Θεωρίες εμπιστοσύνης

Σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια της φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Στάνφορντ (ΗΠΑ), η εμπιστοσύνη είναι στάση απέναντι σε ανθρώπους που ελπίζουμε να είναι αξιόπιστοι. Επίσης ότι, η αξιοπιστία αποτελεί ποιοτικό χαρακτηριστικό που διαφοροποιείται από την εμπιστοσύνη. Ιδανικά, οι άνθρωποι που εμπιστευόμαστε είναι αξιόπιστοι, ενώ, τους αξιόπιστους ανθρώπους καλό είναι να τους εμπιστευόμαστε. Η εμπιστοσύνη επίσης, γράφει η εγκυκλοπαίδεια, προϋποθέτει ένα βαθμό αισιοδοξίας για αυτό που περιμένουμε να συμβεί.

Αν προσεγγίσουμε το θέμα της εμπιστοσύνης από την οπτική της ψυχανάλυσης ενδιαφέρον παρουσιάζει η θεωρία του Έρικσον. Σύμφωνα με αυτή οκτώ στάδια προσδιορίζουν την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ατόμου από τη γέννηση μέχρι την προχωρημένη ηλικία. Σε κάθε στάδιο το άτομο διέρχεται μιας σύγκρουσης, αποτέλεσμα της οποίας είναι η κατάκτηση (ή όχι) μιας καλής ιδιότητας. Η καλή ιδιότητα που κατακτούμε ήδη στα πρώτα δύο χρόνια της ζωής μας είναι η ελπίδα, ενώ η σύγκρουση συμβαίνει ανάμεσα στην εμπιστοσύνη και τη δυσπιστία. Μαθαίνουμε να ελπίζουμε, με λίγα λόγια, καθώς εμπιστευόμαστε τη μητέρα μας για την ικανοποίηση των πρωταρχικών μας αναγκών.

Τέσσερα χρόνια πριν ο ΣΥΡΙΖΑ κατέκτησε την εξουσία με κεντρικό σύνθημα την ελπίδα που έρχεται και  σε λίγες ημέρες, μετά την παραίτηση του επί τέσσερα χρόνια κυβερνητικού εταίρου από την άκρα δεξιά, κ. Καμμένου, ο πρωθυπουργός θα ζητήσει επαναβεβαίωση της εμπιστοσύνης της βουλής στην κυβέρνησή του. Δηλώνει επίσης ο κ. Τσίπρας και τους λόγους για τους οποίους ζητά ψήφο εμπιστοσύνης. Είναι, σύμφωνα με τον ίδιο, λόγοι εθνικού οφέλους.  Συγκεκριμένα, τους μήνες που θα απέμεναν στην κυβέρνηση χωρίς το σκόπελο της ψηφοφορίας της Τετάρτης ή κάποια άλλη συμφορά, ας μη ξεχνάμε ότι η θητεία της λήγει ούτως ή άλλως τον Οκτώβριο, [η Ελλάδα] θα ξανακέρδιζε τον ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια, [η κυβέρνηση] θα αποκαθιστούσε την κανονικότητα, θα στήριζε την κοινωνία, θα αύξανε τον κατώτατο μισθό, θα προστάτευε την πρώτη κατοικία, θα ενίσχυε όσους δεν έχουν δυνατότητα ενοικίου για στέγη, θα διευκόλυνε όσους έχουν μεγάλες οφειλές και βάρη και φυσικά θα ασχολούνταν και με τη θεσμική τομή της συνταγματικής αναθεώρησης.  Όλα αυτά σε λιγότερο από δέκα μήνες!

Ουσιαστικά, λοιπόν, το βράδυ της Τετάρτης τα μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου με την ψήφο τους θα αποφασίσουν για την αξιοπιστία του κ. Τσίπρα να ασχοληθεί με την πραγματοποίηση στρατηγικών σχεδιασμών και την επίλυση των παραπάνω προβλημάτων που θεωρεί, υποθέτω, ότι υπολείπονται για την ολοκλήρωση του έργου του.

Αν αντιπαραβάλουμε την ανάγκη του κ. Τσίπρα να πραγματοποιήσει το «όραμά» του από τη μία μεριά και τη σκληρή καθημερινότητα για τους περισσότερους από την άλλη, οι βουλευτές που θα εμπιστευτούν  τον πρωθυπουργό την Τετάρτη, ομολογουμένως, θα πρέπει να διακατέχονται από απίστευτη αισιοδοξία και απύθμενα αποθέματα ελπίδας, τόσο για τη γεωπολιτική σημασία και δύναμη που θα έχει η χώρα μας, όσο και για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας σε διάστημα λίγων μηνών από σήμερα. Δε θα ήθελα να φανταστώ ότι ψηφίζουν με ιδιοτέλεια άλλωστε!

Μακάρι πάντως την ίδια αισιοδοξία να μοιραζόταν μαζί τους και ο πρωθυπουργός. Αν ήταν και ο κ. Τσίπρας το ίδιο αισιόδοξος δε θα ζητούσε ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο αλλά από τον ελληνικό λαό.