Στην ομαλή ένταξη των 47 μαθητών του, ηλικίας 13-23 ετών, στην επαγγελματική ζωή, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα, στοχεύει το Επαγγελματικό σχολείο Ρεθύμνου, που απευθύνεται σε ΑμεΑ. Το Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ), όπως ονομάζεται, λειτουργεί στα Μυσσίρια στο ίδιο χώρο με το ειδικό Νηπιαγωγείο και Δημοτικό. Πρόκειται για ένα σχολείο με εκπαιδευτικό πρόγραμμα προσανατολισμένο στο να κατανοεί τις ιδιαιτερότητες των μαθητών, να ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους, ενώ ταυτόχρονα, μένει εστιασμένο στην επίτευξη των εκπαιδευτικών του στόχων. Δίνει τα εφόδια στους μαθητές του να αναζητήσουν με περισσότερη αυτοπεποίθηση μια θέση στην αγορά εργασίας, μέσω δεξιοτήτων που έχουν αποκτήσει κατά τη φοίτησή τους και ταυτόχρονα ανοίγει τον κοινωνικό τους ορίζοντα. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μια σειρά πρωτοβουλιών εξωστρέφειας, σχεδιασμένων από το διδακτικό προσωπικό, που στοχεύουν στο άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία και στην εξοικείωση τόσο των ίδιων των μαθητών όσο και των υπολοίπων πολιτών με τη διαφορετικότητα.
«Είμαστε διαφορετικοί αλλά πολύ χαρούμενοι με τις δραστηριότητες που γίνονται στο σχολείο μας» δήλωσε η διευθύντρια του σχολείου, Στάμαργα Ελένη, στα «Ρ.Ν.», εξηγώντας τον τρόπο λειτουργίας του σχολείου στο οποίο φοιτούν παιδιά, που κατά περίπτωση μπορεί να ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού, είτε έχουν νοητική υστέρηση, ψυχώσεις, σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες αλλά και συμπεριφορικά προβλήματα. Το εκπαιδευτικό προσωπικό, σε συνεργασία με την ειδική ψυχολόγο του σχολείου αλλά και την σχολική νοσηλεύτρια, επικεντρώνονται στη δημιουργία καλής ψυχολογίας στα παιδιά και δηλώνουν πως νιώθουν ότι έχουν επιτύχει το στόχο τους, όταν βλέπουν με πόση ευχαρίστηση πηγαίνουν στο σχολείο τους και παρακολουθούν τα μαθήματά τους.
Οι μαθητές του ΕΕΕΕΚ διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας, κοινωνικές δεξιότητες, δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης, αλλά και προεπαγγελματικές και επαγγελματικές δεξιότητες. Στα πλαίσια των τελευταίων οι μαθητές παρακολουθούν εργαστηριακά μαθήματα συγκεκριμένων ειδικοτήτων, ενώ κάποιοι από αυτούς, μετά την αποφοίτησή τους, καταφέρνουν να βρουν εργασία στον τομέα εξειδίκευσής τους. Η κυρία Στάμαργα δήλωσε σχετικά με το πρόγραμμα μαθημάτων του σχολείου: « oι μαθητές μας, επιλέγουν ειδικότητα στα εργαστήρια, στα οποία αφιερώνουν 15 από τις συνολικά 25 ώρες μαθημάτων τους. Οι ειδικότητες είναι η ζαχαροπλαστική, η κεραμική, η χειροτεχνία και η κηπουρική- ανθοκομία. Για τα μαθήματα αυτά έχουμε και τα αντίστοιχα εργαστήρια. Θα ήθελα να σημειώσω και τη λειτουργία εργαστηρίου αυτόνομης διαβίωσης, το όποιο απευθύνεται σε μαθητές χαμηλής λειτουργικότητας και στοχεύει στο να αποκτήσουν δεξιότητες στην καθημερινή τους ζωή. Ο στόχος του εργαστηρίου είναι το παιδί να αποκτήσει κάποιες προεπαγγελματικές δεξιότητες. Προσπαθούμε να τα διδάξουμε κάποια βασικά πράγματα από τα εργαστήρια που έχουμε. Επιπλέον- και αυτό είναι το βασικότερο- επισκεπτόμαστε και επαγγελματικούς χώρους για να έχουν οι μαθητές μας και βιωματική εμπειρία αυτού του αντικειμένου που σπουδάζουν στα εργαστήριά μας. Σε αυτό δίνουμε μεγάλη βάση».
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε η κυρία Στάμαργα στην προσπάθεια των εκπαιδευτικών να επιτύχουν το άνοιγμα του σχολείου προς τα έξω και να συμβάλλουν στην κοινωνική ένταξη των μαθητών τους. Ειδικότερα αναφερόμενη στις δράσεις που αναλαμβάνει το σχολείο επεσήμανε: «στην αρχή κάθε χρονιάς φροντίζουμε να καταρτίζουμε ένα ετήσιο πρόγραμμα που αφορά επισκέψεις, σε διάφορους χώρους, όχι μονάχα επαγγελματικούς αλλά και χώρους ψυχαγωγίας και, πολιτιστικούς χώρους. Στόχος μας είναι τα παιδία να έρχονται σε επαφή με την κοινωνία να μαθαίνουν πως πρέπει να συμπεριφέρονται σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Μαθαίνουμε βιωματικά ποια είναι η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθείται σε κάθε κοινωνική τους συναναστροφή. Αυτό συμβάλλει καθοριστικά στην κοινωνικοποίησή τους. Επίσης, κάνουμε προγράμματα αγωγής υγείας και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Φέτος, κάναμε τρία προγράμματα. Τα προγράμματα αυτά είναι το ‘Ζω καταναλώνοντας υγιεινά’ το ‘ecomobility’ που σχετίζεται με την οικολογική μετακίνηση των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα στο Ρέθυμνο και το πρόγραμμα ‘Αξιοποίηση των αρωματικών φυτών στον τομέα της διατροφής, της υγείας και της γεωπονίας’ που είναι σχετικό και με το εργαστήριο κηπουρικής μας».
Σε όλα αυτά τα προγράμματα τα παιδιά συμμετείχαν με μεγάλο ενθουσιασμό και αποκόμισαν σημαντικές γνώσεις, όπως μας είπαν οι καθηγητές τους.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η κυρία Στάμαργα στο καινοτόμο πρόγραμμα συνεκπαίδευσης που ακολουθούν οι μαθητές του ΕΕΕΕΚ με τους συμμαθητές τους του 4ου Γυμνασίου Ρεθύμνου, στέλνοντας ταυτόχρονα το μήνυμα ότι το φαινόμενο της ρατσιστικής αντιμετώπισης, μέσω τέτοιων πρωτοβουλιών τείνει να εξασθενήσει. «Υλοποιούμε ένα πρόγραμμα συνεκπαίδευσης για την ομαλότερη ένταξη των μαθητών μας. Μια φορά την εβδομάδα, δύο ομάδες μαθητών του σχολείου μας επισκέπτονται το 4Ο Γυμνάσιο και κάνουν δύο ώρες μάθημα με ένα τμήμα του γενικού αυτού σχολείου. Υπάρχει εξοικείωση και επαφή των μαθητών, γνωρίζονται και έχουν γίνει και φίλοι. Θεωρώ ότι με την επαφή έρχεται και η εξοικείωση, γι’ αυτό τα παιδία μας προσπαθούμε να τα εντάξουμε και να τα εξοικειώσουμε με την κοινωνία. Στην επαφή μας με τα άλλα σχολεία αλλά και στις επισκέψεις που πραγματοποιούμε, δεν βλέπουμε να μας αντιμετωπίζουν ρατσιστικά. Υπάρχουν βέβαια κάποια σημάδια ορισμένες φορές, αλλά είναι ελάχιστα», τόνισε η διευθύντρια του σχολείου.
Κλείνοντας, η διευθύντρια του σχολείου, αλλά και ο υπεύθυνος καθηγητής-συντονιστής της προσπάθειας, μας μίλησαν για την παράσταση «Πλούτος » του Αριστοφάνη που πρόκειται να ανεβάσουν οι μαθητές στο τέλος του μήνα στο «Σπίτι του Πολιτισμού». Στις δηλώσεις του για την καλλιτεχνική προσπάθεια των παιδιών, αλλά και γενικότερα για τις υπόλοιπες δραστηριότητες του σχολείου και την ανταπόκριση των παιδιών, ο διατροφολόγος, υπεύθυνος του εργαστηρίου Μαγειρικής, Χάρης Χαρωνίτης, εστίασε στην ψυχολογική ανάταση των μαθητών. Ειδικότερα ο κ. Χαρωνίτης επεσήμανε: «κάνουμε μια προσπάθεια όλοι μαζί μαθητές και καθηγητές να ανεβάσουμε τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, προσαρμόζοντας τους ρόλους στις ανάγκες των παιδιών μας. Είμαστε πολύ χαρούμενοι γιατί διαπιστώνουμε την πολύ θετική ανταπόκριση των παιδιών σε αυτές τις δραστηριότητες. Πραγματικά δείχνουν να το διασκεδάζουν πάρα πολύ και για τον λόγο αυτό προσπαθούμε να συμμετέχουν όλα τα παιδιά, όπως μπορεί το καθένα.
Γενικά χαίρονται με όλες τις δραστηριότητες, παραπάνω όμως με ό,τι τους φέρνει σε επαφή με τον κόσμο. Νομίζω αυτός είναι και ο λόγος που είναι τόσο ενθουσιώδη, τους αρέσει αυτό που κάνουν και το διασκεδάζουν. Στους μαθητές μας γενικότερα αρέσει η εξωστρέφεια, προσπαθούμε να τους ικανοποιήσουμε αυτή τους την ανάγκη με όποιο τρόπο μπορούμε. Εκτός από το θεατρικό, κάνουμε επισκέψεις σε επαγγελματικούς χώρους, εκπαιδευτικές εκδρομές, πηγαίνουμε σε χώρους εστίασης. Όλα αυτά τα επιζητούν, ίσως να έχουν έλλειψη και προσπαθούμε να συμπληρώσουμε τα κενά που νιώθουν. Η εξωστρέφεια των παιδιών είναι ο βασικός στόχος και του σχολείου και εμάς των εκπαιδευτικών. Μέσα από την εξωστρέφεια τα παιδιά αναπτύσσουν θετικά συναισθήματα, αλλά διευκολύνεται και η επαφή τους με τον κόσμο εκτός σχολείου αλλά και η εξοικείωση του υπόλοιπου κόσμου μαζί τους».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο ΕΕΕΕΚ διεξάγεται και πρόγραμμα Συμβουλευτικής Γονέων Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες, για το οποίο επιστημονική υπεύθυνη είναι η ειδική ψυχολόγος του σχολείου. Μια φορά την εβδομάδα, η ψυχολόγος συναντά γονείς, προκειμένου να τους δώσει κατευθύνσεις και συμβουλές για την διαχείριση των παιδιών, αλλά και για να λύσει εξατομικευμένες απορίες.
Σημαντικά τα προβλήματα λειτουργίας του ΕΕΕΕΚ
Αρκετά σημαντικά είναι τα προβλήματα που θα πρέπει να επιλυθούν για την ομαλότερη λειτουργία του Ειδικού αυτού σχολείου, σύμφωνα με την διευθύντριά του. Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ΕΕΕΕΚ είναι η συστέγασή του με το ειδικό Νηπιαγωγείο και Δημοτικό στα Μυσσίρια και η επακόλουθη έλλειψη χώρων για τη σωστή λειτουργιά των εργαστηρίων του. Αν και πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, είχε βρεθεί χώρος προς ενοικίαση στον οποίο θα μπορούσε να μεταστεγαστεί το σχολείο, το κόστος των παρεμβάσεων που θα έπρεπε να γίνουν για την τήρηση των ειδικών προδιαγραφών κρίθηκε ασύμφορο από τον ιδιοκτήτη και το σχέδιο «ναυάγησε».
Αν και η εύρεση χώρου θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση, η διευθύντρια του σχολείου τονίζει ότι χρειάζεται μια πιο σφαιρική και ουσιαστική αντιμετώπιση του θέματος. «Δεν είναι μόνο το πρόβλημα της στέγασης. Αυτό θα έπρεπε να είχε λυθεί με πιο ουσιαστικό τρόπο. Δυστυχώς, το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει στο Ρέθυμνο Επαγγελματικό Γυμνάσιο για ΑμεΑ και καλούμαστε να καλύψουμε και αυτό το κενό. Αν υπήρχε ο αριθμός των μαθητών θα ήταν πολύ μικρότερος. Είναι στενάχωρο ότι έχουμε μαθητές που θα έπρεπε για την προσωπική τους πρόοδο να φοιτούν στο Ειδικό Γυμνάσιο και όχι στα ΕΕΕΚ, όμως δεν τους δίνεται αυτή η δυνατότητα. Παρόλα αυτά, προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τις αντιξοότητες και τα προβλήματα και να κάνουμε τη δουλειά μας»,
Επίσης η κυρία Στάμαργα, αναφέρθηκε στην έλλειψη απαραίτητων ειδικοτήτων για την κάλυψη των αναγκών των παιδιών. Συγκεκριμένα τόνισε την απουσία κοινωνικής λειτουργού, λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή και φυσικοθεραπευτή. Ειδικότερα για την απουσία κοινωνικής λειτουργού τόνισε ότι ο ρόλος που θα καλούταν να διαδραματίσει στην επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών, και στην επαφή τους με τον ΟΑΕΔ και τους επίδοξους εργοδότες, θα μπορούσε να είναι καθοριστική για την απορρόφησή τους στην αγορά εργασίας, συμβάλλοντας έτσι στον στόχο του σχολείου.
