Ο Τύπος έχει χαρακτηρίσει το Μονόγραμμα ως «εθνικό αρχείο» και δεκάδες από τις 280 περίπου εκπομπές (που έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα) βρίσκονται ενταγμένες στο Μουσείο-Αρχείο της ΕΡΤ και μπορεί κάθε πολίτης να τις δει ολόκληρες στο διαδίκτυο (ert-archives.gr).
Η ιδέα της δημιουργίας ήταν του παραγωγού-σκηνοθέτη Γιώργου Σγουράκη, προκειμένου να παρουσιαστεί με αυτοβιογραφική μορφή η ζωή, το έργο και η στάση ζωής των προσώπων που δρουν στην πνευματική, πολιτιστική, καλλιτεχνική, κοινωνική και γενικότερα στη δημόσια ζωή, ώστε να μην υπάρχει κανενός είδους παρέμβαση και να διατηρηθεί ατόφιο το κινηματογραφικό ντοκουμέντο.
Ο τίτλος είναι από το ομότιτλο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη (με τη σύμφωνη γνώμη του) και είναι απόλυτα καθοριστικός για το αντικείμενο που διαπραγματεύεται.
Το σήμα της σειράς είναι ακριβές αντίγραφο από τον σπάνιο σφραγιδόλιθο που υπάρχει στο Βρετανικό Μουσείο και χρονολογείται στον τέταρτο ως τον τρίτο αιώνα π.Χ. και είναι από καφετί αχάτη. Τέσσερα γράμματα συνθέτουν και έχουν συνδυαστεί σε μονόγραμμα. Τα γράμματα αυτά είναι το Υ, Β, Ω και Ε. Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι πολύ σπάνιοι οι σφραγιδόλιθοι με συνδυασμούς γραμμάτων, όπως αυτός που έχει γίνει το χαρακτηριστικό σήμα της τηλεοπτικής σειράς.
Το χαρακτηριστικό μουσικό σήμα που συνοδεύει το γραμμικό αρχικό σχηματισμό του σήματος, με την σύνθεση των γραμμάτων του σφραγιδόλιθου, είναι δημιουργία του συνθέτη Βασίλη Δημητρίου.
Τα πρόσωπα που θα αυτοβιογραφηθούν στο νέο κύκλο της σειράς (θα προβληθούν από το Φεβρουάριο 2013 στην ΕΤ1) είναι τα εξής: Γιάννης Κουνέλλης– εικαστικός καλλιτέχνης, Λουκάς Καρυτινός– αρχιμουσικός, Κική Δημουλά– ποιήτρια-ακαδημαϊκός, Διονύσης Σαββόπουλος– συνθέτης, Πέτρος Θέμελης καθηγητής- αρχαιολόγος, Ingemar Rhedin– σουηδός καθηγητής, ελληνιστής, μεταφραστής στα σουηδικά των ελλήνων ποιητών: Οδυσσέα Ελύτη «Το Άξιον Εστί», Σεφέρη, Σικελιανού, Ρίτσου, Αναγνωστάκη, Λειβαδίτη κ.ά. και τώρα μεταφράζει το έργο της Κικής Δημουλά, Γιώργος Κοντογιώργης– καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Σκουλάς Βασίλης– λυράρης-συνθέτης, Θανάσης Βαλτινός– συγγραφέας, ακαδημαϊκός-Θόδωρος Παπαγιάννης– γλύπτης, Κακουλίδης Γιάννης– συγγραφέας, στιχουργός, Θανάσης Σπυρόπουλος– καραγκιοζοπαίχτης-θέατρο σκιών, Γιώργος Μιχαηλίδης-σκηνοθέτης-συγγραφέας, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς- καθηγητής Κοινωνιολογίας, Σπανός Γιάννης– συνθέτης.
Πρώτη προβολή νέας σειράς: Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης, σκηνοθέτες: Χρίστος Ακρίδας, Κιμ Ντίμον, Ηρώ Σγουράκη, φωτογραφία: Στάθης Γκόβας, ηχολήπτες: Νίκος Παναγοηλιόπουλος, Γιάννης Φωτιάδης και μοντάζ Σταμάτης Μαργέτης.
Κατά την πανηγυρική συνεδρία της 28ης Δεκεμβρίου 2012, η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε τον Γιώργο και την Ηρώ Σγουράκη για το σύνολο του έργου τους στην ελληνική τηλεόραση.
Να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά η Ακαδημία βραβεύει και μάλιστα ομόφωνα, τηλεοπτικό έργο και κυρίως αναγνωρίζει με την αναφορά: «οι βιογραφικές τους εκπομπές», το έργο που έχει επιτελεστεί με την πνευματική-πολιτιστική σειρά «Μονόγραμμα», που συνεχίζει για 31η χρονιά στη δημόσια τηλεόραση (ΕΤ1).