Με νέο, φρεσκοτυπωμένο ιστορικό μυθιστόρημα ήρθε πάλι με την οικογένειά του για θερινές διακοπές ο Γιάννης Γρυντάκης στο Ρέθυμνο. Μαζί ήρθαν οι οικογένειες της αδελφής του και του αδελφού του Μανόλη, που διαμένει μόνιμα στη Βιέννη, ως πυρηνικός φυσικός επιθεωρητής του ΟΗΕ. Μεταξύ Χρωμοναστηρίου, Ατσιπόπουλου και Ρεθύμνου, όπου έχουν πολλούς συγγενείς και φίλους, έχουν αναδείξει τον Αύγουστο ως τον καλύτερο μήνα του χρόνου, αφού, εκτός από τα θαλάσσια μπάνια, δίδει την ευκαιρία για ξέγνοιαστες μέρες και φόρτιση μπαταριών με στέρεα και υγρά υλικά.
Ο φίλος από τα μαθητικά χρόνια Γιάννης Γρυντάκης είναι ιστορικός. Την εγκυρότητά του στον τομέα της Ιστορίας την ξέρει όλη η Ελλάδα, αφού εκτός από σχολικός σύμβουλος, δίδαξε ιστορία σε ΣΕΛΜΕ, σε Πανεπιστημιακά τμήματα και σε υποψήφιους για τη Δημόσια Διοίκηση και το Διπλωματικό Σώμα.
Αυτή η ιδιότητα του ιστορικού του εξασφαλίζει τη δυνατότητα να διανθίζει στα μυθιστορήματά του με ακρίβεια τα ιστορικά γεγονότα, ενώ ταυτόχρονα με την γλαφυρή πέννα του το μυθιστόρημα γίνεται ευχάριστο ανάγνωσμα. Έχει διαπιστώσει ότι γενικά ως λαός δεν διαβάζομε, γι’ αυτό και αγνοούμε οι πολλοί την Ιστορία μας. Από χρόνια έχει την πεποίθηση ότι η Ιστορία πρέπει να «σερβιριστεί» αλλιώς στον αναγνώστη. Γι’ αυτό και με σειρά μυθιστορημάτων παρουσιάζει την ελληνική ιστορία, ιδιαίτερα των τελευταίων αιώνων, αφού εκεί εντόπισε τη μεγαλύτερη άγνοιά μας. Και φαίνεται ότι δικαιώνεται στις προβλέψεις του, αφού τα μυθιστορήματά του είναι ευπώλητα και επί μήνες μετά την έκδοσή τους είναι στην πρώτη προτίμηση του αναγνωστικού κοινού.
Στο πρώτο ιστορικό μυθιστόρημά του, γραμμένο με το παραπάνω πνεύμα, το «Ατσάλι και Άνεμος», ο αναγνώστης μαθαίνει την ελληνική ιστορία, στα πλαίσια της ευρωπαϊκής ιστορίας από τον πρώτο μέχρι τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο ατσάλινος πρωταγωνιστής του ιστορικού μυθιστορήματος, με τον οποίο ο αναγνώστης ταυτίζεται, περνά όλες τις φάσεις του λεγόμενου «Μεγάλου Πολέμου» ως εθελοντής στη Λεγεώνα της Τιμής για να εξελιχθεί σε σημαντικό αγωνιστή και αφηγητή γεγονότων όπως ο εθνικός διχασμός, η αναδίπλωση των Ελλήνων μέχρι την Κωνσταντινούπολη και η λειτουργία στην Αγία Σοφία, αλλά και η συμφορά του 1922 και ο ξεριζωμός από τις προγονικές εστίες της Μικρασίας.
Το επόμενο βήμα έγινε με το μυθιστόρημα «Ο γαλαζομάτης πειρατής» με το οποίο αναφέρεται στις Κρητικές Επαναστάσεις μέχρι το έτος 1858. Με το τρίτο «Το γαϊτανάκι της περηφάνιας» εξιστορούνται με μυθιστορηματικά ευχάριστο τρόπο τα γεγονότα της Κρητικής Επανάστασης 1866-69 και των επόμενων γεγονότων στην Κρήτη μέχρι την επανάσταση του Θέρισου.
Με το τέταρτο ιστορικό μυθιστόρημα της σειράς που έχει τίτλο: «Κολασμένοι και Άγγελοι» ο Γιάννης Γρυντάκης δίδει με ευανάγνωστο κείμενο τα γεγονότα από τις τελευταίες επαναστάσεις των Κρητικών, την περίοδο της Αυτονομίας, της επανάστασης του Θέρισου με πρωταγωνιστή τον διορατικό Ελευθέριο Βενιζέλο, της Κρητικής Πολιτείας, των δολοπλοκιών των «προστάτιδων δυνάμεων», των μυστικών οργανώσεων και της ασταμάτητης αλληλεξόντωσης χριστιανών και τούρκων, υποκινούμενων και από ξένα συμφέροντα.
Ο θρίαμβος της πολιτικής του Ελευθέριου Βενιζέλου διαφαίνεται μέσα στις σελίδες του μυθιστορήματος και η προνοητικότητά του να οργανώσει, ως πρωθυπουργός, εκτός από το κράτος, τον στρατό και ιδιαίτερα τον Ελληνικό στόλο, αφού κατά τον Θουκυδίδη είναι «μέγα το της θαλάσσης κράτος». Οι νικηφόροι βαλκανικοί πόλεμοι, με τις επιλεγμένες συμμαχίες που έκανε ο Βενιζέλος με τους γειτονικούς λαούς παρουσιάζονται ως ευχάριστο ανάγνωσμα μέσα από τις διπλωματικές μηχανορραφίες και ίντριγκες που είναι συνέπεια των συμφερόντων των εκάστοτε ισχυρών. Το αποτέλεσμα όμως είναι αυτό που η διορατική διάνοια του Βενιζέλου πέτυχε: να διπλασιάσει την Ελλάδα, με την προσθήκη της Κρήτης, της ανατολικής Μακεδονίας, μέχρι την Καβάλα.
Στο μυθιστόρημα αυτό όχι μόνο δεν λείπει ο έρωτας, αλλά είναι στοιχείο ουσιαστικό της όλης πλοκής, όπως είναι και της ίδιας της ζωής, όπου υπάρχουν και οι άγγελοι και οι κολασμένοι. Ο Αγγελής, ο πρωταγωνιστής, είναι χριστιανόπουλο. Αγάπησε από τα γεννοφάσκια τη γειτονοπούλα του στο Ρέθυμνο, Αϊσέ την έλεγαν, και τα βάσανά της δεν περιγράφονται, αφού τα προκάλεσε ο θρησκευτικός φανατισμός που υποδαυλίζει το Κοράνι. Τελικά βαφτίστηκε, αφού την βρήκε με μυθιστορηματικό τρόπο ο αγαπημένος της στην Κωνσταντινούπολη, πήρε το όνομα Ασπασία και παντρεύτηκε τον Αγγελή, που, εκτός από πρωταγωνιστής, ήταν και άγγελος.
Κολασμένοι στο μυθιστόρημα είναι όσοι αντιμάχονται το δίκαιο με την ευρεία έννοια.
* Ο Θεόδωρος Πελαντάκης είναι φιλόλογος
