Σύμφωνα με την αξιολόγηση του ολλανδικού Πανεπιστημίου Leiden το Πανεπιστήμιο Κρήτης αναδεικνύεται κορυφαίο Πανεπιστημιακό Ίδρυμα στην Ελλάδα! Επί 750 πανεπιστημίων που αξιολογήθηκαν -φοβερό και τρομερό αυτό να το ακούν κάποιοι στην Ελλάδα!!- το Πανεπιστήμιο Κρήτης βρέθηκε στην 333η θέση του πίνακα. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση του βιβλίου μετρικούς δείκτες της αξιολόγησης το ΕΜΠ είναι στην 454η θέση, το ΕΚΠΑ στην 548η, το ΑΠΘ στην 506η, ενώ το Πανεπιστήμιο Πατρών και Ιωαννίνων στην 588η και 450η θέση αντίστοιχα…
Ένα πρώτο και ολοφάνερο συμπέρασμα είναι η πρωτιά του Πανεπιστημίου Κρήτης τόσο σε σχέση με τα ΑΕΙ των μεγάλων αστικών κέντρων όσο και συγκρινόμενο με τα λεγόμενα περιφερειακά πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας…
Σε ευρωπαϊκή μάλιστα κατάταξη (288 πανεπιστήμια) το Πανεπιστήμιο του νησιού μας βρίσκεται στην 150η θέση. Δεν είμαστε ειδικοί αξιολογητές, ώστε να βγάλουμε βαθύτερα συμπεράσματα… Αρχικά μας ευχαριστεί το γεγονός ότι σε μια περίοδο πολυεπίπεδος κρίσης -από την οποία δεν απέχει η εκπαίδευση- το Πανεπιστήμιο στο νησί μας όχι μόνο «αντέχει» τον σκληρό ανταγωνισμό -τόσο στο εσωτερικό όσο και εκτός εκπαιδευτικών συνόρων- αλλά κατακτά την αξιοπιστία του και τον δυναμισμό του σε δύσκολες από κάθε άποψη συνθήκες… Σίγουρα αυτό είναι αποτέλεσμα ενός σχεδιασμού λειτουργίας από την ακαδημαϊκή του κοινότητα και φυσικά μιας λειτουργίας που δεν αφήνεται στον παράγοντα «τύχη»…
Προβλήματα σίγουρα υπάρχουν τόσο στη χρηματοδότηση όσο και στο αναγκαίο προσωπικό που απαιτεί η εύρυθμη λειτουργία ενός εκπαιδευτικού οργανισμού τέτοιου μεγέθους… Δεν αρκούν το φιλότιμο και οι άοκνες προσπάθειες της πανεπιστημιακής κοινότητας: φοιτητών – καθηγητών – διοικητικού προσωπικού (όσο έχει πια απομείνει) για να ανοίξει τα εκπαιδευτικά του φτερά ένα πανεπιστήμιο… Και για να είναι ξεκάθαρη η θέση μας πιστεύουμε σταθερά στην ενδυνάμωση των δημοσίων ΑΕΙ αλλά και στη δυνατότητα να ιδρύονται μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πανεπιστήμια στη χώρα μας. Η πολιτεία θα πρέπει να στηρίξει τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης και ταυτόχρονα να «ανοίξει» (συνταγματικά) τη δυνατότητα σε εγνωσμένου κύρους πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού να έλθουν και να προσφέρουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες στη χώρα μας.
Όλα τούτα δεν είναι όμως ζητήματα που ρυθμίζονται μόνο νομοθετικά. Απαιτείται και μια συναντίληψη από μέρους της καθεμιάς πανεπιστημιακής κοινότητας. Η κακοποίηση λ.χ. του θεσμού του ασύλου που οδήγησε σε «μπαχαλοποίηση» πολλά ΑΕΙ αποτελεί ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υποβάθμισης τόσο της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου όσο και των ίδιων των ΑΕΙ.
Δυστυχώς δεν μπορούν να κρυφτούν κάτω από το χαλί τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα. Δεν χωρούν εδώ επικοινωνισμοί και κομματικές λογικές. Μόνο ένας εθνικός σχεδιασμός με τις αναγκαίες εξειδικεύσεις, σύμφωνα με τα κατά τόπους ΑΕΙ, δηλαδή σύμφωνα με τις δράσεις και το εκπαιδευτικό τους έργο και σίγουρα σύμφωνα με το ερευνητικό τους αντικείμενο.
Σε πολλούς τομείς θα μπορούσαμε να αναπτύξουμε τις ιδέες ή την επιχειρηματολογία μας λ.χ. στην διαδικασία επιλογής του εκπαιδευτικού τους προσωπικού, στην διασύνδεση έρευνας με την αγορά εργασίας, στην φοίτηση αλλοδαπών φοιτητών με δίδακτρα, στην αλληλεπίδραση ΑΕΙ – τοπικής κοινωνίας, σε θέματα διοίκησης των ανωτάτων ιδρυμάτων, στη χρηματοδότηση και μέσω χορηγιών… Πολλά, παρά πολλά θα μπορούσαμε να πούμε και να συζητήσουμε με αφορμή την αξιολόγηση των ΑΕΙ και την πολύ καλή θέση του Π.Κ. στον πίνακα του ολλανδικού Πανεπιστημίου.
Αξιολόγηση όμως αγαπητοί αναγνώστες! Κομβικό σημείο για την εξέλιξη και την αναβάθμιση ενός έργου. Σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό έργο; Αναγκαία και ικανή συνθήκη για να πάμε μπροστά, γνωρίζοντας από που έχουμε ξεκινήσει και που βρισκόμαστε κάθε χρονική στιγμή!
Κι όμως στο θέμα αυτό οι αντιδράσεις -κυρίως όσων αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικοί- είναι υπέρμετρα αρνητικές!
Ένα είναι βέβαιο ότι δεν μπορούμε να μένουν απαθείς τόσο η πανεπιστημιακή κοινότητα όσο η πολιτεία αλλά και η ίδια η κοινωνία. Μόνο τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε μια ποιοτικότερη εκπαίδευση βασισμένη στην έρευνα. Τότε μπορούμε να ελπίζουμε σε καλύτερες προοπτικές για τους αποφοίτους των πανεπιστημίων μας. Η εκπαίδευση δεν είναι στατική… Έχει μέσα της ένα δυναμισμό, αρκεί να ξεφύγουμε από ταμπού, ιδεοληψίες και φυσικά ως τοπικές κοινωνίες που φιλοξενούν ΑΕΙ-ΤΕΙ να μην τα αντιμετωπίζουμε με την «λογική της γκαρσονιέρας»…
Αλλαγή νοοτροπίας λοιπόν πάνω απ’ όλα…!! Είναι μια καλή αρχή αν συνδυαστεί με αυτογνωσία και αυτοκριτική…
pgiannoulakis@yahoo.gr