Το θερινό ηλιοστάσιο, η μεγαλύτερη ημέρα του έτους έχει καθιερωθεί ως παγκόσμια ημέρα της μουσικής, την 21 Ιουνίου, η οποία αποτελεί το σημείο αναφοράς της ζωής με την περισσότερη διάρκεια προσπίπτουσας ηλιακής ενέργειας του φωτός.
Στην αρχαία Ελλάδα κατά το σεληνιακό ημερολόγιο προμήνυε την έναρξη της νέας χρονιάς κι είχαν θεσπίσει πολυήμερες γιορτές αφιερωμένες στον «θρίαμβο της ψυχής».
Ενδεικτικά, γιόρταζαν τα αλώα(άλος=αλώνι, θεσμοφόρια (προστασία της σποράς), Διονύσια, την ανάσταση της Περσεφόνης ως σύμβολο αιώνιας ζωής και συνδύαζαν την καλλιέργεια των χωραφιών με την καλλιέργεια της ψυχής και την ευθυμία.
Η αρχαιοελληνική εκδοχή ορισμού της μουσικής ήταν η «δύναμη που κινεί την ψυχή», ενώ κατά το Περικλέους επιτάφειο (κεφ.43): «…Οὓς νῦν ὑμεῖς ζηλώσαντες καὶ τὸ εὔδαιμον τὸ ἐλεύθερον, τὸ δ’ ἐλεύθερον τὸ εὔψυχον κρίναντες μὴ περιορᾶσθε τοὺς πολεμικοὺς κινδύνους:..».
Οι Αθηναίοι με πρότυπο τους νεκρούς (όχι μόνο τους παρόντες) και θεωρώντας ως θεμέλιο της ευτυχίας (ευδαιμονία) την ελευθερία και ως θεμέλιο της ελευθερίας τη δυνατή ψυχή (το εύψυχον).
Ο Πυθαγόρας ήταν ο φιλόσοφος που επινόησε τη σχέση μουσικής – αριθμών με το περίφημο μονόχορδο (δια τετάρτης 4/3, διά πέμπτης 3/2, δια πασών 2:1 δηλ. οκτάβα) θεμελιώνοντας την βάση εξέλιξης της ως επιστήμης στο δυτικό σύστημα καταγραφής.
Πέραν αυτού, ο περίφημος αυτός διανοητής, διέδωσε την «μουσική των σφαιρών» του σύμπαντος κόσμου ως μια αρχέγονη αίσθηση, προσδίδοντας μια ανάλογη μεταφυσική διάσταση στην μελέτη και αντίληψη του κόσμου.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι πρόγονοί μας, που οικοδόμησαν ένα απαράμιλλο τρόπο σκέψης εισάγοντας τον ορθολογισμό στην πορεία εξέλιξης του ανθρώπου, είχαν την μουσική ως το αναγκαίο προαπαιτούμενο για κάθε μορφής τέχνη.
Έτσι, ονόμαζαν με τον τίτλο «μουσικό», τον οποιοδήποτε καλλιτέχνη και εν συνεχεία ανάφεραν την ειδικότητά του, πχ. μουσικός ζωγραφικής, μουσικός γλυπτικής, μουσικός ποίησης κλπ.
Είχαν εν αρχή, τρεις μούσες, την μνήμη, την μελέτη και την αϊδή (αϊδώ, τραγουδώ), και μεταγενέστερα, για λόγους επέκτασης και κάλυψης όλου του φάσματος των τεχνών επιστημών, εφεύραν τις γνωστές εννέα μούσες.
(Καλλιόπη ρητορικής επικής ποίησης, Κλειώ ιστορίας, Τερψιχόρης χορού, Ευτέρπη μουσικής, Ερατώ λυρικής ποίησης, Θάλειας αρχιτεκτονικής, Πολύμνιας ύμνων, Μελπομένης τραγωδίας, Ουρανίας αστρονομίας).
Η μουσική, έκφραζε ανέκαθεν, την θεμελιώδη αναγκαιότητα επιβίωσης του ανθρώπου, με την αφύπνιση μιας συλλογικής ταυτότητας για την διασφάλιση συνοχής μιας κοινότητας.
Εκτός των γραφικών ιστορικών στοιχείων, η μουσική είναι μια ευρεία έννοια με πολλαπλές ιδιότητες που εκτός τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα της, περιλαμβάνει το στοιχείο της μάθησης και της μύησης.
Στον ορισμό της μουσικολογίας, εκλαμβάνεται ως το κύριο μέσο αναγνώρισης, οργάνωσης και ελέγχου του ανθρώπου με το περιβάλλον χώρο του και την εξερεύνησή του.
Συνεπώς, συνάγεται ασφαλές συμπέρασμα ότι η σημερινή θέση της μουσικής απέχει από τον πρωταρχική της αξία και υποβαθμίζεται κατά πολύ ο ρόλος της μέσα από την συνεχή κατάχρηση κι εμπορευματοποίησή της.
Ο ήχος, το συστατικό στοιχείο της μουσικής είναι μια δόνηση που εκπέμπει σήματα εκ της αντανάκλασης της οποίας μετράται και υπολογίζονται οι συμπαντικές αποστάσεις μεταξύ των άστρων.
Ακόμη και η μέθοδος διερεύνησης των θαλάσσιων κοιτασμάτων για υδρογονάθρακες στηρίζεται στη μουσική των ήχων, καθώς με την σεισμική κρουστική γεωφυσική, η ανάλυση ποιότητας ήχων, καθοδηγεί στην πορεία εντοπισμού κοιτασμάτων.
Μέσω της μουσικής, γίνεται αναπαράσταση καίριων γεγονότων της ζωής με την δημιουργία μιας κοινής αίσθησης και επαφής με την ζωογόνο πηγή.
Εκεί, αναδύεται η συνειδητοποίηση της αληθινής θνητής φύσης και μέσα σε αυτό το κλίμα ταξιδεύουμε στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης με κοινή ταυτότητα προέλευσης και προορισμού.
Η ανάπτυξη των μέσων παραγωγής και προώθησης τεχνών και η βιομηχανία κατασκευής ειδώλων, έχει διαστρεβλώσει το νόημα της μουσικής και κατ’ επέκταση της ίδιας της ζωής, όπου η αξία του πραγματικού «είναι», καταβαραθρώνεται από το φαινομενικό «εγώ» που υπερισχύει.
Στην αρχή του αιώνα ξεκίνησε και γιγαντώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες η θέσπιση του «ειδώλου» και η δυνατότητα πλειάδας τεχνικών παρέμβασης ποιότητας ήχου με επικοινωνιακή διαφήμιση που κατευθύνει και αποπροσανατολίζει την κοινωνία.
Είναι εκπληκτικό αυτό που μπορεί να ανακαλύψει κανείς από πλανόδιους μουσικούς, οι οποίοι πολλές φορές, ξεπερνάνε σε ποιότητα τρανταχτά ονόματα της μουσικής βιομηχανίας.
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της μουσικής, είναι ο εντοπισμός και η εύρεση της αλήθειας που περικλείεται, πολυμορφικά παντού στην καθημερινότητά μας.
Αυτές τις ημέρες ας χαρούμε την ουσία της μουσικής που αναδεικνύει το ιδεώδη μιας, οικουμενικής συνύπαρξης και ορίζει την ομορφιά ως την προαγωγή της ειρήνης της δικαιοσύνης και της ελευθερίας του ανθρώπου.
