Με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί τις επόμενες μέρες στη βουλή αλλάζει ο τρόπος διοίκησης των δήμων, καταργείται η απλή αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση και εκχωρείται σε βάθος τετραετίας ο ΕΝΦΙΑ στους ΟΤΑ, όπως εξήγγειλε από το βήμα της βουλής, στο πλαίσιο των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης, ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος.
Ειδικότερα, ο υπουργός Εσωτερικών, περιγράφοντας στη βουλή, τις προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής για το υπουργείο του, ανέφερε πως στόχος του θα είναι η ολόπλευρη, όπως τόνισε, στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης «ώστε να αποτελέσει στέρεους πυλώνες ανάπτυξης και ενίσχυσης της απασχόλησης, καθώς και ενδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής».
Και ενώ ο Τάκης Θεοδωρικάκος κατηγόρησε ευθέως την προηγούμενη κυβέρνηση για το θέμα της απλής αναλογικής, αναφέρθηκε και στην πρόθεσή του να διευκολύνει τις συμπράξεις δίδοντας πλειοψηφία στην παράταξη του δημάρχου και του περιφερειάρχη, στις οικονομικές και σε άλλες κρίσιμες επιτροπές.
Επίσης ο υπουργός Εσωτερικών, επανέλαβε την δέσμευση και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, να ψηφίσει νέο εκλογικό νόμο ώστε να μην γίνουν οι επόμενες εκλογές με την «απλή αναλογική» του ΣΥΡΙΖΑ. «Θα ψηφιστεί από την παρούσα βουλή, όπως είπε χαρακτηριστικά, νέος εκλογικός νόμος στο πρώτο διάστημα της θητείας της. Στόχος να επιτευχθούν οι μέγιστες δυνατές συγκλίσεις. Ο εκλογικός νόμος θα χαρακτηρίζεται από αναλογικότητα αλλά και την δυνατότητα να σχηματίζεται κυβέρνηση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εσωτερικών και συνέχισε λέγοντας ότι «κατοχυρώνεται το δικαίωμα των Ελλήνων να ψηφίζουν από τη χώρα στην οποία βρίσκονται».
Το σχέδιο της νέας κυβέρνησης σε ότι αφορά στην κυβερνησιμότητα των δήμων, αλλά και το θέμα της μεταφοράς του ΕΝΦΙΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση, προκαλεί ενστάσεις και προβληματισμό στους δημάρχους, καθώς ο υπουργός δεν ήταν σαφής σε όσα ανέφερε και η περίπτωση ειδικά με τον ΕΝΦΙΑ πιθανόν να ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου στο ενδεχόμενο που ο συγκεκριμένος φόρος έρχεται να αντικαταστήσει την κρατική χρηματοδότηση των δήμων. Τη νέα κατάσταση που φέρνουν οι εξαγγελίες του κ. Θεοδωρικάκου, σχολίασε στα «Ρ.Ν.» ο δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης, κάνοντας σαφείς τους προβληματισμούς του καλώντας παράλληλα την ΚΕΔΕ να πάρει θέση και να ξεκαθαρίσει τη στάση της.
Το κράτος είναι υποχρεωμένο να εξασφαλίζει την οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια των δήμων
Το σχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών για την εκχώρηση του ΕΝΦΙΑ στους δήμους, βρίσκει αντίθετο τον δήμαρχο Ρεθύμνου, ο οποίος ξεκαθάρισε πως βάσει συντάγματος το κράτος θα πρέπει να εξασφαλίζει την οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια των δήμων.
«Αφετηρία για οτιδήποτε γίνεται είναι το σύνταγμα, το οποίο υποχρεώνει το κράτος να εξασφαλίζει την οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια των δήμων. Συνεπώς, δεν μπορεί να λέει κανείς υπουργός ότι θα δώσει τον ΕΝΦΙΑ και τελειώνει με τους δήμους και μάλιστα έναν φόρο, ο οποίος είναι αντιδημοφιλής και για τον οποίον υπάρχει στόχευση να τον μειώνουν. Τι σημαίνει δηλαδή; Ότι θα μειώσουν και τα έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης; Ήδη ο ΕΝΦΙΑ υπολείπεται περίπου 600-700 εκατομμύρια από τα χρήματα που παίρνει από το κράτος η τοπική αυτοδιοίκηση. Αυτό λοιπόν σημαίνει άμεση περικοπή των πόρων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Θεωρώ ότι γίνεται μια λάθος συζήτηση, που δεν προασπίζεται τα συμφέρονται των δήμων. Εμείς έχουμε αυτή τη στιγμή αγκωνάρι μας τη συνταγματική επιταγή, που οφείλει το κράτος να χρηματοδοτεί τους δήμους και σε πληροφορώ ότι τα χρήματα που παίρνει ο δήμος Ρεθύμνης δε φτάνουν ούτε για τους μισθούς των υπαλλήλων του· και με τη σημερινή κατανομή υπάρχει στέρηση, σε σχέση με τη συνταγματική επιταγή. Εγώ, λοιπόν, δεν ξέρω καμία συζήτηση τέτοια, εμείς δεν είμαστε εισπρακτικός μηχανισμός. Το κράτος εισπράττει τους φόρους και υποχρεούται να εξασφαλίζει αυτό που σας είπα, την οικονομική και λειτουργική αυτοτέλεια των δήμων» ανέφερε ο κ. Μαρινάκης.
Επιπλέον, ο δήμαρχος Ρεθύμνου, κάλεσε τη νέα διοίκηση της ΚΕΔΕ να ασχοληθεί με το θέμα του ΕΝΦΙΑ υποστηρίζοντας τα παρακάτω: «Εγώ δεν προτρέχω. Πιστεύω ότι η νέα ΚΕΔΕ έχει πάρα πολλή δουλειά, διότι αυτή η ιστορία με τον ΕΝΦΙΑ είναι μια ιστορία που ακούγεται τα τελευταία χρόνια και μάλιστα δεν έγινε ποτέ σοβαρή συζήτηση, ούτε αυτός ο φόρος δηλαδή, όταν μειώνεται, αυτομάτως σημαίνει και μείωση των εσόδων της αυτοδιοίκησης; Άρα εμείς τι θα κάνουμε; Θα διώχνουμε τους ανθρώπους μας που δε θα μπορούμε να τους πληρώσουμε; Ή θα αναπληρώνεται αυτό το ποσό με κάποιον άλλο φόρο ή με κάποια άλλη κρατική επιχορήγηση;
Δεύτερον, ποιος θα τον εισπράττει αυτό τον φόρο; Και ποιος θα τον ορίζει; Και τι θα γίνει με τους δήμους που έχουν μεγάλες ακίνητες περιουσίες και εκείνοι οι οποίοι ξέρω εγώ ιδίως οι περιφερειακοί δήμοι, οι οποίοι είναι φτωχοί και έχουν μηδαμινές αντικειμενικές αξίες; Και τι θα υπάρχει; Θα υπάρχει μήπως κι ένα ταμείο το οποίο θα κάνει εξισορρόπηση μεταξύ των δήμων;. Ας πούμε το Ρέθυμνο σαν Ρέθυμνο έχει ΕΝΦΙΑ. Το Αμάρι έχει ΕΝΦΙΑ που να μπορεί να ζήσει; Ένας δήμος πάνω στην Ήπειρο έχει ΕΝΦΙΑ ή στη Μακεδονία, περιφερειακός; Ή το Ψυχικό θα παίρνει τα λεφτά του Ψυχικού και η Εκάλη της Εκάλης και η Κηφισιά της Κηφισιάς και η Δραπετσώνα θα υποφέρει; Επειδή κάνουμε μια κουβέντα και νομίζουμε ότι λύνουμε θέματα, αλλά αυτά συμβαίνουν όταν υπάρχει συνδικαλιστική αντίσταση μηδενική».
«Θα δημιουργήσουν πλασματικές πλειοψηφίες»
Σχολιάζοντας την τοποθέτηση Θεοδωρικάκου, ο Γιώργος Μαρινάκης, αναφέρθηκε στο προσχέδιο που, όπως είπε, έχει στα χέρια του για τη λεγόμενη κυβερνησιμότητα των δήμων.
«Γίνεται μια προσπάθεια ώστε οι εκλεγέντες δήμαρχοι να μπορούν να έχουν πλειοψηφία στην οικονομική, ιδίως, επιτροπή, στην οποία μεταφέρονται πλειάδα αρμοδιοτήτων, όχι μόνο εκτελεστικών αλλά και κανονιστικών, φτάνοντας στο σημείο ακόμα να ψηφίζονται εκεί το τεχνικό πρόγραμμα και ο προϋπολογισμός, εάν το δημοτικό συμβούλιο δεν καταφέρει να ομονοήσει και να βγάλει μια απόφαση. Αυτό, είναι μια παγίδα για τους δημάρχους. Και τούτου, επειδή, από την μία τους δίνει τη λεγόμενη «κυβερνησιμότητα», αλλά δεν τους δίνει την πολιτική νομιμοποίηση που απαιτούν», παρατήρησε χαρακτηριστικά ο κ. Μαρινάκης.
Και συνεχίζοντας πρόσθεσε πως «όλοι μας κατεβήκαμε στις εκλογές και ξέραμε το εκλογικό σύστημα και τα προβλήματά του. Δεν μπορεί, λοιπόν, να ‘ρθει τώρα εκ των υστέρων η κυβέρνηση να δημιουργήσει πλασματικές πλειοψηφίες σε επιτροπές και στα όργανα ώστε να αμβλύνουμε τις πραγματικές αδυναμίες που είχε ο «Κλεισθένης» και που εμείς, αλλά και εγώ προσωπικά με έγγραφα είχα επισημάνει έγκαιρα, στην πολιτική ηγεσία τότε του υπουργείου Εσωτερικών. Πάντως το να μεταφέρουμε αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου, όπως είναι ο προϋπολογισμός και το τεχνικό πρόγραμμα, σε επίπεδα επιτροπών, όπου εκεί δημιουργούμε πλασματική πλειοψηφία του δημάρχου, το θεωρώ ότι δεν είναι δημοκρατικό και δεν είναι σωστό.
Η άποψή μου είναι ότι ο ίδιος ο «Κλεισθένης», επειδή γνωρίζει τις αδυναμίες του, στο σημείο αυτό αφήνει παράθυρα τα οποία, ας πούμε, μπορούμε να βελτιώσουμε για τη λεγόμενη «κυβερνησιμότητα» των δήμων. Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; Να υποχρεωθούν οι υπόλοιπες παρατάξεις στην υπευθυνότητα, με συγκεκριμένες προτάσεις και για το τεχνικό πρόγραμμα και για τον προϋπολογισμό. Άλλωστε, ο προϋπολογισμός του δήμου είναι στην ουσία το τεχνικό πρόγραμμα. Τα υπόλοιπα είναι οι πάγιες, αν θέλετε, υποχρεώσεις, όπως είναι οι μισθοδοσίες και όλα τα υπόλοιπα που δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία και δε νομίζω και ότι επ’ αυτού θα υπάρξει και αντίλογος.
Ο αντίλογος γίνεται στο τεχνικό πρόγραμμα. Εκεί πρέπει με τα ίδια στοιχεία που θα δώσει στη δημοτική παράταξη που είχε επικρατήσει, να πάρουν τα ίδια στοιχεία και οι υπόλοιπες παρατάξεις και να καταθέσουν προτάσεις. Δεν είναι κάτι φοβερό που κάποιοι δεν το θέλουν, ούτε να έχουν δικαίωμα να έρχονται οι παρατάξεις, όπως έκανε μέχρι τώρα η αντιπολίτευσή μου, στην οικονομική επιτροπή, να μην ψηφίζει τον προϋπολογισμό, να απέχει να δίνει πρόταση, να απέχει να είναι υπεύθυνη και να έρχεται στο δημοτικό συμβούλιο για να κάνει το σόου και να λέει ότι δε συμφωνεί και να λέει ότι είμαι αντιπαραγωγικός και αντιαναπτυξιακός. Όχι. Ο καθένας θα εισφέρει, με αυτή την έννοια, στο να αποκτήσουν οντότητα οι επιτροπές».
Μιλώντας επίσης και για τον λεγόμενο προϋπολογισμό των κοινοτήτων, ο δήμαρχος Ρεθύμνου, υποστήριξε πως αυτό είναι ένα θέμα που θα πρέπει άμεσα να διορθωθεί. «Αυτό πρέπει να μπει σε βάση προαιρετικότητας», σχολίασε μεταξύ άλλων ο Γιώργος Μαρινάκης.
Και συνεχίζοντας πρόσθεσε πως «όποιες κοινότητες θέλουν να ακολουθήσουν το συγκεκριμένο κανόνα, ας πάρουν τα «ψίχουλα» να λύσουν τις ανάγκες της περιοχής τους και οι υπόλοιποι θα μπουν στο γενικό τεχνικό πρόγραμμα του δήμου. Όλα αυτά εγώ τα κατέθεσα σαν απόψεις, στην Π.Ε.Δ. και δυστυχώς αντιδρούν οι δήμαρχοι, οι οποίοι εξελέγησαν χωρίς να έχουν πολύ μεγάλη πλειοψηφία. Δεν είναι, όμως, τα πράγματα τόσο εύκολα. Δεν μπορούμε να αναπληρώνουμε την πολιτική νομιμοποίηση με νομοθετήματα. Είμαστε υποχρεωμένοι να γίνουμε όλοι πιο υπεύθυνοι και η κοινωνία θα κρίνει την υπευθυνότητα των δημοτικών παρατάξεων, εκείνων δηλαδή που συμβάλλουν στην προώθηση του δημοτικού έργου κι εκείνοι οι οποίοι απλώς κωλυσιεργούν. Προφανώς πρέπει να γίνει μια νέα συζήτηση για τον εκλογικό νόμο της αυτοδιοίκησης και για μερικά θέματα που θα προκύψουν σαν αδυναμίες του «Κλεισθένη», αλλά πρέπει να γίνουν αφού έχει πλέον δοκιμαστεί το σύστημα και θα έχουμε εντοπίσει τα πραγματικά του προβλήματα».