Τεράστια καθυστέρηση παρατηρείται στην έναρξη υλοποίησης του νέου ευρωπαϊκού προγράμματος 2014-2020, για το οποίο έχει ήδη χαθεί ενάμισης χρόνος. Οι άξονες δεν έχουν καν ανοίξει, ενώ εκκρεμούν σειρά διευκρινιστικών εγκυκλίων, που είναι απαραίτητες για τους Δήμους και την Περιφέρεια, ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν σε ορθές και τεκμηριωμένες μελέτες. Το πρόγραμμα είχε αφετηρία το 2014 και μέχρι σήμερα επί της ουσίας δεν μπορούν να ολοκληρωθούν σχέδια και μελέτες, λόγω του ότι δε έχουν δοθεί συγκεκριμένες κατευθύνσεις και βήματα, πάνω στα οποία οι μελετητές θα μπορούν να επενδύσουν για να υλοποιήσουν μια μελέτη, ώστε το κάθε έργο και δράση τελικώς να είναι επιλέξιμα.
Σε αρκετές περιπτώσεις οι διαδικασίες με τις μελέτες και τον ειδικό σχεδιασμό έχουν μπει «στον πάγο», με δεδομένη τη μη χρηματοδότησή τους με ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά και την οικονομική στενότητα που αντιμετωπίζει η αυτοδιοίκηση με μειωμένα έσοδα και κουτσουρεμένους κρατικούς πόρους. Αποτέλεσμα οι δήμοι να μην προχωρούν μελέτες φοβούμενοι τυχόν λάθη και παραλείψεις, τα οποία θα τους κοστίσουν πολύ χρήμα, ενδεχομένως χωρίς αποτέλεσμα αν τελικά από το πρόγραμμα όταν αυτό διασαφηνιστεί, ζητηθούν επιπλέον προσθήκες ή βελτιώσεις.
Το τοπίο παραμένει θολό, καθώς το μόνο που έχει καταστεί σαφές είναι σε γενικές γραμμές το περιεχόμενο του νέου προγράμματος, το οποίο διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από το προηγούμενο, αφού δίνει έμφαση σε περιβάλλον, κοινωνικές δράσεις καινοτομίας και επιχειρηματικότητα και πολύ λιγότερο σε θέματα υποδομών.
Ο αρμόδιος για θέματα προγραμματισμού της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Ρεθύμνου Νίκος Βώβος, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» υποστήριξε πως οι δήμοι αναμένουν αυτές τις διευκρινιστικές εγκυκλίους προκειμένου να προχωρήσουν με βεβαιότητα στην εκπόνηση και ολοκλήρωση μελετών, αφού δεν υπάρχει περιθώριο για περιττά έξοδα σε μελέτες, μιας και αυτές δεν χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ. Ειδικότερα, είπε: «Δε μπορούμε να προχωρήσουμε σε βήματα τα οποία μπορεί να είναι κοστοβόρα για τον Δήμο, χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα σε επόμενη φάση. Πλέον είναι πολύ ασφυκτικά και τα περιθώρια και τα οικονομικά για να πούμε ότι κάνουμε κινήσεις που μπορεί τελικά να κοστίσουνε χωρίς να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα δεν πληρώνει για μελέτες, οπότε θα πρέπει να δούμε με ίδια μέσα, με αναθέσεις σε εξωτερικούς μελετητές, πως θα προχωρήσουμε κάποια πράγματα αλλά αν δεν έχουμε πλήρη εικόνα, προς ποιες κατευθύνσεις να κινηθούμε, τον σχεδιασμό τότε δεν μπορούμε να τον πράξουμε. Σε καμία περίπτωση δεν έχουμε μείνει αδρανείς, έχουμε μια εικόνα γενικότερη γνωρίζοντας το πλαίσιο ποιο είναι από όταν είχε εγκριθεί απ’ το Φεβρουάριο αλλά με το να είναι οι πόροι για υποδομές πολύ λιγότεροι, και να μπαίνουν μέσα από ένα διαφορετικό πλαίσιο, ολοκληρωμένων πλέον προτάσεων και παρεμβάσεων δεν είναι τόσο απλά και ξεκάθαρα τα πράγματα».
Η στόχευση του Δήμου Ρεθύμνου για το νέο ΕΣΠΑ
Η απορρόφηση κονδυλίων από το νέο ΕΣΠΑ είναι μεγάλο στοίχημα για τον Δήμο Ρεθύμνου που θα επιδιώξει να εξασφαλίσει το δυνατόν περισσότερα χρήματα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Μέχρι στιγμής πλήρης είναι ο φάκελος του έργου του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ατσιποπούλου, το οποίο δεν είχε καταφέρει να εξασφαλίσει χρηματοδότηση την προηγούμενη κοινοτική περίοδο, ωστόσο έχουν υπάρξει κατά καιρούς δεσμεύσεις και δια στόματος περιφερειάρχη ότι το σχολείο θα χρηματοδοτηθεί από το νέο ΕΣΠΑ. Έτοιμη και εγκεκριμένη και από το ΚΑΣ είναι και η μελέτη που αφορά στο έργο ανάδειξης του σπηλαίου Γερανίου, αλλά και του αλιευτικού καταφυγίου στην Σκαλέτα.
Στον σχεδιασμό του Δήμου βρίσκονται πολλά ακόμα έργα και δράσεις, όπως είναι οι ύφαλοι μόλοι στο ανατολικό παραλιακό μέτωπο, όπου ο φάκελος της μελέτης βρίσκεται στο ΥΠΕΚΑ προκειμένου να λάβει τη απαραίτητη έγκριση.
Παράλληλα, θέμα χρόνου είναι η δημοπράτηση της μελέτης για την ανάπλαση της ανατολικής παραλιακής ζώνης του Ρεθύμνου από το ρέμα Κουτσολίδι μέχρι και την Σκαλέτα, όπου το σχέδιο του Δήμου αφορά μια ευρύτερη ανάπλαση της περιοχής, όπου θα συνδυάζονται περιπατητικές διαδρομές, πολιτιστικά μνημεία, φυσικό περιβάλλον και επιχειρηματικότητα. Η στόχευση του συγκεκριμένου στρατηγικού σχεδίου αφορά ουσιαστικά τη διαχείριση και την αξιοποίηση όχι μόνο του παραλιακού τμήματος αλλά και της διασύνδεσής του με την ενδοχώρα, με τα πολιτιστικά μνημεία, τα αξιοθέατα και τους ανθρώπους, προάγοντας σχετικές δράσεις, που θα δώσουν μια νέα μορφή τουριστικής ανάπτυξης, σε μια περιοχή όπου συγκεντρώνει το μεγαλύτερο όγκο των επισκεπτών του Νομού. Τα χρήματα για τη δημοπράτηση της μελέτες έχουν ήδη εξασφαλιστεί από την Περιφέρεια Κρήτης και ανέρχονται στις 150.000 ευρώ, με στόχο το έργο να διεκδικήσει χρήματα από το νέο ΕΣΠΑ.
Ανάλογο είναι και το σκεπτικό του Δήμου στο σχεδιασμό του, που αφορά στην αναζωογόνηση των γειτονιών. Ζητούμενο είναι οι γειτονιές της πόλης να αποκτήσουν ταυτότητα, να γίνουν «κυψέλες» πολιτισμού, επιχειρηματικότητας, συναντήσεων-συνελεύσεων, να αναδειχτεί το φυσικό περιβάλλον τους και να αξιοποιηθούν αναλόγως οι κοινόχρηστοι χώροι. Παιδικές χαρές, χώροι αθλοπαιδιών, πράσινες διαδρομές, δίνουν άλλη μορφή στις γειτονιές που μετατρέπονται σε ελκυστικές και ποιοτικά αναβαθμισμένες περιοχές.
Επίσης φιλοδοξία του Δήμου είναι να διεκδικήσει ευρωπαϊκά χρήματα για την υλοποίηση του έργου της ασφάλειας του λιμανιού, αλλά και για το έργο υποδομών, οι οποίες εκπονούνται ήδη με χρήματα της Περιφέρειας Κρήτης. Σε ότι αφορά τις κοινωνικές δράσεις στόχος και σκοπός του Δήμου είναι να συνεχίσει την υλοποίηση των προγραμμάτων που αφορούν τόσο στην αντιμετώπιση της φτώχειας με τις πέντε δομές (Δημοτικός Λαχανόκηπος, Τράπεζα Χρόνου, Κοινωνικό Παντοπωλείο, Συσσίτια Μητρόπολης, Γραφείο Διαμεσολάβησης), όπως επίσης και το πρόγραμμα που αφορά στο Κέντρο Κακοποιημένων Γυναικών που λειτουργεί στην πόλη.
