Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζει δύο ατομικές εκθέσεις που έρχονται από την Κορέα. Πρόκειται για τις εκθέσεις «Objets Trouvès» της Hijo Nam και «Διαλογισμοί στον Δράκο» της Sobin Park. Οι δύο εκθέσεις, σε επιμέλεια της Δρ. Θάλειας Βραχοπούλου, καθηγήτριας Εικαστικών Τεχνών στο John Jay College της Νέας Υόρκης θα εγκαινιαστούν την Παρασκευή 22 Μαΐου, στις 19:30, στην Αίθουσα Πυροβολικού, στην Φορτέτζα.
Οι εκθέσεις πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου. Η διάρκειά τους θα είναι έως τις 26 Σεπτεμβρίου και η είσοδος θα είναι ελεύθερη.
Την βραδιά των εγκαινίων, προς τιμήν των καλλιτεχνών και της επιμελήτριας, θα τραγουδήσουν η Ειρήνη και η Μαρία Μπαρουξή.
«Objets Trouvès» της Hijo Nam
Για την έκθεση της Hijo Nam: Objets Trouvès η Θάλεια Βραχοπούλου σημειώνει:
Η Hijo Nam πιστεύει «Ότι όλες οι χρωματικές αξίες αποκτούν υπόσταση μόνο κατά τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση, καθώς και ότι ο περιορισμός σε ένα μοναδικό υλικό είναι μονόπλευρος και μικρόνους». Η Nam συλλέγει και επαναχρησιμοποιεί παλιοσίδερα, ξύλα, αποκόμματα από χαρτί και περιτυλίγματα, παλέτες, κορδόνια και άλλα αποκαλούμενα άχρηστα αντικείμενα δίνοντάς τους νέα ζωή ενσωματώνοντάς τα σε ένα έργο τέχνης. Αυτά τα επαναπροσδιορισμένα ως προς τη χρήση τους υλικά περιέχουν το αποτύπωμα του χρόνου, καθώς και τις μεταγενέστερες ενέργειες που η ανθρωπότητα έχει εντυπώσει πάνω τους. Κάποιες φορές με τρύπες, γρατσουνιές και/ή λεκέδες, χτυπήματα ή άλλα σημάδια των δεινών τους αυτά τα εγκαταλελειμμένα, ξεχασμένα εξαρτήματα ανακαλύπτονται και αποκτούν νέα ζωή από την εικαστικό Nam. Αντλώντας κομψότητα από αυτά τα ταπεινά υλικά, η Nam μετουσιώνει το κοινό σε όμορφο και σπάνιο. Αλλά αν και η διαδικασία μπορεί να είναι παρόμοια με αυτή του Schwitters, η Nam διαφοροποιείται στο θέμα που επιλέγει και στο εικαστικό λεξιλόγιο που δεν είναι αποκλειστικά αφηρημένο αλλά αντίθετα διατηρεί ένα διάλογο με ανιχνεύσιμα μοτίβα.
Ένα τέτοιο έργο είναι το Cycle of Trace, 2012 (130 x145 εκ., ατσάλι) στο οποίο μπορούμε να δούμε γραμμές και κηλίδες που θυμίζουν τα αποτυπώματα χεριών πάνω σε Παλαιολιθικούς τοίχους, ή το σκοπίμως ρυθμικό χειρονομιακό στάξιμο του Jackson Pollock. Το Cycle περιλαμβάνει ουδέτερους χρωματικά τόνους στο χρώμα της σκουριάς αντιπαραθέτοντας πολλαπλές θερμές και ψυχρές αποχρώσεις. Το υλικό υποστήριξης είναι ταλαιπωρημένο μέταλλο με τρύπες, χτυπήματα, μπαλώματα, καρφιά πάνω σε μια επιφάνεια που και η ίδια είναι τσαλακωμένη σαν ύφασμα. Αυτή η συμφωνία από απαλά χρώματα και σημάδια επιτυγχάνει ένα έργο με διττή ανάγνωση είτε με όρους των Νεο- ή Παλαιολιθικών ζωγραφισμένων πετρωμάτων ή κυριολεκτικά, όπως φαίνεται από τα δύο καρφωμένα μπαλώματα.
Φτιαγμένα και τα δύο από ατσάλι, τόσο το Delphi (95 x150 εκ.) όσο και το Meteora, (90 x120 εκ.), 2012 αποτελούν αφηρημένες συνθέσεις, όπου μέσω των τίτλων και των μοτίβων τους παραπέμπουν σε ένα πνευματικό τόπο. Το πρώτο έργο παίρνει το όνομά του από τους Δελφούς, μια αρχαία ελληνική πόλη γνωστή για τους χρησμούς της Πυθίας μέσω της φωνής της οποίας μιλούσε ο Απόλλωνας και θεωρείτο ότι ήταν το κέντρο, ο ομφαλός της γης. Σε αντιπαραβολή με την αρχαία πόλη των Δελφών, το Meteora αναφέρεται στο ομώνυμο Βυζαντινό και σύγχρονο τόπο πνεύματος. Η παλέτα της Nam διαλέγεται με τους κόκκινους τόνους της ελληνικής γης στο χαμηλότερο τμήμα, ενώ στην κορυφή η τυρκουάζ επιφάνεια αναφέρεται στον ουρανό. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, η Nam ως αυθεντική δεξιοτέχνης αναζητά τη στενή επαφή με τον εσώτερο εαυτό της τόσο ως εικαστικός δημιουργώντας ζωγραφικά έργα, εγκαταστάσεις, ανάγλυφα ή γλυπτά αλλά και ως άνθρωπος.
«Διαλογισμοί στον Δράκο» της Sobin Park
Για την έκθεση της Sobin Park: Διαλογισμοί στον Δράκο, η Θάλεια Βραχοπούλου γράφει:
Το ενδιαφέρον της Sobin Park για τη μορφή του δράκου και την αντίθεση που προκύπτει από την επαφή του με την απαλή επιδερμίδα μιας όμορφης γυναίκας είναι αδιάλειπτο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα μέσα και η τεχνοτροπία της δεν άλλαξαν στο πέρασμα των χρόνων. Η καλλιτεχνική της φόρμα εμπλουτίστηκε, τα ασπρόμαυρα σκίτσα που έκανε με μολύβι τώρα περιέχουν χρώμα και επίσης ενσωματώνει στα έργα της το υπόβαθρο του καμβά. Επιπλέον, εισάγει στην εικονοπλασία της το θέμα της πόλης, αντιπαραθέτοντας εικόνες της Σεούλ με άλλες από τη Νέα Υόρκη ή από φανταστικά τοπία. Όμως ο δράκος, εικονιζόμενος σε περιπτύξεις με μια γυναικεία φιγούρα, παραμένει το βασικό της μοτίβο, ένα μοτίβο το οποίο κατέχει κεντρική θέση στην τέχνη της Κορέας, τόπο καταγωγής της Park, αλλά και της Κίνας. Στην τελευταία χώρα, εκεί που γεννήθηκε ο μύθος του δράκου, βρίσκεται η κατοικία και η επαγγελματική έδρα της καλλιτέχνιδος αυτό τον καιρό.
Η πολυετής δουλειά της Park με συνθέσεις που φέρνουν κοντά δράκους και γυναίκες είναι ένα μυστήριο που πλησιάζει στα όρια της εμμονής ή μήπως μπορούμε να την δούμε σαν ένα είδος διαλογισμού; Θέτω το ερώτημα επειδή τα σκίτσα της Park πάνω σε επιφάνειες μνημειώδους κλίμακας απαιτούν τη συνεχή, συγκεντρωμένη προσπάθεια πολλών ημερών ή και εβδομάδων. Μια τόσο λεπτομερής τεχνική σαν τη δική της βρίσκει συνήθως πρόσφορο έδαφος σε μικρότερες επιφάνειες, ακριβώς επειδή απαιτείται τόση δουλειά. Ήδη από την αρχαιότητα, το σχέδιο με λεπτές γραμμές συνδέθηκε με την εκτέλεση δύσκολων λεπτομερειών. Αυτό ίσχυε και στην αρχαία Ελληνική τέχνη όπως μαρτυρεί η ιστορία με τα περίφημα αληθοφανή σταφύλια του ζωγράφου Ζεύξη από τη Θάσο (5ος αι. π.χ.). Ο αριστοτεχνικός χειρισμός της φωτοσκίασης επέτρεψε στο Ζεύξη να εξελίξει την τέχνη του σε άλλο επίπεδο, καθώς οι περισσότεροι ζωγράφοι της εποχής έδιναν έμφαση στο περίγραμμα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να φαίνονται επίπεδες οι μορφές. Τα σταφύλια του Ζεύξη, αντιθέτως, έμοιαζαν τόσο αληθινά που ξεγελούσαν ως και τα πουλιά, τα οποία έρχονταν να τα τσιμπήσουν. Σε αντίθεση όμως τον αρχαίο ζωγράφο, που δημιουργούσε οπτικές πλάνες μιμούμενος υπαρκτά αντικείμενα, η Park αντλεί έμπνευση από τη φαντασία της.
Οι μεγαλειώδεις συνθέσεις της Park, που εκτείνονται στον οριζόντιο άξονα, μας προσφέρουν μια πανοραμική εικόνα των περιπαθών εναγκαλισμών του δράκου με τις ηρωίδες της. Γεννούν στον θεατή ένα αίσθημα περιέργειας ή και ζήλιας: ποιος δεν θα ήθελε να είναι το αντικείμενο μιας τόσο απόλυτης λατρείας; Η συγκατάθεση των γυναικείων μορφών, ακόμη και ο ενεργός τους ρόλος στο ερωτικό σμίξιμο λειτουργεί σαν αφροδισιακό που εξάπτει τη φαντασία και εγείρει τα πάθη, σκανδαλίζει και υπαινίσσεται, είναι ταυτόχρονα τρυφερό και πνευματικό.
