Για να βγάλουν το λάδι της χρονιάς οι παραγωγοί θα πρέπει να τους βγει το… λάδι· όχι μόνο διότι η δουλειά στο λιόφυτο ενέχει τις δυσκολίες της και τις ιδιαιτερότητές της – για να φτάσουμε εκεί υπάρχει μία απαραίτητη προϋπόθεση: η εύρεση εργατικού δυναμικού, που κι εφέτος εξελίσσεται σε μία εξαιρετικά χρονοβόρα και ψυχοφθόρα διαδικασία!
Σε αρκετά χωριά της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου οι διαθέσιμοι για ελαιοσυγκομιδή είναι ελάχιστοι! Κι αυτούς τους λίγους -αριθμητικά- εργάτες όποιος τους προλάβει!
Τα πρώτα στοιχεία μαρτυρούν ότι το ελαιόλαδο της φετινής περιόδου θα είναι ποιοτικό. Ενδέχεται όμως να υπάρχει θέμα … ποσότητας! Η τιμή του ξεκινά απ’ τα 3,00 ευρώ το κιλό και μπορεί να φτάσει και να σταθεροποιηθεί στα 3,50.
«Δεν μπορώ να πω ότι έχουμε βεντέμα – βεντέμα, αλλά η ποιότητα πιστεύω ότι θα είναι καλή» επιβεβαιώνει, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μυλοποτάμου Μανόλης Κουγιουμτζής.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο πρόεδρος της Ένωσης Ρεθύμνου Γιάννης Γλεντζάκης, που επιλέγει να δει το ποτήρι (με τα αποθέματα) ελαιολάδου, πιο μισογεμάτο υπό την αίρεση της επάρκειας των εργατικών χεριών, απ’ όπου κι εξαρτάται αν θα πάει ή όχι χαμένο ένα μεγάλο μέρος του καρπού.
«Η παραγωγή πάει πάρα πολύ καλά. Η ποιότητα του λαδιού είναι άριστη. Πιστεύω ότι βγαίνουν πολύ καλά λάδια σε γραμμές. Η απόδοσή τους είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα. Αν μαζευτούν οι ελιές, θα βγει μία ικανοποιητική ποσότητα. Δεν ξέρουμε όμως πόσες ελιές θα μείνουν αμάζευτες» δηλώνει ο κ. Γλεντζάκης.
«Δεν είναι η χρονιά που έχουμε πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα, όμως θεωρώ ότι είναι μία πάρα πολύ καλή χρονιά» επισημαίνει ο διευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μυλοποτάμου, Δημήτρης Κονιός.
«Το ελαιόλαδο το οποίο βγαίνει είναι πολύ καλής ποιότητας. Η ποσότητα όμως είναι πάρα πολύ λίγη, λόγω προβλήματος στην ανθοφορία, από καιρικά φαινόμενα που είχαμε κατά τη διάρκεια της άνθησης» έρχεται να προσθέσει ο επικεφαλής της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης, ακουμπώντας… (σ)τη ρίζα του ποσοτικού ζητήματος.
Εκτιμά, έτσι, ότι εφέτος «θα έχουμε το μισό ελαιόλαδο απ’ αυτό που βγάλαμε τα προηγούμενα χρόνια στο νησί».
Στις τιμές, τώρα, το έξτρα παρθένο (τρεις γραμμές) κινείται στα 3,30 ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Κονιό. Οι ενδείξεις που έχει ο πρόεδρος της Ένωσης Ρεθύμνου Γιάννης Γλεντζάκης φανερώνουν πως το λάδι τείνει να σταθεροποιηθεί στα 3,00 ευρώ. «Μιλάμε για ελαιόλαδο με τρεις και τέσσερις γραμμές» διευκρινίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Ρεθύμνου.
«Είναι μία μεσαία τιμή, θα μπορούσε να είναι και 3,50. Αλλά μπρος σε άλλες χρονιές, τα 3,00 είναι μία σχεδόν ικανοποιητική τιμή» σχολιάζει επίσης.
«Η τιμή θα πρέπει να είναι, σε ένα ποιοτικό λάδι, τουλάχιστον 3,50 ευρώ. Αλλά πιστεύω ότι θα στηριχθεί στα 3,50 ευρώ. Αυτό ευελπιστούμε. Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει να υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί και να μην υπάρχουν υπερβολικές τιμές, που διώχνουν καταναλωτές» λέει με τη σειρά του ο κ. Ιερωνυμάκης.
Ο κ. Γλεντζάκης έθεσε μία άλλη -βιοποριστική- παράμετρο: «Εκεί που έχουν πάει τα λιπάσματα, εκεί που έχουν πάει τα εργατικά χέρια, η τιμή είναι πολύ φθηνή, γιατί δεν θα συμφέρει να μαζέψεις το λάδι! Σκεφτείτε πώς υπάρχουν λιπάσματα τα οποία από τα 18 ευρώ πήγαν στα 30! Με αυτό το κόστος συν τα 30 και 50 ευρώ μεροκάματα στα εργατικά χέρια, το κόστος είναι τεράστιο! Δεν θα συμφέρει σε λίγο να μαζεύεις το λάδι!».
Ως συνέχεια των προηγούμενων και να γίνει ακόμα πιο συγκεκριμένος, ο πρόεδρος της Οργάνωσης Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, εντοπίζει κι αναδεικνύει το μείζον πρόβλημα των ελληνοποιήσεων: «Το φοβόμαστε και γι’ αυτό φωνάζουμε στους ελεγκτικούς μηχανισμούς να ενεργοποιηθούν γρήγορα. Το κράτος θα πρέπει να ελέγχει να μην γίνονται νοθείες. Στις περιπτώσεις αυτές, η μόνη ισχυρή τιμωρία για τους παραβάτες είναι η αφαίρεση άδειας και τα μεγάλα πρόστιμα. Εμείς αυτό που ζητάμε επιτακτικά, είναι όσα προϊόντα μπαίνουν στην χώρα, να μπαίνουν νόμιμα».
Με τις ενέργειες που έγιναν το προηγούμενο διάστημα, κάτι καλό πάντως βγήκε. Μπήκαν κανόνες και δικλείδες ασφαλείας, όπως υποστηρίζει ο κ. Ιερωνυμάκης. «Προχώρησε πολύ καλά η διαδικασία της εξασφάλισης του σήματος για την Γεωγραφική Ένδειξη, για να έχουμε δικό μας προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης. Το σήμα ΠΓΕ αγκαλιάζει όλο το νησί κι όλους τους παραγωγούς.
Διότι, για να πάρει διαχρονικά την αξία του το ελαιόλαδο και να έχει αποτέλεσμα ο παραγωγός, πρέπει να μπει στη διαδικασία της εμφιάλωσης» εξηγεί ο ίδιος. «Κατοχυρώσαμε, λοιπόν, ότι μόνο στην Κρήτη θα εμφιαλώνεται (το λάδι) με το σήμα αυτό για να μην γίνονται αλχημείες, περνώντας τη θάλασσα -όπου πιο παλιά μπορούσαν να εμφιαλώνουν σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας, λέγοντας ότι είναι κρητικό το προϊόν».
Δυσεύρετοι οι εργάτες για το ελαιομάζωμα, ποια λύση φαίνεται πως προκρίνεται
Η γραμμή άμυνας η οποία στήθηκε φαίνεται πώς κράτησε μακριά τον… δ(ρ)άκο απ’ τα λιόφυτα. Να χτυπήσουμε ξύλο, ο καιρός πηγαίνει με τα νερά μας -υπό την έννοια ότι δεν προέκυψαν (ευτυχώς!) σοβαρές καταστροφές από έντονα καιρικά φαινόμενα (άλλων ετών), καθότι και η Κλιματική Αλλαγή σαρώνει τα πάντα στο διάβα της. Ας επανέλθουμε στο προκείμενο, πριν καταλήξουμε στο τελικό συμπέρασμα. Το «ταμείο», η «σούμα» της τρέχουσας περιόδου αργεί να γίνει, βέβαια· μολαταύτα ελιές χωρίς το απαραίτητο και στοιχειώδες αριθμητικά εργατικό δυναμικό, δεν μπορούν να μαζευτούν.
«Το 90% είναι αλλοδαποί. Κι όποιος τους προλάβει, γιατί είναι λίγοι!» τονίζει με νόημα ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μυλοποτάμου, Μανόλης Κουγιουμτζής.
Ο κ. Γλεντζάκης «κρούει» τον κώδωνα του κινδύνου: «Δεν ξέρουμε πόσες ελιές θα μείνουν αμάζευτες. Αυτό το φαινόμενο είναι σε όλα τα χωριά, να το ξέρετε. Πιστεύω θα υπάρξουν τεράστιες απώλειες εισοδήματος, διότι ο κόσμος δεν βρίσκει εργατικά χέρια πλέον. Οι μεγάλοι (σε ηλικία) έχουν γεράσει, έχουν κουραστεί. Θα μείνει πολύ ελαιόλαδο αμάζευτο. Το βλέπουμε στα χωριά μας. Δίνουμε μάχη για να βρούμε ένα εργάτη».
Το φαινόμενο είναι διαχρονικό, εντούτοις εντονότερο εφέτος. «Οι αλλοδαποί εργάτες έχουν… εξαφανιστεί. Υπάρχουν πάρα πολύ λίγοι. Το 80% από αυτούς που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια έχουν φύγει. Έχουν πιάσει άλλες ευρωπαϊκές χώρες» μας ενημερώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Ρεθύμνου.
Το «σιμισακό» σύστημα και τα παρεΐστικα συνεργεία (φίλοι μαζεύουν μεταξύ τους τις ελιές τους -τη μία μέρα στο ένα λιόφυτο, την άλλη στο άλλο) φαίνεται πώς δεν αποτελούν μία σταθερή και μακρόπνοη λύση.
«Πρέπει να το δούμε όλοι μαζί, όπως γίνεται και σ’ άλλες περιοχές της Ελλάδας με τη συγκομιδή βερίκοκων, ροδάκινων, με την εισαγωγή εργατικών χεριών» επισημαίνει ο κ. Γλεντζάκης.
«Σε άλλες περιοχές της Ελλάδος, το κράτος δίνει τη δυνατότητα να έρθουν εργάτες γης από άλλες χώρες, για πέντε μήνες – όσο διαρκεί δηλαδή η συγκομιδή αγροτικών προϊόντων – με απλές διαδικασίες (εργόσημο κλπ). Αυτό πρέπει να γίνει και στην Κρήτη» προτείνει ο πρόεδρος της Ένωσης Ρεθύμνου.
Η πρόταση/σκέψη του κ. Γλεντζάκη φαίνεται πώς βρίσκει ευήκοα ώτα στην κυβέρνηση, αφού τα τελευταία νέα που φτάνουν στον επικεφαλής της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης Πρίαμο Ιερωνυμάκη, θέλουν τη χώρα μας να βρίσκεται κοντά στη σύναψη διακρατικής συμφωνίας με την Αλβανία!
«Έχει ενημερωθεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο σε συνεργασία με το υπουργείο Εργασίας προσπαθούν να δώσουν λύση. Θεωρούμε ότι θα δοθεί λύση και δεν θα υπάρξουν προβλήματα» καθησυχάζει ο κ. Ιερωνυμάκης.
«Ο δρόμος είναι ξεκάθαρος» όπως θα πει για την λύση που προκρίνεται: «Μέσα από διακρατική συμφωνία – συνεργασία , να έρθουν εργάτες από την Αλβανία με εξάμηνη ή τρίμηνη σύμβαση».
Και γιατί ειδικά από τη γειτονική χώρα; Ο επικεφαλής των Ελαιοπαραγωγών απαντά: «Χρειαζόμαστε εξειδικευμένους εργάτες. Πρέπει να υπάρχει γνώση του αντικειμένου. Η εξειδίκευση έχει μεγάλη σημασία. Οι εργάτες από την Αλβανία γνωρίζουν πολύ καλά τη δουλειά και την καλλιέργεια, επειδή είναι γείτονες Βαλκάνιοι και έχουν περάσει για χρόνια από την χώρα μας».
Ωστόσο, ξέχωρα απ’ αυτό, υπάρχει κι άλλο ένα «παραθυράκι» ενίσχυσης. Ο κ. Ιερωνυμάκης ανατρέχει στις ενέργειες που είχε πραγματοποιήσει, επί υπουργίας Βορίδη, από κοινού με τον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στέλιο Βοργιά. «Με το έγγραφο που είχε υπογράψει ο κ. Βορίδης ως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, δινόταν η δυνατότητα σε κάποιον που ήταν στο Ταμείο Ανεργίας να δουλέψει 75 μέρες χωρίς να χάνει προνόμια. Αυτή η νομοθεσία πρέπει να συνεχίσει να ισχύει. Θα είναι καλό και επωφελές για όλους» καταλήγει ο κ. Ιερωνυμάκης.