Οι έντονες αντιδράσεις για την καθυστέρηση και τα μειωμένα ποσά της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για το 2024, που κατατ΄ άλλα αποτελεί σημαντική οικονομική ανάσα για τον πρωτογενή τομέα της χώρας, φτάνει στη βουλή με πρωτοβουλία του βουλευτή Ρεθύμνης και υπεύθυνου του Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μανόλη Χνάρη.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση ζητώντας εξηγήσεις για το «επιτελικό φιάσκο» όπως χαρακτηρίζει στην πληρωμή της ενίσχυσης. «Η πληρωμή προκαταβολής 2024 είναι κατά 104.562.933 ευρώ μικρότερη, από τα χρήματα που προέβλεπε για το 2024 ως προκαταβολή το Σ.Σ. ΚΑΠ» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Το ΠΑΣΟΚ, με την ερώτησή του, ζητά από την κυβέρνηση σαφείς απαντήσεις και δεσμεύσεις, για να διασφαλιστεί ότι ο αγροτικός τομέας θα λάβει τη στήριξη που δικαιούται και χρειάζεται άμεσα.
Ο υπεύθυνος της ΚΤΕ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Ρεθύμνου κάνει λόγο για αστοχίες από μεριάς υπουργείου όσον αφορά στην προκαταβολή που δόθηκε στους αγρότες και κτηνοτρόφους, ενώ τονίζει ότι είναι η μικρότερη των τελευταίων ετών, με ποσό συνολικής εκταμίευσης που έφτασε μόλις τα 476 εκ. ευρώ, αντί για τα 580 εκ. που προβλεπόταν. Το αποτέλεσμα είναι να στερούνται οι αγρότες της χώρας στην προκαταβολή 104 εκ. ευρώ, παρά το ότι αυτά τα χρήματα είναι διαθέσιμα και νόμιμα κατοχυρωμένα για τον αγροτικό τομέα, βάσει του στρατηγικού σχεδίου της χώρας.
Όπως ο ίδιος ανέφερε σε συνέντευξή του στο Ραδιόφωνο ΣΚΑΙ Κρήτης 92,1 και στους δημοσιογράφους Σωτήρη Μεταξά και Κώστα Κεφαλογιάννη: «Η καταβολή ενισχύσεων έχει καταλήξει σε ένα φιάσκο, καθώς η προκαταβολή η οποία δόθηκε τις προηγούμενες ημέρες στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους της χώρας ήταν η μικρότερη όλων των προηγούμενων ετών. Βάσει του στρατηγικού σχεδίου, η βασική ενίσχυση είναι περίπου 830 εκ. ευρώ. Το υπουργείο είχε το δικαίωμα να δώσει το 70%, δηλαδή 580 εκ. και από αυτά εκταμιεύτηκαν μόνο 476 εκ. ευρώ. Δηλαδή 104 εκ. ευρώ λιγότερο από αυτά που έπρεπε να πάρουν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι της χώρας».
«Αδυναμία της κυβέρνησης να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα»
Παράλληλα, τόνισε ότι οι δικαιούχοι της ενίσχυσης ήταν κατά πολύ λιγότεροι από τους αιτούντες. Από τους 640.000 αγρότες που υπέβαλαν αιτήσεις για την ενίσχυση, μόνο 527.000 την έλαβαν. Αυτοί οι δικαιούχοι, μάλιστα, έλαβαν μειωμένες ενισχύσεις, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες από τον αγροτικό κόσμο.
«Για άλλη μια φορά βλέπουμε ότι υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα στην καταβολή των ενισχύσεων και μιλάμε για χρήματα τα οποία υπάρχουν, δεν μιλάμε για χρήματα τα οποία θα έπρεπε να πάρουν και τα ψάχνουν. Είναι χρήματα που τα δικαιούνται οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι και βλέπω μια ανικανότητα από την πλευρά της κυβέρνησης να μην μπορεί να δώσει τα χρήματα που δικαιούνται οι αγρότες».
Η κατάσταση αυτή αντανακλά, σύμφωνα με τον κ. Χνάρη, ένα βαθύτερο πρόβλημα που αφορά την έλλειψη στρατηγικής από μεριάς κυβέρνησης στον πρωτογενή τομέα. Χαρακτηριστικά ανέφερε το γεγονός ότι μέσα σε πέντε χρόνια έχουν αλλάξει πέντε υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης και πέντε πρόεδροι του ΟΠΕΚΕΠΕ, κάτι το οποίο επιβεβαιώνει, όπως υποστηρίζει, την έλλειψη συνοχής και προγραμματισμού για την ανάπτυξη του αγροτικού κλάδου.
«Βλέπουμε ότι υπάρχει μια κυβέρνηση που δεν έχει καμία στρατηγική στον πρωτογενή τομέα και δεν είναι τυχαίο ότι μέσα στα πέντε χρόνια έχουν αλλάξει πέντε υπουργοί και πέντε πρόεδροι του ΟΠΕΚΕΠΕ. Από εκεί βλέπουμε ότι υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα και ότι δεν υπάρχει καθόλου στρατηγική».
Στην προκειμένη περίπτωση της προκαταβολής, σύμφωνα με τον βουλευτή Μανόλη Χνάρη, το πρόβλημα ξεκίνησε από την καθυστερημένη έναρξη της διαδικασίας αιτήσεων, η οποία φέτος ξεκίνησε στα μέσα Ιουλίου αντί για τον καθιερωμένο Μάιο. Αυτή η καθυστέρηση δεν επέτρεψε την απαραίτητη επεξεργασία και διόρθωση των στοιχείων, με αποτέλεσμα πάνω από 10.000 δικαιούχοι να μην πληρωθούν, ενώ άλλοι αγρότες είδαν τις ενισχύσεις τους να περικόπτονται.
«Το πρόβλημα ξεκίνησε από το γεγονός ότι άργησε να ανοίξει το σύστημα για να ξεκινήσει η διαδικασία των αιτήσεων. Ενώ κάθε χρόνο άνοιγε τον Μάιο, τώρα άνοιξε στα μέσα του Ιουλίου. Άρα δεν υπήρχε χρόνος, εκτός από τις μεταβάσεις που είναι πάνω από 10.000 που δεν πληρώθηκαν καν. Δεν υπήρχε ο απαιτούμενος χρόνος να αναφερθούν και κάποια ασήμαντα λάθη τα οποία θα μπορούσαν να είχαν διορθωθεί εάν ξεκινούσε η διαδικασία στην ώρα της. Εδώ όμως υπάρχει και πολιτική ευθύνη γιατί έγινε αυτή η καθυστέρηση. Δεν ξέρω εάν θα μπορέσουν να αποκατασταθούν αυτές οι αδικίες και εάν τον Δεκέμβριο που γίνεται η πληρωμή της δεύτερης δόσης του υπολοίπου».
Παράλληλα στην ερώτησή που κατέθεσε το ΠΑΣΟΚ ζητά εξηγήσεις για το χρονοδιάγραμμα των υπολοίπων ενισχύσεων που πρέπει να δοθούν μέχρι το τέλος του έτους, περιλαμβάνοντας τα 104 εκ. ευρώ που δεν έχουν ακόμα αποδοθεί, τα 350 εκ. ευρώ του υπολοίπου της βασικής ενίσχυσης και τα 400 εκ. ευρώ για τα οικολογικά σχήματα. Η παρέμβαση από πλευράς ΠΑΣΟΚ τονίζει ότι οι ενισχύσεις πρέπει να δίνονται στην ώρα τους, ώστε οι αγρότες να προγραμματίζουν τις καλλιέργειές τους και να προετοιμάζονται έγκαιρα για την επόμενη περίοδο.
«Περιμένουμε απάντηση από το υπουργείο για το χρονοδιάγραμμα στην καταβολή των υπόλοιπων ενισχύσεων. Τα χρήματα αυτά θα πρέπει να δίνονται στην ώρα τους. Είναι πολύ σημαντικό τα χρήματα που πρέπει να παίρνει ο αγρότης να τα παίρνει στην ώρα του και ειδικά στην αρχή της κάθε περιόδου όπως είναι ο Οκτώβριος. Γιατί πρέπει να κάνει προετοιμασίες και να εφοδιαστεί με αυτά που χρειάζεται».
Διαρκείς απώλειες για την ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη
Ταυτόχρονα, νέα ερώτηση κατέθεσε η Κ.Ο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ στη Βουλή, ζητώντας αποζημίωση για τους ελαιοπαραγωγούς λόγω της ανομβρίας και των έκτακτων κλιματολογικών συνθηκών, με στόχο να στηριχθεί ο τομέας και να αναδειχθεί η ανάγκη για δικαιότερη αντιμετώπιση.
Η ελαιοκαλλιέργεια, αν και η μεγαλύτερη καλλιέργεια στο νησί και βασικός μοχλός εξαγωγών, βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρές αδικίες, εξαιτίας των αλλαγών στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Η απόφαση του υπουργείου να εντάξει την ελαιοκαλλιέργεια στις δενδρώδεις καλλιέργειες, παρά τις ιδιαιτερότητές της, επιφέρει σημαντικές οικονομικές απώλειες για τους παραγωγούς της Κρήτης, καθώς τα ποσά ενίσχυσης που λαμβάνει παραμένουν τα χαμηλότερα.
Όπως ανέφερε ο βουλευτής Μανόλης Χνάρης στο Ραδιόφωνο ΣΚΑΙ Κρήτης: «Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η εσωτερική σύγκλιση, αλλά κυρίως η εμμονή του υπουργείου κατά την τροποποίηση της ΚΑΠ να εντάξει ιδίως την ελαιοκαλλιέργεια στις δενδρώδεις καλλιέργειες, είναι ξεκάθαρο ότι η Κρήτη θα χάνει κάθε χρόνο χρήματα και θα χάνει μέχρι το 2027. Γι’ αυτό καταθέσαμε άλλη μια ερώτηση στην οποία ζητούμε αποζημίωση για την ελαιοκαλλιέργεια της χώρας λόγω την ανομβρίας και των έκτακτων κλιματολογικών συνθηκών. Εκτός ότι είναι μεγαλύτερη καλλιέργεια στη χώρα, είναι και η καλλιέργεια που παίρνει και τα λιγότερα χρήματα σε σχέση με τις επιδοτήσεις. Άρα είναι η πιο αδικημένη παρόλο που είναι η μεγαλύτερη και δίνει και τα περισσότερα χρήματα, γιατί είναι μια εξωστρεφής καλλιέργεια, παίρνει πολλά χρήματα και με την πώληση του ελαιολάδου, αλλά και την ελιάς, όμως είναι αδικημένη. Μέσα σε όλα αυτά χαμένη είναι η παραγωγή της Κρήτης γιατί είναι η πιο βασική καλλιέργεια του νησιού».
Επιμέλεια: Μαγδαληνή Κουντουνιώτη