«Στην Ελλάδα η δημοσιευμένη κριτική θεωρείται κατά παράδοση εξυπηρέτηση φίλων ή διαπόμπευση εχθρών. Η κριτική βάσει αρχών είναι τόσο ξένη προς τα πνευματικά ήθη μας, ώστε μας φαίνεται ότι έχει κάτι το απάνθρωπο, αφού της λείπουν τα προσωπικά κίνητρα». Δημοσθένης Κούρτοβικ.
Το τελευταίο διάστημα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δίνει την αίσθηση ότι δεν μπορεί να αντέξει αρκετά την (αυστηρή είναι η αλήθεια) κριτική που του ασκούν κάποια ΜΜΕ (ηλεκτρονικά ή έντυπα). Σκίτσα του Δημήτρη Χαντζόπουλου βρέθηκαν στο «πολιτικό στόχαστρο» του ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο εφημερίδες και τηλεοπτικός σταθμός.
Σε ότι τουλάχιστον, έχει να κάνει με τα σκίτσα του Δημήτρη Χαντζόπουλου -και τις «κατηγορίες για σεξισμό»- όσοι τον παρακολουθούμε, χρόνια τώρα, στάθηκε αδύνατον να μπορέσουμε να διακρίνουμε κάτι τέτοιο. Αν ήταν, όμως, έτσι γιατί δεν αντέδρασαν (οι ίδιοι), όταν λίγους μήνες πριν παρουσίαζε στα σκίτσα του την «τρικομματική», τότε, κυβέρνηση… ως ένα (δήθεν) «ερωτικό τρίγωνο»; Μήπως γιατί δεν τους αφορούσε ή μήπως επειδή πίστευαν ότι τους «συνδράμει πολιτικά-κομματικά»; Φαντάζει κάπως «υποκριτικό» όλο αυτό το «κριτικό-ευαίσθητο κλίμα»…
Αναφέρθηκε σ’ αυτά και σε πολλά άλλα και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και συγγραφέας ο κ. Πέτρος Τατσόπουλος, όταν η κομματική εφημερίδα Αυγή τον «στόλισε» με διάφορους ανυπόστατους χαρακτηρισμούς, που ξεπερνούν πιστεύουμε πολλά όρια αντοχής και ανοχής…
Με όλα τούτα ο ΣΥΡΙΖΑ μπήκε σε μια εσωκομματική κρίση, που κατά την άποψη αρκετών αναλυτών θα πρέπει να έχει ένα «υπόβαθρο»…
Κρύβει σίγουρα φόβους, αδυναμίες, «παιδικές πολιτικές ασθένειες», ισορροπίες, που εκδηλώνονται ως «έλλειμμα πολιτικής αντοχής» στην δημοσιευμένη κριτική ή στην «αιρετική άποψη» κάτι που ως τώρα (τόσο η πολιτική αντοχή-ανοχή όσο και η αιρετική-διαφορετική άποψη) θεωρούνταν από τον ΣΥΡΙΖΑ πηγή ζωντάνιας και πολιτικής έμπνευσης… Τι άλλαξε, λοιπόν, ξαφνικά;
Να είναι, άραγε, η προσπάθεια «πολιτικής ενηλικίωσης», η ανάγκη ενιαίας έκφρασης τώρα που θεωρούν ότι βρίσκονται στον «προθάλαμο της εξουσίας» ή μήπως η αντιγραφή κομματικών συμπεριφορών παλαιάς κοπής; Αναγκάζεται, άραγε, γι’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ να «ανακαλύπτει» φαινόμενα «συνωμοσίας» και να αντιδρά στον πλουραλισμό ακόμα και όταν ένα μέλος της Κ.Ο. του εκφράζει κάποιες θέσεις, που μπορούν να χαρακτηριστούν ως «αιρετικές», απευθυνόμενος σε ένα κόσμο που μπορεί να ψήφισε (ή σκέφτεται, ίσως, να ψηφίσει) τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν επιθυμεί μια πιο στενή (κομματική) σχέση με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Η κριτική, λοιπόν, δεν πρέπει «κατά παράδοση να θεωρείται (ως) εξυπηρέτηση φίλων ή (ως) διαπόμπευση εχθρών»…
Σε ότι έχει να κάνει με τα ΜΜΕ είναι υπερβολικό, στις μέρες μας, να θεωρείται ότι μπορεί ένα έντυπο ή ένας τηλεοπτικός σταθμός να κατευθύνει μαζικά τους πολίτες είτε γιατί και τα ΜΜΕ (όπως και το πολιτικό προσωπικό) έχουν χάσει μεγάλο μέρος της αξιοπιστίας τους είτε επειδή τα «κανάλια» ενημέρωσης στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία μας είναι πάρα πολλά (βλ. μέσω internet: δημοσιογραφικά ή προσωπικά – ατομικά blog).
Από την άλλη μεριά ο πλουραλισμός -ο διάλογος – η διαφωνία – η σύνθεση… είναι πηγή έμπνευσης, δημιουργικότητας, προόδου… Η αριστερά έχει δώσει μεγάλους και σκληρούς αγώνες και έχει ταλαιπωρηθεί στο παρελθόν προκειμένου να κατοχυρωθεί τόσο η ελευθερία έκφρασης όσο κι η ελευθερία του λόγου, των ιδεών – απόψεων – επιχειρημάτων… Είναι, λοιπόν, δύσκολο να πιστέψουμε (να φανταστούμε) σήμερα ότι κάποιοι σκέφτονται διαφορετικά κι αυτό για λόγους που αναφέραμε παραπάνω και που καμία σχέση δεν έχουν με τη σημερινή ανοιχτή -παγκοσμιοποιημένη κοινωνία σε πολλά επίπεδα, πόσο μάλλον στο επίπεδο της πληροφορίας – την ενημέρωσης – της διάδοσης απόψεων και ιδεών…
Η κριτική (ακόμα και η πιο αυστηρή) στα πλαίσια πάντα αρχών (και νόμων της πολιτείας) έχει να προσφέρει θετικά αποτελέσματα… Η «αιρετική» άποψη δίνει τροφή για ένα διάλογο, όπου η ανάπτυξη των ιδεών οδηγεί την κοινωνία βήματα (ή και άλματα) μπροστά…
Η διαφορετική άποψη στα πολιτικά κόμματα είναι «πλούτος»… Όλα τούτα και πολλά άλλα μαζί συνθέτουν τον πολιτικό μας πολιτισμό, στοιχεία απαραίτητα, κυρίως, σε μια περίοδο πολυεπίπεδης κρίσης. Μιας κρίσης -που όπως πολλές φορές έχουμε αναφέρει από τη θέση αυτή- είναι στο βάθος της κρίση πολιτισμική…
Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ (που επικαλεστήκαμε στην αρχή του σημερινή μας σημειώματος) το αναφέρει ξεκάθαρα. «Η κριτική οφείλει να είναι η φωνή της κοινής γνώμης όχι της σημερινής, αλλά της αυριανής»…
Στην κριτική και την «αιρετική» διαφορετική άποψη (ακόμα και εσωκομματικά), ας μην αναζητούμε, με την πρώτη ματιά την «εξυπηρέτηση φίλων» ή την «διαπόμπευση εχθρών»… Κυρίως, ας αναζητήσουμε αν αποτελεί τη φωνή (ενός τουλάχιστον τμήματος) της κοινής γνώμης…
Αν αναφέρεται σε μια «οπτική» που δεν έχει περάσει απ’ τη δική μας σκέψη…
pgiannoulakis@yahoo.gr
