ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Δύο σημαντικά κειμήλια «επέστρεψαν» στη Μονή Αρκαδίου
*Πρόκειται για έναν πίνακα ζωγραφικής του Νικολάου Φερεκίδη κι ένα χειρόγραφο βιβλίο του 19ου αι., του Ιεροδιακόνου και μετέπειτα Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, Γαβριήλ Κανακάκη
Όπως έγινε γνωστό από την Ιερά Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, δύο σημαντικά κειμήλια αποκτήθηκαν από την Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αρκαδίου και επέστρεψαν στο χώρο που ανήκαν. Πρόκειται για μια πολύ θετική εξέλιξη που ήταν αποτέλεσμα της σοβαρής προσπάθειας της Μητρόπολης για να «επαναπατριστούν» χαμένοι θησαυροί της Μονής.
Το πρώτο κειμήλιο είναι ένας πίνακας ζωγραφικής, διαστάσεων 53 x 33 εκ., που επιγράφεται «Ιερά Μονή Αρκαδίου», του έτους 1920, του γνωστού ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Νικολάου Φερεκίδη.
Ο Νικόλαος Φερεκίδης γεννήθηκε στη Νάπολη το 1862. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (1888-1892) κοντά στον Νικηφόρο Λύτρα και στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου με δάσκαλο τον Νικόλαο Γύζη. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του παρέμεινε και εργάστηκε στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας.
Το 1901 ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Στέφανος Στρέιτ, του παράγγειλε αντίγραφα ιστορικών συνθέσεων του Γερμανού ζωγράφου Peter Von Hess, με θέματα την άφιξη του Όθωνα στο Ναύπλιο και στην Αθήνα. Τα έργα αυτά κοσμούν σήμερα το κεντρικό κατάστημα της Τράπεζας. Το 1909 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και ξεκίνησε την εκθεσιακή του δραστηριότητα, παρουσιάζοντας κυρίως τοπία από την ελληνική φύση.
Μαζί με τον αρχιτέκτονα Αργύρη Ζάχο, που είχε επιστρέψει από τη Γερμανία νωρίτερα, περπάτησαν την Ελλάδα από άκρη σε άκρη αποτυπώνοντας σε φωτογραφίες και σε σχέδια κτίσματα βυζαντινά, μεσοβυζαντινά και παραδοσιακά.
Το διάστημα 1919-1922 έζησε στη Θεσσαλονίκη, όπου φιλοτέχνησε αντίγραφα των ψηφιδωτών και τοιχογραφιών του ναού του Αγίου Δημητρίου. Πιθανότατα την εργασία αυτή του ανέθεσε ο υπεύθυνος των έργων αναστήλωσης του ναού, που είχε υποστεί σοβαρές ζημιές από την πυρκαγιά του 1917.
Όλα τα αντίγραφα παραστάσεων του Αγίου Δημητρίου χαρακτηρίζονται από απόλυτη πιστότητα στα βυζαντινά πρωτότυπα του 7ου αιώνα. Αργότερα αυτά αγοράστηκαν από το Βυζαντινό Μουσείο. Επίσης, πολλά έργα του βρίσκονται και στην Εθνική Πινακοθήκη.
Πέθανε στην Αθήνα το 1929, έχοντας χαρακτηριστεί ως «ζωγράφος του ελληνικού τοπίου».
Στην πραγματικότητα ο Φερεκίδης αποτυπώνει στα έργα του την ελληνική φύση και την ελληνική παράδοση, σε στενή πάντα σχέση με την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ένα από τα έργα του της περιόδου αυτής, είναι ο πίνακας που αποκτήθηκε από την Ιερά Μονή Αρκαδίου.
Το δεύτερο απόκτημα είναι ένα χειρόγραφο βιβλίο του Ιεροδιακόνου, και μετέπειτα Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, Γαβριήλ Κανακάκη (τέλη 19ου αι.), το οποίο περιέχει αξιόλογες λαογραφικές σημειώσεις, όπως τραγούδια για το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου, παροιμίες, ποιήματα, μουσικά κείμενα του μεγάλου Ρεθύμνιου λαογράφου Παύλου Βλαστού, κ.ά.
Τα κειμήλια αυτά κατείχε στην ιδιωτική συλλογή της οικογένεια στη Θεσσαλονίκη, η οποία το γνώρισε στη Μονή πριν από λίγους μήνες, οπότε και ξεκίνησε η διαδικασία της απόκτησής τους.
«Εκφράζομε τη χαρά για το γεγονός αυτό, τις ευχαριστίες μας στους συντελεστές του και ευχόμαστε και πολλά άλλα κειμήλια ή σημαντικά για την Μονή αντικείμενα και έγγραφα να επιστρέψουν ξανά σε αυτήν, για να διαφυλαχθούν και για να εκτεθούν χάριν των πολυάριθμων επισκεπτών της.
Με την ευκαιρία ανακοινώνεται ότι προχωρούν ικανοποιητικά οι εργασίες για την ολοκλήρωση του νέου Μουσείου της Μονής. Αυτές τις ημέρες μάλιστα μεταφέρθηκαν ορισμένες από τις νέες προθήκες και άρχισε η τοποθέτησή τους. Ευελπιστούμε ότι πολύ σύντομα θα καμαρώνομε το νέο Μουσείο της Μονής μας, το οποίο θα προβάλλει τη μεγάλη Ιστορία, την Παράδοση και την διαχρονική της προσφορά.
Επιθυμία μας είναι να έχουν ολοκληρωθεί οι προσπάθειες αυτές το έτος 2016, κατά το οποίο, όπως ήδη έχομε ανακοινώσει, θα πραγματοποιηθούν εορτασμοί για την εκατονπεντηκονταετηρίδα του Ολοκαυτώματος της Μονής», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Ιεράς Μητρόπολης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου.
Το χειρόγραφο βιβλίο του Ιεροδιακόνου, και μετέπειτα Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, Γαβριήλ Κανακάκη (τέλη 19ου αι.)
O πίνακας ζωγραφικής που επιγράφεται «Ιερά Μονή Αρκαδίου», του έτους 1920, του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Νικολάου Φερεκίδη
