Η κυβέρνηση Τσίπρα παρουσίασε το υπαρκτό σκάνδαλο της Novartis σαν το μεγαλύτερο σκάνδαλο της περιόδου της μεταπολίτευσης. Εάν κρίνουμε από το αποτέλεσμα της δικαστικής έρευνας έχουμε να κάνουμε με μια μικρομεσαία υπόθεση, όπου σύμφωνα με το κατηγορητήριο που αντιμετωπίζει ο πρώην υπουργός Υγείας κ. Λοβέρδος μπορεί να πήρε ή να μην πήρε ένα ποσό της τάξης των 200.000 ευρώ για να αποτρέψει τη μείωση της τιμής φαρμάκων της Novartis την περίοδο 2011-2012.
Το πραγματικό σκάνδαλο
Το πραγματικό σκάνδαλο της Novartis είναι η δημιουργία ενός τεράστιου κυκλώματος που συνταγογραφούσε ασύδοτα για πολλά χρόνια. Έστελνε τον ολοένα μεγαλύτερο λογαριασμό στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και τους φορολογούμενους πολίτες, τα υπερκέρδη στην εταιρία και αυτή με τη σειρά της έδινε θηριώδη μπόνους στα χιλιάδες μέλη του κυκλώματος. Η ζημιά που έγινε από την μεγάλη αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης σε όφελος της Novartis υπολογίζεται σε πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και μπορεί να ξεπερνάει το δισεκατομμύριο. Σε αυτή την εκτίμηση έφτασαν οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ και γι’ αυτό επέβαλαν πρόστιμα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στην ελβετική πολυεθνική για τις εμπορικές πρακτικές της στην Ελλάδα. H Novartis είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, και γι’ αυτό είναι υποχρεωμένη να λειτουργεί στο πλαίσιο της αμερικανικής νομοθεσίας.
Η κυβέρνηση Τσίπρα δεν στράφηκε κατά της Novartis για να διεκδικήσει αποζημιώσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Δεν ασχολήθηκε καν με το κύκλωμα της υπερσυνταγογράφησης που αποτελείται κυρίως από γιατρούς και υπαλλήλους με πρόσβαση στο ΕΣΥ.
Η άμυνα Λοβέρδου
Στην αρχή η κυβέρνηση στοχοποίησε δέκα πολιτικούς αντιπάλους της και σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαρρέουν ο μόνος που θα βρεθεί αντιμέτωπος με κατηγορίες είναι ο κ. Λοβέρδος, πιθανόν και κάποιος άλλος, ίσως ο κ. Γεωργιάδης.
Η άμυνα του κ. Λοβέρδου μοιάζει αρκετά αποτελεσματική. Ήταν από τους υπουργούς Υγείας που μείωσαν δραστικά τη φαρμακευτική δαπάνη, τον κύκλο εργασιών του κλάδου και φυσικά τον κύκλο εργασιών της Novartis.
Η θεωρία σύμφωνα με την οποία η τιμή ορισμένων σκευασμάτων έπρεπε να μειωθεί γιατί ο χρόνος αποπληρωμής της εταιρίας ήταν ευνοϊκός, δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Μετράει πρώτα απ’ όλα το συνολικό επίπεδο των δαπανών, ενώ η ταχύτερη εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές και γενικότερα είναι βασική μνημονιακή οδηγία.
Άλλωστε, μία σύγκριση της περιόδου Λοβέρδου με αυτά που συμβαίνουν σήμερα στο υπουργείο Υγείας είναι ευνοϊκή υπέρ του πρώην υπουργού. Υπάρχουν ακόμη και σήμερα σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των φαρμάκων, ενώ επί κυβέρνησης Τσίπρα έχει σταματήσει η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Με βάση το επιχείρημα που χρησιμοποιείται σε βάρος του κ. Λοβέρδου αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η κυβέρνηση Τσίπρα… κολυμπάει στις μίζες.
Η εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές είναι σήμερα ταχύτερη απ’ ό,τι ήταν επί υπουργίας Λοβέρδου. Και η μέθοδος με την οποία υποτίθεται ότι χρηματίστηκε ο κ. Λοβέρδος μοιάζει παιδαριώδης. Σύμφωνα με το πόρισμα χρησιμοποιήθηκαν δημοσιογράφοι, οι οποίοι πήραν χρήματα μέσα από μία ελεγχόμενη από αυτούς διαφημιστική εταιρία για να τα δώσουν στη συνέχεια στον κ. Λοβέρδο.
Όποιος γνωρίζει στοιχειωδώς πως λειτουργεί η αγορά των ΜΜΕ και της διαφήμισης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Πρώτον, γιατί υπάρχουν ένα σωρό επιβαρύνσεις, από το ΦΠΑ μέχρι τον φόρο επί της αυξημένης κερδοφορίας, που αποτρέπουν τέτοιου είδους συναλλαγές. Δεύτερον δεν υπάρχουν πολιτικοί που εμπιστεύονται τη φήμη τους και ιδιαίτερα «μυστικά» αυτού του είδους σε δημοσιογράφους και διαφημιστικές εταιρίες. Σε αυτή την αγορά δεν υπάρχει εχεμύθεια ούτε σταθερή πολιτική δέσμευση.
Η επιχείρηση προεκλογικής αξιοποίησης του υπαρκτού σκανδάλου της Novartis οδηγείται σε αποτυχία, ενώ η ίδια η εταιρία και το τεράστιο κύκλωμα που δημιούργησε πρέπει να είναι απόλυτα ικανοποιημένοι με την ιδιοτελή αστοχία της κυβέρνησης Τσίπρα σε ό,τι αφορά την κάθαρση ενός τεράστιου σκανδάλου το οποίο πληρώνουν ακριβά οι φορολογούμενοι πολίτες.
*Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της Ν.Δ.