Όσοι έχουμε ζήσει ή ταξιδέψει στο εξωτερικό, όσοι έχουμε κοινωνική σχέση με πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών μπορούμε να αντιληφθούμε ότι εκτός από την πολυεπίπεδη κρίση (κρίση του πολιτικού συστήματος, κρίση οικονομική, κοινωνική, κρίση αρχών – θεσμών – αξιών και στο βάθος κρίση πολιτισμική) στην Ελλάδα εδώ και χρόνια κυριαρχεί και ριζώνει μια μιζέρια.
Είναι ένα «σαράκι» που κατατρώει όχι όπως η οικονομική κρίση τα ευρώ από το πορτοφόλι μας αλλά ροκανίζει την ποιότητα ζωής μας και «στεγνώνει» την καθημερινότητά μας μέρα με τη μέρα… χρόνο με τον χρόνο! Ο εσωτερικός αυτός «εχθρός» έχει πολλούς συμμάχους. Καλύτερός του συνεργάτης είναι ο «ωχαδελφισμός»… Αυτό το αιώνιο: «και τι έγινε;», «σιγά τώρα!», «έλα μωρέ!».
Δεν είναι ότι μας έπιασε ξαφνικά μια λατρεία για τον βορειοευρωπαϊκό ή κεντροευρωπαϊκό τρόπο ζωής. Εξάλλου και σε γειτονικές χώρες της βαλκανικής χερσονήσου θα συναντήσουμε μια απέχθεια στον «ωχαδελφισμό».
Είναι το ότι έχουν χαθεί αρχές – αξίες… Είναι η ανυπαρξία συλλογικότητας… Ο καθένας δηλαδή για την «πάρτη» του. Είναι η ανυπαρξία σεβασμού του άλλου, του οποιουδήποτε «άλλου»… Είτε αυτός είναι ένα άτομο με ειδικές ανάγκες – ικανότητες -που προσπαθεί να περπατήσει στο πεζοδρόμιο με τα παρκαρισμένα μηχανάκια και αυτοκίνητα είτε η έγκυος γυναίκα στο λεωφορείο που με δυσκολία προσπαθεί να κρατηθεί όρθια μιας και οι πιτσιρικάδες δεν φιλοτιμούνται να προσφέρουν μια θέση…
Τι λέξη κι αυτή! Φιλότιμο! Μπορεί να μην υπάρχει σε καμία άλλη γλώσσα, αλλά αλήθεια τι ωφελεί αν έχει στην ουσία χαθεί από την καθημερινότητά μας; Δύσκολα όλα τούτα… Πολύ δύσκολα!
Μα πάντα και σε κάθε αναποδιά η ίδια ιστορία. Φταίει ένας άλλος… Εμείς ποτέ! Εκείνο το αόρατο «κράτος» είναι υπεύθυνο για πολλά! Οι ξένοι που μας μισούν ή μας ζηλεύουν εξυφαίνουν χρόνια τώρα «συνωμοσίες» σε βάρος ενός «περιούσιου» και ανάδελφου λαού! Καμία αυτοκριτική και αυτογνωσία! Η μπάλα πάντα στην εξέδρα… Συνεχώς κάποιος μας «χρωστάει». Κάποιοι μας εχθρεύονται και μας κυνηγούν!
Η άγνοια του δημοσίου συμφέροντος και των δημοσίων αγαθών αποτελούν για τους περισσότερους από εμάς ανύπαρκτες έννοιες. Ποτέ και από κανέναν δε διδαχθήκαμε ότι θα πρέπει να σεβόμαστε τη δημόσια περιουσία μιας και ανήκει σε όλους μας… Ζούμε σε μια χώρα που η έννοια «κράτος» είναι κάτι μακρινό που όμως οφείλει να κάνει τα πάντα για εμάς! Όμως επειδή κάποιοι αισθάνονται «μάγκες» μπορούν να απομυζούν το κράτος…
Η «λογική» που κυριαρχεί είναι «ωχ αδερφέ, σιγά μην κόψω απόδειξη ή μη δηλώσω στο ΙΚΑ όλους τους υπαλλήλους μου… Με «κλέβει» που με «κλέβει» το κράτος με τόσους φόρους! Ας πάει να τα πάρει από εκείνους που έχουν και κάνει τα στραβά ματιά… Από τη διαπλοκή να τα πάρει! Εμένα βρήκε;». Το ότι όλα τούτα συντηρούν τον ίδιο φαύλο κύκλο ούτε που περνάει από τη σκέψη κάποιων! Ότι η φοροδιαφυγή – φοροαποφυγή στερεί το (αόρατο) κράτος από έσοδα και στη συνέχεια εκείνο θα επιβάλλει νέους φόρους ή θα μειώσει συντάξεις ή θα κόψει παροχές στην υγεία – παιδεία δεν μπορεί να γίνει κατανοητό από κάποιους… Να μην κόβουν αποδείξεις, να μην καταβάλουν το ΦΠΑ που έχουν εισπράξει, να έχουν ανασφάλιστους εργαζομένους αλλά να μην μειωθεί και η σύνταξη των γονιών τους! «Δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη;»…
Κυρίαρχη αντίληψη λοιπόν είναι ότι ο καθένας κάνει κουμάντο και «δε σηκώνει μύγα στο σπαθί του!». Πότε άραγε διδαχθήκαμε τη συλλογικότητα;
Αφεντικό! Το όνειρο του Έλληνα είναι να «τρυπώσει» κάπου και μετά… Το ρουσφέτι λ.χ. είναι καλό όταν εξασφαλίζει τον ίδιο ή τα παιδιά του αλλά βλάπτει το «κράτος» και την κοινωνία όταν ο ίδιος δεν έχει κάτι να κερδίσει. Υποκρισία, τι άλλο;
Θα μπορούσαμε ίσως να ισχυριστούμε ότι η ευρύτερη μιζέρια στην οποία αναφερθήκαμε έχει της αιτία της σε ένα έλλειμμα ενδιαφέροντος για την πρόοδο αυτού του τόπου…
Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα. Η Ελλάδα της ανησυχίας, της καινοτομίας, της κοινωνικής προσφοράς, της συλλογικής δράσης, της αξιοκρατίας, της κοινωνικής συνείδησης, του σεβασμού τόσο του «άλλου» (του οποιουδήποτε «άλλου») αλλά και των θεσμών – αρχών – αξιών που μπορούν να κρατήσουν τη χώρα στα πόδια της και ανοίξουν ορίζοντες… Υπάρχουν και εκείνοι που με αυτογνωσία και ουσιαστική αυτοκριτική αναγνωρίζοντας τα λάθη τους αναζητούν ένα άλλο δρόμο για την έξοδο από την κρίση και τη μιζέρια, αντιλαμβανόμενοι ότι τα περιθώρια στενεύουν!
Αυτή η δεύτερη Ελλάδα ασφυκτιά… Πνίγεται… Σε μεγάλο βαθμό έχει ήδη μεταναστεύσει…
Έχει αναζητήσει αλλού τη δυνατότητα έκφρασης μιας δυναμικής… Το αν θα επιστρέψει εξαρτάται από πολλά…
E-Mail: pgiannoulakis@yahoo.gr
Twitter: @pgiannoulakis
