Αφορμή για την προετοιμασία της καλοκαιρινής γιορτής, που έγινε στον προαύλιο χώρο του Τούρκικου την Πέμπτη 12 Ιουνίου, ήταν η συμμετοχή του σχολείου στο 1ο μαθητικό Συμπόσιο με τίτλο «Να είσαι διαφορετικός χωρίς να φοβάσαι», που συνδιοργάνωσε το ΕΚΠΑ με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και πραγματοποιήθηκε 7 Ιουνίου 2013 στο Aquila Rithymna Beach. Η καθηγήτρια μουσικής κυρία Ελένη Τσαουσάκη σε συνεργασία με τον υπεύθυνο δάσκαλο του Ολοημέρου τμήματος κ. Σταμάτη Βεδουρά, ετοίμασαν και παρουσίασαν μαζί με τα παιδιά το τραγούδι Enderlezi, δίγλωσσο σε Ρομανί και Ελληνικά.
Η απήχηση που είχε αυτή η απόπειρα, μας οδήγησε στο να ξεκινήσουμε ένα διαπολιτισμικό πρόγραμμα που έτρεξε καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2013-14 στο ολοήμερο τμήμα, σε άμεση συνεργασία με το πρόγραμμα «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά» που υλοποιεί στην Κρήτη το Παιδαγωγικό Τμήμα Δ. Ε. με υπεύθυνη την καθηγήτρια κ. Π. Καλογιαννάκη.
Η κεντρική ιδέα ήταν η ίδια μουσική τραγουδισμένη στις μητρικές γλώσσες των μαθητών. Έτσι, βρήκαμε την ιστορία του Μενούση ίδια σε Αλβανικά και Ελληνικά και μια πιο εύθυμη παραλλαγή στα Κρητικά με τον τίτλο «Κάτω στην Αγιά Μαρίνα». Στο Enderlezi, που μιλά για την γιορτή του Αγίου Γεωργίου, προσθέσαμε και τη Βουλγαρική εκδοχή. Από τα μεγαλύτερα παιδιά ακούστηκαν επίσης τα τραγούδια Rom του Ν. Κυπουργού, το οποίο μιλά για τη ζωή των τσιγγάνων, και Rumelaj, παραδοσιακό τσιγγάνικο τραγούδι, διασκευασμένο στα Ελληνικά από το συγκρότημα «Τρίφωνο».
Η γιορτή συνεχίστηκε με τους μικρότερους μαθητές να ερμηνεύουν το τραγούδια Jastar amenge dur, το οποίο ακούσαμε σε Ρομανί και Ελληνικά ως Καθρεφτίζω τον νου. Οι μικροί μαθητές, μας ταξίδεψαν στην Ιταλία με τα τραγούδια Καληνύφτα, από τα Ελληνόφωνα της Κάτω Ιταλίας, και το Alla fiera dell’ est, του Angelo Braduardi, γνωστό στα Ελληνικά ως Η γιορτή της αυγής του Λ. Μαχαιρίτσα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό ήταν το τραγούδι Τα βάσανά μου χαίρομαι, του Ρεθεμνιώτη Στ. Φουσταλιέρη. Το τραγούδι ταξίδεψε μαζί με τους Κρήτες που εγκαταστάθηκαν στη Χαμιντιέ της Συρίας, όπου τραγουδιέται σε Ελληνικά και Αραβικά, και έγινε διάσημο, όταν ερμηνεύτηκε από τον Sabah Fakhri.
Εκτός της συγκεκριμένης θεματικής ακούστηκαν και τα τραγούδια Συννεφούλα του Δ. Σαββόπουλου, Μαλαματένια λόγια του Γ. Μαρκόπουλου και Μια Βοσκοπούλα αγάπησα παραδοσιακή μελωδία σε στίχους Γ. Ζαλοκώστα.
Σημαντική για το αισθητικό αποτέλεσμα της γιορτής ήταν η παρουσία επαγγελματιών μουσικών στη γιορτή. Μας στήριξαν μέλη των He-jazz Collective – Γιώργος Τρύφων (ακορντεόν), Μανόλης Νεραντζάκης (βιολί) και Αντώνης Πασχούλας (ακουστική κιθάρα) – ο Αλέξανδρος Κανακάκης (κλαρίνο και λαούτο) και ο ηχολήπτης Σταύρος Μαραγκουδάκης (καθηγητής του Μουσικού Γυμνασίου Ρεθύμνου).
Καθ’ όλη τη διάρκεια του διαπολιτισμικού προγράμματος, που δουλεύεται επί οκτώ μήνες, διαπιστώθηκε ενίσχυση της αντιρατσιστικής και διαπολιτισμικής συνείδησης των μαθητών. Τα παιδιά άκουσαν γλώσσες που δεν συνηθίζουν να ακούν και έμαθαν να τραγουδούν όχι μόνο στη μητρική τους γλώσσα. Συνολικά είπαν τραγούδια σε έξι γλώσσες -Ελληνικά, Αλβανικά, Βουλγαρικά, Ρομανί, Αραβικά και Ιταλικά.
Η γιορτή πλαισιωνόταν και από δράσεις που οργάνωσε το σχολείο σε συνεργασία με το ΠΤΔΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Ομάδα του καθηγητή κ. Σταύρου βοηθούσε μαθητές του σχολείου να παίξουν με απλά πειράματα Φυσικής και Χημείας, ενώ δίπλα άλλη ομάδα φοιτητών, του διδάσκοντα κ. Αναγνωστάκη τους μυούσαν στα πρώτα βήματα της ρομποτικής. Τα παιδιά του σχολείου αγκάλιασαν τις δράσεις αυτές με ενδιαφέρον και ευχαρίστηση.
Φυσικά, κάθε γιορτή χρειάζεται και τροφή, και μάλιστα ανάλογη του προγράμματος. Στήθηκε λοιπόν μια πλούσια διαπολιτισμική κουζίνα με εδέσματα από τις χώρες των παιδιών μας. Γι’ αυτό φρόντισαν από κοινού ο Σύλλογος Διδασκόντων του Σχολείου και ο Σύλλογος Γονέων. Ευχαριστούμε τους γονείς των παιδιών για την εμψύχωση και την πολύτιμη βοήθειά τους και ιδιαιτέρως την κ. Καλογιαννάκη, η οποία φρόντισε να υπάρχει ένα κέρασμα για όλα τα παιδιά του σχολείου. Επιπλέον, επιμελήθηκε και εκτύπωσε μαζί με την ομάδα της τις ωραίες αφίσες, οι οποίες βασίστηκαν σε δημιουργίες των παιδιών και παρουσιάστηκαν σε ταμπλό και τοίχους του σχολείου, τονίζοντας και αυτές τον διαπολιτισμικό χαρακτήρα της γιορτής και του σχολείου μας στο σύνολό του.
Ευχόμαστε καλό καλοκαίρι.
Ελένη Τσαουσάκη
Σταμάτης Βεδουράς
