Λίγες μέρες πριν τις ευρωεκλογές και θα ήθελα να μου πείτε ποιο είναι το διακύβευμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης κατά τη ΔΗΜ.ΑΡ. και πόσο διαφορετικό ενδεχομένως είναι σε σχέση με προηγούμενες ευρωεκλογές;
Το σύνθημά μας είναι: «Αλλαγή πολιτικών στην Ελλάδα και την Ευρώπη με ρεαλισμό και ευθύνη». Είναι προφανές ότι το όραμα για το κοινό ευρωπαϊκό σπίτι δοκιμάζεται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που έχουν κυριαρχήσει στο Βερολίνο, στο ευρωπαϊκό λαϊκό κόμμα και στην ευρωπαϊκή δεξιά, ωστόσο η αλλαγή των συσχετισμών απαιτεί ρεαλισμό κι όχι υπερβολές. Εννοώ ό,τι για παράδειγμα η Δημοκρατική Αριστερά δεν υποστηρίζει μονομερείς ενέργειες, όπως ας πούμε ο ΣΥΡΙΖΑ, στα ζητήματα της οικονομικής πολιτικής. Υπογραμμίζουμε ότι παρά τα προβλήματα που υπάρχουν, το ευρώ είναι ένα πιο ασφαλές οικονομικό περιβάλλον σε συνθήκες παγκόσμιας κρίσης κι ότι με τη δραχμή τα πράγματα θα ήταν ακόμα χειρότερα από τα ήδη δύσκολα που ζούμε. Έτσι λοιπόν, με βάση αυτές τις δυο παρατηρήσεις, υπογραμμίζουμε ότι η ανάγκη για την αλλαγή των πολιτικών εκφράζεται κυρίως από την τροποποίηση των συσχετισμών, από την αλλαγή των συσχετισμών και από εναλλακτικές λύσεις. Έχουμε προτείνει εμείς και την αμοιβαιοποίηση του χρέους σε ποσοστό 60% πάνω από το χρέος στο ΑΕΠ και την υιοθέτηση του ευρωομολόγου.
Το εκλογικό αποτέλεσμα που θα προκύψει από τις ευρωεκλογές θα είναι ένα μήνυμα προς τις Βρυξέλλες ή ένα μήνυμα προς την κυβέρνηση της χώρας μας, αφού η προεκλογική συζήτηση περισσότερο αφορά την εσωτερική πολιτική παρά την ευρωπαϊκή;
Οπωσδήποτε θα υπάρχουν πολιτικά μηνύματα. Θεωρούμε όμως λάθος να μετατραπούν οι ευρωεκλογές σε εθνικές εκλογές. Κάτι τέτοιο δεν γίνεται ούτε στην Ιρλανδία ούτε στην Πορτογαλία ούτε στην Ισπανία, χώρες που έχουν κι αυτές σοβαρή οικονομική κρίση.
Συμπεράσματα πολιτικά θα βγουν, για μας ωστόσο το πιο σημαντικό είναι να υπάρξουν μηνύματα στις Βρυξέλλες. Και έχω τη γνώμη ότι εάν ενισχυθούν οι σοσιαλιστές στην Ευρώπη, φυσικά στρέφοντας το τιμόνι πιο αριστερά και κάνοντας συμμαχίες και με τους πράσινους και με τη ριζοσπαστική αριστερά, θα μπορούσαμε να δούμε μια πιο προοδευτική εξέλιξη στην ευρωπαϊκή πορεία. Ανησυχώ πάρα πολύ ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών μπορεί να ενισχύσει σε όλες τις χώρες τα ευρωσκεπτικιστικά ρεύματα και να μπλοκάρει και το ευρωκοινοβούλιο δημιουργώντας πρόσθετες δυσκολίες στην ήδη επιβαρυμένη κατάσταση στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα από τις ασκούμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Ευρωπαϊκή ψήφος στη Δημοκρατική Αριστερά και ενίσχυση του κόμματός σας τι σημαίνει για τη χώρα, τι σημαίνει για το Ευρωκοινοβούλιο;
Η ψήφος στη Δημοκρατική Αριστερά κατ’ αρχήν είναι έγκριση μιας πολιτικής συμμαχιών, μιας πολιτικής μεταρρυθμίσεων, μιας πολιτικής ευθύνης.
Εμείς τέσσερα χρόνια που υπάρχουμε στην πολιτική ζωή δεν θέλουμε να είμαστε ευχάριστοι αλλά χρήσιμοι. Πιστεύουμε ότι το πράξαμε όταν στηρίξαμε την τρικομματική κυβέρνηση το καλοκαίρι του ’12, όταν η χώρα κινδύνευε με έξοδο από την Ευρωζώνη, μάλιστα πρόσφατα έχουμε και στοιχεία από τους Financial Times, που αποδεικνύουν ότι το grexit είχε μπει στο τραπέζι και η έξοδος από το ευρώ ήταν υπό συζήτηση για τους ισχυρούς της Ευρώπης, για τη χώρα μας. Κι επίσης ήμασταν χρήσιμοι όταν κατά τη γνώμη μας είδαμε ότι το ενδιαφέρον πείραμα της τρικομματικής κυβέρνησης βρήκε εμπόδια από τον κ. Σαμαρά και την επιχείρηση να μετατρέψει αυτό το εγχείρημα σε μονοκομματική άσκηση της εξουσίας.
Όσον αφορά τον ευρωπαϊκό ορίζοντα, η ΔΗΜ.ΑΡ. θα ενταχθεί στη σοσιαλιστική ομάδα, επιδιώκοντας μαζί με άλλα σοσιαλιστικά κόμματα η μεγάλη οικογένεια των σοσιαλιστών να στρίψει το τιμόνι πιο αριστερά.
Μιας και αναφερθήκατε στην τρικομματική κυβέρνηση, εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι εκείνη η απόφαση της ΔΗΜ.ΑΡ., να αποχωρήσει από την κυβέρνηση ήταν ορθή;
Ναι κι έτσι έπρεπε να γίνει. Το γεγονός ότι δεν υπήρξε αναθεώρηση των δυσμενών όρων του μνημονίου, καθώς επίσης και το γεγονός ότι στη συνέχεια διαπιστώσαμε με αφορμή τον αντιρατσιστικό νόμο και το κλείσιμο της ΕΡΤ ότι η Νέα Δημοκρατία δεν σεβόταν και τις ιδιαίτερες απόψεις που είχε το σχήμα συνεργασίας, δηλαδή παρέκαμψε τη Δημοκρατική Αριστερά και στην υπόθεση της ΕΡΤ και στην υπόθεση του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου, ήταν σοβαροί λόγοι για να μην συνεχίσουμε να αποτελούμε το τρίτο μέρος της κυβέρνησης.
Στον βαθμό που λαμβάνετε υπ’ όψη τις δημοσκοπήσεις, διαπιστώνεται ότι δεν είναι πολύ ενθαρρυντικές για την ΔΗΜ.ΑΡ. Πως σχολιάζετε αυτό το γεγονός; Τι φταίει; Μήπως λαθεμένοι πολιτικοί χειρισμοί του κόμματός σας;
Προφανώς και δικά μας λάθη έχουν επηρεάσει την πίεση που βλέπουμε από τις δημοσκοπήσεις. Νομίζω όμως ότι ένα στοιχείο της πίεσης που δεχόμαστε, είναι ότι ένα κομμάτι των συμπολιτών μας επανέρχεται -και αυτό είναι σφάλμα- σε μια μορφή πολιτικού συστήματος του παλιού διπολισμού που οδήγησε τη χώρα στην ξέρα και στο γκρεμό. Όμως πιστεύουμε ότι όσο περνάνε οι μέρες και φθάνουμε στην τελική φάση της κάλπης, ο κόσμος διαπιστώνει ότι χρειάζεται μια δύναμη στον ενδιάμεσο χώρο, μια δύναμη η οποία να είναι ανοικτή στην πολιτική των συνεργασιών και να σκέφτεται με όρους όχι μόνο κομματικού συμφέροντος αλλά και δημόσιου συμφέροντος. Και νομίζουμε ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. είναι μια χρήσιμη και όχι μια ευχάριστη δύναμη. Κάποιοι συμπολίτες μας το κατανοούν και θα το επιδοκιμάσουν. Πιστεύω λοιπόν ότι το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης θα είναι πολύ καλύτερο από τα σημερινά ευρήματα των δημοσκοπήσεων.
Λαμβάνοντας πάντα υπ’ όψη διάφορες δημοσκοπήσεις, βλέπουμε ότι αθροιστικά, τα κόμματα του κεντροαριστερού χώρου, συγκεντρώνουν ένα καλό ποσοστό. Τι πραγματικά φταίει και η κεντροαριστερά δεν κατέρχεται στις ευρωεκλογές ενωμένη αλλά διασπασμένη; Η ΔΗΜ.ΑΡ. έχει ποσοστό ευθύνης για το ότι δεν επετεύχθη κάτι τέτοιο;
Εμείς κάναμε κάποιες προσπάθειες, γι’ αυτό και φτιάξαμε το σχήμα Δημοκρατική Αριστερά-Προοδευτική Συνεργασία, στο οποίο έχουν έρθει φίλοι και σύντροφοι από το σοσιαλδημοκρατικό χώρο. Και ο Φώτης Κουβέλης ξεκαθάρισε ότι μετά τις εκλογές η ΔΗΜ.ΑΡ. θα αναλάβει κι άλλες πρωτοβουλίες.
Οφείλω όμως να ασκήσω την κριτική μου σε δύο άλλα σχήματα, με τα οποία θα μπορούσαμε να συνεννοηθούμε και μπορούμε. Το ένα είναι το ΠΑΣΟΚ, το οποίο πρέπει να σταματήσει να δίνει την εικόνα μιας μονιμότερης σύμπλευσης με τη Ν.Δ., δηλαδή ότι ο μοναδικός στρατηγικός του σύμμαχος είναι η δεξιά. Το δεύτερο είναι το Ποτάμι, το οποίο δεν αυτοπροσδιορίζεται στο χώρο της κεντροαριστεράς. Εμφανίζεται σαν κόμμα σούπερ μάρκετ. Είναι ένα κόμμα που θα έλεγα ενδιαφέρεται να μην είναι χρήσιμο αλλά ευχάριστο. Το αντίθετο από τη ΔΗΜ.ΑΡ. Γι’ αυτό και δεν παίρνει θέσεις σε ποια ευρωομάδα θα μπει, γι’ αυτό λέει ότι δανείζομαι ιδέες και από την αριστερά και από τη δεξιά… Αντιλαμβάνεστε ότι ένα νέο κόμμα το οποίο εμφανίζεται άφθαρτο και το οποίο στα κρίσιμα ζητήματα δεν παίρνει μια καθαρή θέση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, καθίσταται περισσότερο ευχάριστο και λιγότερο χρήσιμο.
Πως σχολιάζετε την προεκλογική στάση του κ. Βενιζέλου, που εμμέσως λέει στους ψηφοφόρους, του κεντροαριστερού χώρου κυρίως όπου απευθύνεται, πως αν δεν ενισχυθεί η Ελιά, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ, κινδυνεύει η κυβερνητική σταθερότητα;
Κατ’ αρχήν, ένα μετριοπαθές κόμμα δεν πρέπει να βάζει τέτοια διλήμματα. Διότι επαναλαμβάνω κάνουμε ευρωεκλογές. Είπα και πριν ότι στην Ιρλανδία, στην Ισπανία και την Πορτογαλία οι άνθρωποι δεν συζητάνε την επομένη των ευρωεκλογών να κάνουν εθνικές εκλογές. Δεύτερον, ο κ. Βενιζέλος με αυτό που λέει ουσιαστικά σπρώχνει κόσμο στη Νέα Δημοκρατία. Διότι αν απολυτοποιήσουμε το επιχείρημα της σταθερότητας, κινδυνεύουν κάποιοι προοδευτικοί πολίτες να εγκλωβιστούν στην εκδοχή του Σαμαρά.
Και τρίτον αυτό που θέλω να ξεκαθαρίσω είναι ότι για μας η ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς, για να ξαναγίνει δηλαδή η κεντροαριστερά πλειοψηφικό ρεύμα, πρέπει να έχει προοδευτικό πρόσημο. Που σημαίνει ότι πρέπει να έχει μεγαλύτερες κοινωνικές ευαισθησίες, μεγαλύτερη κριτική στις δεξιές πολιτικές και φυσικά να οριοθετείται τόσο από τον νεοφιλελευθερισμό όσο και από τον αριστερό λαϊκισμό. Γιατί και ο ΣΥΡΙΖΑ από την πλευρά του αναπαράγει την πολιτική κακοδαιμονία των «θα» και των υποσχέσεων.
Η ΔΗΜΑΡ είναι μια υπεύθυνη πολιτική δύναμη και ασπίδα για την κοινωνία. Επαναλαμβάνω ότι η προσπάθειά μας είναι να μη βάλουμε μπροστά το κομματικό συμφέρον. Θέλουμε μια κεντροαριστερά με προοδευτικό πρόσημο και είμαστε ανοιχτοί για κυβερνητικές λύσεις, εφόσον έχουν αυτό τον προοδευτικό προσανατολισμό και στηρίζονται σε προγραμματικές συμφωνίες που δεν θα παραβιάζονται, όπως συνέβη στην εμπειρία που είχαμε από την τρικομματική κυβέρνηση.