Toυ ΝΙΚΟΥ ΚΑΛΟΜΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
Την Ιφιγένεια την είχα γνωρίσει μικρός και είχα ευχάριστες αναμνήσεις. Ήταν μια κυρία από το χωριό μου, που είχε μεταναστεύσει στην Νότιο Αφρική. Την αγαπούσαμε και την σεβόμαστε όλοι οι συνομήλικοί μου, γιατί μας καλομιλούσε, μας υπερασπιζόταν και ήταν πάντα με ένα καλό λόγο, χαμογελαστή. Η εικόνα που έχω κρατήσει από την παρουσία της, είναι να μας προσφέρει καλούδια και κεράσματα, όταν πατούσαμε τα σταφύλια της μητέρας της, τον Σεπτέμβρη πριν ξεκινήσει το σχολείο.
Στην Ε’ τάξη του γυμνασίου (Β’ λυκείου σήμερα) γνώρισα, μέσα από το μάθημα των αρχαίων ελληνικών, την Ιφιγένεια την κόρη του Αγαμέμνωνα και της Κλυτεμίστρας, που την θυσίασε ο πατέρας της για να ξεκινήσει την εκστρατεία του. Η εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό μου, στο άκουσμα του ονόματός της, είναι μια νεαρή γυναίκα με θεϊκή ομορφιά, με ολόσωμο μεταξωτό φόρεμα, στα χέρια των δημίων να προσπαθεί να αποφύγει και να αποτρέψει την πορεία προς το θυσιαστήριο, με ξέπλεκα μαλλιά και κλάματα να αρνείται την μοίρα της.
Η λέξη «Ιφιγένεια», μου φαίνεται ότι γράφεται τελείως διαφορετικά όταν αναφέρομαι στα δυο αυτά πρόσωπα, νομίζω ότι ούτε καν προφέρονται με τους ίδιους ήχους όταν βγαίνουν από το στόμα μου.
Την Αυτοδιοίκηση την γνώρισα πρώτη φορά, από τη συμμετοχή μου στον προεκλογικό αγώνα της «Δημοκρατικής Θεσσαλονίκης» (παράταξη του μακαρίτη Μιχάλη Παπαδόπουλου, Δημάρχου Θεσσαλονίκης μέχρι τον θάνατό του), τον Μάρτιο του 1975 στις πρώτες Αυτοδιοικητικές εκλογές μετά την δικτατορία. Τότε άρχισα να σχηματίζω μια εικόνα, για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, περίπου σαν μια γυναίκα όπως η δικαιοσύνη, χωρίς τον ζυγό και χωρίς μαντήλι στα μάτια, αλλά πολύ πιο δυναμική, προστατευτική και πανταχού παρούσα. Ο λόγος είναι γιατί η Τ.Α. ανέκαθεν εξέφραζε μια αμεσότητα στην καθημερινότητα των πολιτών, μια δυναμική παρουσία απέναντι στο δίκιο και την υπεράσπιση του κάθε ανθρώπου, από κατηγορίες που εκφραζόταν από άτομα του επιπέδου «τους είδα κε πρόεδρε να κολλούν αφίσες αμφότεροι και οι τέσσερις», όπου ερχόταν οι δημοτικοί σύμβουλοι και μας υπερασπίζονταν.
Στην σημερινή εποχή αυτή η δυναμική εικόνα της «Αυτοδιοίκησης», συνεχώς τείνει να ομοιάσει με αυτήν της «Ιφιγένειας» στην Αυλίδα, γιατί όλο και περισσότερο όχι μόνο χάνει τη δυναμική της, με το να μειώνονται οι πόροι της και το ανθρώπινο δυναμικό της, αλλά αφού την γιγάντωσαν την ανάγκασαν να γονατίσει στις επιλογές των κάθε λογίς αλλοπρόσαλλων κυβερνητών.
Και σχηματίζω τέτοια εικόνα γιατί:
(1) Η θεσμοθετημένη κρατική επιχορήγηση από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους (ΚΑΠ) μειώθηκαν κατά 55% στο διάστημα 2009 – 2014.
(2) Μεταφέρθηκαν αρμοδιότητες χωρίς τους αντίστοιχους πόρους, στο ίδιο διάστημα, 220 στην Τοπική και 355 στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση.
(3) Εκτός από τις μειώσεις μισθών και εισοδημάτων των εργαζομένων, με τις διαθεσιμότητες, τις συμβάσεις που δεν ανανεώθηκαν, τις απολύσεις, τις συνταξιοδοτήσεις χωρίς νέες προσλήψεις (ή ελάχιστες), υπάρχει μεγάλη μείωση του προσωπικού.
(4) Από τις 6.000 περίπου δημοτικές επιχειρήσεις έχουν απομείνει περίπου 2.000, με παράλληλη μεταφορά των αρμοδιοτήτων σε εταιρείες.
(5) Προώθηση των λεγόμενων ΣΔΙΤ (συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) με παραχώρηση δημόσιων χώρων και αρμοδιοτήτων στην κερδοσκοπική εκμετάλλευση ιδιωτών.
(6) Μετατροπή της «αυτοδιοίκησης» σε «εταιροδιοίκηση», με τη δημιουργία του «Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας» των ΟΤΑ, όπου σε Δήμους με ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, μπορούν με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, να επιβληθούν μέτρα αύξησης των εσόδων είτε με αύξηση ανταποδοτικών τελών, είτε με άλλους φόρους, είτε με αύξηση του ανώτατου συντελεστή τέλους ακίνητης περιουσίας κλπ. Αυτό το «Παρατηρητήριο» είναι, ουσιαστικά η εφαρμογή των αρχών του «Δημοσιονομικού Συμφώνου» της ευρωζώνης στην Αυτοδιοίκηση. Και
(7) Η δυνατότητα διακριτικής οικονομικής μεταχείρισης των δήμων… ανάλογα αν είναι ημέτεροι ή τι;
Έχοντας αυτά υπ’ όψιν μου, νομίζω ότι είναι δικαιολογημένη η εικόνα που έχω σχηματίσει σήμερα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, συγχρόνως όμως δεν είναι δικαιολογημένη η αντίληψη ότι «οι Αυτοδιοικητικές εκλογές δεν έχουν να κάνουν με την πολιτική», ή παρόμοιες σαχλαμάρες, «παρά μόνο με τα τοπικά προβλήματα», ίδια πως τα τοπικά προβλήματα δεν εξαρτώνται από τα παραπάνω. Η χαλασμένη βρύση, δηλαδή, στο χωριό από πού θα φτιάξει όταν δεν αρκούν τα χρήματα της μισθοδοσίας των υπαλλήλων του δήμου, προφανώς ή από την αύξηση των ανταποδοτικών τελών του δήμου ή απλά δεν θα φτιάξει.
Πάνω σ’ αυτά θα πρέπει να απαντήσουν οι υποψήφιοι που διεκδικούν τους θεσμοθετημένους θώκους, από τους υποψήφιους Περιφερειάρχες και Δημάρχους, μέχρι τους υποψήφιους παρέδρους των τελευταίων οικισμών. Όσον αφορά τώρα, τα οράματα και τις κάθε λογής προτάσεις, για τη διάρθρωση και λειτουργία των ΟΤΑ, θα επανέλθω στις φιλόξενες τούτες σελίδες, πάντως δεν μπορεί κανείς να οραματίζεται και να προγραμματίζει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, έχοντας κυβερνήσεις που τα μέλη τους πρέπει κάποια στιγμή να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματα που έχουν κάνει σε βάρος του λαού μας.
