Την Ημερίδα με θέμα «Αγροτικές και Περιφερειακές Πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης» διοργάνωσε η Ομάδα της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε συνεργασία με το Δήμο Ανωγείων Κρήτης. Στην ημερίδα συμμετείχαν επίσης, οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ κ.κ. Σπύρος Δανέλλης και Γιώργος Σταυρακάκης και ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Παρέμβαση μέσω τηλεδιάσκεψης έκανε ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πάολο Ντε Κάστρο. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Μάκης Μάκκας και κατά τη διάρκειά της έγιναν ζωντανές συνδέσεις με περιφερειακά κανάλια με σχόλια και ερωτήματα προς τους ομιλητές.
Η ημερίδα ήταν διακαναλική και περιλάμβανε ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων για την Αγροτική Ανάπτυξη στην Ελλάδα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται ιδιαίτερα αυτή τη περίοδο, – προβληματισμούς και πληροφόρηση σχετικά με τη νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής που πρόκειται να ισχύσει μετά το 2013, – ενημέρωση για τη συζήτηση και τις διαπραγματεύσεις που έχουν αρχίσει ήδη για το μελλοντικό προϋπολογισμό της Ε.Ε., καθώς και ενημέρωση για το μέλλον της Πολιτικής Συνοχής μετά το 2013.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης επεσήμανε την σπουδαιότητα του πρωτογενή τομέα για την Ελλάδα σημειώνοντας ότι είναι ένας πυλώνας πάνω στον οποίο θα στηριχθεί η ανάταξη της οικονομίας της χώρας και πάλι όπως στο παρελθόν. «Η γεωργία της χώρας μας για να είναι ανταγωνιστική πρέπει να έχει ως στόχο την παραγωγή προϊόντων ποιότητας. Η συνέχιση των ενισχύσεων και μετά το 2013 θα αποτελέσει το εργαλείο για την ενδυνάμωση της ελληνικής γεωργίας και ειδικότερα της κτηνοτροφίας, αλλά δεν αποτελούν αυτοσκοπό» ανέφερε χαρακτηριστικά στην τοποθέτησή του.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στις ενέργειες του υπουργείου για την πληρωμή της προκαταβολής της ενιαίας ενίσχυσης 2012, καθώς και στην επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου, υποστηρίζοντας πως η εξόφληση της ενιαίας ενίσχυσης θα γίνει κανονικά μετά τις 15 Δεκεμβρίου.
«Η αποτελεσματική αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων προϋποθέτει και τον καλύτερο συντονισμό όλων των εμπλεκομένων. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η αξιοποίηση των βοσκοτόπων. Η κτηνοτροφία είναι στο επίκεντρο της δραστηριότητας του ΥΠΑΑΤ και για αυτό με την εξασφάλιση του de minnimis από την Ε.Ε. (25 εκ. ευρώ) θα υποβοηθούν οι κτηνοτρόφοι από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με την αύξηση της τιμής των ζωοτροφών. Η παραγωγή εγχώριων ζωοτροφών με την υποστήριξη παραγωγής ψυχανθών για ζωοτροφές θα αμβλύνει το πρόβλημα της εξάρτησης από τις εισαγωγές σόγιας. Η συνεχής διαπραγμάτευση στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. είναι προτεραιότητα του υπουργείου, σε συνεργασία και με τους Έλληνες ευρωβουλευτές θα υπάρξει ικανοποιητικό αποτέλεσμα για τους Έλληνες αγρότες» υποστήριξε μεταξύ άλλων ο κ. Τσαυτάρης.
Ο κ. Τσαυτάρης απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων από περιφερειακά κανάλια της χώρας τόνισε το σύνολο των ενεργειών που έχουν γίνει από πλευράς υπουργείου δίδοντας κίνητρα σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων που επιθυμούν να φύγουν από τα αστικά κέντρα και να επιστρέψουν στα χωριά λέγοντας χαρακτηριστικά: «Εμείς υποστηρίξαμε μέσω του προγράμματός μας 10.000 αγρότες να μείνουν εκεί που ήταν και να μην φύγουν, δώσαμε σε νέους αγρότες – επιστήμονες – γεωτεχνικούς σε 4.000 ανθρώπους των αστικών κέντρων, γη για να γυρίσουν και να ασχοληθούν με αυτή, και τρίτον κάνουμε πολύ μεγάλη προσπάθεια και σε ανθρώπους που δεν είναι νέοι στην ηλικία, αλλά θέλουν να φύγουν από τα αστικά κέντρα και να γυρίσουν πίσω είτε ένεκα της ανεργίας είτε ένεκα των δυσκολιών που περνάμε από την οικονομική συγκυρία, τους πιάνουμε από το χέρι και τους λέμε και εσείς είστε καλοδεχούμενοι και αν δεν ξέρετε πως να καλλιεργήσετε βάζουμε τους ντόπιους νέους αγρότες και τους λέμε δείξτε τους πως να κάνουν το ρύζι ή πως να καλλιεργούν την ρίγανη κτλ. Μην ξεχνάτε ότι χωρίς αγρότες δεν θα φάμε ψωμί».
Αναφερόμενος στο θεσμός των Farmer Markets ο υπουργός τόνισε πως είναι ένας θεσμός πετυχημένος στην Αμερική, ο οποίος ξεκίνησε πιλοτικά στην Πρέβεζα και ακολουθεί η λειτουργία του στην Κοζάνη και τα Χανιά με σκοπό να φτάνουν τα προϊόντα απευθείας από τον παραγωγό στον καταναλωτή, χωρίς μεσάζοντες. «Είναι μια προσπάθεια να φέρουμε τον καταναλωτή κοντά στον παραγωγό, σε απευθείας σύνδεση και συνεννόηση, έτσι ώστε και φθηνότερα και φρεσκότερα γνώριμα προϊόντα να μπορεί να καταναλώνει. Σε αυτή την δύσκολη συγκυρία αυτός είναι ένας τρόπος να υποστηρίξουμε τον καταναλωτή να πάρει φθηνά προϊόντα, το άλλο είναι να δώσεις δωρεάν προϊόντα. Το υπουργείο μας μοιράζει 23,5 εκ. ευρώ τρόφιμα και του χρόνου θα είναι 25,5 εκ. τρόφιμα σε 600.000 ανθρώπους που έχουν ανάγκη πέντε βασικά τρόφιμα, το ρύζι, τη φέτα, το μακαρόνι, το ελαιόλαδο και τη γραβιέρα Κρήτης. 5 εκ. ευρώ γραβιέρα Κρήτης θα αρχίσει να μοιράζεται σε ολόκληρη την Ελλάδα μαζί με 600 περίπου κοινωνικούς εταίρους, που μας βοηθούν να δώσουμε τα τρόφιμα εκεί που πρέπει».
Ο ευρωβουλευτής Σπύρος Δανέλλης στην τοποθέτησή του κάνει μια αναλυτική παρουσίαση των νομοθετικών προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επεσήμανε τις ευκαιρίες που παρουσιάζει η νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική για την αναδιοργάνωση της ελληνικής γεωργίας, ώστε αυτή να αναπτυχθεί κατά τρόπο συμβατό με την ανταγωνιστικότητα, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και το κοινωνικό όφελος. «Οι προτάσεις για τη νέα «ΚΑΠ», σε συνέχεια μιας εικοσαετούς προσπάθειας να στρέψει τον ευρωπαίο παραγωγό κοντύτερα στον καταναλωτή (δηλαδή τις «αγορές»), αλλά και να τον επανασυνδέσει με τη φύση, προσφέρουν τεράστιες ευκαιρίες για την ελληνική γεωργία. Μένει να τις διαβάσουμε και κατόπιν να τις ερμηνεύσουμε σωστά, χωρίς προκαταλήψεις και εμμονές, με στόχευση όχι μόνο το ιδίον όφελος αλλά και το κοινωνικό καλό».
Επίσης ο Σπ. Δανέλλης αναφέρθηκε στον δυναμικό ρόλο που πρέπει να έχουν οι συνεταιρισμοί και οι ομάδες παραγωγών. Μεταφέροντας και την ευρωπαϊκή εμπειρία τόνισε: «Ένας συνασπισμός παραγωγών -είτε πρόκειται για συνεταιρισμό είτε για ομάδα παραγωγών- είναι επίσης απαραίτητος για να εξασφαλισθούν οι ποσότητες που απαιτούνται, προκειμένου ένα προϊόν να έχει πρόσβαση στις μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου ή στις αγορές του εξωτερικού. Όσο ποιοτικό και αν είναι το προϊόν, ο ενδιαφερόμενος αγοραστής του εξωτερικού θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει τη συνεπή του διάθεση σε ποσότητες μεγαλύτερες από ένα ελάχιστο όριο για να το προωθήσει. Διαφορετικά τα κόστη εμπορίας πολλαπλασιάζονται εκθετικά και η επίτευξη οποιασδήποτε συμφωνίας είναι αδύνατη. Εξυπακούεται βέβαια ότι αυτή η συνεργασία παραγωγών θα πρέπει να θεμελιώνεται σε υγιή επιχειρηματικά κριτήρια και έναν απολύτως σύγχρονο τρόπο διαχείρισης της επιχείρησης. Εάν θεωρούμε ότι το κλειδί ενός προϊόντος είναι η τιμή, έχουμε χάσει το παιγνίδι γιατί είναι γεγονός ότι το ποιοτικότερο προϊόν αν φύγει από τα χέρια του παραγωγού με την πρωτογενή του μορφή, πολύ γρήγορα δεν θα είναι βιώσιμος ο παραγωγός για όποιο προϊόν και αν μιλάμε. Πολύ γρήγορα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι θα πρέπει το σύνολο των προϊόντων που παράγουμε, όπως το ελαιόλαδο, να μην φεύγει με την μορφή του χύμα, διότι όσο προστίθενται στην αλυσίδα την αγροδιατροφική περισσότερα πρόσωπα, τόσο μειώνεται το όφελος του παραγωγού και τόσο βεβαίως διογκώνεται η τιμή για τον καταναλωτή. Νομίζω ότι είναι σαφές ότι τα νέα συλλογικά σχήματα που θα δημιουργηθούν, γιατί ένας μόνος του δεν μπορεί να κάνει παραγωγή, αξιοποίηση, πιστοποίηση, τυποποίηση μεταποίηση και την προβολή και βεβαίως τη διάθεσή του αν δεν συμμετέχει σε συλλογικά σχήματα υγιή και ισχυρά, ώστε να μπορούν να διαπραγματεύονται να έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τα κόστη τους, ώστε να έχουν την ισχύ να προβάλλονται και να προωθήσουν τα προϊόντα στην αγορά. Τότε ο παραγωγός θα είναι μη βιώσιμος» τόνισε ο κ. Δανέλλης αναφέροντας ως παράδειγμα το ελαιόλαδο, όπου, όπως είπε, στη μόνη χώρα που επιτρέπεται η πώληση χύμα είναι η Ελλάδα και βεβαίως το εκμεταλλεύονται αυτό και οι Ισπανοί και οι Ιταλοί και καταδικάζουν στην πείνα τον Έλληνα παραγωγό, τονίζοντας παράλληλα πως με ελάχιστες εξαιρέσεις τα συνεταιριστικά κινήματα έχουν καταντήσει όπως τα κόμματα.
Από την πλευρά του ο Γιώργος Σταυρακάκης, τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό προϋπολογισμό της Ε.Ε. είναι εξαιρετικά πολύπλοκες και δύσκολες. Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε ότι οι χώρες οι οποίες μόνιμα συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό, βρίσκουν το πρόσχημα ότι βρισκόμαστε στην οικονομική κρίση, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. είναι ένας επενδυτικός προϋπολογισμός, ο οποίος στηρίζει τους τομείς, όπως η έρευνα, η καινοτομία, η ενεργειακή απόδοση, η κινητικότητα των νέων που έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και την επίτευξη κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Άλλωστε πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι το 94,6% του κοινοτικού προϋπολογισμού επιστρέφει στα κράτη μέλη, ενώ μόλις το 5,4% χρησιμοποιείται για λειτουργικές δαπάνες. Γι’ αυτόν το λόγο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλει, και θα το κάνει, να υπερασπιστεί την επαρκή χρηματοδότηση των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Ο Σταύρος Αρναουτάκης τόνισε ότι η Περιφέρεια Κρήτης προετοιμάζεται για τις νέες αλλαγές μέσα από τον στρατηγικό σχεδιασμό, ο οποίος προτάσσει ως άξονες την έρευνα, την καινοτομία, την τεχνολογία, την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αλλά και τους παραγωγικούς φορείς που είναι ο πρωτογενής τομέας και ο τουρισμός. Ο κ. Αρναουτάκης είπε ότι η Κρήτη με το ισχυρό όνομα που διαθέτει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, με τη συνεργασία όλων των φορέων, παραγωγικών τάξεων, πολιτών αλλά και στις δράσεις εξωστρέφειας που έχει αναπτύξει τα δύο τελευταία χρόνια καταφέρνει και βρίσκει τη θέση που της αξίζει τόσο για τα προϊόντα της όσο και για τις υπηρεσίες της. Μάλιστα ο περιφερειάρχης ανέφερε ότι «Ήδη η Περιφέρεια Κρήτης, μέσω του ειδικού φορέα που δημιούργησε, προχωρεί στην πιστοποίηση των προϊόντων του πρωτογενή τομέα με το δυνατό brand name «ΚΡΗΤΗ». Ανάλογες προσπάθειες επίσης καταβάλλονται -όπως ανέφερε- για την ανάδειξη του δυνατού ονόματος «ΚΡΗΤΗ» για την ενιαία προβολή του τουρισμού του νησιού μας».
Ο περιφερειάρχης Κρήτης, όμως, πολλές φορές επανέλαβε την ανάγκη συστηματικής προετοιμασίας της τοπικής αυτοδιοίκησης, προκειμένου, όπως είπε, να μπορεί να απορροφά χρήματα από το ΕΣΠΑ, τονίζοντας πως υπάρχουν περιπτώσεις ολιγωρίας ή ελλιπούς προετοιμασίας σε ότι έχει να κάνει με τις μελέτες με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων. «Πρέπει να δούμε ποια είναι η ετοιμότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλίμονο αν περιμένουμε να δούμε πότε θα βγει μια πρόσκληση της περιφέρειας ή τομεακού προγράμματος. Και εκεί χρειάζεται να υπάρχει η ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας για να μπορεί να γίνει για παράδειγμα το έργο του βιολογικού καθαρισμού. Σε αυτή την προγραμματική περίοδο ο στόχος ο δικός μας είναι να ολοκληρωθούν τα έργα της Κρήτης, που είναι σημαντικά, ώστε να δώσουμε μεγάλη ανάπτυξη στην ύπαιθρο του νησιού, όπου θα αλλάξει το τοπίο με τα έργα των αρδευτικών δικτύων που πρέπει να κάνουμε. Πρέπει να δούμε επίσης πως θα πάμε στοχευμένα στην επόμενη προγραμματική περίοδο και όχι να περιμένουμε να ξεκινήσει και μετά. Πρέπει να δούμε πως δεν θα χάσουμε ούτε ένα ευρώ από τα χρήματα, πως θα πάρουμε χρήματα από τομεακά προγράμματα υπουργείων και πως μόλις ανοίξει η νέα προγραμματική περίοδο θα είμαστε έτοιμοι για να απορροφήσουμε και να μην περιμένουμε το 2017 για να απορροφήσουμε χρήματα».
Ο Πάολο Ντε Κάστρο επεσήμανε ότι «Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στις διαπραγματεύσεις για την Ενιαία Αγροτική Πολιτική, διαπραγματεύσεις οι οποίες είναι πολύ δύσκολες. Mια Ενιαία Αγροτική Πολιτική, η οποία ακόμα σήμερα αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό κομμάτι του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού -πάνω από το 40% αυτού. Μια μάχη που έχει πρωταγωνιστές όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, για να διατηρήσουμε αυτήν την πολύ σημαντική πολιτική, να προστατέψουμε τους αγρότες, τις αγροτικές περιοχές και πάνω από όλα για να κάνουμε την γεωργία πιο «πράσινη», πιο προσεκτική στα προβλήματα που αφορούν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Χωρίς να ξεχνάμε βέβαια και την οικονομική και την κοινωνική βιωσιμότητα αυτού του σημαντικού τομέα, που σημαίνει θέσεις εργασίας, που σημαίνει ευκαιρίες για ανάπτυξη. Το ΕΚ χάρη στην συναπόφαση έχει τις ίδιες δυνάμεις με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή τους υπουργούς Γεωργίας της Ευρώπης. Γι’ αυτό συμμετέχουμε ενεργά και βρισκόμαστε στην παραμονή της ολοκλήρωσης των συμβιβαστικών διαπραγματεύσεων στο εσωτερικό του Κοινοβουλίου που θα ψηφίσουμε μέχρι το τέλος του έτους. Μετά θα είμαστε σε αναμονή των διαπραγματεύσεων για τις δημοσιονομικές προοπτικές. Ελπίζουμε να μην έχουμε άσχημα νέα για την Ενιαία Αγροτική Πολιτική από τις δημοσιονομικές προοπτικές. Εμείς ελπίζουμε να διατηρηθεί ο τωρινός προϋπολογισμός, εμείς δεν θέλουμε ένα νομισματικό «πάγωμα», όπως προτείνει η Κομισιόν, χωρίς να συμπεριλαμβάνει τον πληθωρισμό. Αν έχουμε τους πόρους τότε θα έχουμε σίγουρα μια ΕΑΠ πιο δυνατή, πιο περιβαλλοντική, αλλά θα έχουμε και μια ΕΑΠ πιο προσεκτική στην οικονομία και στην κοινωνία. Θέλουμε να απλοποιήσουμε την ζωή των ευρωπαίων γεωργών. Εμείς στο Ευρωκοινοβούλιο θα κάνουμε τα πάντα για να μειώσουμε τη γραφειοκρατία στην πρόταση της Κομισιόν».