Ο τουρισμός πριν περίπου 30 χρόνια έκανε μια επιλογή. Όμως, αν και όταν κάνουμε κάτι χωρίς σχεδιασμό αλλά απλά γιατί έτσι μας «είπαν», δεν μπορεί να ονομαστεί επιλογή.
«Επέλεξε» να θεωρήσει σαν ανταγωνιστές του στο τουριστικό προϊόν, την Αίγυπτο, το Μαρόκο, την Τουρκία κλπ.
«Επέλεξε» να συναγωνιστεί όλα αυτά τα κράτη όπου λειτουργούν μέσα στους κανόνες του μαζικού τουρισμού που στηρίζεται στη καλή θέληση των Tour operator, στην εξάρτηση από αυτούς, στην τσιμεντοποίηση και υποβάθμιση κάθε φυσικής ομορφιάς για την χάρη των κλινών και των τσιμεντοδανείων, στην αντικατάσταση του Κρητικού έξυπνου βλέμματος από την πονηρή ματιά της αρπαχτής, τη κατανάλωση απρόσωπων τροφίμων και ποτών με γνώμονα το πρόσκαιρο κέρδος παρά την κατανάλωση τοπικών ποιοτικών προϊόντων, στην αντικατάσταση του βιότοπου Γιους Κάμπος στο Όρος Κέδρος από τον κροκόδειλο Σήφη στο φράγμα «Ποταμών», της χαρουπιάς του καρπού από του φοίνικες της μίζας.
«Επέλεξε» τους τουρίστες από τους επισκέπτες, επέλεξε να είναι πέρασμα και όχι προορισμός.
Την ίδια στιγμή, η Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Κροατία, Σλοβενία κ.α. αποφάσισαν παράλληλα με τον σχεδιασμένο και συμμορφωμένο μαζικό τουρισμό να αναδείξουν όλο το πολιτιστικό, φυσικό πλούτο τους και να τον συνδέσουν με τους επισκέπτες και μέρος του μαζικού τουρισμού με «όπλο» την γαστρονομία.
Τα παραπάνω κράτη και ιδιαίτερα κάποιες περιφέρειες τους (Σαρδηνία, Βενετία, FVG, Τοσκάνη, Σικελία, Ανδαλουσία, Εξτρεμαντούρα και αρκετές άλλες), έχουν μαζικό τουρισμό που έχει προέρθει από στρατηγικό σχεδιασμό (ποιους, πόσους τουρίστες, που και πότε τους θες) και χωροταξία, αλλά πάνω από όλα έχουν διατηρήσει το «βλέμμα» τους όρθιο και περήφανο και έχουν κάνει το τόπο τους προορισμό.
Όλα αυτά προϋποθέτουν τοπική κοινωνία με θέληση να παράξει πολιτισμό και προϊόντα, να έχει σχεδιασμό και τεχνική γνώση σε κάθε κίνησή της και φυσικά να παίρνανε αυτά τα κριτήρια στις πολιτικές επιλογές της κατά την εκλογή και την διακυβέρνηση των τοπικών αρχών.
Αυτό το μοντέλο όπου λειτουργεί έχει επιτευχτεί αποκλειστικά από τις τοπικές κοινωνίες και τον δήμαρχό τους με τον συντονισμό και την βοήθεια της περιφέρειας.
Οπότε όσοι θα ήθελαν ένα τέτοιο μοντέλο αλλά ψάχνουν σωτήρες στις εθνικές εκλογές και στα κόμματα, μάλλον θα απογοητευτούν πάλι, όσοι αντιμετωπίζουν την εκλογική διαδικασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σαν ευκαιρία να τους φέρει ο «δήμος» την άσφαλτο στο χωράφι τους, αντί τη συνολική προκοπή του τόπου τους μάλλον θα πρέπει να κοιταχτούν στο καθρέπτη, όσοι δήμαρχοι πιστεύουν ότι αρκεί η αγάπη (;) για τον τόπο, η καλή προαίρεση (;) χωρίς τεχνική κατάρτιση των ιδίων και όλου του πολιτικού (συμπολίτευση – αντιπολίτευση) και διοικητικού προσωπικού του δήμου, χωρίς την λήψη πολιτικής απόφασης για το τι θέλουν για τον τόπο τους και να το περάσουν σε ισχυρές πολιτικές, χωροταξίας, σχεδιασμού, κοινωνικής συνοχής, τότε δεν θα επιτύχουν, για μια ακόμη φορά.
Πρέπει όλοι μας πλέον να απομακρυνθούμε από την συναισθηματική διαφθορά που έχουμε δημιουργήσει και να γίνουμε επαγγελματίες πολίτες.
Φυσικά όταν βλέπουμε την απόλυτη πλειοψηφία των αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να έχει στενότατες σχέσεις με τα κόμματα και την διακομματική κεντρική εξουσία αντί να την κρατά σε απόσταση καταλαβαίνουμε το πόσο πολύ έχουμε μπερδέψει την ικανότητα με την προαγωγή, την τοπική ανάπτυξη με την πράσινη και γαλάζια ανάπτυξη.
«Κοίτα εκεί που θέλεις να πας αλλιώς θα πας εκεί που κοιτάς».
* Δημήτρης Ψαρράς: Οργάνωση «ΦΟΙΝΙΞ» εφαρμογών βιώσιμης ανάπτυξης