Θετικές είναι οι εξελίξεις για τη χρηματοδότηση του έργου επέκτασης και αναβάθμισης του ΧΥΤΑ Αμαρίου, καθώς φαίνεται πως είναι σχεδόν βέβαιη η εξασφάλιση των απαιτούμενων για την υλοποίηση των κονδυλίων. Ειδικότερα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες υπάρχει δυνατότητα υλοποίησης του έργου με χρήματα δημοσίων επενδύσεων και ΕΣΠΑ και όχι μέσω σύμπραξης Δημοσίου με Ιδιωτικό Τομέα (ΣΔΙΤ), όπως αρχικά διαφαινόταν. Ωστόσο, ο χρόνος κυλά αντίστροφα, καθώς το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει ασφυκτικές προθεσμίες και τώρα οι εμπλεκόμενοι με το έργο φορείς, θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να συμβάλλουν από κοινού, ώστε τα χρήματα να απορροφηθούν και να μην χαθούν, καθώς μετά από ένα μακρύ διάστημα μελετών και διάφορων γραφειοκρατικών διαδικασιών, δίδεται τώρα η δυνατότητα υλοποίησης ενός έργου που κρίνεται ζωτικής σημασίας για ολόκληρο το Νομό Ρεθύμνου μιας και ο ΧΥΤΑ Αμαρίου είναι αυτός που δέχεται τα απορρίμματα και των πέντε Δήμων της Περιφερειακής Ενότητας.
«Κόκκινη γραμμή», όμως για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης είναι ο ορισμός του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ) ως φορέα υλοποίησης του έργου επέκτασης και αναβάθμισης του χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων. Για το λόγο αυτό η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου έχει συγκαλέσει έκτακτη σύσκεψη τη Δευτέρα, παρουσία όλων των δημάρχων του Νομού, εκπροσώπου του ΕΣΔΑΚ και των δύο βουλευτών, προκειμένου να τους ενημερώσει αναλυτικά για τις εξελίξεις και να δρομολογήσουν πολύ γρήγορα τις απαιτούμενες διαδικασίες για να μπορέσει το έργο να χρηματοδοτηθεί.
Η προοπτική ένταξης του έργου σε πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από δημόσιες επενδύσεις και ευρωπαϊκά κονδύλια, αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για το Ρέθυμνο, ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» η αντιπεριφερειάρχης Μαίρη Λιονή, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την αναγκαιότητα υλοποίησης του ζωτικής σημασίας αυτού έργου, που έχει να κάνει με το περιβάλλον: «Σχετικά με το ΧΥΤΑ Αμαρίου έχουμε πολύ καλές εξελίξεις. Εγώ τη Δευτέρα έχω συγκαλέσει σύσκεψη με όλους τους Δήμους και τον ΕΣΔΑΚ, διότι υπάρχει μια ενημέρωση από τον περιφερειάρχης ότι υπάρχουν κάποια χρήματα για την υλοποίηση του έργου ΧΥΤΑ Αμαρίου ως δημόσιου έργου και όχι ως ΣΔΙΤ. Δίδεται η δυνατότητα λοιπόν να υλοποιηθεί με συγχρηματοδότηση δημοσίων και ευρωπαϊκών κονδυλίων. Πρέπει όμως να κινηθούμε άμεσα και να προχωρήσουμε όλοι μαζί, Δήμοι, Περιφέρεια, βουλευτές και φυσικά ο ΕΣΔΑΚ, ώστε να κάνουμε όλες εκείνες τις ενέργειες που χρειάζονται, άμεσα και χωρίς να χαθεί πολύτιμος χρόνος, για να εξασφαλίσουμε τα χρήματα. Εκτιμώ ότι μέσα στον Αύγουστο θα έχει κλείσει αυτό το θέμα, καθώς κρίνεται εξαιρετικά επείγον και είναι μια τεράστια ευκαιρία για ολόκληρο το Νομό Ρεθύμνου η απορρόφηση των κονδυλίων αυτών».
Κορεσμένος ο ΧΥΤΑ Αμαρίου-Ζωτικής σημασίας η υλοποίηση του έργου
Το βέβαιον είναι ότι ο χρόνος πλέον κυλάει αντίστροφα και είναι ο μεγαλύτερος εχθρός, δεδομένου ότι και μετά τις καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν για τη σύνταξη του φακέλου της μελέτης, διαδικασία η οποία διήρκησε για τρία και πλέον χρόνια, ο υφιστάμενος Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων στο Αμάρι έχει κορεστεί και δεν μπορεί να δεχτεί τον τεράστιο όγκο των απορριμμάτων του Νομού Ρεθύμνου, που ανέρχεται περίπου στους 48.000 τόνους σκουπιδιών σε ετήσια βάση.
Τους κινδύνους που εγκυμονεί ο ήδη υπερκορεσμένος ΧΥΤΑ Αμαρίου, που έχουν να κάνουν με την υπερχείλιση, την σταθερότητα και την παραγωγή βιοαερίου, επισημαίνει στην έκθεσή του ο καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης Ευάγγελος Γιδαράκος, την οποία και παρουσίασε τον περασμένο Φεβρουάριο στους εμπλεκόμενους φορείς του Ρεθύμνου, στους οποίους είχε επισημάνει την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων. Σύμφωνα με τον κ. Γιδαράκο στην περιοχή του ΧΥΤΑ πρέπει να γίνουν το δυνατόν συντομότερο εργασίες που θα αφορούν στην προστασία των υγρών αποβλήτων, που φαίνεται πως απειλούνται με υπερχείλιση σε επικείμενη ισχυρή βροχόπτωση. Ο κ. Γιδαράκος είχε τότε παρουσιάσει τα αποτελέσματα της έρευνας για ενδεχόμενη ρύπανση. Είχε εμφανιστεί καθησυχαστικός, τονίζοντας ουσιαστικά πως το πρόβλημα είναι επιφανειακό και φυσιολογικό για ένα ΧΥΤΑ κορεσμένο, τόνισε ωστόσο πως δεν πρέπει να χαθεί πολύτιμος χρόνος, που σε κάθε περίπτωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην περιοχή.
Τι προβλέπει η μελέτη για το ΧΥΤΑ Αμαρίου
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 33 εκατ. ευρώ, καθώς στην μελέτη συμπεριλαμβάνεται και η αποκατάσταση του παλαιού κυττάρου. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ο νέος χώρος εναπόθεσης απορριμμάτων, καθώς και το εργοστάσιο συλλογής υπολειμμάτων.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων της Κρήτης, αποκλείεται η μέθοδος της καύσης, όπως και η κατασκευή μιας κεντρικής μονάδας για όλη την Κρήτη, καθώς ο κάθε νομός θα αντιμετωπίσει το πρόβλημά του ξεχωριστά. Έτσι, σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα θα δημιουργηθούν μονάδες διαχείρισης, οι οποίες θα χωροθετηθούν σε συγκεκριμένα σημεία. Για την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, προτείνεται η κατασκευή μονάδας Μηχανικής Διαλογής και Επεξεργασίας στο ΧΥΤΑ Αμαρίου, που θα δέχεται περίπου:
– 7.300 τόνους προδιαλεγμένου οργανικού που θα οδηγείται προς κομποστοποίηση.
– 8.800 τόνους προδιαλεγμένων αποβλήτων συσκευασίας που θα οδηγούνται προς μηχανική διαλογή.
– 35.600 τόνους σύμμεικτων ΑΣΑ που θα οδηγούνται προς μηχανική διαλογή και βιολογική επεξεργασία.
Να σημειωθεί ότι ο ΧΥΤΑ Αμαρίου είναι ο μοναδικός χώρος υγειονομικής ταφής που εξυπηρετεί τους Δήμους Ρεθύμνου, Μυλοποτάμου, Αμαρίου, Αγίου Βασιλείου και Ανωγείων και με τη δημιουργία του ΧΥΤΥ, εκτιμάται ότι οι ανάγκες του Νομού θα καλυφθούν χωρίς προβλήματα τουλάχιστον για την επόμενη δεκαετία.