ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΟΡΤΕΤΖΑ

Tης ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ

Τις εγκρίσεις από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος σε ότι αφορά το ρυμοτομικό σχέδιο του οικοπέδου της Σοχώρας που σήμερα στεγάζεται το ΚΤΕΛ αναμένουν Δήμος και Περιφέρεια Κρήτης προκειμένου  ο φάκελος της μελέτης του νέου αρχαιολογικού μουσείου του Ρεθύμνου να αποσταλεί στη συνέχεια -όπως προβλέπουν οι σχετικές διαδικασίες στο το Συμβούλιο της Επικρατείας- ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να ξεκινήσει ο διεθνής διαγωνισμός για την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου με χρήματα που έχει δεσμεύσει η Περιφέρεια Κρήτης, προϋπολογισμού 150.000 ευρώ. Το συνολικό κόστος της μελέτης ανέρχεται, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, στις 800.000 ευρώ, ενώ φαίνεται πως το προσεχές διάστημα θα υπογραφεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ Περιφέρειας και υπουργείου Πολιτισμού για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες προκήρυξης της μελέτης, με την ελπίδα αυτό να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ. Η επίσπευση των συγκεκριμένων διαδικασιών χαρακτηρίζεται επιβεβλημένη για να προχωρήσουν οι διαδακασίες και να μπορέσει το έργο σταδιακά να διεκδικήσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ.

Υπενθυμίζεται ότι το κτίριο που μέχρι πρότινος στεγαζόταν το αρχαιολογικό μουσείο του Ρεθύμνου στην είσοδο του φρουρίου της Φορτέτζας, έχει κριθεί ακατάλληλο και για τον λόγο αυτό η γενική γραμματέας Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ενέταξε στο ΕΣΠΑ ένα έργο προκειμένου να διαμορφωθεί η αίθουσα του Αγίου Φραγκίσκου, στο ιστορικό κέντρο της πόλης και να μπορέσει να φιλοξενήσει μουσειακές εκθέσεις έως ότου υλοποιηθεί το νέο μουσείο.

Οι εργασίες είναι σε εξέλιξη στη συγκεκριμένη αίθουσα στην καρδιά της παλιάς πόλης. Σύμφωνα με την υπεύθυνη της αρχαιολογικής υπηρεσίας η προσωρινή έκθεση στον Άγιο Φραγκίσκο θα μπορέσει να ανοίξει τις πύλες της για το κοινό τον Οκτώβριο.

Η διάρθρωση της έκθεσης θα γίνεται σε χρονολογικές ενότητες, στο πλαίσιο των οποίων θα εκτεθούν περίπου χίλια αντικείμενα, είτε τοποθετημένα σε προθήκες, είτε ελεύθερα στον χώρο, ενώ για την κατανόηση του ιστορικού πλαισίου και των εκθεμάτων θα αξιοποιηθούν σύγχρονα εποπτικά μέσα με το κατάλληλο πληροφοριακό υλικό.

Στα χέρια της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου βρίσκεται η μελέτη που αφορά στην αποκατάσταση των τειχών του φρουρίου Φορτέτζα, για την οποία απαιτείται έγκριση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο του υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να πάρει το «πράσινο φως» και στη συνέχεια να αναζητηθούν χρήματα για την υλοποίηση του έργου. Ήδη έχουν ζητηθεί και γίνονται κάποιες βελτιώσεις και συμπληρώσεις στον φάκελο και με την καθοριστική συμβολή της προϊσταμένης της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου Αναστασίας Τζιγκουνάκη, η οποία έχει τις γνώσεις και την εμπειρία, γίνονται οι απαραίτητες διορθώσεις για να προχωρήσουν οι διαδικασίες και το θέμα να τεθεί το δυνατόν συντομότερα σε συνεδρίαση του ΚΑΣ. Μάλιστα διεκδικούν ένταξη σε διευρωπαϊκό πρόγραμμα μέσω του οποίου θα γίνει αναλυτική έρευνα και καταγραφή για τις επιπτώσεις του μνημείου από το περιβάλλον ώστε η αποκατάσταση να είναι συνολική.

Η κ. Τζιγκουνάκη ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ακόμα προσπαθούμε να δούμε πως θα συμπληρώσουμε και θα βελτιώσουμε τη μελέτη για να την κάνουμε ολοκληρωμένη και παράλληλα να συμπεριλάβουμε το κομμάτι της αναστήλωσης. Έχουμε ήδη κάνει το κομμάτι που αφορά τη συντήρηση και τώρα πρέπει να συμπληρώσουμε τα δεδομένα και ως προς την αναστήλωση ώστε να το στείλουμε στο υπουργείο για έγκριση. Παράλληλα καταβάλλουμε προσπάθειες για να ενταχθούμε σ’ ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα μέσω του οποίου θα εξετάσουμε σπιθαμή προς σπιθαμή το μνημείο για να παρακολουθήσουμε τις αλλαγές στο περιβάλλον και πόσες επιπτώσεις μπορεί να έχουν σε αυτό. Η διαδικασία αυτή θα μάς δώσει τη δυνατότητα να έχουμε περισσότερα στοιχεία για τις διαβρώσεις κ.τλ. και μια ολοκληρωμένη εικόνα, η οποία θα μάς βοηθήσει για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος. Όταν θα έχουμε πλέον στα χέρια μας ολοκληρωμένη μελέτη θα μπορούμε να αναζητήσουμε κονδύλια από το νέο ΕΣΠΑ».

Εν τω μεταξύ με τροποποιήσεις που κατά κύριο λόγο αφορούν, σύμφωνα με πληροφορίες, στον ξύλινο διάδρομο, ο οποίος προτείνεται να είναι πλωτός και όχι πακτωμένος στο βυθό, η Αρχαιολογική Υπηρεσία Ρεθύμνου απέστειλε στο αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού το σχέδιο που αφορά στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του Ενετικού λιμανιού, η έγκριση του οποίου είναι απαραίτητη προκειμένου να προχωρήσουν στην οριστική μελέτη του έργου. Υπενθυμίζεται ότι οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στη μελέτη αυτή είναι συγκεκριμένες και αφορούν από το ύψος του Τελωνείου μέχρι και το καρνάγιο, ενώ οι παρεμβάσεις έχουν να κάνουν με την αισθητική βελτίωση των προσόψεων των κτιρίων, με απομάκρυνση πρόσθετων κατασκευών ή άλλων στοιχείων που παραποιούν τον ιστορικό χαρακτήρα της περιοχής. Βασικό στοιχείο της μελέτης είναι ο διάδρομος με βασικό στόχο να δίδεται προτεραιότητα στον επισκέπτη και όχι στα τραπεζοκαθίσματα, που μέχρι σήμερα είναι άναρχα τοποθετημένα εμποδίζοντας τη διέλευση των επισκεπτών. Στόχος είναι, αφού ληφθούν οι απαραίτητες εγκρίσεις, η μελέτη να οριστικοποιηθεί για να μπορέσει να διεκδικήσει ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το νέο ΣΕΣ.

Στο νέο ΕΣΠΑ στρέφει το βλέμμα της η Εφορία Αρχαιοτήτων προκειμένου να εντάξει πολλές από τις μελέτες που έχουν εκπονηθεί ώστε να εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση για την υλοποίηση των εργασιών. Σε ότι αφορά το νέο ΣΕΣ γίνονται προσπάθειες για ένταξη του αρχαιολογικού χώρου του υστερομινωικού νεκροταφείου των Αρμένων που θα δώσουν δυνατότητες και προοπτικές στις εργασίες για την ανάδειξή του και θα αυξήσουν τη ροή επισκεψιμότητας.

Παράλληλα, οι μινωικοί οικισμοί σε Μοναστηράκι, Αποδούλου και η αναστήλωση της Μονής Ασωμάτων βρίσκονται στις προτεραιότητες της, προκειμένου αυτοί οι πολιτιστικοί θησαυροί να μπορέσουν να αναδειχθούν και να προβληθούν. Τα χρήματα για το νησί, όπως έχουν υπολογιστεί, ανέρχονται σε 25 εκ. ευρώ και η Εφορία σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού θα διεκδικήσουν τις σχετικές χρηματοδοτήσεις. Η προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου Αναστασία Τζιγκουνάκη, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σε ότι αφορά το κομμάτι του πολιτισμού για όλη την Κρήτη υπολογίζεται ότι θα είναι περίπου 25.000.000 εκ. Τα χρήματα είναι λίγα, ωστόσο θα αξιοποιηθούν με βάση των ωριμότητα των μελετών. Ήδη έχουμε έτοιμη τη μελέτη που αφορά στην ανάδειξη του υστερομινωικού νεκροταφείου των Αρμένων, τη Μονή Ασωμάτων που αφορά στην αναστήλωση μιας πτέρυγας, το Μοναστηράκι και στο Αποδούλου που είναι μινωικοί πολιτισμοί και φυσικά να αξιοποιήσουμε κονδύλια για το μεγάλο έργο του Ρεθύμνου, που δεν είναι άλλο από το νέο αρχαιολογικό του μουσείο.