Ημερήσιο πρόγραμμα εν ομηρεία
Η πρόεδρος ζήτησε από τον κ. Λεμπιδάκη να περιγράψει το πρόγραμμα του και τα άτομα που βρισκόταν μαζί του.
«Υπήρχε πάντα ένα άτομο που το έλεγα φροντιστή. Μαγείρευε, μου έφερνε φαγητό. Συνολικά στο σπίτι εναλλασσόταν έξι άτομα. Το κάθε άτομο παρέμενε για τέσσερα μερόνυχτα και ύστερα ερχόταν άλλο. Το πρωί που ξυπνούσα μου έφερναν πρωινό, ύστερα διάβαζα κι έβλεπα τηλεόραση. Είχα ζητήσει βιβλία και μου είχαν φέρει. Είχα και μια τράπουλα να περνά η ώρα μου.
Φαγητό μου έφερναν δύο φορές τη ημέρα. Ήταν καλομαγειρεμένο φαγητό και αρκετό. Κρέας, ψάρι, ζυμαρικά, ρύζι».
Η πρόεδρος του δικαστηρίου, εφόσον ο κ. Λεμπιδάκης ανέφερε ότι ήταν καλή η διατροφή του και δύο γεύματα την ημέρα, τον ρώτησε: Πως χάσατε τότε τόσα κιλά; Νομίζω 17. Και απάντησε: «Στις αρχές έτρωγα. Αργότερα όχι. Γιατί συνεχώς ήταν στη σκέψη μου πότε θα τελειώσει αυτή η ιστορία. Δεν μπορούσα να φανταστώ πόσος καιρός θα περάσει».
Για την απώλεια των 17 κιλών ερωτήθηκε και από την εισαγγελέα της έδρας: «Που αποδίδετε ότι χάσατε τόσα κιλά, εφόσον λέτε ότι σας έδιναν φαγητό;». Και απάντησε: «Δεν ξέρω, δεν το έψαξα, ίσως λόγω άγχους».
«Φοβόσαστε;» ερωτήθηκε και απάντησε: «Ο φόβος ως συναίσθημα υπήρχε. Πάντα όμως τον έκρυβα στο υποσυνείδητο μου για να μην με επηρεάσει».
Η πρώτη επικοινωνία με την οικογένεια του κατάλαβε, όπως είπε, ότι έγινε στα μέσα Απριλίου, όταν οι απαγωγείς τον έβαλαν να γράψει ένα σημείωμα πολύ προσεκτικά για να μην υπάρχουν αποτυπώματα, το έβαλαν σε μια σακούλα για να το στείλουν στην οικογένεια του.
Ο κ. Λεμπιδάκης ερωτήθηκε ποιοι θεωρεί ότι μπορεί να ήταν ηγετικά στελέχη και απάντησε: «Δεν ξέρω, δεν μπορώ να κάνω εικασίες. Μου έλεγαν για τον μεγάλο αρχηγό που θέλει να κάνει ρεκόρ τόσο σε διάρκεια, όσο και σε χρήματα κι ότι αυτοί εκτελούν εντολές του».
«Τα χάπια με βοήθησαν»
Ο κ. Λεμπιδάκης ερωτήθηκε εάν και τι χάπια του έδιναν στο διάστημα της ομηρείας του.
– Τι χάπια σας έδιναν; Εσείς τα ζητήσατε;
– Δεν τα ζήτησα, δεν τα ήξερα. Μου έφερε κάποιος ZANAX στα μέσα Απριλίου, μου είπε να διαβάσω τις οδηγίες και να αποφασίσω εγώ αν θέλω να τα παίρνω. Αποφάσισα να τα παίρνω. Τελικά με βοήθησαν να κρατήσω την πνευματική μου συγκρότηση. Έπαιρνα μισό ή ένα ή 1,5 κάποιες φορές.
«Αργότερα, όταν με μετέφεραν στο τελευταίο κρησφύγετο, ο ιδιοκτήτης μου έφερε ένα άλλο φάρμακο γιατί, όπως μου είπε, δεν έπρεπε να παίρνω ZANAX περισσότερο από 4 μήνες συνεχώς.
Μου έφερε ένα αντικαταθλιπτικό φάρμακο. Το πήρε από φαρμακείο» είπε κι επανέλαβε: «Τα χάπια έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ψυχική μου ισορροπία και στην πνευματική μου συγκρότηση».
Η εισαγγελέας της έδρας τον ρώτησε: «Λέτε ότι παίρνατε εκούσια τα χάπια. Έχετε σήμερα κάποιο πρόβλημα για περαιτέρω χρήση τους»;
– Όχι, απάντησε. Έκανα αγωγή με γιατρό και τα σταμάτησα σε 15 μέρες.
Ζήτημα καθαριότητας
Πως ήταν το επίπεδο της καθαριότητας σας όλο αυτό το διάστημα; ερωτήθηκε ο κ. Λεμπιδάκης.
– Δεν υπήρχε ιδιαίτερο πρόβλημα. Στο πρώτο σπίτι έκανα μια φορά μπάνιο σε σκάφη, δεμένος από το χέρι. Με βοήθησε ο «φροντιστής» (εννοώντας τον 46χρονο από τα Φρατζεσκιανά Μετόχια)
– Πως ξέρετε πως ήταν αυτός;
– Το ομολόγησε ο ίδιος.
– Μπάνιο όλο το διάστημα της κράτησης σας πόσες φορές κάνατε;
– 4.
– Πόσες φορές αλλάξατε ρούχα;
– 3 φορές άλλαξα
– Πόσες φορές ξυριστήκατε;
– Με ξύρισαν 2 φορές όλο το διάστημα
– Πως λέτε τότε ότι δεν υπήρχε θέμα καθαριότητας; Στο σπίτι σας έτσι σπάνια κάνετε μπάνιο σε σκάφη και δεμένος;
Οι δυο διαπραγματευτές
Ο πρώτος διαπραγματευτής με τον κωδικό ΑΒ, όπως είπε, τον είχε επισκεφθεί τρεις φορές. Ποτέ δεν τον είχε δει διότι στεκόταν πίσω από κουρτίνα, ούτε καν τα παπούτσια του δεν φαινόταν από το κάτω μέρος της κουρτίνας, ποτέ δεν άκουσε κανονικά τη φωνή του γιατί του μιλούσε ψιθυριστά. Όλες τις φορές του έλεγε «Δεν προχωράμε, γιατί η οικογένεια σου δεν δίνει τα χρήματα».
Στην ερώτηση: «Έχετε καταλήξει ποιος μπορεί να ήταν ο ΑΒ;» ο κ. Λεμπιδάκης απάντησε: «Δεν μου επιτρέπεται να κάνω εικασίες, ηθικά δεν μου επιτρέπεται».
– Χρειαζόμαστε τη βοήθεια σας, του ανέφερε η πρόεδρος
– Ας το βρει το δικαστήριο, απάντησε.
Ερωτήθηκε αν γνωρίζει ποιος ήταν ο «Άκης», ο δεύτερος διαπραγματευτής που εμφανίστηκε στο τελευταίο κρησφύγετο. Σύμφωνα με τη δικογραφία ο ρόλος του «Άκη του διαπραγματευτή» αποδίδεται στον 60χρονο Ρεθεμνιώτη, μεσίτη, μέλος τότε του ΣΑΟΡ.
– Δεν γνωρίζω ποιος είναι ο Άκης, δεν μπήκε ποτέ μέσα στο δωμάτιο που ήμουν. Υπάρχουν πειστήρια απ’ όσο γνωρίζω.
Απαντώντας σε ερωτήσεις της δικαστικής έδρας ο κ. Λεμπιδάκης ανέφερε ότι: «Μου είπαν ότι για λόγους ασφαλείας άλλαξε ο διαπραγματευτής και στο εξής θα ερχόταν ο Άκης. Μου το είπε ο ιδιοκτήτης της μάντρας. Ήρθε στις 20 Αυγούστου περίπου. Μου είπε ότι θα με βοηθήσει να φύγω σε 15 μέρες. Να στείλουμε μια επιστολή στην οικογένεια μου για 30 εκ. ευρώ. Δεν μπήκε μέσα στον χώρο μου, μού μιλούσε απ’ έξω. Έστειλε τον τότε φύλακα και με τράβηξε βίντεο.
Μετά από 1 εβδομάδα ξαναήρθε να γράψουμε μια επιστολή για 18 εκ. ευρώ λύτρα. Μου ζήτησε την διεύθυνση μιας θείας μου στην Αθήνα, να σταλεί εκεί.
Δεν ήρθε άλλη φορά. Έμαθα από τον ιδιοκτήτη του χώρου ότι αποσύρθηκε διότι, όπως έμαθε, η οικογένεια μου συνεργάζεται με την αστυνομία, η υπόθεση είναι υπό αστυνομικό έλεγχο και δεν πρόκειται να πάρουν χρήματα».
Οι δυο φύλακες στη σοφίτα της μάντρας
Όπως κατέθεσε ο κ. Λεμπιδάκης εξεταζόμενος, στο τελευταίο κρησφύγετο υπήρξαν δυο άτομα φύλακες, σε διαφορετική χρονική περίοδο καθένας.
Ο πρώτος φύλακας έμεινε από την ημέρα που μεταφέρθηκε εκεί ο επιχειρηματίας έως Σεπτέμβριο. Ο ρόλος χρεώνεται σε έναν 39χρονο που ήταν υπάλληλος του ιδιοκτήτη της μάντρας και διέμενε στους Αρμένους.
Από τον κ. Λεμπιδάκη ζητήθηκε να τον κοιτάξει, να δει τον σωματότυπο του και να απαντήσει εάν του θυμίζει εκείνον τον φύλακα, ο οποίος να σημειωθεί αρνείται κάθε εμπλοκή στην υπόθεση.
Ο κατηγορούμενος σηκώθηκε όρθιος, ο κ. Λεμπιδάκης τον κοίταξε και απάντησε ότι υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι με παρόμοιο σωματότυπο, άρα δεν μπορεί να απαντήσει. «Νομίζω όμως ότι εκείνος ήταν νεώτερος και πιο γυμνασμένος» πρόσθεσε.
Η πρόεδρος τον ρώτησε: «Εσείς τον λέγατε φιλόσοφο αυτόν τον φύλακα, γιατί;». Και απάντησε: «Κάναμε συζητήσεις επιπέδου που μου έδειχνε ότι είχε πανεπιστημιακή μόρφωση».
Ο 39χρονος ερωτήθηκε τι γραμματικές γνώσεις έχει κι απάντησε ότι έχει τελειώσει το γυμνάσιο.
Η πρόεδρος του δικαστηρίου ρώτησε επίσης εάν μπορεί να αναγνωρίσει τη φωνή του φύλακα ακούγοντας τη φωνή του 39χρονου.
– Μιλούσε πάντα ψιθυριστά
– Τόσες φιλοσοφικές συζητήσεις ψιθυριστά;
– Αν με ρωτάτε για να σας πως αν μπορώ να αναγνωρίσω τη φωνή του, σας λέω όχι, δεν μπορώ, απάντησε ο κ. Λεμπιδάκης. Το ίδιο απάντησε και στην εισαγγελέα όταν ρωτήθηκε σχετικά. Από τον 39χρονο κατηγορούμενο πάντως ζητήθηκε μέσω του δικηγόρου του να μιλήσει για να ακουστεί η φωνή του, πράγμα που έγινε αλλά ο επιχειρηματίας και πάλι ανέφερε πως η ταυτοποίηση φωνής είναι δύσκολη ακόμα και επιστημονικά.
Για τον δεύτερο φύλακα, τον 40χρονο από τη Θεσσαλονίκη, που κλήθηκε να έρθει στο Ρέθυμνο από τον 45χρονο πρώην αντιπρόεδρο του ΣΑΟΡ, ο κ. Λεμπιδάκης ανέφερε πως ήταν απόμακρος, λιγομίλητος και φοβισμένος. Σε ερωτήσεις συνηγόρου του κατηγορουμένου επιβεβαίωσε ότι ως φύλακας εμφανίστηκε στις 18 Αυγούστου 2017.
– Θεωρείτε ότι είχε εμπλοκή πριν τις 18 Αυγούστου;
– Δεν μου επιτρέπεται να απαντώ με εικασίες στο δικαστήριο, απάντησε, προσθέτοντας ότι δεν έχει παράπονο από τη συμπεριφορά του, όπως εξ άλλου ανέφερε και για τους υπόλοιπους που ήρθαν σε επαφή μαζί του.
– Είπατε ότι ήταν φοβισμένος. Σας είπε γιατί φοβόταν;
– Τη σύλληψη φοβόταν
– Του ζητήσατε ποτέ να σας βοηθήσει;
– Ναι, αλλά μου απάντησε ότι φοβόταν, παρόλο που του έταξα χρήματα.
Ο 43χρονος ιδιοκτήτης της μάντρας
Για τον ιδιοκτήτη της μάντρας όπου εκρατείτο ο κ. Λεμπιδάκης είπε ότι:
«Στις 12 Αυγούστου ήρθε έξω από το δωμάτιο και μου είπε ότι κάποιοι τον εκβίασαν για κάτι που είχε κάνει στο παρελθόν. Ότι ο ίδιος δεν είναι μέλος της ομάδας των απαγωγέων, αλλά εκβιαστικά του τον πήγαν στον χώρο του».
– Έχει πει ότι σας πρότεινε να κάνετε τον άρρωστο για να σας πάει στο νοσοκομείο, ώστε να σας βοηθήσει να φύγετε. Είναι αλήθεια;
– Στις 29 ή 30 Αυγούστου, όταν απέτυχε η προσπάθεια διαπραγμάτευσης, όταν του εξέφρασα την ανησυχία μου, ναι μου πρότεινε να κάνω τον άρρωστο. Εγώ δεν δέχτηκα. Φοβόμουν γιατί θεωρούσα πως υπήρχε περιμετρικά του χώρου φύλαξη. Ο ίδιος μου έλεγε πως εξωτερικά υπάρχει φρούρηση από ομάδα. Γενικά, σε όλα τα κρησφύγετα μου έλεγαν ότι υπήρχαν απ’ έξω «Ταλιμπάν».
Ο συνήγορος του κατηγορούμενου ρώτησε τον κ. Λεμπιδάκη αν ο ιδιοκτήτης της μάντρας του ζήτησε στις 30 Σεπτεμβρίου να τον βοηθήσει να φύγει.
– Μα η Αστυνομία ήταν έξω από τη μάντρα από την Παρασκευή. Δεν ξέρω αν το γνώριζε ο κατηγορούμενος (εννοεί πως του το ζήτησε την ημέρα που ήδη η Αστυνομία είχε φτάσει στα ίχνη του και είχε περικυκλώσει τη μάντρα -δυο μέρες πριν την απελευθέρωση του)
– Αν είχατε δεχτεί όμως θα είχατε απελευθερωθεί από τον ίδιο;
– Δεν μπορώ να κάνω εικασίες
– Είναι αλήθεια ότι επανειλημμένα σας είχε ζητήσει να πάει στην Αστυνομία;
– Δεν είναι αλήθεια αυτό. Αν μπορούσε να πάει φυσικά θα ήθελα να πάει. Στα μέσα Αυγούστου σε μια συζήτηση μας με ρώτησε, τι θες να κάνω; Να πάω στον πατέρα σου; Να πάω στην αστυνομία; Του απάντησα αν έχεις τρόπο ασφαλή που να μην κινδυνεύσεις εσύ και η οικογένεια σου κάντο να με βοηθήσεις. Ήρθε όμως λίγες μέρες μετά και μου είπε, φοβάμαι, δεν βρίσκω τρόπο να σε βοηθήσω.
Δέχτηκα πρόταση να κάνω τον άρρωστο στις 29 του μήνα. Το έκανα όπως και άλλη μέρα.
– Γράψατε κάποιο γράμμα και το δώσατε στον 43χρονο κατηγορούμενο να το ταχυδρομήσει κρυφά;
– Ναι, στις 29 Σεπτεμβρίου αλλά δεν εστάλη
– Θέλατε να δοθούν τα λύτρα για να απελευθερωθείτε;
– Δεν επιθυμώ να απαντήσω
Σε ερώτηση ο κ. Λεμπιδάκης ανέφερε πως θεωρεί ότι από την αρχή της ομηρείας του η εντολή ήταν να κρατηθεί σε καλή κατάσταση η υγεία του.
Διευκρίνισε για τον ιδιοκτήτη της μάντρας ότι του είπε πως εκείνος δεν επρόκειτο να πάρει χρήματα, δεν είχε συμφωνήσει κάτι τέτοιο.
Ο 46χρονος «φύλακας-φροντιστής» από το χωριό Φρατζεσκιανά Μετόχια
Ερωτώμενος για τον 43χρονο που εκτελούσε χρέη φύλακα σε τρία τουλάχιστον κρησφύγετα, από τον συνήγορο του, εάν θα τον αναγνώριζε σε περίπτωση που δεν ομολογούσε ο ίδιος, ο κ. Λεμπιδάκης απάντησε:
Δεν είμαι σε θέση να πω για κανέναν εκ των κατηγορουμένων αν ήταν εκεί. Όλοι οι φροντιστές-φύλακες φορούσαν κουκούλες και μαύρα γυαλιά. Αν δεν ομολογούσε, όχι δεν θα τον αναγνώριζα.
– Ερχόταν κοντά σας σε δύσκολες στιγμές σας;
– Ναι ερχόταν σε δύσκολες για μένα ψυχολογικές στιγμές και με βοηθούσε ψυχολογικά
– Είχε όπλο;
– Δεν είδα ποτέ
– Θεωρείτε πως έχει τη νοημοσύνη να σχεδιάσει, οργανώσει εγκληματική οργάνωση;
– Δεν θέλω να υποτιμήσω τη νοημοσύνη του, δεν μπορώ να πω πως δεν έχει νοημοσύνη να συμμετέχει σε οργάνωση, θεωρώ όμως πως δεν θα μπορούσε να τη σχεδιάσει-οργανώσει μόνος του. Ακολουθούσε εντολές, ήταν σαφές.
Ο 60χρονος μεσίτης, μέλος του ΣΑΟΡ
Ο 60χρονος μεσίτης, μέλος του ΣΑΟΡ, ζήτησε μέσω του συνηγόρου του συγγνώμη από τον κ. Λεμπιδάκη, την οποία εκείνος δέχτηκε. Ο συνήγορος του τον ρώτησε:
– Από τον σωματότυπο του και την ηλικία του θεωρείτε ότι ήταν ένα από τα αρχηγικά και αρχικά μέλη της ομάδας που σας απήγαγε;
– Δεν ξέρω, εγώ δεν θα τον έβαζα στα μέλη αυτά. Από τα άτομα που ήρθαν σε επαφή μαζί μου, δεν νομίζω να ήταν ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος. Δεν διαπίστωσα την παρουσία του, δεν ξέρω τι ρόλο είχε.
– Έχετε μιλήσει για κάποιον «Άκη» που ερχόταν στο τελευταίο κρησφύγετο ως διαπραγματευτής. Φέρεται να είναι ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος. Εσείς τι λέτε;
– Δεν ξέρω αν ήταν αυτός.
Στο σημείο αυτό ο συνήγορος του 60χρονου ανέφερε ότι ο εντολέας του αποδέχεται την 29η – 32η διαπραγμάτευση.
Ο 45χρονος αντιπρόεδρος του ΣΑΟΡ
Με τον 45χρονο κατηγορούμενο, πρώην αντιπρόεδρο του ΣΑΟΡ, ο κ. Λεμπιδάκης παραδέχτηκε ότι είχε αποκτήσει οικειότητα, ότι είχαν αναπτύξει ιδιαίτερη σχέση καθώς ήταν από τα πρώτα άτομα που ήρθαν σε επαφή μαζί του, τις πρώτες ημέρες ομηρείας του και του φερόταν πολύ ευγενικά. Του είχε δώσει το παρατσούκλι «Ευγένιος», λόγω της καλής συμπεριφοράς του.
Τον περασμένο Ιούνιο του έστειλε από τη φυλακή μια επιστολή, την οποία κατέθεσε αμέσως στην ανακρίτρια ο επιχειρηματίας, όπου αναφέρεται ο κατηγορούμενος σε μια σειρά επιχειρημάτων ότι τον πρόσεχε, τον βοηθούσε, ότι τον προστάτευε, του θύμιζε ωραίες στιγμές με…ωραίο φαγητό που του μαγείρευε, ότι του είχε προτείνει να τον βοηθήσει κ.α., τα οποία χθες ο συνήγορος του ανέφερε στο δικαστήριο, ζητώντας από τον κ. Λεμπιδάκη να τα επιβεβαιώσει αν είναι έτσι.
Άλλα επιβεβαίωσε και άλλα όχι ο επιχειρηματίας.
«Στην επιστολή είναι οι δικοί του ισχυρισμοί. Ήταν ευγενής άνθρωπος με καλή συμπεριφορά. Πιστεύω ότι ήθελε να με βοηθήσει να τελειώσει αυτή η περιπέτεια, χωρίς να κινδυνεύσει η ζωή μου. Είναι εικασία ότι προσπάθησε να πιέσει να μειωθεί το ποσόν των λύτρων και να λήξει η ομηρία όταν είχαμε φτάσει πλέον στον Σεπτέμβριο. Τότε ήθελε να τελειώνει. Τον Απρίλιο μου είχε πει να κάνω τον άρρωστο να τελειώνει η υπόθεση»
– Άρα δεν ήταν αρχηγός. Σε κάποιον άλλο ήθελε να παρουσιάσει ότι είστε άρρωστος, ανέφερε ο συνήγορος.
– Αυτός είναι δικός σας ισχυρισμός, απάντησε ο κ. Λεμπιδάκης.
– Σας έβγαλε ποτέ τις χειροπέδες;
– Ναι μια φορά τον Απρίλιο, κι όταν έφυγε από τον χώρο μου τις ξαναπέρασε.
– Πόσες φορές τον είδατε;
– Τον είδα για πρώτη φορά στις 3 Απριλίου 2017, τον έβλεπα μέχρι 6 Μαΐου, μετά τον έχασα και τον ξαναείδα στο τελευταίο κρησφύγετο, στις 11 Αυγούστου 2017.
– Χαρήκατε που τον είδατε; Τον αγκαλιάστε, όπως λέει;
– Δεν θυμάμαι να τον αγκάλιασα, χάρηκα γιατί είχαμε αποκτήσει οικειότητα.
– Έκανε κάτι να μειώσει το ποσόν των λύτρων;
– Μου έλεγε να λέω ότι δεν έχουμε να δώσουμε περισσότερα από 10 εκ. ευρώ
– Του παραδώσατε κάποιο γράμμα να το στείλει στην οικογένεια σας;
– Ναι, του είχα δώσει ένα σημείωμα για τον πατέρα μου αλλά δεν το έστειλε ποτέ.
– Παρενέβη ποτέ να μην σας μεταφέρουν σε άλλο κρησφύγετο;
– Αρχές Μαΐου, μου είπε εκείνος ότι ήρθαν να με πάρουν να με πάνε αλλού και δεν τους άφησε. Εγώ όμως ξέρω ότι λίγες μέρες αργότερα με μετακίνησαν.
– Σας είχε πει ότι θα βρει τρόπο να επιστρέψετε στο σπίτι σας;
– Όχι
– Στεναχωριόταν για την ταλαιπωρία σας; Ήθελε να σας βοηθήσει από κάποιο σημείο και μετά;
– Όλοι ήθελαν να τελειώνει μετά από τόσο καιρό η υπόθεση, δεν το ήθελαν μόνο για μένα αλλά για τους εαυτούς τους. Έλεγε ότι ήθελε να με βοηθήσει αλλά δεν το έκανε. Επειδή τον έβλεπα περισσότερο στις αρχές του είχα ζητήσει να με πάει αυτός σπίτι μου.
