Οι νόμοι δεν είναι όλοι ίδιοι ως προς το σκοπό ή τους αποδέκτες. Άλλοι ψηφίζονται για να προλάβουν κοινοβλαβείς καταστάσεις, μερικοί εκ των υστέρων για να μην ξαναδούμε έκνομες και αντικοινωνικές συμπεριφορές και κάποιοι για να συμβάλλουν σε κοινωφελείς δράσεις πολιτών ή πολιτικών.
Άλλοι νόμοι απευθύνονται σε όλους τους πολίτες και άλλοι σε μέρη της κοινωνίας μας. Κάποιοι νόμοι είναι περισσότερο αυστηροί και άλλοι περισσότερο χαλαροί έναντι των υπολοίπων.
Οι πραγματικοί, όμως, όσοι δηλαδή εκπληρούν τις ανάγκες ενός λαού στο σύνολό του και φιλοδοξεί δι’ αυτών ο νομοθέτης να τον βοηθήσει στον καθημερινό αγώνα του, νόμοι εν αντιθέσει με τους με υποκειμενικά κριτήρια δρώντες ανθρώπους δεν κάνουν διακρίσεις. Για το λόγο αυτό, απαιτούν τον κοινό σεβασμό και την καθολική εφαρμογή. Οι «φωτογραφικοί», δηλαδή οι κατόπιν παραγγελίας, νόμοι είναι που ευνοούν κάποιους ή κυνηγούν άλλους. Για αυτούς ο,τι πρέπει είναι η αντίσταση ενός υγιώς σκεπτόμενου λαού.
Με άλλα λόγια, εάν οι πολιτικοί, από τη μια, εκλέγονται από το λαό και έχουν αποστολή να θεσπίζουν και να εφαρμόζουν εκείνους τους νόμους που κάνουν έμπρακτα την καθημερινή ζωή πιο ανθρώπινη σε μιαν ευνομούμενη πολιτεία και υγιή κοινωνία, οι πολίτες, από την άλλη, έχουμε, κάθε στιγμή, υποχρέωση προς τους εαυτούς μας και τους συνανθρώπους μας ν’ αντιστεκόμαστε σε όλους όσοι μάς θέλουν μουζίκους, δηλ. ψυχικά εξαρτημένους, σωματικά υποζύγια και πνευματικά τυφλούς…
Να ορθώνουμε έχουμε διαρκές χρέος όλοι οι πολίτες, χωρίς ωτασπίδες ή παρωπίδες, το ανάστημά μας εναντίον εκείνων των ταγών που παραβαίνουν τα υπεσχημένα και δεν προστατεύουν τα δικαιώματα όλου του λαού, αλλά κοιτούν μονάχα πώς να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους και των «κολλητών» τους…
Οφείλουν, κοντά σε όλα τα παραπάνω, τα μέλη ενός οργανωμένου κοινωνικού συνόλου να είναι διαρκώς ενημερωμένα για όσα συμβαίνουν κάθε στιγμή γύρω τους και να παίρνουν τα ίδια πρωτοβουλίες για βελτίωση των συνθηκών της δημόσιας και της ιδιωτικής τους ζωής δίχως να τα περιμένουν όλα από τους πολιτικούς, τοπικούς ή πανελληνίως. Και αν θέλουν οι άλλοι να σέβονται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, να μην ξεχνούν να σέβονται χωρίς ρατσισμό ή/και φανατισμούς και αυτοί των άλλων, ακόμη κι αν διαφωνούν με τις ιδέες και τις αρχές τους.
Αυτή η πίστη, χάρη στις συμβουλές των γονέων μου, κατοικοεδρεύει μέσα μου ως καθημερινή πυξίδα και όχι ως παρωχημένη ιδεοληψία, από τα χρόνια τα πρώτα της ένταξής μου στο κοινωνικό σύνολο. Κατά τα λοιπά, ας έχουμε πάντα και προς κάθε κατεύθυνση το νου μας, αφού γύρω μας αρχές και αξίες είναι σε διαρκή κίνηση, οι μεν πατροπαράδοτες κλυδωνίζονται, στη δε θέση τους άλλες, ξένες προς την παιδεία και το ήθος μας, έρχονται και φεύγουν τρέχοντας, λαχανιαστά και ασταμάτητα…
(Από την ανέκδοτη συλλογή δοκιμίων «Ηθοποιών Γεύμα»…)
