Σούρουπο περασμένης Τετάρτης 15 Ιούλη, μια μεγάλη παρέα φίλων και συγχωριανών κατηφορίσαμε το χωματόδρομο που οδηγεί από το Αστέρι στον Αρσανιώτη ποταμό και στο ξωκλήσι του Αγίου Αντωνίου.
Ώρα μαγική… όταν οι τελευταίες ηλιαχτίδες βουλιάζουν στο πέλαγο και βομβαρδίζουν χρυσόσκονη τον ουρανό πάνω απ’ το ακρωτήρι.
Ώρα που τα τζιτζίκια σωπαίνουν κι ο βραδινός αέρας αναδίδει καλοκαιρινές αγαπημένες μυρωδιές, ξερού χόρτου κι’ ανθισμένου γιασεμιού.
Πνιγμένο στις καλαμιές τις λεμονιές, τις σφάκες και τα κυπαρίσσια το μικρό εκκλησάκι με τη μεγάλη αυλή … αόρατο στα μάτια των ανθρώπων μα ορατό στο βλέμμα του θεού, είναι ένα μικρό καταφύγιο για βασανισμένες ψυχές που αποζητούν τη γαλήνη… τη λύτρωση.
Ψυχές που ακουμπούν ευλαβικά το αβάσταχτο φορτίο τους πάνω στην ιερή μορφή του Αγίου κι επιστρέφουν ξαλαφρωμένες πίσω στο ατέρμονο μοναχικό τους ταξίδι…
Τούτο τον ιδιαίτερο χώρο, επέλεξε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυρωμένου για να πραγματοποιήσει μια όμορφη εκδήλωση με τη συμμετοχή της γυναικείας χορωδίας που δημιούργησε και διευθύνει ο ταλαντούχος εκπαιδευτικός Γιάννης Σκεπετζής.
Η εκδήλωση αυτή που προλόγισαν εκ μέρους του Πολιτιστικού η Ρηγούσα Πολιουδάκη και ο τοπικός δημοτικός σύμβουλος Δημήτρης Σερλής, ήταν αφιερωμένη στις οικογένειες των Μικρασιατών που μετά των ξεριζωμό εγκαταστάθηκαν στο Χαμαλεύρι και το Αστέρι.
Χωρίς υλικά εφόδια αλλά με περίσσια αξιοπρέπεια και δύναμη ψυχής, όχι μόνο κατάφεραν να επιβιώσουν και να προκόψουν, αλλά ν’ αναδείξουν τις αξίες εκείνες που δίδουν νόημα και σκοπό στη ζωή των ανθρώπων.
Τσακισμένοι αλλά ποτέ ταπεινωμένοι, ξαναβρήκαν τον δρόμο τους κι έσμιξαν την κουλτούρα τους με την τοπική κουλτούρα σ’ ένα αρμονικό πάντρεμα που διατηρείται ακέραιο μέχρι σήμερα.
Στη σύντομη ομιλία του ο Γιάννης Σκεπετζής αναφέρθηκε ονομαστικά σε όλες τις οικογένειες των προσφύγων που ρίζωσαν στα δύο χωριά και μετέφερε χαρακτηριστικές εικόνες εκείνης της εποχής «Σαν παιδί, θυμάμαι τη μακαρίτισσα τη γειτόνισσά μου τη Μαρία του Κουκή, που μάζευε τις γειτόνισσες με καμάρι, κρατούσε ένα κάδρο και με μια φουρκέτα από τα μαλλιά της, έδειχνε τα μέρη που άφησαν κι έφυγαν. Κι εμείς τα παιδιά, δε χορταίναμε ν’ ακούμε…»
Η νύχτα είχε ήδη πέσει, όταν η χορωδία με τη συνοδεία παραδοσιακών οργάνων ξεκίνησε ένα μουσικό οδοιπορικό με παλιά Μικρασιάτικα τραγούδια όπως, Αραμπάς πέρνα, Καράβι καραβάκι, Μενεξέδες και ζουμπούλια, Στο ‘ πα και στο ξαναλέω, Γιαρούμπι κ.ά.
Παράλληλα σε μια μεγάλη οθόνη γινόταν προβολή εικόνων που ζωντάνευαν μνήμες παλιές ξεθωριασμένες, μνήμες πικρές κι εποχές που πέρασαν και χάθηκαν ανεπιστρεπτί.
Ήταν ένα φανταστικό ταξίδι στο χθες σε μια έντονα φορτισμένη συγκινησιακή ατμόσφαιρα που σπάνια κάποιος μπορεί να βιώσει στην καθημερινότητά του.
Οι φωνές των χορωδών σε πλήρη αρμονία, χρωματικά προσαρμοσμένες στο είδος των τραγουδιών που ερμήνευαν.
Κάθε φωνή ξεχωριστά εξέφραζε τη δική της αλήθεια και γνησιότητα κι ήταν ολοφάνερο πως όλες μαζί συμμετείχαν περισσότερο με τις ψυχές τους σ’ αυτή την υπερκόσμια εσπερινή τελετουργία.
Οι γυναίκες της χορωδίας του Πολιτιστικού Συλλόγου Σταυρωμένου, κατάφεραν μέσα από σκληρή δουλειά και την επιμονή του όντως απαιτητικού δασκάλου τους Γιάννη Σκεπετζή, να φτάσουν σ’ ένα υψηλό επίπεδο απόδοσης, που θα το ζήλευαν ακόμη και επαγγελματίες του χώρου.
Ήταν ένας στόχος που είχαν θέσει από την αρχή και τον κέρδισαν επάξια, γιατί όλοι μαζί, δάσκαλος και μαθήτριες, τον υπηρέτησαν πιστά με πάθος, αφοσίωση και πολλή αγάπη αλλά κυρίως με έντονη διάθεση προσφοράς στον τόπο τους.
Η προσπάθειά τους, που θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι εντελώς ανιδιοτελής, είναι μια πρωτοποριακή προσπάθεια που θ’ άξιζε να βρει μιμητές και σε άλλες περιοχές του τόπου μας, με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της πλούσιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Στη χορωδία συμμετείχαν οι κυρίες: Αργυρούλα Αρχοντάκη, Νίτσα Αντωνάκη, Ελένη Βαβαδάκη, Ειρήνη Βορριά, Μαρία Δεμερτζή, Ελευθερία Δευτεραίου, Γιούλη Ζαχαριουδάκη, Βαρβάρα Κιαγιά, Ρούλα Οικονομάκη, Λίτσα Παναρετάκη, Στέλλα Πολιουδάκη, Δώρα Πολιουδάκη, Ελευθερία Πολιουδάκη, Ζωή Σερλή, Ευγενία Σκεπετζή, Ζαχαρένια Σπυριδάκη και Βαγγελιώ Τσιομπίκα.
Σόλο τραγούδησαν (με φωνές που θα ζήλευε πολύ το ρεμπέτικο τραγούδι) οι κυρίες: Νίτσα Αντωνάκη, Ελένη Βαβαδάκη, Λίτσα Παναρετάκη, Δώρα Πολιουδάκη, Στέλλα Πολιουδάκη, Ευγενία Σκεπετζή και το αηδόνι της χορωδίας με γνώσεις Βυζαντινής μουσικής που άφησε όλους άφωνους, Ζαχαρένια Σπυριδάκη, σύζυγος του εφημέριου της περιοχής πατέρα Φανουρίου Σπυριδάκη.
Με εξαιρετική επιτυχία έπαιξαν οι μουσικοί: Μιχάλης Παυλάκης λύρα, Δημήτρης Νινίκας λαούτο, Ανδρέας Σταμούλης ούτι και η Νίκη Φωτιάδου κρουστά. Τον ήχο ρύθμιζε ο Γιώργος Δαφνομήλης.
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους και ιδιαίτερα στον ακούραστο δάσκαλο και μουσικό Γιάννη Σκεπετζή, γιατί χωρίς τη δική του καθοριστική συμβολή αυτό το θαυμάσιο εγχείρημα θα έμενε απλά ένα όνειρο.
(Φωτογραφίες Δημήτρης Πολιτάκης)