Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω το δάσκαλο κ. Κωστή Ταταράκη, όταν συνέχιζα στο Γερακάρι το χωριό του την έρευνα για τα Ολοκαυτώματα.
Στο φιλόξενο σπίτι του με την άγρυπνη φροντίδα της ακούραστης συζύγου και συναδέλφου του κας Θεανώς απολαύσαμε την παραδοσιακή φιλοξενία. Και μάθαμε τόσα πολλά για το ιστορικό χωριό, αν και νομίζαμε ότι το γνωρίζαμε για χρόνια πριν μέσα από τις αφηγήσεις του καλού φίλου αείμνηστου Σπύρου Μαρνιέρου, που συμπληρώνουν ενότητες ολόκληρες.
Τότε μας είχε εκμυστηρευθεί την επιθυμία του να καταγράψει αυτά που αφορούν το χωριό αλλά και μερικές ελεγείες.
Δεν πέρασε καιρός και η «Γραφοτεχνική» ανέλαβε την έκδοση που έχει τον ποιητικό τίτλο «Στιγμές που περνούν… Σκιές που μένουν…».
Το βιβλίο έχει την επιμέλεια του εκλεκτού θεολόγου καθηγητή κ. Θεόδωρου Ρηγινιώτη και ο συγγραφέας το αφιερώνει στην ηρωική μνήμη των προγόνων του και στους ήρωες της 22ας Αυγούστου 1944 που μας χάρισαν τη λευτεριά.
Θεματοφύλακας της παράδοσης ο κ. Ταταράκης διαθέτοντας και θαυμαστή περιουσία γνώσεων περιλαμβάνει στο έργο του σπάνια στοιχεία για το χωριό και τους ανθρώπους του, ενώ οι ελεγείες του χαρακτηρίζονται από ένα ποιητικό οίστρο.
Ενδιαφέροντα είναι όσα αναφέρει για την προέλευση της ονομασίας Γερακάρι.
«…Το χωριό, γράφει, υπήρχε από την βυζαντινή περίοδο κατά την οποία οι κάτοικοι ειδικεύονταν στην εκτροφή, εξημέρωση και εκγύμναση γερακιών στο κυνήγι λαγού και πέρδικας, οι λεγόμενοι Γερακάρηδες, κυνηγούσαν με τα γεράκια στους ώμους. Τέτοιους κυνηγούς είχε φαίνεται πολλούς το χωριό και πιθανόν πήρε από αυτούς το όνομα.
Μια άλλη εκδοχή λέει πως οι άνθρωποι του τόπου τούτου είχαν γερή κάρα, γερό κεφάλι με ανοιχτό έξυπνο μυαλό, εκ του οποίου προήλθε το όνομά του».
Αναφέρει με τη γλαφυρή του πένα και τους μεγάλους ιστορικούς σταθμούς του χωριού.
«Κατά την τουρκοκρατία καταλήφθηκε από γενίτσαρους. Το 1834 είχε 20 χριστιανικές οικογένειες και 20 μουσουλμανικές, ενώ το 1881 κατοικούσαν στο χωριό 321 Χριστιανοί και 109 Τούρκοι. Όπως προείπατε η συμβολή των κατοίκων στους απελευθερωτικούς αγώνες τα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν σημαντική.
Το 1866 ο αρχηγός Πάνος Κορωναίος είχε το αρχηγείο του στο Γερακάρι. Το 1897 έγινε στο χωριό αιματηρή μάχη, όπου οι επαναστάτες νίκησαν τριπλάσιο τουρκικό στρατό του Ρεζιζ Πασά και άφησαν στο πεδίο της μάχης 100 Τούρκους νεκρούς. Και στους Βαλκανικούς πολέμους το 1912-1913 έστειλε πολλούς στρατιώτες, οι οποίοι επέδειξαν εξαιρετική ανδρεία και τόλμη.
Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έλαβε μέρος σε όλα τα μέτωπα (Αλβανικό, Μάχη της Κρήτης, Εθνική Αντίσταση) και πλήρωσε με πολύ αίμα τη λευτεριά.
Με εξαιρετική υπερηφάνεια αναφέρεται και στους κατοίκους του Γερακάρη που διακρίνονται για την φιλομάθειά τους και το πάθος τους για προκοπή».
Δεν είναι τυχαίο, ας μας επιτραπεί η παρένθεση αυτή ότι ένας σύγχρονος Γερακαριανός ο κ. Γιάννης Γενεράλης, ενώ θα μπορούσε να επενδύσει όπου θα επιθυμούσε προτίμησε να δημιουργήσει στο χωριό του πρότυπες μονάδες επαγγελματικές και τουριστικές δημιουργώντας δεκάδες θέσεις εργασίας τόσο στο Γερακάρι όσο και στο Ρέθυμνο.
Όπως σημειώνει ο κ. Ταταράκης ο Γερακάρης τα προκατοχικά, κατοχικά και μετακατοχικά χρόνια είχε περίπου 800 κατοίκους, όμως μετά την καταστροφή του χωριού, άρχισε η μετανάστευση. Πολλοί απ’ αυτούς έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στο Ρέθυμνο, στην Αθήνα και στο εξωτερικό. Τα περισσότερα παιδιά άρχισαν να πηγαίνουν στο γυμνάσιο. Πρόκοψαν στα γράμματα και έγιναν πολλά από αυτά επιστήμονες. Γιατροί, δικηγόροι, καθηγητές, δάσκαλοι, ναυτικοί, ιερείς.
Άλλα παιδιά έγιναν τεχνίτες, έμποροι και σταδιοδρόμησαν ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Έμειναν όμως και αρκετοί στο χωριό, οι οποίοι εις πείσμα των κατακτητών δούλεψαν με όρεξη και διάθεση και το ανέπτυξαν.
Το τότε υπουργείο Ανοικοδόμησης απαλλοτρίωσε μια καταπράσινη περιοχή από αμπέλια, στη θέση «Αγκαθές» και οικοδόμησε σπίτια, τα οποία δια κλήρου δόθηκαν στους κατοίκους. Τα κατεστραμμένα διορθώθηκαν ή κτίστηκαν άλλα στη θέση τους. Ρυμοτομήθηκε δεόντως και το χωριό έγινε καλύτερο απ’ ό, τι ήταν πριν.
Εκεί που ο συγγραφέας ταξιδεύει σε ονειρικούς κόσμους τον αναγνώστη είναι όταν του περιγράφει τη Γερακαριανή φύση.
Αναφέρει σε κάποιο σημείο του βιβλίου:
«Το καλύτερο, ίσως και το ακριβότερο δώρο, που χάρισε ο Θεός στο γραφικό τούτο χωριό είναι το νερό. Γύρω από το χωριό, σε μικρή απόσταση από το κέντρο, υπάρχουν πέντε φυσικές πηγές με κατάψυχρα νερά που υδρεύουν τα σπίτια και τα περιβόλια των κατοίκων. Οι τρεις εξ αυτών είναι υψηλότερα και το νερό έρχεται στα σπίτια με φυσική ροή. Οι άλλες δυο (Φώτης Βλάσσης) είναι χαμηλότερα και αντλείται με μηχανήματα. Εξαιτίας του άφθονου νερού ο τόπος είναι κατάφυτος από οπωροφόρα δέντρα. Κερασιές, βυσσινιές, μηλιές, καρυδιές, καλύπτουν μια μεγάλη περιοχή με απερίγραπτη ομορφιά.
Τα αμπέλια του χωριού βρίσκονται μαζεμένα στη θέση «Κεφαλές» και καλύπτουν εκατοντάδες στρέμματα βαθυπράσινης γης. Συνέχεια των αμπελώνων προς τα πάνω υψώνεται αγέρωχο, υπερήφανο, καταπληκτικό σε ομορφιά το εκατοντάπηγο βουνό Κέδρος, σε μια κορυφογραμμή από το δυτικό χαμήλωμα (Τράχηλας) ως το ανατολικό στον οικισμό Γουργούθοι, σε υψόμετρο 1.800 μέτρων. Είναι άδενδρο, αλλά καλύπτεται από σπάνια θαμνώδη φυτά, αστοιβίδες, θυμάρια, αχινοπόδια, ασπαλάθους, φασκόμηλα, αγκάραθους, σφεντάμια, πρινάρια, σπάρτους κ.α.
Το χειμώνα είναι κατάλευκο από τα χιόνια, οι πηγές του δυναμώνουν τα νερά τους και σχηματίζουν δεκάδες καταρράκτες με αφρίζοντα ψυχρότατα νερά, τα οποία πέφτουν από μεγάλο ύψος και με το δαιμονικό τους θόρυβο αποτελούν ένα φαντασμαγορικό θέαμα.
Οι κτηνοτρόφοι είναι μερακλήδες στη δουλειά τους. Έχουν σύγχρονα υπόστεγα στις παρυφές του χωριού και περιποιούνται τα ζώα τους με πολύ μεράκι. Το γάλα το διαθέτουν σε σύγχρονα τυροκομεία που βρίσκονται σε άλλα χωριά του νομού. Η γραβιέρα, ο αθότυρος και το κρέας είναι πεντανόστιμα, όπως και ο ξυνόχοντρος που παρασκευάζεται από τις γυναίκες τους».
Ενώ έχουν γραφεί τόσα για το χωριό, μόνο στο βιβλίο αυτό γοητεύεσαι, καθώς χάνεσαι σε μια ατμόσφαιρα μαγευτική θέλοντας να γνωρίσεις περισσότερο το Γερακάρη. Δεν θα χρειάζεται πιστεύω καλύτερο οδηγό ο επισκέπτης από τη σπουδαία αυτή συγγραφική δημιουργία του κ. Ταταράκη.
Ακολουθούν οι νεκρολογίες για πρόσωπα του χωριού, αλλά και για γνωστά μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας- μερικές από τις οποίες υπογράφει η κα Θεανώ Ταταράκη επιδεικνύοντας επίσης χαρισματική πέννα.
Περιμένουμε την επίσημη παρουσίαση του βιβλίου, που αξίζει κάθε διάκρισης και ευχόμαστε στον εκλεκτό συγγραφέα σύντομα να δούμε και άλλο έργο συγγραφικό με την υπογραφή του.