Αυξημένα είναι τα περιστατικά ακρωτηριασμών στην Κρήτη, που οφείλονται σε όλων των ειδών τις αρτηριακές παθήσεις, σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντή της αντίστοιχης κλινικής του Νοσοκομείου Ηρακλείου κ. Χρήστο Ιωάννου. Τα αίτια εντοπίζονται, όπως αναφέρει ο ίδιος, στην αλλαγή του παραδοσιακού τρόπου ζωής του Κρητικού και την εγκατάλειψη της μεσογειακής διατροφής, την οποία έχει αντικαταστήσει τα τελευταία χρόνια με την υψηλή κατανάλωσης κρέατος, το κάπνισμα και τη συχνή χρήση αλκοόλ.
«Μου προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση ο αριθμός των ακρωτηριασμών που κάνουμε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, σε σχέση με άλλα νοσοκομεία της χώρας, γιατί είναι πολύ περισσότερα σε αριθμό. Είναι κάτι που θα πρέπει να το κοιτάξουμε, γιατί προκαλεί προβληματισμό. Το να κάνεις δύο ακρωτηριασμούς την εβδομάδα στην Κρήτη, όταν στην Ήπειρο κάνουν δύο τον χρόνο, καταλαβαίνεται ότι ο αριθμός αυτός είναι τραγικός» αναφέρει ο επίκουρος καθηγητής της αγγειοχειρουργικής.
Όπως δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξη τύπου που δόθηκε, με αφορμή τη διοργάνωση συμποσίου της Ελληνικής Αγγειολογικής Εταιρείας στο Ρέθυμνο, οι Κρητικοί καπνίζουν υπερβολικά, τρώνε πολύ και συχνά κρέας και πίνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν έντονα αρτηριακά νοσήματα, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας και να οδηγήσουν ακόμη και στο θάνατο.
Το φαινόμενο που παρατηρείται στην Κρήτη, όπου τα ποσοστά των υπέρβαρων ανθρώπων και κυρίως των νέων αυξάνονται ανησυχητικά, ονομάζεται από τους επιστήμονες «δυτικός τρόπος ζωής» και έχει εισβάλλει για τα καλά, όπως λένε, τις τελευταίες δεκαετίες στο νησί. Για το λόγο αυτό στις προθέσεις των αγγειοχειρουργών, είναι να ενημερώσουν τον κόσμο για τους κινδύνους που ελλοχεύει η καθημερινότητα, ιδιαίτερα στην κρητική ύπαιθρο.
Στην γενικότερη προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού εντάσσεται, άλλωστε, και το Συμπόσιο που διοργανώνει σήμερα η Ελληνική Αγγειολογική Εταιρεία με τίτλο «Νεότερα δεδομένα στην αντιμετώπιση της Περιφερειακής και Θρομβοεμβολικής Νόσου», το οποίο πραγματοποιείται στο ξενοδοχείο «Sentido Aegean Pearl» στο Ρέθυμνο, σε συνεργασία με την Αγγειοχειρουργική Κλινική του ΠΑΓΝΗ.
Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος
Η «φλεβική θρομβοεμβολική νόσος», όπως ανέφερε ο κ. Δημήτρης Μάρας, πρόεδρος της Ελληνικής Αγγειολογικής Εταιρείας, «Αποτελεί συχνή και ύπουλη αιτία θανάτου στους νοσηλευόμενους κυρίως ασθενείς, η οποία όμως μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό. Η εφαρμογή κατάλληλης θρομβοπροφύλαξης μπορεί να σώσει χιλιάδες ζωές και να προλάβει σε πολλούς ασθενείς τις επώδυνες επιπλοκές της».
Ωστόσο, επεσήμανε ο κ. Μάρας, παρά το γεγονός ότι η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος αποτελεί μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, παραμένει υποεκτιμημένη, τόσο από την ιατρική κοινότητα όσο και από τις Αρχές Δημόσιας Υγείας. Ο κυριότερος λόγος για αυτό είναι η δυσκολία διάγνωσης, καθώς δεν έχει τυπικά συμπτώματα. Για αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η διαρκής ενημέρωση των ιατρών και των πολιτών και ιδιαίτερα εκείνων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Συνηθισμένα συμπτώματα της Φ.Θ.Ν., σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντή της Αγγειοχειρουργικής κλινικής του Νοσοκομείου Ηρακλείου κ. Χρήστο Ιωάννου, είναι πόνος, ερυθρότητα, ευαισθησία και οίδημα (πρήξιμο) στα κάτω άκρα. Στην περίπτωση Πνευμονικής Εμβολής μπορεί να προκληθούν συμπτώματα όπως δυνατός πόνος στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, έντονος βήχας, ταχύπνοια, ταχυκαρδία και απώλεια συνείδησης.
Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος είναι εξαιρετικά συχνή, δυνητικά θανατηφόρα, σχετίζεται με σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα, μπορεί όμως να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό.
Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια
Η Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια, όπως τόνισε ο κ. Θωμάς Κώτσης, επίκουρος καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών, αποτελεί εκδήλωση της συστηματικής αθηροσκλήρυνσης των αρτηριών, που τροφοδοτούν με αίμα τα μέλη και όργανα του οργανισμού.
Η σταδιακή στένωση των αρτηριών προκαλεί μείωση της αιματικής ροής, με αποτέλεσμα τη μείωση της παροχής οξυγόνου προς την περιφέρεια.
Σε προχωρημένα στάδια της νόσου, ο ασθενής πονά και στην ανάπαυση (άλγος αναπαύσεως), ενώ μπορεί να εμφανίσει περιφερικά στα κάτω άκρα πληγές που δεν κλείνουν ή και νέκρωση των ιστών (γάγγραινα).
Στους παράγοντες για την ανάπτυξη Περιφερικής Αποφρακτικής Αρτηριοπάθειας περιλαμβάνονται: το κάπνισμα, η δυσλιπιδαιμία (αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης), η υπέρταση, η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία.
Έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το 5-10% του πληθυσμού άνω των 65 ετών έχει ασυμπτωματική νόσο της καρωτίδας με στενώσεις που υπερβαίνουν το 50% του αγγείου. Η νόσος της καρωτίδας είναι πιο συχνή σε άτομα υψηλού κινδύνου, π.χ. ηλικιωμένους ασθενείς, με προτίμηση στους άνδρες >60 ετών, με υπέρταση, με σακχαρώδη διαβήτη, με καρδιακή και αγγειακή νόσο, με διαταραχές του μεταβολισμού λιπιδίων και καπνιστές. Ακόμα και σε αυτά τα άτομα που είναι ασυμπτωματικά και έχουν σημαντική στένωση, συνιστάται η άμεση και έγκαιρη αξιολόγηση από αγγειοχειρουργό.
Στα πλαίσια του Συμποσίου, η Ελληνική Αγγειολογική Εταιρεία πραγματοποίησε δωρεάν εξετάσεις για την Περιφερική Αποφρακτική Αρτηριοπάθεια και τις φλεβικές παθήσεις σε περισσότερους από 250 ασθενείς, οι οποίοι έχουν ήδη δηλώσει συμμετοχή.