Οι ειδικοί επιστήμονες (μετεωρολόγοι, περιβαλλοντολόγοι κλπ.) μας έχουν προειδοποιήσει επανειλημμένως και μας κρούουν των κώδωνα του κινδύνου για τις αφύσικες καιρικές μεταβολές και τις ολέθριες συνέπειες, οι οποίες αναμένονται από τις αλόγιστες, ανεξέλεγκτες, αυτόνομες ανθρώπινες συμπεριφορές και επεμβάσεις στον πλανήτη.
Η καταστροφή του όζοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η τήξη των πάγων, η ρύπανση του περιβάλλοντος, η μόλυνση των υδάτων και του αέρα που αναπνέομε, η καταστροφή των δασών από τις πυρκαγιές, οι βιβλικές πλημμύρες προειδοποιούν ότι ανατρέπεται από ημέρα σε ημέρα την ισορροπία της φύσης.
Αυτή η ανατροπή στον πλανήτη γίνεται εμφανέστερη στην περιοχή της Μεσογείου, ώστε στην Κρήτη να υψώνεται απειλητικά το φάσμα της λειψυδρίας. Η έλλειψη επαρκών βροχοπτώσεων στην Κρήτη σε σχέση με την ηπειρωτική Ελλάδα και η εξάντληση των υπογείων αποθεμάτων νερού, εκτός από την καταστροφή του περιβάλλοντος, λόγω ξηρασίας, πλήττει το αγροτικό εισόδημα και επομένως ακολουθεί η ερήμωση της υπαίθρου με τα χωριά μας ν’ αργοπεθαίνουν. Το ζήσαμε προ ετών με την παρατεταμένη ανομβρία, που έπληξε τον Νομό μας όπως και ολόκληρη τη Μεσόγειο σαν αναπάντεχη συμφορά, όταν πολλά χωριά μας περιήλθαν σε απόγνωση. Παρά τις ανησυχητικές αυτές ενδείξεις, την ίδια εποχή, δημοσιεύτηκαν μελέτες ειδικών, οι οποίες πιστοποιούσαν, ότι υπάρχουν τεράστιες ποσότητες νερού, οι οποίες ρέουν εν αχρηστία προς τη θάλασσα. Με μαθηματικό υπολογισμό οι επαΐοντες αυτοί εκτιμούσαν, ότι περί τα 700 εκατομμύρια κυβικά νερό πήγαιναν στράφι, χάνονταν κάθε χρόνο επιφανειακά από τον Νομό μας στο Κρητικό και στο Λυβικό πέλαγος. Ένα και μόνο μέρος αυτής της τεράστιας ποσότητας νερού θα επαρκούσε, για να απαλλαγεί ο Νομός μας από τον εφιάλτη της λειψυδρίας. Το περιβαλλοντολογικό αυτό πρόβλημα θα ‘βρισκε τη λύση του με την κατασκευή έργων αποταμίευσης και συγκράτησης των επιφανειακών ομβρίων υδάτων, όπως είναι τα τεχνητά φράγματα.
Εν όψει του διαφαινομένου κινδύνου μιας δραματικής λειψυδρίας και παρατεταμένης ξηρασίας, ιδρύθηκε το 1979 ένας ημικρατικός αναπτυξιακός οργανισμός, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που θα λειτουργούσε υπό την εποπτεία του Κράτους (Ο.Α.ΔΥ.Κ.) Οργανισμός Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης. Ο Οργανισμός, αμέσως μετά την ίδρυσή του αναλαμβάνει την έρευνα για την αξιοποίηση των υδατικών πόρων της Δυτικής Κρήτης (επιφανειακών και υπογείων).
Για το νομό Ρεθύμνης την ευθύνη αυτού του εγχειρήματος αναλαμβάνει, ως προϊστάμενος, ο συμπολίτης μηχανικός Μιχάλης Ηλιακάκης, ο οποίος θα δοθεί ολόψυχα με πάθος και ενθουσιασμό στην αποστολή του, ενθαρρύνοντας τοπικούς παράγοντες και ενεργοποιώντας Δημάρχους και Κοινοτάρχες για στενή συνεργασία με τον Ο.Α.ΔΥ.Κ. με σκοπό την ανόρυξη γεωτρήσεων και την ευρεία αξιοποίηση των πηγών του Νομού.
Πρωταρχικός κοινωφελής σκοπός η βελτίωση συνθηκών διαβίωσης στα χωριά μας, η αύξηση του αγροτικού εισοδήματος, η αναχαίτιση της μετανάστευσης, η ανακοπή της ερήμωσης και η προστασία του περιβάλλοντος.
Τα πρώτα δέκα χρόνια (1894-1994) της λειτουργίας του παραρτήματος του Οργανισμού στο Ρέθυμνο θα ξεδιψάσουν πάνω από 20 χωριά, στα οποία μέχρι τότε μετέφερε το νερό η Νομαρχία με τα βυτία. Θα κατασκευαστούν 65 αντλιοστάσια, 60 υδροαρδευτικές δεξαμενές, υδροαρδευτικά δίκτυα επί μήκους άνω των 250 χιλιομέτρων. Πρωτοποριακής αντίληψης έργο είναι η τοποθέτηση 45 πυροσβεστικών κρουνών στην ύπαιθρο. Όμως αρκετοί από αυτούς σήμερα δεν υπάρχουν ή δε λειτουργούν καταδικασμένοι σε αχρηστία.
Το έτος 1985 υπήρξε ορόσημο καθοριστικής σημασίας για την αγροτική ανάπτυξη του Νομού, λόγω της συστηματικής επέκτασης των αρδεύσεων…
Με τη δημιουργία παραρτήματος Ο.Α.ΔΥ.Κ. στο Ρέθυμνο με επικεφαλής το ρηξικέλευθο προϊστάμενο Μιχ. Ηλιακάκη σε συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο και τεχνικούς του Ο.Α.ΔΥ.Κ. στα Χανιά θα προχωρήσει ένα έργο γιγάντιας, ζωτικής σημασίας για το νομό. Πρόκειται για τη δρομολόγηση και την ανάθεση της μελέτης του Φράγματος Ποταμών, ένα θαυμαστό τεχνολογικό επίτευγμα που αναμένεται ότι θα λύσει μελλοντικά το πρόβλημα της λειψυδρίας. Την επίβλεψη του έργου είχαν αναλάβει οι τεχνικοί του Ο.Α.ΔΥ.Κ. Μάρκος Πατρελάκης, Ευάγγελος Μαμαγκάκης, Μανόλης Πενθερουδάκης και ο Γεωλόγος Βασίλης Σιμιτζής με τη συνεργασία του Τεχνικού της ΔΕΗ Μιχάλη Στεφαδούρου.
Υπήρξε τότε μια ευνοϊκή και ευτυχής συγκυρία. Έπαιξε αποφασιστικό ρόλο ότι εκείνη την κρίσιμη στιγμή συνέπεσε να βρεθούν σε θέσεις «κλειδιά» σε πόστα καίριας σημασίας, δύο Ρεθεμνιώτες δραστήριοι και με ιδιαίτερη ευαισθησία στην προκοπή του τόπου μας.
Ο αλησμόνητος φίλος Μανόλης Λουκάκης ως Νομάρχης Χανίων και πρόεδρος του Ο.Α.ΔΥ.Κ., ο οποίος πέρα από την επίσπευση δημιουργίας παραρτήματος του Οργανισμού στο Ρέθυμνο, εισηγήθηκε στο διοικητικό συμβούλιο και την έναρξη των ερευνητικών διαδικασιών υλοποίησης του Φράγματος Ποταμών. Η μνήμη του Μανόλη Λουκάκη θα μείνει στις καρδιές μας.
Εκ παραλλήλου άλλος ένας Ρεθεμνιώτης θα προΐσταται του παραρτήματος του οργανισμού στο Ρέθυμνο, ο Μιχάλης Ηλιακάκης. Οι δύο συμπολίτες θα επιδοθούν με ζήλο και ασίγαστο μεράκι συμβάλλοντας αποτελεσματικά, για να φέρουν εις πέρας αυτό το τεράστιο, τεχνικό επίτευγμα.
Και ενώ η κατασκευή του έργου προχωρεί ικανοποιητικά σε σταθερό ρυθμό και από μέρα σε μέρα σημειώνεται πρόοδος, ξεσηκώνονται οι Κασσάνδρες της αμφισβήτησης και με εμπρηστική αρθρογραφία δυσπιστούν, αποθαρρύνουν και προλέγουν δεινά με εμπρηστικήν αρθρογραφία στον τύπο. Αλλά και πέραν τούτων ενσκήπτουν επικίνδυνες, ενάντιες δυνάμεις. Η «μήνις των Ερινυών» επέρχεται ως θύελλα. Πρόκειται για έναν καταιγισμό ενστάσεων, καταγγελιών, απειλών, ύβρεων και σκαιών προκλήσεων. Τα μικρόψυχα, αντιτιθέμενα συμφέροντα υπονομεύουν την πολυδαίδαλη δομή του έργου αυξάνοντας τον χρόνο περάτωσης, ολοκλήρωσής του και το κόστος κατασκευής του.
Ακατάβλητος και ανένδοτος ο συμπολίτης μηχανικός και βασικός συντελεστής δημιουργίας του έργου Μιχάλης Ηλιακάκης γίνεται κύριος στόχος ύβρεων, ανοικτών εκφοβιστικών απειλών και λυσσαλέων φραστικών επιθέσεων. Παρ’ όλ’ αυτά εκείνος δεν τα βάζει κάτω, συνεχίζει απτόητος και προχωρεί σταθερά στην ολοκλήρωση του έργου, μαζί με τους συνεργάτες του επιβλέποντες Χανιώτες και Ρεθεμνιώτες, που δεν διέφυγαν ούτε αυτοί το σχετικό αχαλίνωτο υβρεολόγιο.
Σήμερα με τα εκατομμύρια κυβικά νερού, τα οποία αποταμιεύει το Φράγμα Ποταμών, εξέλιπε ο απευκταίος κίνδυνος ανεπαρκούς ποτίσματος των καλλιεργειών, αρκεί να ολοκληρωθούν η προστασία και η αξιοποίηση του έργου, την αναγκαιότητα των οποίων έχει τονίσει ο ίδιος.
Εξ αντικειμένου, είναι ηλίου φαεινότερον, ότι χωρίς τον Μιχάλη Ηλιακάκη ενδεχομένως δε θα υπήρχε Φράγμα.
Αυτό το καλοπροαίρετο, διδακτικό για τους νέους συμπέρασμα αποκρυσταλλώνει ο αναγνώστης ανατρέχοντας και ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του πολυτελούς τεύχους που κυκλοφόρησε πρόσφατα: «Ήταν κάποτε ο Ο.Α.ΔΥ.Κ.». Η καλαίσθητη έκδοση περικλείει τη θετική αποτίμηση και συνεισφορά του καλού συμπολίτη σ’ ένα μεγαλόπνοο έργο σημαντικής οικονομικής ωφέλειας και χρησιμότητας για τον τόπο.
