Στιγμές εθνικού μεγαλείου αναβίωσαν το βράδυ της Κυριακής στο Στρατιωτικό Μουσείο στο Χρωμοναστήρι με την υποδοχή νέων κειμηλίων του Ανεξάρτητου Τάγματος Εθελοντών Κρητών.
Ήταν η ματωμένη σημαία του αλλά και το χιτώνιο, το πηλίκιο και οι διόπτρες του μεγάλη ήρωα Παντελή Σταγάκη, που σκοτώθηκε πολεμώντας ηρωικά στο Αλή Βεράν στη Μικρά Ασία.
Τα κειμήλια αυτά φυλάσσονταν στο αρχείο του Βασίλη Ιωαννίδη, εγγονού του ήρωα με αρχικό αποδέκτη τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ατσιποπούλου. Με πρωτοβουλία όμως του Αντιστρατήγου ε.α κ. Νικολάου Σαμψών επείσθη ο κάτοχος να τα προσφέρει στο Στρατιωτικό Μουσείο. Και η παράδοση έγινε με επισημότητα στο χώρο του Μουσείου, όπου όλα ήταν άψογα οργανωμένα.
Την καθορισμένη ώρα ένα πούλμαν στάθμευσε στην είσοδο του ιστορικού χώρου με κατοίκους του Ατσιποπούλου. Μέλη του συλλόγου με παραδοσιακές φορεσιές προηγήθηκαν κρατώντας με σεβασμό τα κειμήλια. Στη θέα τους η μπάντα ανέκρουσε τον εθνικό ύμνο και στη συνέχεια όλοι κατευθύνθηκαν στο εσωτερικό της αυλής που μέσα σε λίγη ώρα είχε κατακλυσθεί από κόσμο. Επίσημες παρουσίες ο επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κ. Μανούσος Παραγιουδάκης, άπασες οι στρατιωτικές αρχές, ο δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Γιώργος Μαρινάκης, ο δημοτικός σύμβουλος κ. Γιώργος Γεωργαλής, ο κ. Ελευθ. Παπαλεξάκης, ο επίτιμος πρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως κ. Μιχάλης Πριναράκης, ο ανώτερος αξιωματικός ΕΛ.ΑΣ. ε.α κ. Βασίλης Αποστολάκης, η πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων Ρεθύμνου κ. Φερενίκη Βαλαρή, κ.π.α.
Στην αρχή εψάλη επιμνημόσυνη δέηση. Προς τιμήν του ο εφημέριος π. Γεώργιος Μανουσάκης, άξιος λειτουργός του υψίστου, αν και μόνος, κατάφερε να μεταδώσει μια αίσθηση μυσταγωγίας που συγκίνησε το πυκνό ακροατήριο, ιδιαίτερα όταν εψάλη το «Αιωνία η Μνήμη».
Μετά από χαιρετισμό του νέου διευθυντού του Μουσείου κ. Παπαδάκη, ο κεντρικός ομιλητής Αντιστράτηγος ε.α κ. Νίκος Σαμψών αναφέρθηκε στην ιστορική σημασία των κειμηλίων αναφέροντας μεταξύ άλλων:
«Αρχές του Οκτωβρίου 1912 άρχισε ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος. Ο Βενιζέλος είχε πλήρως προετοιμάσει τον Ελληνικό Στρατό, που άρχισε μια τιτάνια προσπάθεια για την απελευθέρωση των εδαφών της Ηπείρου και της Μακεδονίας με την βοήθεια του Πολεμικού Ναυτικού που κυριαρχούσε στο Αιγαίο. Για την ενίσχυση του Στρατού ο Βενιζέλος ζήτησε από την Κρητική Κυβέρνηση την συγκρότηση ενός Συντάγματος εθελοντών Κρητών. Αυτό δεν μπορούσε να γίνει στην Κρήτη, η οποία ήταν αυτόνομη υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου και έτσι οι εθελοντές Κρητικοί άρχισαν να καταφθάνουν ομαδικά στον Πειραιά, όπου συγκροτήθηκε το Σύνταγμα Κρητών μέχρι την 4η Οκτωβρίου 1912. Ένα από τα Τάγματα του Συντάγματος ήταν το Ανεξάρτητο Τάγμα Εθελοντών Κρητών με διοικητή τον εγγονό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Ταγματάρχη Γεώργιο Κολοκοτρώνη.
Ο Παντελής Σταγάκης από το Ατσιπόπουλο, που είχε καταταγεί το 1907 εθελοντής στο Ελληνικό Στρατό, υπηρέτησε σ’ αυτό το Τάγμα με το βαθμό του Ανθυπασπιστή κατά τη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου και ως ανθυπολοχαγός στο Β’ Βαλκανικό Πόλεμο.
Οι επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού άρχισαν την 6η Οκτωβρίου 1912 με την μάχη της Ελασσόνας και ακολούθησε η μάχη του Σαρανταπόρου την 8η και 9η Οκτωβρίου, που άνοιξε το δρόμο προς Σερβία και Κοζάνη. Το 1ο ανεξάρτητο Τάγμα Κρητών έλαβε μέρος στη μάχη των στενών της Πόρτας και στην κατάληψη της Κατερίνης και την 26 Οκτωβρίου 1912 μπήκε τιμητικά πρώτο ως εμπροσθοφυλακή της VΙΙ Μεραρχίας στην ελεύθερη Θεσσαλονίκη. Ο Διοικητής του Τάγματος Γ. Κολοκοτρώνης απευθυνόμενος προς τον τότε Ανθυπολοχαγό Ι. Αλεξάκη του είπε: «Δεν σας το έλεγα, Αλεξάκη, από την Αθήνα και την Λάρισα ότι εμείς οι Κρητικοί θα μπούμε πρώτοι στην Θεσσαλονίκη;». Είπε εμείς οι Κρητικοί εννοώντας και τον εαυτό του Κρητικό, αφού διοικούσε Τάγμα Κρητών αλλά και διότι κρητικοποιήθηκε όπως έλεγε από το έτος 1897, που ως νέος αξιωματικός είχε πάει στην Κρήτη και είχε λάβει μέρος στην Κρητική επανάσταση. Μετά την κατάληψη την Θεσσαλονίκης το Τάγμα του Κολοκοτρώνη απελευθέρωσε την Χαλκιδική και συνέχισε προς Λαχανά, όπου έλαβε μέρος στην τριήμερη αιματηρή μάχη με απώλειες 23 νεκρούς και 104 τραυματίες.
Ακολούθησε η καταδίωξη των Βουλγάρων, οι οποίοι υποχωρούσαν προς Βορράν, καταστρέφοντας τα πάντα. Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή της σφαγής του Δοξάτου: «Το Δοξάτον υπέστη βουλγαρικήν επιδρομήν υπό στρατού, πεζικού και ιππικού μετά Κομιτατζήδων. Εκτύπησαν δια 4 τηλεβόλων αρχικώς και έπειτα επετέθησαν, ενήργησαν σφαγάς ανδρών και γυναικοπαίδων, ακρωτηριασμούς, διαρπαγάς και πυρπόλησιν. Το ήμισυ του πληθυσμού εξολοθρεύθη». Το Τάγμα έδωσε σκληρή μάχη για την κατάληψη του Σιδηροκάστρου, όπου τραυματίσθηκε και ο Ανθγός Παντελής Σταγάκης.
– Η τελική αντιπαράθεση του Ελληνικού Στρατού με τον Βουλγαρικό έγινε από 12-14 Ιουλίου 1913 στα στενά της Κρέσνας προ της Άνω Τζουμαγιάς μέσα στην Βουλγαρία. Εδώ κρίθηκε η τύχη του πολέμου με νίκη των Ελληνικών όπλων και συνθηκολόγηση των Βουλγάρων.
Η μάχη για την κατάληψη του υψώματος 1378 (Αρισβάνιτσα) που διέκοπτε τον δρόμο προς Άνω Τζουμαγιά (σημερινό Μπλαγκόεβγκραντ) ήταν σκληρή, με βαριές απώλειες και από τις δύο πλευρές. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τελικό στάδιο πριν την ανακωχή, η μάχη γινόταν ακόμη και με πέτρες ελλείψει πυρομαχικών. Ο ηρωικός Ταγματάρχης Γ. Κολοκοτρώνης έπεσε στο πεδίο της μάχης κτυπημένος από βουλγαρική οβίδα την 12 Ιουλίου 1913 και την επομένη είχε την ίδια τύχη και ο γενναίος Ταγματάρχης Ι. Βελισσαρίου ο ελευθερωτής των Ιωαννίνων. Από το ανεξάρτητο Τάγμα Εθελοντών Κρητών διασώθηκαν μόνο δύο Αξιωματικοί ο μετέπειτα Στρατηγός Αλεξάκης Ιωάννης από το Οροπέδιο Λασιθίου και ο Ατσιπουλιανός τότε Ανθυπολοχαγός Παντελής Σταγάκης, ο οποίος σκοτώθηκε ως Ταγματάρχης στη μάχη του Αλή Βεράν στη Μικρά Ασία. Ο Παντελής Σταγάκης διέσωσε την αιματοβαμμένη σημαία του Τάγματος, την οποία διαφύλαξε με ιερή ευλάβεια και διατήρησε μέχρι σήμερα ο εγγονός του Βασίλειος Ιωαννίδης, που ζει στην Αθήνα. Αυτά τα ιερά σύμβολα πλέον στο χώρο που ανήκουν στο στρατιωτικό μουσείο θα διαμηνύουν στους αιώνες τη σημασία να εκπληρώνεται το χρέος στην πατρίδα στο ακέραιο».
Ο επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ κ. Μανούσος Παραγιουδάκης αναφέρθηκε στη σημασία των κειμηλίων αυτών κάνοντας έκκληση σε κάθε κάτοχο παρόμοιων κειμηλίων να τα παραδώσουν στο μουσείο, που είναι η θέση τους. Εκεί θα τα συναντά η εθνική μνήμη και θα τα δοξάζει, καθώς οι επισκέπτες του Μουσείου γίνονται όλο και περισσότεροι προερχόμενοι από όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα στους νέους θα πρέπει να απευθύνονται αυτές οι δωρεές που πρέπει κάποια στιγμή να συνειδητοποιήσουν το μεγαλείο που κρύβει η ελληνική ψυχή και να φανούν αντάξιοι της μεγάλης αυτής κληρονομιάς τιμώντας τους ήρωες.
Ο κ. Παραγιουδάκης τόνισε επίσης ότι στο εξής ο επισκέπτης του Μουσείου θα βλέπει σε πρώτη και περίοπτη θέση τα κειμήλια του Παντελή Σταγάκη και φυσικά τη ματωμένη σημαία που διαφύλαξε γιατί αυτή η τιμή τους αξίζει.
Μεστή περιεχομένου ήταν και η ομιλία της προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Ατσιποπούλου, κ. Δέσποινας Αγγελιδάκη, που στάθηκε στην εκπλήρωση ενός χρέους από τη στιγμή που δεν διαθέτει ο σύλλογος τον κατάλληλο χώρο για την έκθεση αυτών των κειμηλίων.
Το κλίμα της εθνικής συγκίνησης ενίσχυσε ο γνωστός μαντιναδολόγος κ. Γιάννης Αλεβ. Λιονής με τις παρακάτω μαντινάδες:
Για τση σημαίας την τιμή
τση λευτεριάς το χρέος
οι Κρήτες επολέμησαν
με θάρρος και με δέος
Ήρθαμε να τιμήσουμε
στολή του στρατιώτη
Στη Μικρά Ασία άφησε
κορμί ψυχή και νιότη
Η Κρήτη έχει αδελφή
τη λεν Μακεδονία
που την τιμά τη σέβεται
και γίνηκε θυσία
Η Λευτεριά εβγήκαινε
Απ’ την ανδρειοσύνη
τους Έλληνες εκάλεσε
να ‘ναι μπροστά εκείνοι
Αξίζει να σημειωθεί η τάξη που επικρατεί στο Μουσείο όπου σε κάθε γωνιά νομίζεις ότι ακουμπάς τον παλμό της εθνικής συνείδησης. Άξια αναφοράς είναι επίσης η προθυμία αλλά και η μεγάλη κατάρτιση των αξιωματικών που υπηρετούν σ’ αυτό, έτσι ώστε η ξενάγηση ν’ αποτελεί μια μοναδική εμπειρία που θα πρέπει να αποκτήσουν περισσότεροι συμπολίτες μας κυρίως με τα παιδιά τους.
