Νέα προθεσμία – ευκαιρία, ως τις 15 Μαρτίου του 2022, έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου προκειμένου να δηλώσουν τις περιουσίες στους στο Κτηματολόγιο.
Είναι η τρίτη διαδοχική παράταση που δίνεται, εξέλιξη που θεωρούνταν απολύτως φυσική κι αναμενόμενη, μια και η διαδικασία κτηματογράφησης ακινήτων στον νομό κινούνταν …αργά και βασανιστικά.
Απ’ το τελευταίο δημοσίευμα των «Ρ.Ν», ενάμιση μήνα πριν, δεν υπήρξε κάποια συνταρακτική διαφοροποίηση: το ποσοστό της συμμετοχής απ’ το 8,5% ανέβηκε περίπου τεσσεράμισι μονάδες, κι έφτασε στο 13%.
Το ενδιαφέρον των πολιτών άρχισε να (ανα)θερμαίνεται στην εκπνοή του έτους.
Ο κ. Νίκος Ζαρκαδούλας, αναπληρωτής εκπρόσωπος της αναδόχου κοινοπραξίας διέκρινε ότι «από τη λήξη της προθεσμίας μέχρι να βγει η παράταση, πριν τη λήξη της προθεσμίας που ζητήθηκε από τον κόσμο να δοθεί βεβαίωση εμπροθέσμου, ήταν τεράστια η ανταπόκριση».
Η προθυμία του κοινού ήταν ικανοποιητική και ενθαρρυντική, έστω και την ύστατη ώρα. Απλά κάτι έλειπε και λείπει: θα’ ναι το τοπογραφικό; Θα’ ναι η αποδοχή κληρονομιάς; Συμβολαιογράφοι και μηχανικοί προσπαθούν να τακτοποιήσουν όλες τις υποχρεώσεις των πελατών τους. Δεν είναι, όμως, καθόλου εύκολο να μπουν όλα και τάχιστα σε μία σειρά, γιατί εκτός των άλλων έχει συγκεντρωθεί μεγάλος φόρτος εργασίας.
«Τα γραφεία μας έχουν φτάσει στο όριό τους αυτή την περίοδο, διότι έτυχε η προηγούμενη περίοδος και ήταν δύσκολη για τον κλάδο μας – σχεδόν είχαμε κατεβάσει ρολά. Και τώρα έπεσε μαζεμένη δουλειά από το Κτηματολόγιο. Προσπαθούμε να ανταποκριθούμε, αλλά είναι λίγο δύσκολο» αναφέρει ο κ. Δημήτρης Γρηγοράκης, γραμματέας του τοπικού τμήματος του Ρεθύμνου του Πανελλήνιου Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών, προσθέτοντας ότι: «Υπάρχουν αρκετά κενά σε όλα τα απαιτούμενα για κάθε ιδιοκτήτη να δηλώσει. Είτε δεν έχουμε συμβόλαια, είτε έχουμε συμβόλαια αλλά δεν έχουμε το αρχείο, είτε έχουμε τον τίτλο αλλά θέλουμε το πιστοποιητικό μεταγραφής, είτε έχουμε όλα αυτά αλλά δεν ξέρουμε πού είναι τα ακίνητα. Και μέχρι να τακτοποιηθούν και να συγκεντρωθούν όλα αυτά και να φτάσουμε στο σημείο να κάνουμε τη δήλωση, έχει μία διαδικασία που παίρνει λίγο χρόνο».
Η νέα παράταση που δόθηκε «ήταν μία ανάσα» παραδέχεται ο κ. Γρηγοράκης, «κυρίως για υποθέσεις που ήταν πιο πιεστικές, αλλά θεωρώ ότι δεν θα προλάβουμε να κλείσουμε ως τις 15 Μαρτίου. Δεν θα καλυφθούν εντυπωσιακά μεγέθη» προβλέπει. Κρίσιμο διάστημα, κατά την άποψή του, είναι η θερινή περίοδος: «Το είδαμε και το προηγούμενο (καλοκαίρι) που είχαμε κτηματολόγιο εν ενεργεία, ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός Ρεθύμνου κατέβηκαν κι άρχισαν να τακτοποιούν εκκρεμότητες. Θα είναι χρήσιμη η επόμενη καλοκαιρινή περίοδος και πιστεύω ότι θα είναι ανοιχτό και το κτηματολόγιο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο: είτε με τυπική προθεσμία παράτασης είτε άτυπα με σιωπηρή παράταση».
Το υπουργείο προφανώς επιθυμεί και πιέζει προς την κατεύθυνση της επίσπευσης των όλων διεργασιών. «Το θέμα είναι πώς μπορούν ν’ ανταποκριθούν οι ιδιοκτήτες, οι συμβολαιογράφοι και οι μηχανικοί στο σύστημα αυτό» είναι η εύλογη ένσταση του κ. Γρηγοράκη.
Οι συνέπειες των δέκα προηγούμενων (πέτρινων οικονομικά) χρόνων εμφανίζονται διαρκώς μπροστά στους μηχανικούς, θέτοντας εμπόδια και παρακωλύοντας με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο ακόμα και την προσπάθεια κτηματογράφησης.
«Την περίοδο της κρίσης προσπαθούσαμε να διατηρήσουμε σε λειτουργία τα γραφεία μας, οπότε δεν είχαμε πολύ προσωπικό για ν’ ανταποκριθούμε. Αυτή την περίοδο ξεκίνησε απότομα η δουλειά και χρειαζόμαστε χρόνο για ν’ εκπαιδεύσουμε προσωπικό για ν’ ανταποκριθεί. Δηλαδή, και τ’ αντικείμενο δεν είναι απολύτως συμβατό με την απλή δουλειά. Θέλει τα άτομα που θ’ ασχοληθούν ν’ αποκτήσουν μία σχετική εμπειρία για να μπορούν να παράγουν αποτέλεσμα γρήγορα. Οπότε, εμείς αυτή τη στιγμή παίρνουμε προσωπικό και θέλουμε ένα τρίμηνο – τετράμηνο να το εκπαιδεύσουμε ώστε να ανταποκριθεί» σημειώνει ο γραμματέας του τοπικού τμήματος Ρεθύμνου του Πανελλήνιου Συλλόγου Τοπογράφων Μηχανικών.
«Ευτυχώς» συνεχίζει ο ίδιος «υπάρχει τεχνογνωσία στο χώρο και στους ιδιώτες μηχανικούς και στους μελετητές από το Κτηματολόγιο – έχουμε καλή συνεννόηση, έχουμε κάνει τρεις συναντήσεις μέχρι τώρα για την πορεία του έργου. Φαίνεται ότι έχουμε την εμπειρία και τη γνώση για το αντικείμενο. Αλλά σίγουρα ο φόρτος εργασίας είναι πολύ μεγάλος. Κι εμείς δεν μπορούσαμε να φανταστούμε αυτά τα μεγέθη γιατί είναι πρωτόγνωρα για τον κλάδο».
Κρίσιμο σημείο ο χρόνος
Τις πρώτες κτηματογραφήσεις στο Ρέθυμνο τις συναντάμε δυο δεκαετίες σχεδόν πίσω, «την χρονική περίοδο 2004-2007» όπως θυμάται ο κ. Γρηγοράκης, αξιολογώντας την συγκεκριμένη εμπειρία ως… «τραυματική!». Και εξηγεί: «Αν δεν προσέξεις θα ταλαιπωρηθείς πάρα πολύ. Δυστυχώς, στην πρώτη κτηματογράφηση στο Ρέθυμνο δεν είχαμε εμπειρία. Δεν είχαμε κατάλληλα προετοιμαστεί, δεν καταλαβαίναμε τότε τί σημαίνει Κτηματολόγιο, και δυστυχώς μετά το πληρώσαμε ακριβά» υποστηρίζει.
«Ήταν πολύ περιορισμένα τα πράγματα. Ήταν το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα. Κανείς δεν ήξερε τί θα συναντήσει και τί σημαίνει κτηματολόγιο. Στην πράξη καταλάβαμε ότι πρέπει κανείς να προσέχει. Έχουμε δει προβλήματα από εκεί, έχουμε μάθει πώς να τ’ αντιμετωπίζουμε, θα χρειαστούμε χρόνο για να γίνει σωστά η διαδικασία» τονίζει, διατεινόμενος πώς «όσο περισσότερο χρόνο έχουμε, τόσο σωστά θα γίνει η κτηματογράφηση αυτή τη φορά».
Ο δεύτερος και τρέχων γύρος κτηματογράφησης αφορά τους Δήμους Αγίου Βασιλείου, Αμαρίου, Ανωγείων και Μυλοποτάμου και το υπόλοιπο του δήμου Ρεθύμνου που δεν τακτοποιήθηκε στην πρώτη φάση. Εκκρεμότητες υπάρχουν στις εξής κοινότητες: Αμνάτος, Αρχαία Ελεύθερνα, Ελευθέρνα, Έρφοι, Κυριάννα, Μέση, Παγκαλοχώρι, Πηγή, Πρίνος, Σκουλούφια, Χαμαλεύρι, Χάρκια, Βιλανδρέδο, Κάτω Πόρος, Μυριοκέφαλα, Άγιος Κωνσταντίνος, Άνω Βαλσαμονέρο, Γωνιά, Ζουρίδι, Καλονύκτης, Κάτω Βαλσαμονέρο, Μαλάκι, Μούντρος, Ρούστικα, Σαϊτούρες, Φραντζεσκιανά Μετόχια, Γουλεδιανά, Καρέ, Κάστελλος, Κούμοι, Όρος και Σελλί.
Ο κ. Γρηγοράκης ζητά «να δοθεί χρόνος γιατί έχουμε σοβαρές ελλείψεις στα συμβόλαια και στο καθεστώς ιδιοκτησίας στην Κρήτη για να μπορέσουν να προετοιμαστούν οι ιδιώτες». Συμπεραίνει επίσης ότι «και οι φορείς του Δημοσίου πρέπει να προετοιμαστούν αντίστοιχα, γιατί και οι δημόσιες υπηρεσίες υποβάλλουν δηλώσεις για τα ακίνητα που έχουν στην ιδιοκτησία τους – κι εκεί έχουμε σοβαρό πρόβλημα γιατί υπάρχουν πολλές δημόσιες εκτάσεις που δεν έχουν καταχωρηθεί/δηλωθεί σωστά σε σχέση με το Κτηματολόγιο. Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες δεν έχουν προετοιμαστεί γι’ αυτό. Στις πρώτες κτηματογραφήσεις είδαμε σοβαρά λάθη εκεί – ολόκληρες περιοχές με απαλλοτριώσεις που δεν έχουν καταχωρηθεί».
Εγκαταλείπουν τα ακίνητά τους!
Η νουθεσία του, «όσο εύκολο είναι τώρα να το δηλώσεις το δικαίωμα στο Κτηματολόγιο, τόσο δύσκολο είναι να το διορθώσεις μεθαύριο. Η εμπειρία που έχουμε από το Ρέθυμνο, στην πρώτη φάση, είναι τραυματική» θα επαναλάβει και θα γίνει πιο σαφής: «Αυτή τη στιγμή αν έχει γίνει κάποιο λάθος ή κάποιο ακίνητο δεν έχει δηλωθεί σωστά, χρειάζεται τουλάχιστον δικαστική απόφαση για τη διόρθωση με πολύ μεγαλύτερο κόστος που πολλές φορές υπερβαίνει και την αξία του ακινήτου!».
Διόλου τυχαία η αναφορά του. «Έχουμε και τέτοια περιστατικά: ακίνητα που δεν έχουν μεγάλη αξία, να τα εγκαταλείπουν οι ιδιοκτήτες τους εκτός συμβολαίων γιατί δεν αξίζει η διαδικασία! Βλέπουμε μία τάση να εγκαταλείπουν οι ιδιοκτήτες ακίνητα, ειδικά στον ορεινό όγκο όπου κάποιοι είχαν κάποια πατρογονικά δικαιώματα. Πολλοί εμφανίζονται τώρα και λένε ότι δεν θα τα δηλώσουν καν. Αυτά είναι τα περίφημα αγνώστου ιδιοκτήτη που περιέρχονται στο ελληνικό δημόσιο!».
Το φαινόμενο που περιγράφει «θα το δούμε να συμβαίνει σε αυτή τη φάση» αλλά γενικά θα επανέλθει και θα πει ότι «τα κρίσιμα ζητήματα είναι δύο: να δοθεί χρόνος και οι ιδιοκτήτες να το πάρουν στα σοβαρά (αυτό που πρόκειται να κάνουν), γιατί αλλιώς θα ταλαιπωρηθούν πάρα πολύ και με μεγαλύτερο κόστος στη συνέχεια».
Εκθειάζοντας την τεχνογνωσία και την διεκπεραιωτική επάρκεια των συναδέλφων του μηχανικών και του λοιπού άμεσα εμπλεκομένου επιστημονικού προσωπικού, ο κ. Γρηγοράκης εφιστά τέλος την προσοχή των πολιτών ως προς το σε ποιους απευθύνονται κι αναθέτουν να κάνουν τις δηλώσεις του.
