Του ΜΑΝΟΛΗ Ι. ΚΟΥΝΟΥΠΑ
Είναι ενθαρρυντικό για μια πλειάδα νέων συμπολιτών διανοούμενων, δυναμικών συγγραφέων, ότι συνεχίζουν με ζήλο, ακατάπαυστα τη γνωστή μακροχρόνια, ρεθεμνιώτικη πνευματική παράδοση και είναι γνωστό ότι μας έχουν δώσει, μέχρι σήμερα, αριστουργηματικά δείγματα συγγραφής Πανελλήνιο μοναδικό, γραμματικό φαινόμενο αυτή η θεαματική πνευματική παραγωγή, αυτό το πολιτιστικό κεφάλαιο το έως σήμερα αυξανόμενο εντυπωσιακό επίτευγμα, μιας γενιάς εμφορούμενης από γόνιμο στοχασμό. Σημείο αναφοράς και αυθεντική πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας, αυτή η πνευματική ανθοφορία.
Ο συμπολίτης Κωστής Γ. Καλλέργης, εμβριθής νομομαθής, διαπνεόμενος από μια πληθωρική ευαισθησία, επανέρχεται από καιρόν εις καιρού στο συγγραφικό στερέωμα, για να μας προσφέρει αυτή την ανεκλάλητη ποιητική, ψυχική ευφορία. Ο Κωστής Καλλέργης, με το χαρισματικό του τάλαντο και τους σατυρικούς του στίχους, συναριθμείται επαξίως σ’ αυτή την αισθαντική πλειάδα των νέων ρεθεμνιωτών συγγραφέων.
Ο τίτλος της νέας ποιητικής του συλλογής «Ανθάκανθα» παραπέμπει στη μεταφορική σημασία των λέξεων «άνθος» που σημαίνει: «ακμή, ανθηρότης, αγλάισμα, κάτι δηλαδή το ξεχωριστό, το ονομαστό. Στην κρητική μας ντοπιολαλιά θα το λέγαμε «ξαθέρι». Και άκανθα δηλαδή αγκάθι που είναι το εμπόδιο, το κώλυμα, ο φραγμός. Λέμε π.χ. τη φράση «κάθομαι σε αγκάθια».
Αυτή την «ποιητική αδεία», ευρηματική σύλληψη της λέξης από τον συγγραφέα θα τη λέγαμε λίαν εύστοχη. Ευφυής ο συνδυασμός των δύο λέξεων και ασυνήθιστη η ποιοτική λογοτεχνική της υπεροχή.
Πολλοί εκλαμβάνουν το λογοτεχνικό ψευδώνυμο ΚΙΝΓΚ και το εννοούν με τη σημασία της αντίστοιχης αγγλικής λέξης «king» που σημαίνει βασιλιάς. Όμως ουδέν αναληθέστερον τούτου. Ο Κωστής ουδεμίαν σχέση έχει με έναν ξεπεσμένο θεσμό, ούτε… με τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Ο Κ.Ι.Γ.Κ. είναι μια σεμνή, προσφιλής προσωπικότητα, με μια ανεξάντλητη ποιητική φλέβα. Το Κ.Ι.Γ.Κ. είναι το αρκτικόλεξο του ονοματεπωνύμου του.
Εκλεπτυσμένα προσωπικά συναισθήματα αναδύονται έντεχνα μέσα από τους επιτυχημένους στίχους του, ένα απαύγασμα ελεύθερων στοχασμών και ευτράπελων συλλογισμών. Στους ευρηματικούς σατυρικούς στίχους διακωμωδεί την απαράδεκτη ανηθικότητα, την ειδεχθή ασυνειδησία, την έλλειψη ηθικών φραγμών. Όλες εκείνες τις εγγενείς παρασπονδίες, παραβάσεις, καταστρατηγήσεις και κακοπιστίες. Όλα αυτά τα χλευάζει δεόντως. Σε στίχους δηκτικούς, σκωπτικούς χλευάζει όλα εκείνα τα εγγενή, αξεπέραστα… κουσούρια, την περιρρέουσα ανομία και διαφθορά τα οποία πλήττουν το εθνικό μας κύρος. Σατιρίζει παραστατικά με σπαρταριστό καυστικό χιούμορ τις ανακολουθίες, ασυνέπειες και αντιφάσεις της πολιτικής. Την αποδιοργάνωση και αποσύνθεση, το ξεχαρβάλωμα της κρατικής μηχανής, η οποία αείποτε υπολειτουργούσε όπως π.χ. στα ποιήματα «Τεκμήριο αγοράς κατοικίας» σελ. 25 «Στο λατομείο η Ελλάς» σελ. 78, «Πολιτική κομπόστα» σελ. 80 «Τα λεφτά» σελ. 86.
Οι σατυρικοί στίχοι του Κωστή Ι. Καλλέργη δεν προκαλούν κάποια έντονη, δυσάρεστη έκπληξη, δε σοκάρουν, δεν εξάπτουν και δεν ερεθίζουν. Ανεξαρτήτως του αν αποδέχεσαι, αν υιοθετείς, είτε αν αμφισβητείς τις θέσεις του, οι στίχοι του σου φέρνουν ένα αβίαστο, δροσερό γέλιο. Διακριτικές θέσεις και μετριοπαθείς αντιπαραθέσεις αποδίδονται σε θεσπέσιες ρίμες.
Σε άλλα ποιήματα της συλλογής διακρίνεται η φυσικότητα, η απλότητα στην έκφραση, η φρεσκάδα του ύφους, η επιμελημένη γλωσσική επεξεργασία. Ποίηση συγκροτημένη και συγκρατημένη. Πουθενά οι ακατονόμαστες αθυροστομίες γνωστών σατυρικών. Πρόκειται για έργο εμπνευσμένο όχι μόνο από τον αισθηματισμό της καρδιάς, αλλά και από τη σκέψη του διανοητή.
Με τον υπέροχο ύμνο για το «Ρέθεμνος» με τον οποίο εγκωμιάζει αφειδώλευτα τη γενέτειρα, κατατάσσεται επάξια στη χορεία των συμπολιτών εκείνων, οι οποίοι κατά καιρούς, σε αντίστοιχα ποιήματα, έχουν επιδαμλεύσει ωσαύτως πληθωρικούς επαίνους για την πατρώα γη.
Προικισμένος ποιητής όμως δεν εννοείται, αν δεν εκφράζει ποιητικώς τα προσωπικά του συναισθήματα. Ο Κωστής Καλλέργης διαπνέεται από έμφυτα προσόντα, τα οποία εκφράζουν καλλιεργημένο άνθρωπο και μεταξύ αυτών αγνά, ευγενικά εκλεπτυσμένα συναισθήματα.
Εκτός από τη σάτιρα και άλλα ποιήματα είδη συνυπάρχουν και συναρπάζουν, εν αγαστή αλληλουχία, και θαυμαστή συνάρτηση. Ούτος πως συναντάμε ποιήματα επικού χαρακτήρα με θριαμβολογική και εγκωμιαστική διάθεση, τα οποία ανιστορούν ηρωικά κατορθώματα π.χ. «Η μάχη της Κρήτης» σελ. 39, «Η Κρήτη για τη λευτεριά» σελ. 124 «25η Μαρτίου 2014», «Γεια σου λαέ μου στρατηγέ, νικηταρά» σελ. 127.
Αλλά και ο λυρισμός δεν εξοστρακίζεται από την ποιητική συλλογή. Αναφέρομαι στα αισθαντικά ποιήματα τα αφιερωμένα στον αοίδιμο αδελφό του, ιερέα πατέρα Στυλιανό, ο οποίος έφυγε ενωρίς: «Αποχαιρετισμός», «Ελεγεία σε μια ανυπότακτη ψυχή», «Πες μου». Αλλά και άλλα σκορπισμένα τήδε- κακείσε π.χ. «Το φως», σελ. 111. «Ειρήνη» σελ. 67. Επισημαίνω το έξοχο ριζίτικο στην κρητική διάλεκτο, από τα καλύτερα της συλλογής, που είναι το «Ήλιε μου».
Σε συμπαθητικό, μελοδραματικό ύφος είναι το μελοποιημένο από τον ταλαντούχο, προικισμένο συμπολίτη συνθέτη Μπάμπη Πραμματευτάκη «Ονειρεμένο Ρέθεμνος». Επισημαίνω επίσης το εκδήλως βαθύτατα λυρικό «Χαράς η ίδια η ζωή» σελ. 45.
Θα ‘ταν παράλειψη, να μην αναφέρομε την ανειλημμένη αφιέρωση στη μνήμη του αοίδιμου αδελφού του Ιερέως Στυλιανού Γ. Καλλέργη (1952-2002) ο οποίος δημιούργησε τα οράματά του με τους πολιτικούς Βιργινία Τσουδερού και Παύλο Βαρδινογιάννη. Καθώς επίσης και τους παραγωγικούς προλόγους και την εμπεριστατωμένη εισαγωγή του ίδιου και των Εμμ. Μ. Γιαννακάκη δικηγόρου και της γνωστής, εξαίρετης λογοτέχνιδας, συμπολίτισσας Χρυσούλας Δημητρακάκη.
Θα ‘θελα εν κατακλείδι να τονίσω την άψογη ομοιοκαταληξία, το ρυθμικό μέτρο, την αισθητική τελειότητα, τη λογοτεχνική σύλληψη και αρτιότητα, την αρμονική στιχουργία. Όλα εκείνα τα θέλγητρα με τα οποία ο Κ.Ι.Γ.Κ. θέλει να μας προσφέρει καλαισθητική τέρψη, ευφροσύνη, αγαλλίαση. Και πότε; Σε μια εποχή με στραγγισμένη την οικονομική ικμάδα, ταραγμένη, μελαγχολική, πικρή, στερημένη. Με μια ζωή ασκητική, ταλαίπωρη και λιτή. Μέσα σ’ ένα τέτοιο δυσμενές κοινωνικό κλίμα η συλλογή του Κωστή Γ. Καλλέργη κατέφθασε πάνω στην ώρα σαν δροσερή ανοιξιάτικη αύρα, σαν μια ζωογόνα πνοή αλλά και αναμφισβήτητο τεκμήριο, ότι δεν απέλειπαν η καλλιέπεια, η αισθητική και το σπουδαιότερο, ότι δεν απέλειπαν η ανέφελη, η αδιάκοπη, όσο και αρμονική αλληλουχία της ρεθεμνιώτικης πνευματικής παράδοσης.
Η καλαίσθητη, επιμελημένη έκδοση οφείλεται στις Εκδόσεις «Καλαϊτζάκη».