παρόν και το μέλλον του τόπου και των ανθρώπων του.