Της ΣΤΕΛΛΑΣ ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ…
«…Κάτι ν’ αλλάξει! Μα πώς;». Αυτός είναι ο τίτλος του νέου βαθιά πολιτικού, όπως χαρακτηρίστηκε, μυθιστορήματος της συγγραφέως, Αγγέλας Καστρινάκη, το οποίο παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τρίτης στην -κατάμεστη από κόσμο- αίθουσα του Κέντρου Νέων της πόλης μας.
Η βιβλιοπαρουσίαση οργανώθηκε από το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και τις εκδόσεις «ΚΙΧΛΗ» και στην διάρκεια της οποίας η συγγραφέας, που είναι μάλιστα και καθηγήτρια της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, μοιράστηκε με το κοινό τις ανησυχίες που εξακολουθεί να έχει ως προς τις αλλαγές που επιβάλλεται να γίνουν στις μέρες μας.
«Ο τίτλος του βιβλίου είναι «Κάτι ν’ αλλάξει…». Αυτό το «κάτι» εξακολουθούμε να ψάχνουμε, όχι όμως για να αλλάξουμε τον κόσμο όπως πιστεύαμε κάποτε, αλλά για να κάνουμε ένα βηματάκι μπροστά. Άλλωστε, στις μέρες μας δεν έχουμε πια εκείνη την αφελή προσδοκία ότι μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα. Όμως, μπορούμε να κάνουμε κάποια βηματάκια και αυτό είναι «κάτι» που μπορούμε να το επιδιώξουμε με ρεαλισμό», σχολίασε μεταξύ άλλων στα «Ρ.Ν.» η Αγγέλα Καστρινάκη.
Ο βιολόγος και αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γιάννης Καρακάσης, που ήταν ένας από τους ομιλητές στην βιβλιοπαρουσίαση, επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για ένα βιβλίο που «μιλά για τα νιάτα μας, αλλά μιλά και για το τότε και το σήμερα….». Όπως εξήγησε, το εν λόγω βιβλίο παρουσιάζει στον αναγνώστη του πως ένας φοιτητής έβλεπε τότε, δηλαδή στα φοιτητικά χρόνια της συγγραφέως, το πανεπιστήμιο, το οποίο ο ίδιος υποστηρίζει πως πλέον δεν γνωρίζει πόσο πολύ έχει αλλάξει αυτό από τότε μέχρι σήμερα.
«Έχουν αλλάξει οι συνθήκες, αλλά μερικά πράγματα παραμένουν ίδια. Εγώ βρήκα το βιβλίο της Αγγέλας Καστρινάκη εξαιρετικά ενδιαφέρον καθώς «μίλησε» στην καρδιά μου και είμαι σίγουρος ότι θα προβληματίσει τους αναγνώστες», σχολίασε ο κ. Καρακάσης.
Αγγέλα Καστρινάκη: «Οι αναγνώστες θα γνωρίσουν τα φοιτητικά χρόνια της Ειρήνης στην Θεσσαλονίκη γύρω στο 1980…»
Η Ειρήνη λοιπόν, όπως ονομάζεται η ηρωίδα του βιβλίου, είναι μία φοιτήτρια που ζει τα φοιτητικά της χρόνια στην Θεσσαλονίκη γύρω στο 1980. Την περίοδο, δηλαδή όπως εξηγεί η συγγραφέας, που υπήρχε μεγάλη προσδοκία από την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία.
«Προετοιμαζόταν σιγά – σιγά και μετά ήρθε. Η ηρωίδα μου που είμαι εγώ, αλλά λίγο μυθιστορηματοποιημένη, ανήκε σε ένα κόμμα της αριστεράς που έβλεπε λίγο με κάποια καχυποψία -ας πούμε- το ρεύμα του λαϊκισμού. Όμως η ηρωίδα μου, δηλαδή εγώ, ήμασταν υπέρ κάποιων αλλαγών που βλέπαμε να γίνονται.
Βέβαια πέρα από αυτά που αποτελούν το πολιτικό σκέλος, είναι και το πανεπιστημιακό κομμάτι που είναι για το πώς ήταν τα μαθήματα τότε, πώς τα άλλαξε ο νόμος πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ που ήταν μια πολύ σημαντική αλλαγή με τα καλά της και τα κακά της και επίσης υπάρχει στο βιβλίο μου και η φοιτητική ζωή εκείνης της εποχής. Δηλαδή, οι έρωτες, τα μπαράκια, η τέχνη και γενικά όλα όσα κάναμε εκείνη την εποχή που ήταν ακόμα η μεταπολίτευση. Με άλλα λόγια, ήταν η μεταπολίτευση στην έξαρσή της ακόμα που πιστεύαμε ότι θα αλλάξουμε τον κόσμο», ανέφερε μεταξύ άλλων η Αγγέλα Καστρινάκη.
Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα: «Είναι ένα πολύ έξυπνο βιβλίο που σου κρατά ζωντανό το ενδιαφέρον»
Η γιατρός και αντιδήμαρχος Παιδείας του Δήμου Ρεθύμνου, Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα, που ήταν επίσης μία από τις ομιλήτριες στην βιβλιοπαρουσίαση, επικέντρωσε το ενδιαφέρον της στο πολιτικό σκέλος του βιβλίου της Αγγέλας Καστρινάκη.
Χαρακτηριστικά μάλιστα τόνισε τα εξής: «Ο δικός μου σχολιασμός για το βιβλίο είναι πολιτικός, παρότι έχει πάρα πολλά στοιχεία αυτοβιογραφικά που μας αγγίζουν και όλοι βρίσκουμε κομμάτια από τον εαυτό μας, νομίζω μεγάλο κομμάτι και των επόμενων γενεών, διότι εγώ είμαι μια γενιά μετά.
Παρόλα αυτά η ουσία είναι στο πολιτικό κομμάτι, διότι είναι ένα πολιτικό σχόλιο πολύ επιτυχημένο, πολύ έξυπνο, πολύ παιχνιδιάρικο γιατί έχει χιούμορ, παράλληλα με λεπτή ειρωνεία και μια πικρία. Όλο αυτό συνθέτει μέσα από την εξέλιξη της ηρωίδας, την εξέλιξη της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας και ενός συγκεκριμένου χώρου. Ο χώρος που χαρακτηρίστηκε Ριζοσπαστική Αριστερά, Ανανεωτική Αριστερά και σιγά – σιγά εξελίχθηκε στην ΔΗΜΑΡ και στον ΣΥΡΙΖΑ. Έκανα κάποιους παραλληλισμούς με το βιβλίο, βρίσκοντας στοιχεία της φιλοσοφίας αυτού του χώρου και κάποιες εμμονές της που διαχρονικά ταλανίζουν την Ελλάδα και συνεχίζουν να την ταλανίζουν».
Και συνεχίζοντας πρόσθεσε πως «είναι ένα πολύ έξυπνο βιβλίο, είναι πολύ ωραία τεχνοτροπία, χρησιμοποιεί αφηγήσεις άλλων προσώπων υπό την μορφή συνεντεύξεων, κάνει εναγωγές στο παρελθόν, πάει μπρος πίσω και σου κρατά το ενδιαφέρον ζωντανό και έχει έναν πολύ γλυκό αυθορμητισμό, σχεδόν παιδικό. Ένα καταπληκτικό βιβλίο, νομίζω το καλύτερό της, διότι έχει ωριμάσει σαν συγγραφέας και αξίζει να διαβαστεί και από μόνο του και σε συνέχεια του προηγούμενου «Και όμως αλλάζει!» που τελικά και η ίδια η συγγραφέας το αμφισβητεί και μάλλον όλοι το αμφισβητούμε μεγαλώνοντας. Είναι μια ιστορική περιπέτεια και ένα βιβλίο με πάρα πολύ πλούσιο συναισθηματικό κόσμο, δηλαδή, θα γελάσεις, θα συγκινηθείς, θα ανησυχήσεις, θα συμπάσχεις. Νομίζω ότι η κα Καστρινάκη ακολουθεί μια φιλοσοφία γραφής που μου θυμίζει το νομπελίστα Μάριο Βάργκας, πάρα πολλά κοινά στοιχεία. Της εύχομαι υγεία και να μας προσφέρει και άλλα τέτοια βιβλία».
Ελένη Κωβαίου: «Το βιβλίο διαπραγματεύεται την πολύπαθη έννοια της αλλαγής»
Ως ένα βιβλίο που διαπραγματεύεται την πολύπαθη έννοια της αλλαγής, χαρακτήρισε από την πλευρά της η φιλόλογος και γραμματέας του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας, Ελένη Κωβαίου, το νέο βιβλίο της Αγγέλας Καστρινάκη.
«Το βιβλίο αυτό -είπε χαρακτηριστικά- διαπραγματεύεται αυτή την πολύπαθη έννοια της αλλαγής, ενώ στο προηγούμενο βιβλίο της η ηρωίδα εξέφραζε αυτή την πίστη στην αλλαγή, στο νέο βιβλίο της αυτή η πίστη έχει μετριαστεί. Θα μπορούσα να πω ότι σχεδόν έχει ισοπεδωθεί. Ο ίδιος ο τίτλος δηλώνει αυτόν τον μετριασμό, την ισοπέδωση, τον υποβιβασμό των οραμάτων».
«Κάτι να αλλάξει. Μα πώς;». Ο τίτλος εμπεριέχει ένα ερωτηματικό, σύμφωνα με την κα Κωβαίου, το οποίο όπως είπε, «δείχνει όλη την αμφιθυμία του αφηγηματικού υποκειμένου, το οποίο από το σήμερα, από το τώρα, από την εποχή μας η οποία εμπεριέχει την κρίση, εμπεριέχει την εποχή, εμπεριέχει το 2015, αναγκάζεται να αναθεωρήσει πολλά πράγματα τα οποία θεωρούσε μέχρι πρότινος δεδομένα».
Συνεχίζοντας η Ελένη Κωβαίου πρόσθεσε πως «να αναθεωρήσει μέρος του πιστεύω της και σε αυτήν την αναθεώρηση υποβάλλει και τους συντρόφους των φοιτητικών της χρόνων. Πιστεύω ότι το μυθιστόρημά της είναι ένα βαθιά πολιτικό μυθιστόρημα. Η ίδια παίρνει πολιτική θέση, δείχνει το πόσο έχει αναθεωρήσει αυτά που πίστευε παλιά, είναι μια ειλικρινής στάση και ζητάει και από τους συντρόφους τους να κάνουν τον ίδιο απολογισμό εκείνης της εποχής».
Το «…Κάτι ν’ αλλάξει! Μα πώς;» είναι το δέκατο κατά σειρά βιβλίο της συγγραφέως, συμπεριλαμβανομένων και των επιστημονικών της συγγραμμάτων. Όμως, ως αφηγηματικό, όπως η ίδια σημείωσε, είναι το έβδομο και μάλιστα αποτελεί την συνέχεια του προηγούμενου βιβλίου της, με τίτλο «Και βέβαια αλλάζει!».
Εξάλλου, στο προηγούμενο βιβλίο της η συγγραφέας παρουσίαζε στους αναγνώστες της την ηρωίδα της, η οποία έζησε τα μαθητικά της χρόνια στην Αθήνα την εποχή του Πολυτεχνείου και έπειτα. «Εκείνη την περίοδο και αν υπήρχε αναβρασμός. Υπήρχε, δηλαδή, η πεποίθηση ότι όλα μπορούν να αλλάξουν από την μία στιγμή στην άλλη», σχολίασε χαρακτηριστικά η Αγγέλα Καστρινάκη.
Σημειώνεται ότι την συζήτηση συντόνισε ο επίκουρος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γιάννης Δημητρακάκης.