Παρά το γεγονός ότι η σχολική χρονιά ξεκινά τη Δευτέρα, η κίνηση στα βιβλιοπωλεία της πόλης τις τελευταίες ημέρες είναι σημαντικά περιορισμένη σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές και το αγοραστικό ενδιαφέρον είναι μειωμένο.
Η πανδημία του κορωνοϊού με τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια που υπάρχει έχουν μειώσει την προσέλευση γονέων και παιδιών στα καταστήματα, τα οποία ωστόσο επιστράτευσαν την τεχνολογία δίδοντας τη δυνατότητα για ηλεκτρονικές παραγγελίες των σχολικών ειδών και διανομή κατ’ οίκον.
Η σημαντική συρρίκνωση των οικογενειακών εισοδημάτων έχει ως αποτέλεσμα οι γονείς να επιλέγουν με φειδώ και με βασικό κριτήριο την τιμή τα απαραίτητα σχολικά είδη για τα παιδιά τους. Εκτός από την σχολική τσάντα, τα μολύβια και τους μαρκαδόρους φέτος μαζί με τα σχολικά είδη γονείς και μαθητές προμηθεύονται ως απαραίτητο εργαλείο του σχολείου και μια προστατευτική μάσκα.
Μπορεί οι τιμές στα σχολικά είδη να παραμένουν σταθερές και οι εκπτώσεις σε κάποια είδη να φτάνουν ακόμα και το 35%, εντούτοις η κίνηση είναι υποτονική.
Οι βιβλιοπώλες του Ρεθύμνου, τονίζουν ότι οι τιμές κυμαίνονται στα ίδια με πέρυσι επίπεδα, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλία σχολικών ειδών που μπορεί να ικανοποιήσει κάθε γούστο και πορτοφόλι.
Σχολικές τσάντες και βιβλία εκμάθησης της αγγλική γλώσσας, είναι τα είδη στα οποία παρουσιάζεται η μεγαλύτερη ζήτηση μέχρι τώρα, ενώ δεν είναι λίγοι οι γονείς που μαζί με τα σχολικά, προμηθεύονται και πολλές μάσκες, «με ελαφρά τη καρδία» όπως τονίζει η Μαρία Ευαγγελιδάκη, υπάλληλος στο βιβλιοπωλείο «Σελίδα».
«Έχουμε καλύτερες εκπτώσεις από πέρυσι και οι σχολικές τσάντες ξεκινούν από 10 ευρώ και φτάνουν μέχρι 60 ευρώ. Η κίνηση έχει αυξηθεί λίγο από τις αρχές του Σεπτεμβρίου. Έχει αρκετό κόσμο κυρίως τα απογεύματα και ψωνίζουν κυρίως τσάντες και παραγγελίες βιβλίων αγγλικών. Γραφική ύλη, παίρνουν αλλά μόνο αυτά που ξέρουν ότι σίγουρα θα τους χρειαστούν. Από την Δευτέρα που θα δοθούν και λίστες σε κάθε σχολείο θα ξεκινήσουν. Φειδωλοί και σκεπτικοί, αλλά αυτό το φαινόμενο υπήρχε ήδη τα προηγούμενα χρόνια.
Από τη στιγμή που βγήκε το μέτρο για τις μάσκες στα νηπιαγωγεία και στα δημοτικά, μάσκες για το δημοτικό και λιγότερο για τους εφήβους, αγοράζει πάρα πολύ ο κόσμος. Δεν προλαβαίνουμε να ανανεώνουμε την προμήθεια! Ακόμα και για δώρα γενεθλίων παίρνουν σχολικά είδη, παγουρίνα και τάπερ ατομικά για φαγητό».
Παρόμοια κατάσταση περιγράφει και η κα Γεωργία Μακρυπόδη, υπάλληλος στο βιβλιοπωλείο «Κλαψινάκης» στην Καλλιθέα.
«Αυτήν την εβδομάδα έχουμε κόσμο, αλλά είναι διαφορετικά από άλλες χρονιές. Πιο πολύ ψωνίζουν πλέον τσάντες, βιβλία αγγλικών γιατί τα χρειάζονται. Σχολικές τσάντες ψωνίζουν μόνο όσοι τις χρειάζονται. Άλλες χρονιές αγόραζαν και δεύτερη, αλλά φέτος αν έχουν από πέρυσι τσάντα σε καλή κατάσταση, δεν θα ψωνίσουν καινούργια. Ο κόσμος πλέον κοιτάει την τιμή, κάποιοι δεν δούλεψαν το καλοκαίρι και αξιολογούν τις ανάγκες τους».
Από την πλευρά της η κα Ελένη Σαλβαράκη, ιδιοκτήτρια βιβλιοπωλείο, τονίζει πως παρά τις χαμηλές τιμές, τα μόνα σχολικά είδη με απήχηση, είναι οι σχολικές τσάντες για το νηπιαγωγείο, ενώ για τις υπόλοιπες βαθμίδες, οι παραγγελίες προς τους προμηθευτές της, έχουν μειωθεί στο 1/3.
«Από τα προηγούμενα χρόνια παρατηρώ μεγάλη διαφορά. Ο Αύγουστος, που άλλες φορές είχε και τουρίστες που έπαιρναν κάποια σχολικά για τα μικρά τους και Αθηναίους που αγόραζαν δώρα για εγγονάκια και ανιψάκια. Ο κόσμος είναι φοβισμένος, κοιτάζει να βρει ό,τι πιο οικονομικό και έρχεται στοχευμένα, ψάχνοντας το λίγο φθηνότερο και τίποτα περίσσιο -κάτι που εδώ και μία τριετία έχει κοπεί, ούτως ή άλλως.
Η δωδεκάδα τα μολύβια ας πούμε έχει κοπεί. Σχολικές τσάντες δεν μπορώ να πω ότι δεν ζητούν, απλά έπεσα μέσα στην πρόβλεψή μου, να παραγγείλω μόνο τσάντες για νηπιαγωγείο και πρώτη δημοτικού (από 12 ευρώ μέχρι 16 ευρώ και με ροδάκια από 20-24 ευρώ). Για το Γυμνάσιο και Λύκειο, δεν υπάρχει ζήτηση σε τσάντες και έχω μειώσει τις παραγγελίες μου στο 1/3. Μάσκες και παγουρίνα πάντως, φεύγουν σωρηδόν».
Ο ιδιοκτήτης της ομώνυμης αλυσίδας βιβλιοπωλείων, κ. Νίκος Κλαψινάκης, αναφέρει με τη σειρά του, πως: «Ο κόσμος ο περσινός δεν έχει καμία σχέση με φέτος. Καταρχάς είναι όλοι διστακτικοί και βρίσκονται εν αναμονή, σκέφτεται «θα ανοίξουμε ή δεν θα ανοίξουμε, να αγοράσουμε ή να μην αγοράσουμε»… Δεν βλέπω ωστόσο έντονη ανησυχία των γονέων οικονομικά, μέχρι στιγμής δεν έχουν αρχίσει να ζητούν παραπάνω μειώσεις και προσφορές. Σίγουρα θα είναι πολύ δύσκολα φέτος, γιατί μας λείπει ο φοιτητής, ο ξενοδοχοϋπάλληλος ο οποίος ζορίζεται πάρα πολύ και η αγορά δεν σώζεται από τον συνταξιούχο και τον δημόσιο υπάλληλο.
Πέρυσι κλείσαμε νωρίς, οπότε τα σχολικά εμπορεύματα έχουν παραμείνει, γιατί από τον Φεβρουάριο μέχρι και το τέλος της σχολικής χρονιάς δεν αγοράστηκε κάτι και οι τσάντες είναι σε καλή κατάσταση. Αλλά προφανώς και προμηθευόμαστε εκ νέου. Οι τιμές στις σχολικές τσάντες ξεκινούν από 15 ευρώ και φτάνουν τα 80 ευρώ. Τα βιβλία των αγγλικών έχουν μείνει στα ίδια επίπεδα με πέρυσι και γενικά στο κομμάτι των χαρτοσχολικών, αυξήσεις δεν υπάρχουν. Αλλά ούτε και μειώσεις», ενώ εκτιμά ότι: «Έχουμε πουλήσει 3.000 μάσκες εδώ και ενάμιση μήνα. Απλά τώρα είναι λίγο πιο έντονη η ζήτηση, γιατί μιας και παίρνει κάποιος σχολικά, αγοράζει και μια μάσκα».
Ο ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου, Στέλιος Δασκαλάκης, έκανε λόγο για «δειλή προσέλευση», με «μαζεμένες παραγγελίες» από τους γονείς.
«Δειλά δειλά εμφανίζεται ο κόσμος, έχει αρχίσει και τα πρώτα ψώνια όσον αφορά τα σχολικά, πέρα από κάποια ξενόγλωσσα, νωρίτερα σε σχέση με άλλες χρονιές και με πιο μαζεμένες παραγγελίες. Είναι πιο φειδωλοί και προσεκτικοί. Το κυριότερο είναι η τσάντα, σε λιγότερες πωλήσεις σε σχέση με πέρυσι, διότι η περσινή χρονιά ήταν η μισή, οπότε οι περισσότεροι συνεχίζουν με τις σχολική τσάντες που ήδη έχουν. Οι τιμές είναι ίδιες, ξεκινούν από 15-18 ευρώ και φτάνει μέχρι και 70».
Διανομή σχολικών ειδών κατ’ οίκον
Οι ιδιαίτερες υγειονομικές συνθήκες, οι οποίες πλέον ορίζουν συγκεκριμένη χωρητικότητα σε εσωτερικούς χώρους, καθώς και η ανάγκη πρόληψης της διάδοσης της πανδημίας, οδήγησε ορισμένα βιβλιοπωλεία, να κινηθούν σε δραστικές λύσεις που δεν απαιτούν την φυσική παρουσία των πελατών.
Έτσι, καθημερινά δίδεται η δυνατότητα σε όποιον γονέα επιθυμεί, να παραγγέλνει διαδικτυακά τα σχολικά είδη που χρειάζεται και η διανομή να γίνεται κατ’ οίκον, από εργαζόμενο του καταστήματος στην διεύθυνση που του υποδεικνύεται.
«Όλο αυτό ξεκίνησε με απαίτηση των γονέων», τονίζει η Μαρία Ευαγγελιδάκη, υπάλληλος του βιβλιοπωλείου «Σελίδα», «και εμείς το εφαρμόσαμε για αποφεύγεται ο συνωστισμός. Μέσω της ηλεκτρονικής μας διεύθυνσης (selidarethymno1@gmail.com), της σελίδας μας στο facebook και στο instagram, καθώς και από μήνυμα μέσω viber, μπορούν οι καταναλωτές να αποστέλλουν, καθημερινά, τις λίστες με τα σχολικά είδη και την διεύθυνσή κατοικίας τους και εμείς αναλαμβάνουμε να τα παραδώσουμε εκεί».
Ίδια φιλοσοφία υιοθετεί και ο κ. Νίκος Κλαψινάκης, ιδιοκτήτης της ομώνυμης αλυσίδας βιβλιοπωλείων, ο οποίος πλέον προσφέρει τέσσερις διαφορετικούς τρόπους διανομής των σχολικών ειδών στους πελάτες:
«Έχουμε αναπτύξει τέσσερις τρόπους με τους οποίους κάποιος μπορεί να σταλεί το εμπόρευμα. Μπορούν να παραγγέλνουν μέσω e-shop (www.klapsinakis.gr.) και τα φέρνει η courier, να παραγγείλουν και να τα παραλάβουν οι ίδιοι από το κατάστημα e-shop, που βρίσκεται στο Μακρύ Στενό, να μας αφήσουν τη λίστα εδώ στο κατάστημα και όταν τους ειδοποιήσουμε ότι είναι έτοιμη, να περάσουν να την πάρουν και τέλος, να περιμένουν λίγο, γιατί αποτελούμαστε από 45 άτομα, πλήρως εκπαιδευμένα και ο κόσμος έρχεται με μικρό χρόνο παραμονής και αναμονής».
Ο κ. Κλαψινάκης υπογραμμίζει παράλληλα πως πρέπει και έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες σε περίπτωση που υπάρξει έντονος συνωστισμός: «Έχουμε κάνει διαδρόμους, υπάρχει ασφάλεια στο θέμα της καθαριότητας με απολυμαντικά, παρόλο που ο χώρος είναι μέχρι 60 άτομα χωρητικότητα, θα έχουμε ρύθμιση της κίνησης του κόσμου για να νιώθει και ο ίδιος ασφάλεια...».
Φειδωλοί στις αγορές τους οι καταναλωτές
Από την μεριά τους οι καταναλωτές, φαίνονται ικανοποιημένοι από τις τιμές αλλά και επιφυλακτικοί στις αγορές τους, με ορισμένους να περιμένουν το άνοιγμα των σχολειών και τη διάθεση των σχολικών λιστών, προκειμένου να προχωρήσουν σε οποιαδήποτε αγορά, ενώ άλλους να αρκούνται μόνο στις σχολικές τσάντες και τα φροντιστηριακά βιβλία αγγλικών.
«Με τρία παιδιά, αναγκαστικά προμηθεύεσαι αρκετά πράγματα. Ευτυχώς που υπάρχουν οι επιταγές του ΟΑΕΔ, αλλιώς δεν θα έπαιρνα τίποτα. Οι τιμές δεν αλλάζουν, και ίσα ίσα που οι βιβλιοπώλες προσπαθούν να βοηθήσουν όσο μπορούν. Προμηθεύτηκα με γόμες, ξύστρες, χαρτόνια, ντοσιέ, γεωμετρικά σχήματα, τετράδια. Την γνωρίζω ήδη τη λίστα. Αν θέλει τώρα ο κάθε δάσκαλος κάτι συγκεκριμένο, καλώς εχόντων των πραγμάτων θα το αγοράσω εκ των υστέρων. Πήρα πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Μαζί με τα φροντιστηριακά και μυθολογίας, που μπορούμε να προμηθευτούμε με τις επιταγές, πήραμε και κάποια σχολικά», αναφέρει η κα. Μαρία, ενώ η κα Αναστασία, μας λέει χαριτολογώντας ότι: «Για φέτος, περιμένουμε την νονά μας να έρθει να μας ψωνίσει τα σχολικά. Θα περιμένω να δω και τι θα μας ζητήσουν από το σχολείο και σήμερα θα πάρουμε μόνο τα απολύτως αναγκαία. Βέβαια έτσι όπως πάνε τα πράγματα δεν ξέρουμε και να θα ξεκινήσει η σχολική χρονιά κανονικά, οπότε περιμένουμε να μην κάνουμε και αγορές που δεν χρειάζονται».
«Θα αγοράσω ό,τι χρειάζεται και τίποτα παραπάνω», τονίζει και η κα Κατερίνα, μητέρα τριών παιδιών, η οποία προς το παρόν έχει προμηθευτεί μόνο τα ξενόγλωσσα βιβλία. «Φειδωλοί είμαστε, και εγώ προς το παρόν έχω πάρει μόνο τα ξενόγλωσσα. Είναι ακριβώς οι τιμές που περίμενα. Χρειάστηκε μόνο να πάρουμε μία τσάντα και κατά τα άλλα περιμένουμε τις λίστες. Όταν θα βγουν, αφήνω το χαρτί στο βιβλιοπωλείο και περνάω όταν δεν έχει συνωστισμό για να τα πάρω».
Η κ. Κιμ, πιστεύει πως: «Μας είπαν τη Δευτέρα ότι θα ανοίξουν, αλλά πιστεύω θα είναι ένα πιλοτικό άνοιγμα. Οπότε θα ψωνίσω μόνο την τσάντα και μιας και είναι πρώτη δημοτικού, θα προμηθευτώ και μάσκες», ενώ η κα Ελισαβέτα, την οποία συναντήσαμε να κάνει έρευνα αγοράς, μας λέει πως: «Είμαι πιο προσεκτική, θα ψωνίσω λίγα και βασικά για την μικρή. Περιμένω την λίστα και ελπίζω οι τιμές να μην έχουν αυξηθεί, γιατί η κατάστασή μου λόγω της πανδημίας, είναι το απόλυτο μηδέν».
