Η αντίστροφη μέτρηση για την ολοκλήρωση των έργων που εκτελούνται από το ΕΣΠΑ έχει ξεκινήσει και οι δήμοι καλούνται μέσα στις επόμενες τριάντα μέρες να έχουν φέρει εις πέρας το σύνολο των εργασιών που είναι σε εξέλιξη αλλά και να έχουν διευθετήσει όλα τα γραφειοκρατικά ζητήματα, καθώς οποιοσδήποτε λογαριασμός έργου έχει ημερομηνία πέραν της 31ης Δεκεμβρίου θεωρείται ανεκτέλεστος.
Τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα σε συνδυασμό με άλλα προβλήματα που έχουν να κάνουν με την καθυστέρηση καταβολής των χρημάτων στους εργολάβους αλλά και τη γραφειοκρατία έχουν δημιουργήσει μια δύσκολη κατάσταση και στους πέντε δήμους του νομού, οι υπηρεσίες των οποίων σε καθημερινή βάση προσπαθούν να συνεννοούνται με τους αναδόχους και να διευθετούν επί τόπου τα όποια ζητήματα που προκύπτουν, ώστε να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος.
Μετά την επίσημη αρνητική απάντηση της Επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής Κορίνας Κρέτσου στο αίτημα της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας για χορήγηση παράτασης ενός έτους (έως τις 31-12-2016) στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων που χρηματοδοτούνται από το εν λόγω πρόγραμμα, στον αέρα βρίσκονται 480 υπό εξέλιξη έργα σε όλη τη χώρα εκ των οποίων σαράντα αφορούν στην Κρήτη.
Οι δήμαρχοι του Ρεθύμνου εμφανίζονται προβληματισμένοι γνωρίζοντας τις δυσμενείς συνέπειες των ημιτελών έργων εκ των οποίων ελάχιστα θα μπορέσουν να διεκδικήσουν χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ, ως έργα «γέφυρα» αφού την προγραμματική περίοδο 2014-2020 δεν χρηματοδοτούνται αναπλάσεις.
Για το σενάριο των ημιτελών έργων στις αρχές του έτους κανείς από τους δημάρχους δεν θέλει καν να το φανταστεί. Εκτός του ότι οι περιοχές όπου είναι σε εξέλιξη εργασίες θα παραμείνουν εργοτάξια για αρκετό διάστημα, οι δήμοι θα κληθούν να τα ολοκληρώσουν με ιδίους πόρους μέσα στον επόμενο χρόνο. Αν αυτό δεν γίνει μέχρι τις 31-12-2016 τότε το σύνολο του ποσού που έχει δοθεί από την Ευρώπη για κάθε έργο θα πρέπει να επιστραφεί σε αυτή.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι δεδομένης της άσχημης οικονομικής κατάστασης της χώρας αλλά και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης κάτι τέτοιο φαντάζει ανέφικτο γι’ αυτό και έστω και την τελευταία στιγμή οι δήμοι προσπαθούν μέσα από συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων να περατώσουν τα έργα ή τουλάχιστον στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό να μείνουν πίσω ελάχιστες εκκρεμότητες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δήμαρχοι της περιφέρειας, του νομού ανησυχούν κυρίως για τα έργα ΟΣΑΠΥ (ολοκληρωμένα σχέδια ανάπτυξης υπαίθρου) τα οποία φαίνεται πως χρειάζονται ακόμα πολύ δουλειά για να ολοκληρωθούν ενώ στην περίπτωση των Ανωγείων και του Αμαρίου η αγωνία είναι έκδηλη με δεδομένο ότι οι εργασίες στους εξωτερικούς χώρους είναι σε άμεση συνάρτηση με τις καιρικές συνθήκες.
Αναλυτικά…
ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΛΕΙΣΕΙ ΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ
Κρίνεται η ολοκλήρωση των έργων EΣΠΑ στους δήμους
Αντιμέτωποι με τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα του ΕΣΠΑ είναι περιφέρεια και δήμοι που το τελευταίο διάστημα έχουν επικεντρωθεί στην ολοκλήρωση των έργων που εκτελούνται απ το ευρωπαϊκό πρόγραμμα έτσι ώστε στις 31-12, οπότε και είναι η καταληκτική ημερομηνία, οι απώλειες να είναι οι μικρότερες δυνατές. Σε όλους τους δήμους του νομού είναι σε εξέλιξη σειρά εργασιών αναπλάσεων και βιολογικών αλλά και έργα ολοκληρωμένων σχεδίων ανάπτυξης υπαίθρου (ΟΣΑΠΥ) και έργα από το πρόγραμμα ολοκληρωμένων ανακλάσεων αγροτικών χώρων (ΟΠΑΑΧ) που εκτελούνται στους περιφερειακούς δήμους. Οι δήμαρχοι βρίσκονται σε καθημερινή επαφή με τους εργολάβους ασκώντας πιέσεις ώστε να προχωρήσουν τα έργα, την ώρα που οι δυσκολίες είναι πολλές με δεδομένο ότι αρκετοί από αυτούς είναι απλήρωτοι. Από την άλλη η γραφειοκρατία αποτελεί το βασικό αγκάθι αφού στις περισσότερες των περιπτώσεων καταγράφεται ως τροχοπέδη στην πρόοδο ενός έργου. Πάντως με δεδομένο ότι το ενδεχόμενο παράτασης έχει αποκλειστεί ρητά και κατηγορηματικά από την ευρωπαϊκή επιτροπή, τα έργα πρέπει στο σύνολο τους να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Σε διαφορετική περίπτωση δήμοι και περιφέρεια καλούνται να τα ολοκληρώσουν μέσα στον επόμενο χρόνο. Αν αυτό δεν γίνει μέχρι τις 31-12-2016 τότε το σύνολο του ποσού που έχει δοθεί από την Ευρώπη για κάθε έργο θα πρέπει να επιστραφεί σε αυτή. Τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα αλλά και οι σοβαρές επιπτώσεις τους απασχολούν έντονα τις δημοτικές αρχές του νομού που, όπως δηλώνουν, το διάστημα που έχει απομείνει ασχολούνται καθημερινά με την εξέλιξη των έργων σε μια προσπάθεια να τα ολοκληρώσουν αν όχι στο σύνολο τους τουλάχιστον στο μεγαλύτερο ποσοστό, αφού το ενδεχόμενο να μεταφερθούν στο νέο ΣΕΣ είναι μικρό μιας και το πρόγραμμα αυτό έχει περιορισμένες δράσεις και αποκλείει τις αναπλάσεις από τη χρηματοδότηση.
Επιπλέον, η οικονομική αδυναμία να τα ολοκληρώσουν είναι επίσης δεδομένη λόγω των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων που ήδη αντιμετωπίζουν και κανείς δεν θέλει να φανταστεί καν την περίπτωση ημιτελών έργων.
Γ. Μαρινάκης: «Προσπαθούμε όλοι μαζί να σώσουμε το ΕΣΠΑ»
Σε ότι αφορά τον μητροπολιτικό δήμο σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται μεγάλα έργα, όπως τα τρία σχολεία, οι αναπλάσεις σε Κριάρη, Κουρμούλη και ανατολικό παραλιακό μέτωπο και Σοχώρα αλλά και σε οικισμούς εξελίσσονται έργα μικρής κλίμακας από το πρόγραμμα ΟΣΑΠΥ. Ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» τόνισε πως οι προσπάθειες είναι εντατικές και συλλογικές και μεταξύ άλλων ανέφερε: «Όλα τα έργα έχουν πρόβλημα και όλα δεν έχουν πρόβλημα. Εξαρτάται και από τη συνεργασία των πολιτών. Σε πολλά έργα βάζουν εμπόδια διάφοροι παράγοντες, οι οποίοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη γραφειοκρατία και την αρρυθμία της ελληνικής διοίκησης. Εμείς καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για να μην υπάρχει πρόβλημα και οι προσπάθειες είναι πολύ εντατικές και γίνονται από όλους στην τεχνική υπηρεσία και από τους υπαλλήλους και από το υπόλοιπο πολιτικό προσωπικό και ελπίζω να τα καταφέρουμε. Σε ότι αφορά τα ΟΣΑΠΥ είναι μικρά έργα και θα τελειώσουμε. Ήταν λάθος η στόχευση που είχε γίνει για τα ΟΣΑΠΥ και το είχα πει από την πρώτη στιγμή. Ήταν τελείως οριζόντιος ο τρόπος με τον οποίο είχε αντιμετωπιστεί αρχικά από την Αθήνα το θέμα αυτό και νομίζω αυτός είναι ο λόγος που το εγκατέλειψαν. Προσπαθούμε όλοι μαζί δήμος, περιφέρεια και διαχειριστική αρχή να σώσουμε το ΕΣΠΑ. Όσοι έλεγαν στον κόσμο ότι μπορούμε να έχουμε τον χρόνο σύμμαχο γιατί θα υπάρχουν παρατάσεις και προσπαθούσαν να εμποδίσουν την έγκαιρη ολοκλήρωση των έργων, μάλλον δεν είχαν γνώση των κινδύνων που έχει αυτή η θεώρηση των πραγμάτων. Όποιος λογαριασμός δεν έχει ημερομηνία πριν τις 31-12 δεν είναι αποδεκτός. Η όποια διευκόλυνση θα γίνει στη διαχείριση της γραφειοκρατίας αλλά όλα τα έργα και τα τιμολόγια πρέπει να έχουν κοπεί μέχρι τέλος του χρόνου. Εάν ένα έργο δεν ολοκληρωθεί μέχρι τέλος του χρόνου θα πρέπει η Ελλάδα – οι δήμοι να αναλάβουν με ιδίους πόρους να το ολοκληρώσει μέχρι το τέλος του 2016. Αν αυτό δεν γίνει τότε απεντάσσεται ολόκληρο και ο δήμος θα καλείται να πληρώσει όλο το ποσό του έργου και τα χρήματα που έχουν καταβληθεί ζητούνται να επιστραφούν».
Αγωνία για το έργο της επέκτασης του βιολογικού καθαρισμού
Με χρήματα του ΕΣΠΑ εκτελείται και το κομμάτι που αφορά στην επέκταση της γραμμής λυμάτων του βιολογικού καθαρισμού του Ρεθύμνου, συνολικού προϋπολογισμού 3.585.208,07 ευρώ το οποίο απεντάχθηκε από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και ταυτόχρονα εντάχθηκε στο ΕΠΠΕΡΑΑ (τομεακό ευρωπαϊκό πρόγραμμα του αρμόδιου υπουργείου), προκειμένου να «ξεμπλοκάρει» η χρηματοδότησή του και να προχωρήσουν οι εργασίες.
Σύμφωνα με τον κ. Βρυλλάκη, μέλος του ΔΣ της ΔΕΥΑΡ και αρμόδιο υπάλληλο, το έργο θα χρειαστεί μια παράταση για να μπορέσει να ολοκληρωθεί καθώς σημειώθηκαν καθυστερήσεις την περίοδο της τραπεζικής αργίας. Παράλληλα, όπως είπε, συνεχίζει να εκτελείται με εθνικούς πόρους και το κομμάτι που αφορά στην επεξεργασία της λυματολάσπης για το οποίο ο σχεδιασμός είναι να μεταφερθεί σε νέο άξονα του ΣΕΣ προκειμένου οι εργασίες να ολοκληρωθούν σε σύντομο χρόνο.
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου μιλώντας για το έργο αυτό τόνισε πως τα γραφειοκρατικά προβλήματα που αντιμετώπισε τους προηγούμενους μήνες έχουν πλέον ξεπεραστεί.
Από την πλευρά του ο κ. Μανόλης Βρυλλάκης υποστήριξε ότι προχωρούν οι εργασίες ωστόσο χρειάζεται παράταση για να ολοκληρωθούν, ενδεχόμενο που έχει αποκλειστεί από το ΕΣΠΑ. Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ανέφερε: «Υπήρξαν καθυστερήσεις σε κάποιες πληρωμές, ωστόσο πλέον οι εργασίες προχωρούν με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Το μισό έργο του βιολογικού έχει ενταχθεί στο ΕΠΠΕΡΑΑ του ΕΣΠΑ και το άλλο μισό συνεχίζεται με χρηματοδότηση από δημόσιες επενδύσεις. Σύντομα θα ανοίξει ένας νέος άξονας στο ΣΕΣ και ευελπιστούμε να το εντάξουμε και το κομμάτι αυτό σε ΕΣΠΑ. Το σημαντικό είναι ότι αυτή τη στιγμή δεν εκκρεμεί απλήρωτος λογαριασμός. Πρέπει να πούμε ότι οι εργασίες που γίνονται εκσυγχρονίζουν τη λειτουργία του βιολογικού που έχει συμπληρώσει 20 χρόνια ζωής, λύνουν πολλά προβλήματα που αφορούν στην αντικατάσταση εξοπλισμού που έχει φθαρεί, λύνουν προβλήματα με την αύξηση της δυναμικότητας και της επέκτασης με τη δημιουργία μονάδων και σε κάθε περίπτωση φέρνει το έργο σε ένα νέο επίπεδο για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της επεξεργασίας των λυμάτων αποτελεσματικά».
Δ. Κόκκινος: «Ευελπιστούμε ότι δεν θα έχουμε απώλειες έργων από το ΕΣΠΑ»
Αισιόδοξος ότι στην πλειοψηφία τους τα έργα που εξακολουθούν να είναι σε εξέλιξη από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα θα έχουν ολοκληρωθεί το επόμενο δίμηνο εμφανίστηκε ο δήμαρχος Μυλοποτάμου, ο οποίος ωστόσο διατηρεί μια επιφύλαξη λόγω των καιρικών συνθηκών που, όπως τόνισε, ενδέχεται να προκαλέσουν νέες καθυστερήσεις. Σε ότι αφορά την ανάδειξη των ορεινών όγκων του δήμου Κουλούκωνα η επεξεργασία και διάθεση λυμάτων και ο βιολογικός ενδέχεται να μεταφερθούν ως έργα γέφυρα στο νέο ΕΣΠΑ. Για το πρώτο έχει δημοπρατηθεί, δεν έχει υπογραφεί όμως η σύμβαση ενώ στα υπόλοιπα δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για ανάδοχο εργολάβο.
Σε σχετικές δηλώσεις του ο Δημήτρης Κόκκινος, δήμαρχος Μυλοποτάμου είπε: «Έχουμε σε εξέλιξη τρία έργα από το πρόγραμμα ΟΣΑΠΥ, έχουμε την ανάπλαση Αγγελιανών και την ασφαλτόστρωση Χουμερίου που είναι σε εξέλιξη αυτή την περίοδο, η ανάπλαση Λιβαδίων ολοκληρώνεται, οι ομβροδεξαμενές οι έξι εκτιμώ ότι μέχρι τέλους του χρόνου θα ολοκληρωθούν. Το σχολείο Κράνας και Δαφνέδων προχωρά. Πιθανόν να κολλήσουμε σε ένα δυο έργα, λόγω και των καιρικών συνθηκών. Ευελπιστούμε το καλύτερο και θέλω να πιστεύω ότι δεν θα έχουμε απώλειες. Σαν δήμος καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια».
Π. Μουρτζανός: «Ασφυκτικές οι προθεσμίες του ΕΣΠΑ, αγωνιούμε για την ολοκλήρωση των εργων»
Ο δήμαρχος Αμαρίου Παντελής Μουρτζανός σε δηλώσεις του υποστήριξε πως οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές και παρά τις όποιες δυσκολίες, με απλήρωτους εργολάβους και τη γραφειοκρατία, καταβάλλονται υπεράνθρωπες προσπάθειες για να ολοκληρωθούν τα έργα. Σε δηλώσεις του ανέφερε: «Υπάρχει πρόβλημα σε κάποια έργα τα οποία δεν είμαστε βέβαιοι αν θα ολοκληρωθούν λόγω και των καιρικών συνθηκών. Εκτιμώ ότι τα ΟΣΑΠΥ θα ολοκληρωθούν ωστόσο ο βιολογικός καθαρισμός των τεσσάρων χωριών του Φράγματος δεν έχει ακόμα ξεκινήσει και ευελπιστώ αυτό το έργο να μεταφερθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ. Οι ημερομηνίες είναι ασφυκτικές, αγωνιούμε για την ολοκλήρωση των έργων καθώς δεν είναι μόνο στο χέρι των εργολάβων αλλά και του καιρού, ο οποίος για εμάς αποτελεί αστάθμητο παράγοντα».
Γ. Ταταράκης: «Παρά τις δυσκολίες πιστεύω θα ολοκληρώσουμε το σύνολο των έργων»
Συγκρατημένα αισιόδοξος εμφανίστηκε ο Γιάννη Ταταράκης, ο οποίος εμφανίστηκε προβληματισμένος μόνο σε ότι αφορά τα έργα ΟΣΑΠΥ. Ειδικότερα, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» είπε:
«Όλα τα έργα ΟΠΑΑΧ, όπως η ασφαλτόστρωση Αγίου Πνεύματος και ο δρόμος των Μελάμπων θα ολοκληρωθούν στο τέλος του μήνα, όπως επίσης και το αρδευτικό έργο στις Καρίνες. Το αρδευτικό του Φρατί έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και επειδή δεν πληρώνονται οι εργολάβοι δεν προχωρούν το κομμάτι που αφορά στις Μέλαμπες, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα πάει ως έργο γέφυρα επειδή έχουμε πιστοποιημένους λογαριασμούς κατά 20%. Το ίδιο και στο Ροδάκινο προλάβαμε να το δημοπρατήσουμε και πιστοποιούμε το 25% των εργασιών ανάπλασης του χωριού και δεν θα χάσουμε τα έργα. Όταν έχεις πιστοποιημένο λογαριασμό πάνω από 20% τα έργα δεν χάνονται, γίνονται γέφυρα. Εμείς από τα πέντε ΟΠΑΑΧ, τα δύο θα είναι ολοκληρωμένα στο τέλος του χρόνου- η ασφαλτόστρωση και το αρδευτικό των Καρινών- και τα άλλα τρία έχουμε το ποσοστό που χρειάζεται για να μεταφερθούν στο νέο ΕΣΠΑ. Τα ΟΣΑΠΥ προσπαθούμε να τα ολοκληρώσουμε σε Ακούμια και Σαχτούρια και πραγματικά δίνουμε μεγάλη μάχη από κοινού με την περιφέρεια για να περατωθούν μέχρι 15 Δεκεμβρίου. Με ανησυχεί ωστόσο γιατί τα έργα αυτά δεν μπορούν να πάνε ως έργα γέφυρα στο νέο ΕΣΠΑ. Εμείς κάνουμε ότι μπορούμε, πιέζουμε και τους εργολάβους να τρέξουν τις διαδικασίες. Αντιλαμβανόμαστε όμως και τα δικά τους προβλήματα γιατί δεν πληρώνονται εγκαίρως. Έχουμε στείλει τέσσερις λογαριασμούς και δεν έχει πληρωθεί ούτε ένας από τα ΟΠΑΑΧ και τα Leader». “
Σε ότι αφορά το μεγάλο έργο του βιολογικού καθαρισμού του Πλακιά αυτό, σύμφωνα με τον κ. Ταταράκη, πάει ως έργο γέφυρα στο νέο ΕΣΠΑ. «Το μεγάλο μας έργο που αφορά στον βιολογικό του Πλακιά αυτό θα χρηματοδοτηθεί από το νέο ΕΣΠΑ και γι’ αυτό θέλω να ευχαριστήσω για μια ακόμα φορά τον περιφερειάρχη και την αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου που βοήθησαν για να μην χαθεί το έργο αυτό και να ολοκληρωθεί με το νέο πρόγραμμα» είπε.
Μ. Καλλέργης: «Προχωράμε κανονικά αλλά φοβόμαστε τον καιρό»
Στον δήμο Ανωγείων οι εργασίες προχωρούν με γοργούς ρυθμούς ενώ οι συσκέψεις της δημοτικής αρχής με τους εργολάβους είναι καθημερινές προκειμένου να μην χάνεται πολύτιμος χρόνος.
Ειδικότερα, ο τόπος του βοσκού που αφορά τα παλιά μιτάτα με ένα εκθετήριο χώρο όπου θα παρουσιάζεται όλη η καθημερινότητα του βοσκού είναι σε εξέλιξη, ωστόσο υπάρχει πρόβλημα με τις προμήθειες υλικών. Σε ότι αφορά την αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των Σισσάρχων-το έργο των αποχετευτικών δικτύων έχει ολοκληρωθεί το υποέργο της ανάπλασης του κεντρικού δρόμου προχωρά ενώ είναι η προμήθεια του βιολογικού κόμπακτ δεν έχει ακόμα δημοπρατηθεί. Επίσης σε εξέλιξη είναι το έργο της μετατροπής πολύκεντρου σε χώρο μουσικής μελέτης καθώς και το έργο ανάπλασης της περιφερειακής οδού Ανωγείων και το Κέντρο Πληροφόρησης Φυσικού Πάρκου στον Ψηλορείτη.
Σε δηλώσεις του ο δήμαρχος Μανόλης Καλλέργης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε: «Έχουμε κάποια προβλήματα με τις προμήθειες στο έργο του τόπου του βοσκού, εκτιμούμε ότι θα ολοκληρωθεί, έχουμε όμως μια αμφιβολία λόγω και των καιρικών συνθηκών που είναι έντονες στην περιοχή μας. Επίσης στο έργο των Σισσάρχων έχουμε ένα πρόβλημα με το τρίτο υποέργο που αφορά στην προμήθεια του εξοπλισμού που ακόμα δεν έχει δημοπρατηθεί. Από το τρίτο υποέργο εξαρτώνται τα άλλα δύο, η ανάπλαση του δρόμου και τα δίκτυα. Τα υπόλοιπα έργα όπως το Μουσικό εργαστήρι και το κέντρο πληροφόρησης στο Γεωπάρκο του Ψηλορείτη προχωρούν κανονικά. Κάθε μέρα είμαστε υπό πίεση και καταβάλλουμε τεράστιες προσπάθειες. Υπάρχουν και κάποια έργα από το πρόγραμμα Leader τα οποία είναι στον προσυμβατικό έλεγχο και δεν ξέρουμε τι θα γίνει. Είχαμε σοβαρό πρόβλημα το καλοκαίρι με την τραπεζική αργία που καθυστέρησε τους εργολάβους και έχουν ακόμα πρόβλημα με τη διακίνηση της ρευστότητας. Είναι ζητήματα γραφειοκρατίας τα οποία προσπαθούμε σε συνεργασία με την αντιπεριφέρεια και με τον δήμο Ρεθύμνου να τα προχωρήσουμε. Προσπαθούμε όσο γίνεται, κάνουμε ότι καλύτερο για να μην απενταχθεί κανένα έργο».