Η δημιουργία νέων εργαλείων τα οποία θα μπορούν να αξιοποιηθούν από τους παραγωγούς του νησιού για την ενίσχυση της καλλιέργειας, την αύξηση του αγροτικού εισοδήματος αλλά και την προώθηση των ντόπιων προϊόντων αποτελεί τη στόχευση της περιφέρειας Κρήτης, η οποία επιδιώκει τη διασύνδεση του πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό και τον πολιτισμό εκτιμώντας ότι αυτό θα δώσει νέες αναπτυξιακές προοπτικές στο νησί.
Ήδη έχει κατοχυρώσει την πιστοποίηση των κρητικών τυποποιημένων προϊόντων με το brand name «Κρήτη», το Σύμφωνο Ποιότητας, το Σύμφωνο Κρητικής Κουζίνας και τα Κρητικά Μπακάλικα, τα οποία αποτελούν σήμα κατατεθέν για την ποιότητα της ντόπιας παραγωγής.
Ωστόσο, προχθές το αρμόδιο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με σχετική δημοσίευση σε ΦΕΚ κατοχυρώνει για πρώτη φορά την παραγωγή και διάθεση προϊόντων οικοτεχνίας, δίδοντας έτσι στους μικρούς παραγωγούς ένα ισχυρό κίνητρο να επιστρέψουν στην ύπαιθρο και να επενδύσουν στην κρητική γη.
Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός είχε ξεκινήσει από το 2012 από την αρμόδια αντιπεριφερειάρχη πρωτογενή τομέα, η οποία εκτιμά ότι με τον τρόπο αυτό δίνονται νέες αναπτυξιακές προοπτικές στην ενδοχώρα του νομού με δεδομένο μάλιστα ότι αυτό αποτελεί ένα από τα βασικά βήματα της διασύνδεσης του πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό και τον πολιτισμό.
Με γνώμονα την ποιότητα των ντόπιων προϊόντων, αλλά παράλληλα και τη δημιουργία των απαιτούμενων ευκαιριών για τον κρητικό παραγωγό, η θεσμική κατοχύρωση της παραγωγής και διάθεσης προϊόντων οικοτεχνικής παρασκευής ανοίγει νέες αναπτυξιακές προοπτικές για το νησί.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΦΕΚ τα είδη των τροφίμων οικοτεχνικής παρασκευής είναι δημητριακά, αρτοσκευάσματα, ζυμαρικά, τραχανάς, χυλοπίτες, γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, κομπόστες, ζελέ φρούτων, παστέλια με ξηρούς καρπούς, πετιμέζι, μουσταλευριά, αιθέρια έλαια, χυμούς φρούτων, επιτραπέζιες ελιές και προϊόντα ελιάς τουρσιά, σάλτσες, φρούτα και λαχανικά, ξηροί καρποί, όσπρια, αρωματικά φυτά, μέλι, γαλακτοκομικά και άλλα προϊόντα. Οι μικροί παραγωγοί τέτοιων προϊόντων στο νησί είναι δεκάδες και μέσα από αυτή τη διαδικασία θα μπορούν να οργανωθούν και να διαθέτουν προς πώληση τα προϊόντα τους, όντας πλέον νομικά και θεσμικά κατοχυρωμένοι.
Η περιφέρεια Κρήτης επενδύει στον πρωτογενή τομέα με στόχο, μαζί με τον τουρισμό, να γίνει ο στυλοβάτης μιας σύγχρονης οικονομίας με τη δημιουργία μιας υγιούς, βιώσιμης, δίκαιης και υποστηρικτικής, προς την κοινωνία, στρατηγικής για την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα της Κρήτης, την παραγωγή, διανομή, παρασκευή και κατανάλωση τροφίμων με τρόπους που θα προωθούν, θα διαφημίζουν τον κρητικό διατροφικό πολιτισμό.
Όσο για τα τοπικά προϊόντα, στόχος είναι η προσφορά τοπικών προϊόντων ποιότητας, υψηλής ασφάλειας, η παραγωγή προϊόντων που θα έχουν το ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της τοπικότητας και της ποιότητας και θα στηρίζονται στην πολιτιστική κληρονομιά και τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων, των φυσικών πόρων, των ζώων και των φυτών, η επιστροφή των ίδιων των κρητικών στην παραγωγή και κατανάλωση αυτού που είναι ποιοτικό, υγιεινό, αειφορικό, παραδοσιακό και ντόπιο.
Εν τω μεταξύ στην προχθεσινή συνεδρίαση του το περιφερειακό συμβούλιο ενέκρινε το ποσό των 300.000 ευρώ για την προβολή και προώθηση των κρητικών προϊόντων σε αγορές της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού.
Η ενίσχυση του αγροτοκτηνοτροφικού κόσμου και η δημιουργία ελκυστικών κινήτρων που θα δώσουν προοπτικές απασχόλησης και τόνωσης του εισοδήματος των παραγωγών αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για την περιφέρεια Κρήτης, που συνεχίζει την προσπάθεια της προς αυτή την κατεύθυνση, επιχειρώντας νέα ανοίγματα των ντόπιων προϊόντων στην εγχώρια αλλά και την αγορά του εξωτερικού. Σε αυτό το πλαίσιο έχει ήδη προχωρήσει στην κατοχύρωση του brand name «Κρήτη», μέσα από το οποίο διαμορφώνει εργαλεία προβολής και προώθησης των παραδοσιακών προϊόντων. Με γνώμονα την ποιότητα των ντόπιων προϊόντων, αλλά παράλληλα και τη δημιουργία των απαιτούμενων ευκαιριών για τον κρητικό παραγωγό, η δημοσίευση μόλις προχθές (17-11-2015) της παραγωγής και διάθεσης προϊόντων οικοτεχνικής παρασκευής ανοίγει νέες αναπτυξιακές προοπτικές για το νησί. Με τη διαδικασία αυτή ενισχύεται και στηρίζεται παράλληλα η παράδοση, η γαστρονομία, ο τουρισμός αλλά και ο πολιτισμός.
Η οικοτεχνία αποτελούσε το βασικό όραμα της αρμόδιας αντιπεριφερειάρχη για θέματα πρωτογενή τομέα Θεανώς Βρέντζου που από το 2012 ασχολείται με το συγκεκριμένο εγχείρημα. Το περασμένο καλοκαίρι μάλιστα από το περιφερειακό συμβούλιο Κρήτης, ψηφίστηκε πρόταση για την πιστοποίηση με το brand name «ΚΡΗΤΗ» των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων που παράγουν «μικροί» παραγωγοί, όπως λουκάνικο, απάκι, γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, ελαιόλαδο, γιαούρτι, ευρύτερα προϊόντα ζωικής και φυτικής προέλευσης.
Αξίζει να επισημανθεί ότι το μοντέλο στήριξης της παραδοσιακής οικοτεχνίας ακολουθεί με ιδιαίτερη επιτυχία η Περιφέρεια της Ιταλίας, Βιτόριο Βένετο, που μέχρι σήμερα έχει πιστοποιήσει περισσότερους από 250 μικροπαραγωγούς, που διαθέτουν οι ίδιοι τα προϊόντα τους στην αγορά. Η αντιπεριφερειάρχης είχε πραγματοποιήσει σχετικές επαφές και με βάση τη θεσμική κατοχύρωση της ιταλικής οικοτεχνίας είχε κάνει σχετική παρέμβαση στο αρμόδιο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Το σχετικό ΦΕΚ θεσπίζει για πρώτη φορά νομικά τον τρόπο για την παραγωγή και διάθεση παραδοσιακών προϊόντων από τους παραγωγούς απευθείας στους καταναλωτές. Ίσως πρόκειται για το βασικότερο αναπτυξιακό «εργαλείο» για την ενδοχώρα, μιας και θα μπορούν χιλιάδες παραγωγοί πανελλαδικά, να διαθέτουν απευθείας τα προϊόντα τους στους καταναλωτές μέσα από καταστήματα λιανικής, λαϊκές αγορές, αγορές παραγωγών αλλά και από τον χώρο ιδιοπαραγωγής, τηρώντας τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων.
Σε σχετικές δηλώσεις της στα «Ρ.Ν.» η αντιπεριφερειάρχης, υπεύθυνη για θέματα πρωτογενή τομέα Θεανώ Βρέντζου, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σαν περιφέρεια Κρήτης από το 2011 που ασχολούμαστε με τον πρωτογενή τομέα και ως αρμόδια αντιπεριφερειάρχης, τα πρώτα πράγματα που κάναμε είναι να συντάξουμε τον στρατηγικό σχεδιασμό της περιφέρειας για την ανάπτυξη, την αναζωογόνηση του πρωτογενή τομέα. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν συγκεκριμένες δράσεις που ακολουθούνται με βασικό στόχο τη δημιουργία εργαλείων, τα οποία θα δώσουν τη δυνατότητα και θα πείσουν τους ανθρώπους που έχουν εγκαταλείψει την ύπαιθρο να γυρίσουν πίσω, να μπορέσουν να παράξουν προϊόντα, με απώτερο σκοπό την αύξηση του εισοδήματος τους, την επιβίωση τους και τη γενικότερη ανάπτυξη της υπαίθρου. Μεταξύ αυτών των εργαλείων είναι αυτό που έχουμε ήδη κάνει δηλαδή, η κατοχύρωση του brand name «ΚΡΗΤΗ», το σήμα ποιότητας κρητικής κουζίνας, το σήμα ποιότητας των επισκέψιμων οινοποιείων και τα κρητικά μπακάλικα (ήδη υπάρχουν τέσσερα στην Αθήνα που λειτουργούν Κρήτες επιχειρηματίες) με όραμα όλων την επέκταση τους τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική αγορά. Παράλληλα, εμείς με πρωτοβουλία της Περιφέρειας εισηγηθήκαμε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης τη θεσμοθέτηση και τις προδιαγραφές για το θέμα της οικοτεχνίας το οποίο και έγινε αποδεκτό από το υπουργείο και από προχθές έχουμε και το ΦΕΚ στα χέρια μας. Πρόκειται για το σημαντικότερο αναπτυξιακό εργαλείο αυτή τη στιγμή που διαθέτει η ύπαιθρος και η Ελλάδα γενικότερα, μιας και πιστεύουμε ότι χιλιάδες παραγωγοί θα έχουν τη δυνατότητα μέσα από αυτό το πρόγραμμα να προωθήσουν τα προϊόντα τους -μικροί παραγωγοί- τυποποιημένα, πιστοποιημένα προϊόντα, τόσο από τους χώρους ιδιοπαραγωγής τους, από τις αγορές παραγωγών, τα καταστήματα λιανικής πώλησης και από τις λαϊκές αγορές. Πλέον θα βγούμε σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, στους δήμους και στα χωριά για να ενημερώσουμε τον κόσμο για το ΦΕΚ που θα αποτελέσει το σημαντικότερο αναπτυξιακό εργαλείο. Επίσης, με τη θεσμοθέτηση των αγορών παραγωγών, που θα αποτελέσουν το βασικότερο σημείο πώλησης των προϊόντων οικοτεχνίας και το σημείο, μέσα από το οποίο θα διασυνδέσουμε τον πρωτογενή τομέα με τον τουρισμό, μιας και εμείς θέλουμε τα σημεία αυτά να γίνουν επισκέψιμα. Θα είναι χώρος συγκέντρωσης όλων των οικοτεχνιών της Κρήτης ανά περιοχή όπου θα φτιαχτούν. Ο επισκέπτης δηλαδή θα πηγαίνει στην ενδοχώρα, θα έρχεται σε επαφή με τους παραγωγούς, τους ντόπιους την κουλτούρα του τόπου με τον πολιτισμό και τον τουρισμό. Παράλληλα, βρισκόμαστε σε συνεργασία με το υπουργείο για τη θεσμοθέτηση και των πολυλειτουργικών αγροκτημάτων και των αγορών παραγωγών. Άρα, ο βασικός μας στόχος είναι η δημιουργία των εργαλείων και των υποδομών, γιατί το πρώτο πράγμα είναι να φτιάξεις τα εργαλεία για να δώσεις τη δυνατότητα στον κόσμο να επιστρέψει στην ύπαιθρο να καλλιεργήσει προϊόντα και στη συνέχεια να προχωρήσει στην προώθηση τους».
Σε εκκρεμότητα η παραχώρηση των εκτάσεων για τις Σχολές Ασωμάτων και Μεσσαράς
Εν τω μεταξύ, στα βασικά αναπτυξιακά εργαλεία που θα συμβάλλουν στην ενίσχυση του πρωτογενή τομέα στο νησί συγκαταλέγεται η αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων Αμαρίου και της Σχολής Μεσσαράς Ηρακλείου διαδικασία, η οποία ωστόσο έχει «παγώσει» αφού το υπουργείο δεν έχει ακόμα προχωρήσει στην παραχώρηση των εκτάσεων από το υπουργείο στο οποίο ανήκουν στην περιφέρεια και τους δήμους, για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν.
Σημειώνεται μάλιστα ότι σε ότι αφορά την περίπτωση της Σχολής Ασωμάτων η μελέτη είναι έτοιμη, άρα μόλις γίνει η παραχώρηση θα μπορέσουν άμεσα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατασκευής των κτιρίων. Σε σχετικές δηλώσεις της η αντιπεριφερειάρχης πρωτογενή τομέα Θεανώ Βρέντζου ανέφερε: «Ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί το θέμα της παραχώρησης για την επαναλειτουργία και αξιοποίηση της γεωργικής Σχολής Μεσσαράς και της Σχολής Ασωμάτων. Μέσα από την αξιοποίηση τους επιδιώκουμε να σώσουμε τις ντόπιες ποικιλίες σε ότι αφορά τη φυτική παραγωγή για τη Μεσσαρά και τη δημιουργία ενός πολυλειτουργικού αγροκτήματος εκπαιδευτικού και επιδεικτικού χαρακτήρα και τη διάσωση των ντόπιων ποικιλιών και των ντόπιων φυλών αιγοπροβάτων στη Σχολή Ασωμάτων. Οι δύο αυτές σχολές θα αποτελέσουν ισχυρά αναπτυξιακά εργαλεία για το νησί».
300.000 ευρώ για την προβολή των αγροτικών προϊόντων
Εν τω μεταξύ η περιφέρεια Κρήτης στη διάρκεια της προχθεσινής συνεδρίασης του περιφερειακού συμβουλίου ενέκρινε το ποσό των 300.000 ευρώ για το πρόγραμμα δράσεων προβολής και προώθησης αγροτικών προϊόντων του νησιού για το έτος 2016.
Η 1η δράση αφορά στη συμμετοχή της Περιφέρειας Κρήτης σε διεθνείς εκθέσεις αγροτικών προϊόντων τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό και διοργάνωση επιχειρηματικών συναντήσεων.
Στόχος είναι η ενίσχυση της εξωστρέφειας και η διείσδυση και αύξηση της κατανάλωσης των προϊόντων του νησιού, σε υφιστάμενες και νέες αγορές. Περιλαμβάνει τα έξοδα για ενοικίαση εκθεσιακού χώρου, την κατασκευή περιπτέρου, τη μεταφορά εκθεμάτων και υλικού προβολής, τη μετακίνηση εκπροσώπων της περιφέρειας, τη διοργάνωση διάφορων εκδηλώσεων στην έκθεση, συνεντεύξεις τύπου, διερμηνείς, βραδιές γευσιγνωσίας κλπ. H δε διοργάνωση επιχειρηματικών συναντήσεων επενδύει στην εξωστρέφεια των κρητικών προϊόντων και έχει σκοπό να φέρει σε επαφή επιχειρηματικούς παράγοντες κυρίως του εξωτερικού με κρητικούς παραγωγούς-μεταποιητές-εμπόρους και επιχειρηματίες. Περιλαμβάνει τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής, φιλοξενίας και διοργάνωση διάφορων εκδηλώσεων. Ο προϋπολογισμός της δράσης αυτής είναι 230.000 ευρώ.
Η 2η δράση αφορά στη δημιουργία & παραγωγή προωθητικού υλικού-διαφημιστικά αναμνηστικά δώρα- δημοσιεύσεις & καταχωρήσεις, εκτύπωση φυλλαδίων.
Ενδεικτικά στη δράση αυτή περιλαμβάνονται τα παρακάτω:
-Έντυπη, ηλεκτρονική & τηλεοπτική προώθηση.
-Αρθογραφία, δημοσιεύσεις σε εθνικά και διεθνή ΜΜΕ.
-Καταχωρήσεις στον τοπικό τύπο και σε Μ.Μ.Ε.
-Επικοινωνιακά δώρα σε δημοσιογράφους (παραδοσιακές βούργιες, προϊόντα, τσάντες & ποδιές κ.λπ.)
-Σχεδιασμός και προμήθεια υποστηρικτικού και προωθητικού υλικού (π.χ. έντυπα, φυλλάδια, CD, σποτ, dvd, banner, κ.τλ.)
Πρόταση για την προώθηση του κρητικού γαστρονομικού προτύπου και της κρητικής διατροφής και η διασύνδεση της με τον «Ιστορικό Θρησκευτικό Τουρισμό και την Αρχαία Κρητική Διατροφή». Ο προϋπολογισμός της δράσης αυτής είναι 20.000 ευρώ
Η 3η δράση αφορά σε εκδηλώσεις, φιλοξενία και δημόσιες σχέσεις. Προτείνεται η στήριξη/διοργάνωση διαφόρων εκδηλώσεων σε εσωτερικό και εξωτερικό για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων και της κρητικής κουζίνας. Ενδεικτικά αναφέρονται: road shows, work shop, συνέδρια, διάφορα events προβολής των προϊόντων και της γαστρονομίας του τόπου μας.
Στη δράση αυτή περιλαμβάνονται επίσης ενέργειες φιλοξενίας, σίτισης, μεταφοράς, περιήγησης και ξενάγησης όπως: ενοικιάσεις αυτοκινήτων, οδηγός, ξεναγός, διανυκτερεύσεις, γεύματα, εισιτήρια σε αρχαιολογικούς χώρους και αξιοθέατα καθώς επίσης οτιδήποτε άλλο κριθεί αναγκαίο για την καλύτερη προβολή των προϊόντων του τόπου στο εσωτερικό και εξωτερικό. Ο προϋπολογισμός της δράσης αυτής είναι 30.000 ευρώ.
Η 4η δράση αφορά σε δαπάνες για εκδηλώσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα και ημερίδες για τη μεταφορά τεχνογνωσίας από το εσωτερικό και εξωτερικό, με σκοπό τη βελτίωση του προγράμματος υποστήριξης του πρωτογενούς τομέα (φιλοξενία, μεταφορά, ξενάγηση, μίσθωση αίθουσας, ενοικίαση εξοπλισμού κλπ). Ο προϋπολογισμός της είναι 10.000 ευρώ.
Η 5η δράση αφορά σε δαπάνες για αγορά μόνιμου και αναγκαίου εκθεσιακού εξοπλισμού, με τον οποίο θα επιτευχθεί μια σταθερή και αξιοπρεπής εμφάνιση του περίπτερου της Περιφέρειας Κρήτης σε όλες τις εκθέσεις καθώς και τη μείωση του κόστους παρουσίασης. Ο προϋπολογισμός της δράσης αυτής είναι 10.000 ευρώ.
Η κ. Βρέντζου μιλώντας για το πρόγραμμα προβολής και προώθησης των προϊόντων του νησιού ανέφερε: «Έχουμε κατοχυρώσει το σήμα ποιότητας, άρα έχουμε διασφαλίσει το διαβατήριο για την εξαγωγή των προϊόντων μας και ερχόμαστε τώρα να το επικοινωνήσουμε τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Να το προωθήσουμε δηλαδή στις αγορές. Θα συμμετέχουμε σε επιλεγμένες- στοχευόμενες εκθέσεις εσωτερικού και εξωτερικού με τα τυποποιημένα πάντα προϊόντα μας. Δεν θέλουμε χύμα προϊόντα γιατί δεν μπορούμε να αναδείξουμε την ποιότητα τους και όταν είναι χύμα και δεν μπορούμε να βοηθήσουμε τον παραγωγό να πάρει την προστιθέμενη αξία του προϊόντος. Για μας σαν περιφέρεια ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός και ο πολιτισμός είναι το τρίπτυχο για να βγούμε από την κρίση».