Στα 3,2 δισ. ευρώ υπολογίζεται η επιβάρυνση του υπουργείου Υγείας για το ΕΣΥ λόγω COVID-19, περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, της μισθοδοσίας του προσωπικού των νοσοκομείων, των επενδύσεων και μετασκευών των νοσοκομείων, αλλά και της προμήθειας των εμβολίων. Σε αυτό το ποσό δεν υπολογίζονται βεβαίως οι δωρεές, κυρίως για μέτρα προστασίας, αλλά και υποδομές ΜΕΘ.
Οι καθηγητές Κώστας Αθανασάκης και Κυριάκος Σουλιώτης είχαν υπολογίσει αρχικώς σε 633 εκατ. το κόστος της COVID για το διάστημα από 14 Μαρτίου 2020 έως 4 Απριλίου 2021, δηλαδή στα τρία πρώτα κύματα της πανδημίας. Ομως, όπως τόνισε ο κ. Αθανασάκης στο συνέδριο για τα οικονομικά της Υγείας αυτή την εβδομάδα, στο συγκεκριμένο κόστος δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες για επενδύσεις, μέτρα προστασίας, εμβόλια, καθώς και το έμμεσο κόστος, δηλαδή αυτό που προκύπτει από τη μετατροπή των νοσοκομείων του ΕΣΥ σε «μονοθεματικά» νοσοκομεία ή ακόμα και από τις κλίνες που δεν χρησιμοποιούνται εξαιτίας της COVID-19. Το ποσό αυτό είναι ένα μέρος της πραγματικής δαπάνης.
Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών, το 2020 ο προϋπολογισμός του υπουργείου Υγείας (3,859 δισ. ευρώ) ενισχύθηκε επιπλέον με πιστώσεις από το αποθεματικό, με 970 εκατ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν ένα δισ. Εχοντας την εμπειρία του πρώτου και του δεύτερου κύματος της πανδημίας, η κυβέρνηση αύξησε τον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας το 2021 στα 4,257 δισ., αλλά οι εξελίξεις του 3ου και του 4ου κύματος οδήγησαν σε ένα σύνολο 5,217 δισ., δηλαδή χρειάστηκαν εκ νέου 960 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά για να καλυφθούν οι ακόμα μεγαλύτερες ανάγκες του ΕΣΥ.
Με απλά λόγια, το σύστημα είχε προϋπολογισθεί για το 2020 στα 3,859 δισ. ευρώ και «τρέχει» τώρα στα 5,217, δηλαδή με κάπου 1,5 δισ. παραπάνω. Ενα μέρος αυτών των στοιχείων έχει γνωστοποιηθεί από την κυβέρνηση και στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθεί και ένα κονδύλι 280 εκατ. ευρώ που έχει δοθεί έως σήμερα για την αγορά εμβολίων. Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις και τα μέτρα ατομικής προστασίας, τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα, καθώς και στον έναν και στον άλλον τομέα έχουν γίνει πάρα πολλές δωρεές. Σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, οι δωρεές αυτές ξεπερνούν τα 180 εκατ. (100 εκατ. είναι η δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος). Μόνο στο πρώτο κύμα της πανδημίας είχαν δοθεί 110 εκατ. ευρώ σε δωρεές, ενώ το ΙΣΝ με τη δωρεά του φρόντισε να διαμορφωθούν κατασκευαστικά οι νέες ΜΕΘ σε πολλά νοσοκομεία, ενώ συνέδεσε και ενίσχυσε το σύστημα οξυγόνου με τις κλίνες.
Οι ασθενείς
Oι καθηγητές Αθανασάκης και Σουλιώτης υπολογίζουν ότι το κόστος στις ΜΕΘ είναι πάνω από 2.000 ευρώ ημερησίως, ενώ στην απλή κλίνη γύρω στα 450 ευρώ ημερησίως.
Αλλά πόσο στοιχίζει η νοσηλεία ενός ασθενούς που διασωληνώνεται; Στη χώρα με τις περισσότερες ΜΕΘ στην Ευρώπη, στη Γερμανία, το κόστος νοσηλείας ενός ασθενούς στη ΜΕΘ ανέρχεται σε 34.000 ευρώ για το σύνολο της νοσηλείας του κατά μέσο όρο. Εκτός ΜΕΘ ανέρχεται σε 5.800 ευρώ, ενώ στις περιπτώσεις που χρειάζεται εξωσωματική υποστήριξη της αναπνοής (ECMO), τα έξοδα μπορούν να φτάσουν τα 92.000 ευρώ. Τον πρώτο χρόνο της πανδημίας, το γερμανικό υπουργείο Υγείας υπολόγισε ότι ανάλογα με τη βαρύτητα των περιπτώσεων οι ασθενείς που νόσησαν βαριά κόστισαν από 18.100 έως 145.000 ευρώ ο καθένας.
Το να υπολογίσεις το κόστος της νοσηλείας για COVID-19 –σε απλή κλίνη και σε ΜΕΘ– στην Ελλάδα, αλλά σε δημόσια νοσοκομεία, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν ούτε προϋπολογισμό –κάποια δεν έχουν ακόμα–, είναι ανέφικτο. Μόνο με έμμεσες προσεγγίσεις μπορεί κανείς να βγάλει κάποια συμπεράσματα. Για παράδειγμα, ο ΕΟΠΥΥ δίνει στα νοσοκομεία του ΕΣΥ για κάθε κλίνη ΜΕΘ 800 ευρώ την ημέρα, χωρίς ωστόσο να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το ποσό οι δαπάνες για τους μισθούς των γιατρών και των νοσηλευτών.
Oι κ. Αθανασάκης και Σουλιώτης υπολογίζουν ότι το κόστος στις ΜΕΘ είναι πάνω από 2.000 ευρώ ημερησίως, ενώ στην απλή κλίνη γύρω στα 450 ευρώ ημερησίως. Καθώς η COVID-19 είναι μια ασθένεια που απαιτεί σκληρή δουλειά, ιδιαίτερα από νοσηλευτικό προσωπικό και πάρα πολλές ώρες απολύμανσης των μηχανημάτων και του ατομικού εξοπλισμού προστασίας, οι ώρες εργασίας είναι το πιο κρίσιμο μέγεθος στο κόστος. Τα ποσά της μισθοδοσίας είναι ενταγμένα στον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας και αποτελούν ένα ποσοστό 60%.
«Με κάποιες αναγωγές που κάναμε, χωρίς τις μετασκευές των νοσοκομείων, αλλά με τα φάρμακα και τις δαπάνες για εφημερίες και μισθοδοσία –δεν εργάστηκε το σύνολο του προσωπικού των νοσοκομείων του ΕΣΥ εναντίον της πανδημίας– είναι κατ’ ελάχιστον 500 με 600 εκατ. ευρώ τον χρόνο», είπε στην «Κ» αξιωματούχος του υπουργείου Υγείας που ήθελε να παραμείνει ανώνυμος.
Ετσι οι συνολικές δαπάνες ανεβαίνουν πάνω από τα 3 δισ. ευρώ για την περίοδο από το διάστημα του Μαρτίου 2020 έως σήμερα. Σε αυτούς μάλιστα τους υπολογισμούς δεν συμπεριλαμβάνονται η μισθοδοσία των εμβολιαστικών κέντρων αλλά και το κόστος των διαγνωστικών ελέγχων. Πολλές υπηρεσίες είναι δραματικά υποκοστολογημένες. Οταν το ΚΕΤΕΚΝΥ (Ελληνικό Κέντρο Κοστολόγησης Τεκμηρίωσης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών/DRG) πρότεινε να προστεθούν 50 ευρώ στο κόστος καθαρισμού των μονάδων COVID –είναι πολύ παραπάνω– το υπουργείο δεν το «πέρασε» γιατί το θεώρησε περιττό. Πέρυσι το υπουργείο έστειλε σε ιδιωτική κλινική της Αθήνας ελαφρά νοσούντες σε απλές κλίνες COVID υπολογίζοντας ένα κόστος 1.000 ευρώ την εβδομάδα. Η διεύθυνση της κλινικής ακόμα «τσακώνεται» με τον ΕΟΠΥΥ, καθώς το ποσό αποζημίωσης δεν κάλυπτε το κόστος.
Πηγή: kathimerini.gr