Κάθε 28η Οκτωβρίου, έχει επικρατήσει η συνήθεια να ακούμε, από «άκαπνους» κρατούντες ιδίως, πολλά και βαρύγδουπα για τον αγώνα των Ελλήνων στα βουνά της Αλβανίας κατά του Ιταλού εισβολέα και για τη συμβολή του «ΟΧΙ» στην παγκόσμια Ιστορία.
Κάποιοι από τους πολιτικούς και τους ιστοριογράφους, από τη μια, επιλέγουν να εξάρουν την ομόνοια, που επέδειξε εκείνη την κρίσιμη στιγμή ο ελληνικός λαός, και τη γενναιότητα του ελληνικού στρατού στη Βόρεια Ήπειρο για την απώθηση του εχθρού. Ορισμένοι άλλοι εξ αυτών, από την άλλη, διαλέγουν να επαινέσουν στη στάση του Ιωάννη Μεταξά, ως πολιτικού ηγέτη της χώρας στον Οκτώβριο του 1940 και στους υπόλοιπους μήνες των ελληνοϊταλικών πολεμικών επιχειρήσεων ως το τέλος εκείνης της δύσκολης για τον ελληνισμό χρονιάς.
Κάθομαι, λοιπόν, και ψάχνω ποιοι από τους μεν ή τους δε έχουν δίκιο. Και δίχως να ξεχνάμε ότι ο Ιωάννης Μεταξάς ήταν, με τις ευλογίες του Στέμματος, ένας λαϊκιστής δικτάτορας – λάτρης του φασισμού που στερούσε από το 1936 την ελευθερία στον ελληνικό λαό, φτάνουμε, θαρρώ, στο συμπέρασμα εύκολα ότι ο ελληνικός λαός ήταν εκείνος που μπόρεσε να αποκρούσει την εισβολή του ιταλικού φασισμού – ιμπεριαλισμού και να τρέψει σε άτακτη υποχώρηση το στρατό του Μουσολίνι χάρη στην ενότητά του και την εθνική ομοψυχία. Βλέπετε, η μέχρι τότε αλλά και η κατοπινή, ελληνική και παγκόσμια, Ιστορία έχει πολλάκις αποδείξει ότι όταν ένας λαός είναι χωρίς πολιτικά πάθη και φανατισμούς ενωμένος σαν μια γροθιά, μπορεί, αν και φαινομενικά, κάποιες φορές, υποδεέστερος των αντιπάλων του, να επιβάλει το δίκιο του και το ηθικά σωστό σε όποιον θέλει να τον βλάψει.
Και αναζητώντας, λοιπόν, ποια θα μπορούσαν να είναι τα πραγματικά μηνύματα της 28ης Οκτωβρίου προς όλους μας και ιδιαίτερα τη νέα γενιά του καιρού μας, βρήκα και ότι όλοι οι πόλεμοι, στο διηνεκές του χρόνου, σχετίζονται, τις πλείστες των περιπτώσεων, με τον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό και με το δίκαιο της πυγμής, διά του οποίου οι οικονομικοπολιτικά και κοινωνικά πιο «δυνατοί» καταπιέζουν τους ασθενέστερους. Οι πολιτικά, συνήθως αμοραλιστές και αριβιστές, πιο «δυνατοί» ορέγονται να έχουν παντού τον έλεγχο, στην οικονομική, την κοινωνική και την πολιτική ζωή των υπόλοιπων πολιτών, αλλά και να εξουσιάζουν καταπώς αυτοί θέλουν την ιδιωτική ζωή τους.
Η παγκόσμια πλουτοκρατία σε αγαστή συνεργασία με υποτελείς σε αυτήν πολιτικές εξουσίες, όπως όλοι ξέρουμε, θέλουν τους πολίτες «πιόνια» για την επίτευξη των σκοπών τους αφενός και τους πολέμους αφετέρου, για να αυξήσουν τα υλικά κέρδη της η μεν και την ισχύ τους οι δε. Προς τούτο, διαστρεβλώνουν όπως τους συμφέρει την ιστορική αλήθεια ή δεν αφήνουν να την μάθουν τα παιδιά στα σχολεία και παραπληροφορούν εσκεμμένα το λαό και την Κοινή Γνώμη.
Στον αντίποδα, τα λαϊκά στρώματα και η εργατική τάξη, που αγωνίζονται για μιαν αξιοπρεπή ζωή και παλεύουν καθημερινά εναντίον των μονοπωλίων, του ιμπεριαλισμού, του καπιταλισμού, της αντιλαϊκής πολιτικής σε κάθε ξεχωριστή χώρα αλλά και σε όλον τον κόσμο, επιθυμούν και τα δίνουν όλα για την ειρήνη. Στον καιρό της ειρήνης, όπως είναι παγκοίνως γνωστό, όλοι οι πολίτες γνωρίζουν την αλήθεια για το ιστορικό μας παρελθόν και στο εκάστοτε παρόν απολαμβάνουν ίσα, ατομικά και κοινωνικά, δικαιώματα αλλά και ίσες ευκαιρίες για μελλοντική υλική πρόοδο και πνευματική προκοπή.
Αυτά, βεβαίως, είναι τα μηνύματα που έχει για μένα η 28η Οκτωβρίου του 1940. Δε διεκδικώ, όμως, το αλάθητο!
Έτσι, πιστεύω ότι για να μάθει η νέα γενιά του καιρού μας την πραγματική ιστορία και να βρει πώς το 1940 αντηχεί μέσα στην ψυχή και στο πνεύμα της, δεν πρέπει να στέκεται άκριτα σε όσα γράφουν τα σχολικά βιβλία ή στα βαρύγδουπα λόγια για το Έπος της Βορείου Ηπείρου. Επιπλέον, οι σημερινοί νέοι, για να φτάσουν στη γνώση των αληθινών αλλοτινών γεγονότων και στα διδάγματα παρομοίας ιστορικής αξίας στιγμών του έθνους και του λαού μας, θα πρέπει να συστρατευτούν με όσους αγωνίζονται ενάντια σε εκείνους οι οποίοι, προς ίδιον συμφέρον, επιδιώκουν τη διαστρέβλωση, την απόκρυψη και την αντιστροφή της ίδιας της ιστορικής πραγματικότητας.