Όποιος τολμήσει να κάνει έναν θαρραλέο απολογισμό των πραγματικών αιτιών που οδήγησαν τη χώρα στο πολύ δύσκολο σημείο που βρίσκεται σήμερα, δεν μπορεί να μην καταλήξει στο συμπέρασμα, πως πάνω από όλες τις επιμέρους αιτίες, πέρα από κάθε άλλη αφορμή, Η ΧΩΡΑ ΕΞΕΤΡΑΠΗ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΣΤΗΘΗΚΕ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 40 ΧΡΟΝΙΑ ΔΕΝ ΑΝΑΝΕΩΘΗΚΕ ΠΟΤΕ.
Προφανώς σε αυτή την πορεία τα θετικά υπερέχουν των αρνητικών και θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό. Και μάλιστα, η συντριπτική πλειοψηφία των θετικών που έγιναν σε αυτή τη χώρα έχουν ξεκάθαρο, προοδευτικό, δημοκρατικό πρόσημο. Και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο.
Όμως έγιναν και λάθη. Και θα πρέπει να τα κοιτάξουμε με σθένος, να τα αναγνωρίσουμε, ώστε να μην τα επαναλάβουμε στον σχεδιασμό που θέλουμε να κάνουμε για το μέλλον της χώρας.
Προφανώς, το πρόβλημα ανανέωσης του μοντέλου της χώρας αφορά και το πολιτικό σύστημα. Άρα και τα πολιτικά κόμματα. Και όπως φαίνεται πλέον, ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΔΕΝ ΑΝΑΝΕΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΝΟΟΤΡΟΠΙΕΣ. Και θα πρέπει να είμαστε θαρραλέοι σε αυτό. Να μην το κρύβουμε, ώστε να μην τα επαναλάβουμε.
Είναι προφανές, ότι ο τρόπος διάρθρωσης, οργάνωσης και λειτουργίας των κομμάτων που εφαρμόσθηκε κατά τη μεταπολίτευση, είναι πλέον ανεπαρκής και επιζήμιος τελικά για τα κόμματα, για το πολιτικό σύστημα, για τους πολίτες, αλλά και για τη χώρα. Και αυτό γίνεται ακόμα πιο πασιφανές, όταν όλοι οι πολίτες, ακόμα και αυτοί που θέλουν να εμπλακούν με την πολιτική διαδικασία, αποστρέφονται ΟΛΑ τα κόμματα. Οι πολίτες ψάχνουν ένα νέο τρόπο συμμετοχής στις κομματικές διαδικασίες.
Νέα πολιτικά κόμματα πρέπει να επανασχεδιασθούν σε επίπεδο οργάνωσης και λειτουργίας. Νέοι τρόποι επικοινωνίας πρέπει να δοθούν σε όσους συμμετέχουν. Δεν παράγεται καμία πολιτική πλέον στις Οργανώσεις.
Άλλαξαν οι εποχές, και θα πρέπει να το καταλάβει και το πολιτικό σύστημα. Αλλάζει και ο τρόπος παραγωγής πολιτικής από τις οργανώσεις και τα μέλη τους.
Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να έχουν:
– Συγκεκριμένα και διακριτά μέλη με ηλεκτρονική και αδιάβλητη ταυτότητα μέλους.
– Οικονομική αυτάρκεια με οικονομικώς τακτοποιημένα μέλη.
– Ανοικτές στα μέλη τους, διαδικασίες απόφασης μείζονων θεμάτων.
– Απαραίτητες δυνατότητες χρήσης του διαδικτύου και διαδικτυακών ψηφοφοριών.
– Δυνατότητες εισόδου νέων μελών, συγκεκριμένες και καθορισμένες.
– Συγκεκριμένες διαδικασίες για τη διατήρηση του status ΜΕΛΟΣ. Ίσως και διαφορετικά επίπεδα μελών (παρατηρητής, φίλος, μέλος).
– Ξεκάθαρες και πάγιες διαδικασίες.
– Καταστατικά που θα τηρούνται και θα μπορούν να αλλάζουν μόνο με σημαντικές, πραγματικές πλειοψηφίες.
Οι κομματικοί σχηματισμοί της επόμενης μέρας πρέπει να αλλάξουν προς τις παρακάτω κατευθύνσεις:
– Αποφάσεις κάθε θέματος που θα αφορούν τις τοπικές οργανώσεις, να λαμβάνονται αποκλειστικά από τα μέλη της κάθε οργάνωσης, και όχι καθ’ υπόδειξη κανενός (Υποψηφιότητες, διεκδικήσεις).
– Να διαθέτουν τομείς σύγχρονους, που αφορούν τις νέες ανάγκες (μετανάστευσης, εθελοντισμού).
– Για να συμμετάσχει όλο και περισσότερο η νέα γενιά, θα πρέπει να προβλέπεται ειδική ποσόστωση για τους νέους σε κάθε τομέα. Να αποφύγουμε όμως άλλες ποσοστώσεις που οδηγούν σε λάθη.
Για να προσελκύσουμε τους πολίτες στην πολιτική διαδικασία, θα πρέπει να τους κάνουμε συμμέτοχους της πολιτικής διαδικασίας. Με νέους τρόπους. Προφανώς και με νέους ανθρώπους που θα προσφέρουν το όραμά τους για την επόμενη μέρα.
Για να επαναφέρουμε την πολιτική στο επίκεντρο από τη σημερινή της απαξίωση, θα πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ. Και να ξεφύγουμε από τις παλιές λογικές.
Όταν ανασχεδιάζουμε το σύνολο των λειτουργιών της χώρας, τα πολιτικά κόμματα δεν μπορεί να μείνουν έξω από τον ανασχεδιασμό τους. Αλλιώς, θα εξαφανιστούν.
* Ο Γιάννης Λίτινας είναι Πολιτικός Μηχανικός.
(Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από την τοποθέτησή του στο 3ο Συνέδριο PES Greece που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, το τριήμερο 7-9 Οκτωβρίου)