Σίγουρα ένας αποχωρισμός ή μία αλλαγή δεν είναι εύκολη για κανέναν. Πόσο μάλλον για τον Κώστα Φιτσανάκη και τον Ναυτικό Όμιλο Ρεθύμνου που βίωσαν πάρα πολλά πράγματα για 15 ολόκληρα χρόνια. Από το μακρινό 2004 όταν φόρεσε για πρώτη φορά το σκουφάκι των «κιτρίνων» ως παίκτης στην Α2, τη συνεργασία του με τον Γιάννη Ζαγουράκη στον πάγκο την επόμενη σεζόν και στη συνέχεια 13 συναπτά έτη ως προπονητής του ρεθεμνιώτικου Ομίλου. Το λες και μια ζωή.
Ο Κώστας Φιτσανάκης είναι πλέον προπονητής του Εθνικού Πειραιώς και με μία απολαυστική συνέντευξη στα «Ρ.Ν.» ρίχνει τους τίτλους τέλους. Όμως προς το παρόν, καθώς τονίζει: «Δε λέω αντίο, αλλά εις το επανιδείν». Μιλάει για όλους και για όλα και θυμάται στιγμές. Δυνατές, ευχάριστες, δύσκολες, άσχημες και στενάχωρες.
Αποκαλύπτει το τηλεφώνημα του προέδρου Μανώλη Κουφάκη στην πρώτη του ενασχόληση ως προπονητής. Χωρίς δεύτερη σκέψη, τονίζει την επιτυχία που αποτέλεσε την ώθηση για όλα αυτά που επακολούθησαν και δεν ήταν λίγα. Χάλκινο μετάλλιο και 3η θέση στην Α1 Γυναικών και συμμετοχή στην Ευρωλίγκα και δη… το δώρο του προέδρου όπως δηλώνει. Μετάλλια και υψηλά πλασαρίσματα σε όλα τα ηλικιακά πρωταθλήματα και το σημαντικότερο; Την καθιέρωση του ΝΟΡ στις μεγάλες δυνάμεις της ελληνικής υδατοσφαίρισης.
Επίσης, στέλνει το δικό του μήνυμα: «Δεν λέω αντίο, αλλά εις το επανιδείν. Η ζωή
κάνει κύκλους. Δεν ξέρεις πότε και αν ξαναβρεθείς στο ίδιο σημείο. Το
Ρέθυμνο για μένα είναι αγάπη. Είναι κάτι παραπάνω από μία ομάδα που
προπόνησα. Εδώ έζησα πάρα πολλά πράγματα και αθλητικά και γύρω από την
προσωπική μου ζωή».
κάνει κύκλους. Δεν ξέρεις πότε και αν ξαναβρεθείς στο ίδιο σημείο. Το
Ρέθυμνο για μένα είναι αγάπη. Είναι κάτι παραπάνω από μία ομάδα που
προπόνησα. Εδώ έζησα πάρα πολλά πράγματα και αθλητικά και γύρω από την
προσωπική μου ζωή».
– Συνολικά 15 χρόνια είναι μία ζωή ολόκληρη. Πλέον ένας κύκλος έκλεισε με πολλές όμορφες αναμνήσεις.
«Ειδικά όταν έρχεσαι 23 ετών και φεύγεις 38, σίγουρα είναι μία ολόκληρη ζωή. Ένας κύκλος πάρα πολύ ζωντανός και ειδικά σε αυτή την ηλικία, ζεις πάρα πολλά πράγματα. Και καλά και κακά, τα οποία έχουν κάτι να σου δώσουν. Είναι και οι ευχάριστες αναμνήσεις και τα παθήματα που σου γίνονται μαθήματα».
– Θυμάσαι την ημέρα που ανέλαβες καθήκοντα προπονητή;
«Η πρώτη μου επαφή με τα παιδιά ήταν όταν ένα πρωί με πήρε τηλέφωνο ο Μανώλης ο Κουφάκης και το εφηβικό είχε κάτι αγώνες στο Ηράκλειο. Προπονητής ήταν ο Μιχάλης ο Λαμπαθάκης. Και ο κ. Κουφάκης μου λέει: «Αφού είσαι στο Ηράκλειο, δεν πας να τον βοηθήσεις στην πισίνα;». Ήξερα βέβαια πως θα συνεργαζόμουν με το Ρέθυμνο. Δεν ήταν απλά ένα τηλεφώνημα. Εν τέλει πήγα να βοηθήσω τον Μιχάλη και αυτή ήταν η πρώτη φορά που λειτούργησα προπονητικά για το Ρέθυμνο».
– Το κίνητρο του να «χτίσεις» πράγματα, ήταν αυτό που σε εξίταρε;
«Καταρχάς, ο Γιάννης ο Ζαγουράκης που ήταν πριν από εμένα, είχε κάνει μία αρκετά καλή δουλειά. Όμως το να είσαι 25-26 χρονών και να αναλάβεις προπονητής, όταν αυτή είναι η δουλειά, αυτό από μόνο του μπορεί να εξιτάρει τον καθένα. Το περιβάλλον μου άρεσε και μου έδωσε ώθηση».
– Πόσο δύσκολο ήταν το να έχεις υπό την επίβλεψή σου όλα τα τμήματα; Φαντάζομαι πως αυτό θα επηρέασε σε κάποια πράγματα.
«Επηρέασε πάρα πολύ. Είναι πάρα πολύ δύσκολο. Αν με ρωτήσει κάποιος, θα του πω να μην το κάνει. Αν με ρωτήσει κάποια διοίκηση, θα της πω να μην το κάνει. Εμένα με βρήκε σε μία ηλικία που ένοιωθα ότι μπορούσα ή είχα το κουράγιο. Αν όμως θέλουμε να μιλήσουμε για σωστή δουλειά, έτσι δεν γίνεται σωστή δουλειά. Για όποιον το κάνει, θα φανεί αρκετά χρόνια αργότερα. Είναι μεγάλη φθορά. Και ψυχολογική και με τα παιδιά.
Από την άλλη, όταν ξεκινήσαμε, ήταν κάτι που μπορούσε να γίνει έμμεσα. Οι Γυναίκες ήταν στην Α2, οι Άνδρες στη Γ’ Εθνική, τα Σαββατοκύριακα ήταν πολύ λιγότερα. Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν οι Άνδρες ανέβηκαν στην Α2, οι Γυναίκες στην Α1 και ξαφνικά όλα τα Σαββατοκύριακα γέμισαν με υποχρεώσεις και έπρεπε να λείπουμε συνέχεια».
Η υπερηφάνεια, οι καλύτερες φουρνιές και… η συμβολή της πισίνας
Ο Κώστας Φιτσανάκης νοιώθει υπερήφανος για όλα αυτά που έχουν «χτιστεί» στα τμήματα υποδομών και εξήγε τους λόγους των επιτυχιών και παρά του ότι το Ρέθυμνο δεν διαθέτει πισίνα αγωνιστικών προδιαγραφών για 12 μήνες.
– Όλα αυτά τα χρόνια είχες πάρα πολλά παιδιά υπό τις οδηγίες σου. Ποια ήταν η καλύτερη φουρνιά σε αγόρια και κορίτσια;
«Τα αγόρια των ηλικιών ’97, ’98, ’99, ’00 αποτέλεσαν μία εξαιρετική φουρνιά. Παιδιά που δούλεψαν πολύ. Έφτασαν για μία σειρά ετών να βρίσκονται στην 6άδα του Πανελληνίου πρωταθλήματος και με μάλιστα με ισχυρό ανταγωνισμό. Αυτά τα παιδιά έχουν μεγαλώσει, είναι φοιτητές και πραγματικά τους καμαρώνω. Κάτι ξεχωριστό για μένα.
Στα κορίτσια αυτή που υπάρχει τώρα, γιατί έχει πάρα πολλά παιδιά από την ίδια πόλη στην ίδια κατηγορία. Σαν επιτυχίες ή σαν παιδιά ξεχωριστά, είχαμε παιδιά όπως η Φραγκιουδάκη παλαιότερα και η Μυριοκεφαλιτάκη πρόσφατα που τα συμπληρώσαμε και με παίκτριες που δεν ήταν από το Ρέθυμνο προκειμένου να έχουν πρόοδο και επιτυχίες. Γενικά, κάθε φουρνιά από τις ’92 και μετά, είχε 3-4 κορίτσια που αν ήθελαν θα μπορούσαν να παίξουν πόλο και μετέπειτα».
– Πώς νοιώθει ένας προπονητής που στο τέλος της ημέρας μπορεί να υπερηφανεύεται για όλα αυτά που έχει πετύχει στα ηλικιακά πρωταθλήματα και φυσικά για τις παρουσίες αθλητών-τριών σε Εθνικές ομάδες;
«Καταρχήν δεν είναι όλα δουλειά του προπονητή. Η δουλειά ξεκινάει από το σπίτι. Υπάρχουν οι παράγοντες, οι συνεργάτες. Ο καρπός αξίζει για όλους. Προσωπικά νοιώθω πλήρης ημερών και προφανώς σε αυτά τα χρόνια έχουν γίνει και σωστά και λάθη. Αυτό που κρατάω είναι πως μαζί με όλους τους ανθρώπους που δουλέψαμε, αφήνουμε μία κατάσταση που είναι καλύτερη από αυτή που είχαμε βρει τότε.
Άρα, με αυτήν την κατάσταση και με παιδιά σε Εθνικές ομάδες και με μετάλλια στις αποσκευές μας και με εμπειρίες όπως η Ευρωλίγκα και η 3η θέση στο γυναικείο πρωτάθλημα, είναι πάρα πολύ ευχαριστημένος. Είμαι περήφανος για την τελική εικόνα, για τα παιδιά και για την προσπάθειά τους».
– Και όλα αυτά σε μία μικρή επαρχιακή πόλη. Και χωρίς κολυμβητήριο αγωνιστικών προδιαγραφών για 12 μήνες. Η παρουσία μίας τέτοιας πισίνας, θα άλλαζε πολλά;
«Είναι ένα θέμα που έχουμε ζητήσει πάρα πολλές φορές και έχουμε εκφράσει το παράπονό μας. Το Ρέθυμνο έχει επιτυχίες που είναι πάνω από το ταβάνι του. Και αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν άνθρωποι που ασχολούνται καθημερνά και γιατί έχουμε παιδιά με ταλέντο.
Είναι κρίμα που μετά από τόσες επιτυχίες δεν έχουν ένα τέτοιο κολυμβητήριο που να μπορούμε να παίζουμε αγώνες σε αυτό. Αυτό είναι το μεγαλύτερο κρίμα που προσπερνάει κάθε είδους μετάλλιο και κάθε είδους επιτυχία».
Το όμορφο παραμύθι και το δώρο του προέδρου
Η μοναδική στιγμή της 3ης θέσης και η συμμετοχή στην Ευρωλίγκα είναι δύο πράγματα που θα μείνουν αξέχαστα σε όλους τους ανθρώπους του Ομίλου.
– Η 3η θέση του 2015-16 στην Α1 Γυναικών είναι το ταβάνι του ΝΟΡ;
«Όταν μιλάμε για την Α1 Γυναικών, αυτό είναι το ταβάνι για τον οποιονδήποτε που έχει να αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό και τη Βουλιαγμένη. Δύο τεράστια σωματεία, με ιστορία, υποδομές και οικονομική δύναμη. Η 3η θέση, που την πήραμε με τη νίκη επί του Εθνικού στην έδρα του, ήταν κάτι το μοναδικό. Πανηγυρίσαμε το μετάλλιο στην έδρα του. Είναι κάτι που εύχομαι να επαναληφθεί, αλλά σίγουρα είναι πολύ δύσκολο».
– Πώς ζήσατε την εμπειρία της Ευρωλίγκας; Από τους προπονητές, τις παίκτριες, την διοίκηση.
«Η Ευρωλίγκα ήταν κάτι ξεχωριστό. Ήταν ένα δώρο που έκανε ο πρόεδρος σε όλους μας. Γιατί το να ζήσεις την εμπειρία της Ευρωλίγκας ήταν κάτι πρωτόγνωρο. Δεν ξέρω, εν τέλει, αν καταφέραμε να το εκμεταλλευτούμε αυτό το γεγονός. Είτε έχει να κάνει με την αυτοδιοίκηση και την πισίνα, είτε αγωνιστικά.
Παρόλα αυτά, η παρουσία μας στην Ουτρέχτη και η μία νίκη που πετύχαμε, ήταν ένα πολύ όμορφο παραμύθι. Υπάρχουν πάρα πολλές αναμνήσεις γύρω από αυτό και έχουμε πει πως κάποια στιγμή θα κάνουμε ένα λεύκωμα που θα έχει αυτό σαν θέμα».
Ο αθλητισμός και η ζωή είναι στιγμές
Ο έμπειρος προπονητής «προσπαθεί» να θυμηθεί μερικές από τις στιγμές που έζησε όλα αυτά τα χρόνια.
– Η πιο δυνατή στιγμή;
«Η πιο δυνατή στιγμή είναι τώρα. Δεν μου είναι καθόλου εύκολο. Αλλά αν πρέπει να επιλέξω μία στιγμή σε όλα αυτά τα χρόνια, είναι η 4η θέση των αγοριών. Όχι γιατί είναι η πιο επιτυχημένη του συλλόγου, αλλά εκείνη η 4η θέση των αγοριών έκανε πολλούς να πιστέψουν πως μπορούμε να δουλεύουμε για τα ψηλά σκαλιά. Μία επιτυχία που έδωσε ώθηση».
– Η πιο ευχάριστη στιγμή;
«Αυτές τις ημέρες που έπρεπε να αντιμετωπίσω τα λόγια κάποιου ανθρώπου που κατάλαβα πόσο σημαντικό ήταν που μεγάλωσα τα παιδιά τους. Γιατί είναι σα να σου λέει πως όλα αυτά τα χρόνια που ήσουνα εδώ, δεν ήταν μόνο το αγωνιστικό. Η αποδοχή στο φινάλε πως ήταν κάτι πέρα από την προπόνηση και τον αγώνα. Ήταν κάτι πολύ πιο ανθρώπινο».
– Η πιο δύσκολη στιγμή;
«Τώρα, όπως είπα και πριν. Επίσης, μία πάρα πολύ δύσκολη στιγμή ήταν στον υποβιβασμό των Ανδρών. Μία αποτυχία βαραίνει».
– Η πιο άσχημη-στενάχωρη στιγμή;
«Το πιο άσχημο είναι να βλέπεις ένα παιδί να μεγαλώνει, να το έχεις από πολύ μικρό και εν τέλει να σκοτώνεται στο δρόμο. Αναφέρομαι στον Σταμάτη Σπαντιδάκη που έχασε τη ζωή του στην άσφαλτο».
– Αν ένα μαγικό ραβδάκι σου έδινε τη δυνατότητα να άλλαζες κάτι, τι θα ήταν αυτό;
«Αυτά τα χρόνια έχουν γίνει και πολλά καλά και πολλά λάθη. Πάντα όταν κάνεις λάθη, δεν τα βλέπεις. Συνήθως τα καταλαβαίνεις αργότερα ή αν είσαι τυχερός να έρθει κάποιος με καλή διάθεση ή κριτική για να σου το πει. Άρα, μακάρι να είχα ένα μαγικό ραβδί και να άλλαζα όλα αυτά τα λάθη που έγιναν αυτά τα χρόνια».
– Μετανιώνεις για κάτι;
«Σε αυτή τη θέση πρέπει να παίρνεις αποφάσεις και τις περισσότερες αν όχι όλες τις φορές μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Κάθε απόφαση που έπαιρνα, την έπαιρνα γιατί εκείνη τη στιγμή θεωρούσα πως ήταν για το καλύτερο. Βέβαια όταν είσαι σε μικρή και ανώριμη ηλικία, προφανώς και μπορεί να κάνεις λάθη».
– Σου έρχεται στο μυαλό μία ιστορία που θα τη διηγείσαι για χρόνια;
«Οι ιστορίες είναι πάρα πολλές, πράγμα λογικό μετά από τόσες αποστολές. Σαφώς και υπάρχουν και ανέκδοτες ιστορίες. Όπως αυτή στην Αθήνα που πήραμε το μετάλλιο στις Νεανίδες το 2015-16 και συγχρόνως παίζαμε με τους Άνδρες. Κερδίσαμε το μετάλλιο στον Άλιμο και εγώ δεν κατάφερα να πανηγυρίσω με τα κορίτσια. Γιατί; Γιατί ξεκινούσε το παιχνίδι των Ανδρών στο Περιστέρι και έπρεπε να πάω εκεί για να κοουτσάρω.
Ήταν το 1ο μου μετάλλιο με τον ΝΟΡ που στην ουσία δεν κατάφερα να το πανηγυρίσω. Είδα τα πανηγύρια από βίντεο και από φωτογραφίες των κοριτσιών στο καράβι το βράδυ που ταξιδεύαμε».
Το κεφάλαιο Εθνικός και η νέα αρχή
Προπονητής του Εθνικού Πειραιώς είναι πλέον και επίσημα ο Κώστας Φιτσανάκης, που αποκαλύπτει τις συζητήσεις, τις προτάσεις και τις επαφές με τους ανθρώπους της νέας του ομάδας.
– Νέα σελίδα εκτός Κρήτης αυτή τη φορά. Καινούργια όνειρα, φιλοδοξίες στόχοι, αλλά πλέον σε μία ομάδα που θέλει γερό στομάχι. Τον Εθνικό Πειραιώς.
«Τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά. Πρώτον, αναλαμβάνω μόνο την ομάδα των Γυναικών. Σίγουρα λειτουργούν σε άλλα πρότυπα. Πράγματα ωραία και ιδανικά που είχα εδώ, εκεί δεν υπάρχουν.
Όμως είναι μία άλλου είδους πρόκληση, για την οποία ένοιωσα έτοιμος και ώριμος αρκετά για να την αναλάβω. Έχω τους λόγους μου και τις σκέψεις μου και γι’ αυτή πήρα αυτήν την απόφαση. Δε φοβάμαι την πρόκληση. Έχω και από κει να μάθω πολλά πράγματα και στο τέλος μόνο σοφότερο μπορούν να με κάνουν».
– Πότε έγινε η πρώτη επαφή και τι σκέφτηκες όταν σε προσέγγισαν οι άνθρωποι του Εθνικού;
«Μετά το τέλος του πρωταθλήματος της Α1 Γυναικών με προσέγγισαν οι άνθρωποι του Εθνικού, όπου η πρώτη μου απάντηση ήταν αρνητική γιατί με το Ρέθυμνο είχα πάρα πολλές υποχρεώσεις και το μυαλό μου δεν ήθελα να ξεφύγει.
Μετά από λίγο καιρό δέχτηκα μία ακόμα πρόταση. Είχα ξεκινήσει να σκέφτομαι μία αλλαγή στη ζωή μου, όχι απαραίτητα να πάω στον Εθνικό. Είχε μπει στο μυαλό μου πως ίσως χρειαζόταν να κάνω ένα διάλλειμα, ίσως να υπάρξει μία αλλαγή. Είχα κάποιες προτάσεις και από το εξωτερικό. Μετά από αρκετή σκέψη και μετά την τελευταία πρόταση του Εθνικού, που έγινε πριν μερικές ημέρες, αποφάσισαν να μείνω στην Ελλάδα και στην Αθήνα. Με όποιο ρίσκο έχει αυτή η απόφαση γιατί με βολεύει και σε κάποιες άλλες καταστάσεις, οικογενειακές κυρίως».
– Πώς αντέδρασαν οι άνθρωποι της διοίκησης του ΝΟΡ;
«Θεώρησα τίμιο και φυσικά πρέπον το να βοηθήσω ως προς την επόμενη ημέρα και σε ό,τι μου ζητηθεί. Δεν φεύγω σαν κυνηγημένος. Δεν φεύγω σαν κλέφτης. Οι σχέσεις μου και η αγάπη μου προς την ομάδα του Ρεθύμνου είναι ανιδιοτελής. Δηλώνω έμμεσα Ρεθεμνιώτης μετά από τόσα χρόνια.
Έκανα, λοιπόν, γνωστή την απόφασή μου στη διοίκηση γιατί πρέπει να έχει το χρόνο να βρει τον κατάλληλο άνθρωπο για να συνεχίσει αυτήν την προσπάθεια.
Την αρχική μου σκέψη πως σκέφτομαι να αποχωρήσω, χωρίς να σημαίνει πως θα πάω κάπου, την είχα κάνει γνωστή. Είχαμε μία πολύ ειλικρινή συζήτηση και είπαμε πως ίσως είναι καλό να υπάρξει και μία αλλαγή.
Σίγουρα ένας αποχωρισμός ή μία αλλαγή δεν είναι εύκολη για κανέναν».
– Η αντίδραση των μικρότερων κοριτσιών;
«Για τα παιδιά που έχεις μεγαλώσει μαζί τους και μετά από τόσα χρόνια, είναι σοκ. Όμως είχαμε πολύ χρόνο να το συζητήσουμε και το ξεπεράσαμε αυτό το σοκ. Είπαμε πάρα πολλά πράγματα με παιδιά και επίσης ξέρουν πως δεν παίζουν πόλο επειδή προπονητής είναι ο Κώστας και ο κάθε Κώστας. Τα παιδιά κάνουν κάτι που αγαπάνε και πρέπει να το αγαπάνε ανιδιοτελώς. Έχουν να πάρουν πράγματα από τον καθένα που βρίσκεται στην άκρη του πάγκου και θεωρώ πως είμαστε έτοιμοι για μία τέτοια αλλαγή».
