Δειλά-δειλά η Ελλάδα επιστρέφει στην κανονικότητα. Μερική επιστροφή χθες, πρώτη μέρα της άρσης ορισμένων περιοριστικών μέτρων. Η κατάργηση της αποστολής sms για έξοδο των πολιτών, η επαναλειτουργία λίγων συγκεκριμένων επιχειρήσεων και η χρήση μάσκας σηματοδότησαν το τέλος έξι εβδομάδων σχεδόν ολικής καραντίνας και την επαναλειτουργία ενός μικρού τμήματος της αγοράς.
Είναι το πρώτο τεστ για τον πληθυσμό της χώρας και τη συμπεριφορά του στα νέα δεδομένα, ενώ θα ακολουθήσει την ερχόμενη Δευτέρα η άρση μιας ακόμη σειράς μέτρων.
Ειδικότερα, χθες, επαναλειτούργησαν βιβλιοπωλεία, καταστήματα οπτικών, επιχειρήσεις αθλητικού εξοπλισμού, μαγαζιά πώλησης φυτών, κομμωτήρια, κουρεία, κέντρα αισθητικής, ΚΤΕΟ.
«Σήμερα αφήσαμε πίσω μας 42 μέρες πρωτόγνωρης προσπάθειας. Η νέα φάση έχει νέες προκλήσεις. Η νέα διαδικασία θα αξιολογείται καθημερινά. Ο ιός είναι ακόμη εδώ. Δεν έχουμε ξεφύγει τον κίνδυνο. Θα έχουμε και νέα κρούσματα και νέες απώλειες», επεσήμανε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, τονίζοντας την αναγκαιότητα τήρησης των μέτρων προστασίας τόσο από πλευράς εμπόρων και προσωπικού τους όσο και από πλευράς των πολιτών.
Στο Ρέθυμνο η αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων και πεζών, που στην πλειονότητα τους φορούσαν προστατευτική μάσκα, έκαναν αισθητή την άρση των πρώτων μέτρων. Οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων που άνοιξαν ύστερα από τόσο μεγάλο διάστημα ανάσαναν ανακουφισμένοι, ωστόσο δεν έδειξαν και τόσο αισιόδοξοι για την αγοραστική δύναμη, κάνοντας λόγο για μούδιασμα του καταναλωτικού κοινού, για οικονομική δυσπραγία των πολιτών εξ αιτίας της ανεργίας που είναι μεγάλη, αφού πολύς κόσμος προσπαθεί να συντηρηθεί με τα 800 ευρώ ειδικό επίδομα για ενάμισι μήνα και εκατοντάδες άτομα δεν έχουν επιστρέψει στις εργασίες τους κι ούτε πρόκειται να επιστρέψουν σύντομα, ειδικά όσοι απασχολούνται στον τομέα του τουρισμού. Πολλοί από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων εξέφραζαν την άποψη ότι το καταναλωτικό κοινό τόσο εξ αιτίας της οικονομικής δυσκολίας όσο όμως και λόγω του φόβου θα καθυστερήσει να επιστρέψει στα καταστήματα για αγορές.
Σε όλα τα καταστήματα, πάντως, ήταν εμφανής η τήρηση των μέτρων προστασίας. Ιδιοκτήτες και υπάλληλοι φορούσαν μάσκες, το ίδιο και οι περισσότεροι πελάτες ενώ στις εισόδους ήταν τοποθετημένα αντισηπτικά και γάντια. Πάντως, οι επιχειρήσεις που δέχτηκαν τον μεγαλύτερο αριθμό πελατών ήταν τα κομμωτήρια, κάτι εξ άλλου αναμενόμενο.
Χθες εν τω μεταξύ, πρώτη ημέρα άρσης των μέτρων, ανακοινώθηκε ο μικρότερος αριθμός κρουσμάτων στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον λοιμωξιολόγο Σωτήρη Τσιόδρα είχαμε μόλις έξι κρούσματα κορονοϊού και δύο νέους θανάτους που ανεβάζουν σε 146 τον συνολικό αριθμό των νεκρών στην Ελλάδα.
Με αυστηρά μέτρα προστασίας η επαναλειτουργία των καταστημάτων
Με νέα δεδομένα και αυστηρούς κανόνες υγιεινής ξεκίνησε χθες σταδιακά η επαναλειτουργία μέρους καταστημάτων της πόλης του Ρεθύμνου, στο πλαίσιο της σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων, τα οποία επέβαλε η κυβέρνηση για τον περιορισμό της διάδοσης του κορονοϊού.
Σε διαφορετικές συνθήκες μετά από ενάμιση περίπου μήνα επέστεψαν στα καθήκοντα τους οι εργαζόμενοι στα καταστήματα λιανικού εμπορίου, βιβλίου, εφημερίδων και γραφικής ύλης, ηλεκτρονικών υπολογιστών, περιφερειακών μονάδων υπολογιστών και λογισμικού, τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού, αθλητικού εξοπλισμού, ανθέων, ΚΤΕΟ, κομμωτήρια, κουρεία, κέντρα αισθητικής, υπηρεσίες γυαλίσματος υποδημάτων και καταστήματα οπτικών και πώλησης ακουστικών βαρηκοΐας.
Προστατευτικές μάσκες, γάντια, αντισηπτικά και ειδικά διαμορφωμένοι χώροι, ώστε να τηρούνται οι προβλεπόμενες από τον νόμο αποστάσεις, δηλαδή, η αναλογία των τετραγωνικών μέτρων ως προς τους παρευρισκόμενους στους χώρους, η απόσταση μεταξύ των θέσεων εργασίας, η τήρηση καταλόγου που αφορά στα ραντεβού των πελατών -όπου απαιτείται- και συνολικά τα ατομικά μέσα προστασίας, ήταν το σκηνικό που επικρατούσε στα καταστήματα του Ρεθύμνου. Οι επαγγελματίες του κλάδου επέστρεψαν με όρεξη μεν για δουλειά, μετά από δυο περίπου μήνες ξεκούρασης και χαλάρωσης, ωστόσο οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές και πρωτόγνωρες για τους ίδιους. Αν και στην πλειοψηφία τους χαρακτηρίζουν τα μέτρα αναγκαία και απαραίτητα για την προστασία της δημόσιας υγείας, εν τούτοις εκφράζουν φόβους για τον περιορισμό της κίνησης και κατ’ επέκταση του τζίρου, με δεδομένο και το αβέβαιο μέλλον της τουριστικής περιόδου.
Αυξημένη ήταν την πρώτη μέρα άρσης των μέτρων η κίνηση στα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής, όπου όμως οι πελάτες εξυπηρετούνταν μόνο με ραντεβού και τους ιδιοκτήτες τους να έχουν μεριμνήσει ώστε να τηρούνται στο έπακρο οι αποστάσεις ασφάλειας μεταξύ τους.
Ο ιδιοκτήτης του κομμωτηρίου Face 2 Σπύρος Ανηψητάκης, μιλώντας για τα νέα δεδομένα που δημιούργησε στα καταστήματα τους η πανδημία του κορονοϊού, ανέφερε: «Ο κόσμος κατανοεί τα νέα μέτρα που έχουμε λάβει για τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια του αλλά και για την ασφάλεια εμάς και των εργαζομένων μας. Οι πελάτες μας πλέον έρχονται μόνο με ραντεβού. Έχουμε διαμορφώσει ανάλογα τον χώρο μας για να τηρούνται οι αποστάσεις που ο νόμος προβλέπει. Έχουμε κάνει διεύρυνση του ωραρίου μας από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, ώστε το προσωπικό μας έρχεται σε βάρδιες και αποφεύγουμε με αυτό τον τρόπο τον συνωστισμό προσπαθώντας ταυτόχρονα να εξυπηρετήσουμε όλους τους πελάτες μας χωρίς προβλήματα και με ασφάλεια. Η αναμονή είναι μεγάλη, όμως κάνουμε το καλύτερο δυνατό και με τη διεύρυνση του ωραρίου θα τους εξυπηρετήσουμε σύντομα. Νομίζω ότι τα μέτρα αυτά είναι αναγκαία για να νιώθουμε όλοι ασφαλείς. Σίγουρα εξυπηρετούμε λιγότερους πελάτες την ώρα σε σχέση με την προ κορονοϊού εποχή. Δηλαδή εξυπηρετούμε την ώρα περίπου τρία άτομα, βάσει των τετραγωνικών μέτρων του καταστήματος μας. Μας προβληματίζει το οικονομικό γιατί σίγουρα θα έχουμε απώλειες με δεδομένο ότι και το μέλλον του τουρισμού είναι αβέβαιο. Παρόλα αυτά όμως θέλω να πιστεύω ότι αν είμαστε αισιόδοξοι όλα θα πάνε καλά και θα το ξεπεράσουμε και αυτό».
Η Φρόσω Πολιτάκη, ιδιοκτήτρια του κέντρου αισθητικής Swan μας είπε: «Για εμάς πέραν του ότι πρέπει όλο το προσωπικό να φορά την προστατευτική μάσκα καθ’ όλη τη διάρκεια της βάρδιας, οι αλλαγές στα μέτρα υγιεινής δεν είναι τεράστιες διότι ούτως ή άλλως όλο το προσωπικό φορούσε γάντια και μάσκες και κάναμε απολύμανση του χώρου μετά από την παροχή υπηρεσίας σε κάθε πελάτη, ωστόσο τηρούμε κατά γράμμα τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, προκειμένου να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των πελατών και του προσωπικού μας. Περισσότερα διαφορετικά είναι τα δεδομένα για τους πελάτες μας, οι οποίοι θα πρέπει να προσέρχονται με τη χρήση προστατευτικής μάσκας. Ευτυχώς επειδή η επιχείρηση μας είναι μεγάλη σε έκταση δεν έχουμε ιδιαίτερο περιορισμό πελατείας με εξαίρεση το κομμάτι του μασάζ που απαγορεύεται προς το παρόν. Αυτές τις ημέρες η κίνηση είναι αυξημένη. Οι πρώτες δυο εβδομάδες κινούνται σε πολύ καλά επίπεδα, κάτι που είναι λογικό, γιατί ο κόσμος θέλει να βγει έξω να ξεσκάσει και να περιποιηθεί τον εαυτό του, να νιώσει καλύτερα και να επιστρέψει στην κανονικότητα του σταδιακά. Μετά από αυτό όμως δεν ξέρουμε τι θα γίνει. Η ψυχολογία των πελατών είναι μεγάλο ζητούμενο και δεν αναφέρομαι στον ιό μιας και το νησί μας μέχρι στιγμής τουλάχιστον δείχνει να είναι ασφαλές, αφού τα κρούσματα ήταν ελάχιστα και εδώ και καιρό δεν έχει εμφανιστεί κάποιο νέο. Οπότε και οι πολίτες έχουν κάπως χαλαρώσει και καθησυχαστεί. Εκτιμώ ότι τους προβληματίζει περισσότερο ο οικονομικός αντίκτυπος και το τι μέλλει γενέσθαι τον χειμώνα σε περίπτωση που έχουμε νέα καραντίνα.
Υπάρχει έντονος προβληματισμός σε σχέση με το μέλλον της τουριστικής περιόδου. Σίγουρα θα υπάρξει αργότερα μια ανησυχία αν έχουμε τουρισμό, όταν θα έρθουν οι φοιτητές και όταν θα επιτραπούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, οπότε και θα απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή, όμως εκτιμώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι το οικονομικό. Σε ότι αφορά τα μέτρα εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι ήταν αναγκαία με τη λογική ότι θα υπάρξει ένα εμβόλιο και αξιόπιστα τεστ και δεν θα καταλήξουμε να παρατείνουμε τα κρούσματα για τον επόμενο χειμώνα».
Από την πλευρά της η Βάλια Βασιλάκη, ιδιοκτήτρια V-make up (στούντιο περιποίησης νυχιών) ανέφερε: «Σημασία έχει να είμαστε όλοι υγιείς και έχουμε λάβει όλα τα μέτρα προστασίας που προβλέπει ο ΕΟΔΥ. Οι πελάτες είναι απόλυτα συνειδητοποιημένοι, ακολουθούν τα μέτρα όπως και εμείς. Από τη μέρα που ανακοινώθηκε η επαναλειτουργία τα τηλέφωνα πήραν φωτιά, έχουμε αναμονή μέχρι και 15 ημέρες καθώς είναι πολύ αυστηρά τα μέτρα και πρέπει να εξυπηρετούμε συγκεκριμένο αριθμό πελατών ώστε να διατηρούνται οι αποστάσεις που προβλέπει ο νόμος. Το ενδιαφέρον για ραντεβού είναι τεράστιο γιατί για τις γυναίκες η περιποίηση είναι σαν μια «ψυχική ένεση». Θέλουν να φτιάξουν τα νύχια τους και τα φρύδια τους για να νιώσουν όμορφα. Όμως σε γενικές γραμμές η κίνηση είναι πολύ περιορισμένη λόγω των μέτρων. Για παράδειγμα σε ένα κατάστημα όπως το δικό μου που είναι 70 τ.μ. πρέπει να εργάζονται τρία άτομα που για εμάς σημαίνει ότι περιορίζεται η πελατεία κατά 50% σε σχέση με εκείνους που μπορούμε να εξυπηρετήσουμε υπό κανονικές συνθήκες. Όταν ο νόμος λέει ότι σε ένα κατάστημα 70 τ.μ. πρέπει να είναι το πολύ οκτώ άτομα αυτό σημαίνει συρρίκνωση προσωπικού. Εμείς πέρσι ήμασταν έξι άτομα τώρα θα πρέπει να είμαστε τέσσερις εργαζόμενοι εντός του καταστήματος. Πλέον εξυπηρετούμε μόνο με ραντεβού και όχι περαστικούς, οπότε όλο αυτό συνεπάγεται ένα αρνητικό πρόσημο στα ταμεία μας. Οπότε είναι δύσκολο και δεν ξέρουμε πώς θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις οικονομικές μας υποχρεώσεις που έχουν μείνει πίσω» .
Εκτός από τα καταστήματα παροχής υπηρεσιών χθες ήταν η πρώτη μέρα λειτουργίας και για καταστήματα χαμηλής όχλησης, όπως τα βιβλιοπωλεία και τα καταστήματα με οπτικά είδη.
Ο Στέλιος Δασκαλάκης, ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε πως η κίνηση ήταν αυξημένη με τη μεγαλύτερη ζήτηση να είναι σε χαρτικά είδη και φωτοτυπίες: «Σήμερα η μέρα ήταν μια κινήσιμη μέρα προφανώς γιατί όλο αυτό το διάστημα οι πολίτες ήταν στα σπίτια τους και ήθελαν οπωσδήποτε να βγουν έξω. Πιστεύω ότι τις επόμενες ημέρες η κίνηση θα είναι πολύ περιορισμένη. Σε γενικές γραμμές τα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας θεωρώ ότι πρέπει να είναι τα αυτονόητα. Αυτά δηλαδή, που πρέπει να τηρεί ο καθένας για τον εαυτό του. Η πρώτη εικόνα από τους καταναλωτές είναι ότι τους διακρίνει μια διστακτικότητα ως προς το αν εισέλθουν ή όχι στο κατάστημα, αλλά σε γενικές γραμμές πιστεύω θα πάνε όλα καλά».
Για αχαρτογράφητα νερά έκανε λόγο ο οπτικός Βασίλης Αστρινός, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε: «Είναι αχαρτογράφητα νερά. Το παρακολουθούμε βήμα-βήμα. Η καθημερινότητα αλλάζει άρδην. Θεωρώ ότι τα μέτρα που έχουν επιβληθεί είναι πολύ σκληρά και πολλές φορές υπερβολικά. Οι καταναλωτές θα φοβούνται να επισκέπτονται τα καταστήματα μας. Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν, πιστεύω ότι θα έχουμε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι και έναν ακόμα πιο δύσκολο χειμώνα. Όλο το σύστημα θα καταρρεύσει. Οι πολίτες θα γίνουν κλειστοί, αντικοινωνικοί, επιφυλακτικοί. Ήδη πρώτη μέρα λειτουργίας η κίνηση είναι ελάχιστη. Τέτοια μέρα πέρυσι το μαγαζί είχε πελάτες, υπήρχε κόσμος, υπήρχε κέφι και τώρα υπάρχει κατήφεια, δυσκολία, δυσλειτουργία και μεγάλο οικονομικό πρόβλημα, το οποίο θα ενταθεί τους επόμενους μήνες. Ο κόσμος πλέον ζει με τα ελάχιστα και η κατάσταση θα είναι σαφέστατα πολύ χειρότερη από τον Ιούλιο του 2015».
Κυρώσεις
Για τις παραβάσεις των κανόνων προβλέπονται διοικητικές κυρώσεις και οι καταναλωτές μπορούν μέσω του τηλεφωνικού κέντρου 1520 να καταγγέλλουν τη μη τήρηση των μέτρων, αισχροκέρδεια και αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Σημειώνεται πως τα πρόστιμα, για όσους δεν συμμορφώνονται με τα μέτρα και τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, ξεκινάνε από 150 ευρώ και φτάνουν μέχρι τις 5.000 ευρώ, ενώ στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν τα μέτρα προστασίας επιβάλλεται, για κάθε παράβαση, από 1.000 έως 100.000 ευρώ και αναστολή λειτουργίας για χρονικό διάστημα από 15 έως 90 ημέρες, σύμφωνα με την ΠΝΠ που εκδόθηκε το περασμένο Σάββατο.