Ένα νέο βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα στην πόλη μας με τον τίτλο: «Τα Νοσοκομεία του Ρεθύμνου», με αφορμή τα 100 χρόνια από την Ένωση της Κρήτης με τη Ελλάδα (1913-2013) και τα 60 από την ίδρυση του σημερινού Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Ρεθύμνου (1953-2013). Συγγραφέας του ο φίλος συμπολίτης δάσκαλος και τέως δημοτικός σύμβουλος κ. Νίκος Ι. Δερεδάκης. Το βιβλίο αυτό υπήρξε καρπός εκπαιδευτικού προγράμματος, που ο συγγραφέας του θέλησε να πραγματοποιήσει στο σχολείο του, με θέμα την «Αστυνομική Σχολή Ρεθύμνου», ως συμμετοχή στα 100 χρόνια από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Όμως, όπως είναι γνωστό, η σημερινή «Αστυνομική Σχολή», επί Κρητικής Πολιτείας, υπήρξε το περίφημο «Τσάρειο Νοσοκομείο», που οι Ρώσοι, ως εγγυήτρια Δύναμη, είχαν δημιουργήσει και αφιερώσει στην πόλη μας. Έτσι, σχεδόν αβίαστα, και παράλληλα προς το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα, προέκυψε, όπως σημειώνει στον πρόλογό του, ο συγγραφέας και το παρόν βιβλίο.
Στο βιβλίο αυτό του κ. Δερεδάκη παρακολουθούμε βήμα προς βήμα την πορεία ίδρυσης τού εν λόγω ευαγούς της πόλης μας καθιδρύματος, που, όπως επισημαίνεται από την ενδελεχή έρευνα του συγγραφέα του, έγινε με πολύ ιδρώτα και αγώνες συνόλου τού ρεθεμνιώτικου λαού, που συστρατεύθηκε σε έναν, τωόντι, τιτάνιο αγώνα με τον τότε δήμαρχό του Στυλιανό Ψυχουντάκη και το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, τους γιατρούς, τους πολιτικούς, την Παγκρητική Ένωση Αμερικής και μάλιστα τον τότε Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Σοφοκλή Βενιζέλο, που επέδειξε προσωπικό ενδιαφέρον για δύο εξαιρετικά σπουδαία έργα του Ρεθύμνου, που τα είδε, στη συνέχεια, και τα δύο, να ευοδώνονται και να υλοποιούνται. τη Σχολή Χωροφυλακής και το Νοσοκομείο Ρεθύμνου. Η ομόνοια και η σύμπνοια για έναν κοινό σκοπό πάντα αποφέρει θετικά αποτελέσματα.
Το βιβλίο του κ. Δερεδάκη μελετά, περαιτέρω, διεξοδικά τα σχετικά με το Νοσοκομείο της πόλης μας από την πρώτη, κιόλας, στιγμή της δημιουργίας του στα χρόνια της Βενετοκρατίας και προχωρεί, στη συνέχεια, στην εποχή της Τουρκοκρατίας, των Ρώσων και της Κρητικής Πολιτείας, στα κατοχικά και μετακατοχικά χρόνια και φθάνει μέχρι και τη δημιουργία του σημερινού νοσηλευτικού καταστήματος. Γι’ αυτό και ο πληθυντικός αριθμός (Τα Νοσοκομεία του Ρεθύμνου) στον γενικό τίτλο του βιβλίου, που αποτελεί, ακριβώς, μία διαχρονική αναφορά σε όλη αυτήν την αλυσίδα των νοσοκομείων που λειτούργησαν στην πόλη μας σε κάθε εποχή (βενετσιάνικα (4 νοσοκομεία), τούρκικα (δύο), ρώσικο (σημερινή Αστυνομική Σχολή), κατοχικό (κλινική Μαρούλη, σημερινό κτίριο Δημοτικής Φιλαρμονικής), μετακατοχικό (στο σημερινό Μουσικό Σχολείο). Μελετά, περαιτέρω, ένα προς ένα όλα τα παραπάνω εξελικτικά στάδια ύπαρξης και λειτουργίας των παραπάνω Νοσοκομείων, παρακολουθώντας προσεκτικά όλες τις μετεγκαταστάσεις των σε κάθε εποχή σε διάφορα κτίρια της πόλης μας και παραθέτοντας άφθονες και λεπτομερείς καταγραφές και πληροφορίες της προόδου και του συντελούμενου σε αυτά έργου.
Το βιβλίο -που είναι έκδοση του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου– κοσμείται από μεγάλο αριθμό φωτογραφιών, που προέρχονται από προσωπικά αρχεία συμπολιτών, αδημοσίευτων ορισμένων, που, μαζί με τα ενδιαφέροντα στοιχεία που επέφερε η επιμελής έρευνα του κ. Δερεδάκη, έρχονται να ολοκληρώσουν και να καλύψουν την έρευνα γύρω από τα Δημόσια Νοσοκομεία της πόλης μας.
Σημαντικά για την ιστορία του Νοσοκομείου είναι και τα τρία «Παραρτήματα» στο τέλος του βιβλίου, όπου παραθέτονται, στο πρώτο, η Νομοθεσία (Νόμος περί Δημοσίων Νοσοκομείων τού 1901) και οι επιστολές που ανταλλάχθηκαν μεταξύ των φορέων και παραγόντων που συνετέλεσαν στη δημιουργία αυτού (ιατρού Νικήστρατου Βογιατζή, Νομάρχη Ρεθύμνου, Προέδρου Παγκρητικής Ενώσεως Αμερικής κ.λπ.), στο δεύτερο το προσωπικό του νέου (σημερινού) Νοσοκομείου, από το έτος 1953 μέχρι σήμερα (κεφάλαιο εξαιρετικής συναισθηματικής αξίας για τους παλαιούς, κυρίως, Ρεθεμνιώτες, που βλέπουν μέσα από αυτό να παρελαύνουν μπροστά τους πρόσωπα και πράγματα τού παρελθόντος αυτής της πόλης) και στο τρίτο παραθέτεται ένα πλούσιο φωτογραφικό λεύκωμα με δεκάδες φωτογραφίες, που καταδεικνύουν λεπτομερώς την ιστορία του ιδρύματος.
Πιστεύουμε ότι ο εκλεκτός και δημιουργικά ανήσυχος του παρόντος έργου φίλος συγγραφέας, καθώς και ο Ιατρικός Σύλλογος του Ρεθύμνου επιτέλεσαν το καθήκον τους στο ακέραιο. Η αίσθηση του χρέους απέναντι στην αγαπημένη τους πόλη είναι εκείνη που καθοδήγησε τις προσπάθειές τους και συνέβαλλε στο ξεπέρασμα των οποιωνδήποτε δυσχερειών. Επιδίωξή τους μοναδική στάθηκε να παραδώσουν στον Ρεθυμνιώτη ένα προσεγμένο και αξιοπρεπές πόνημα αντάξιο της αξιοπρέπειας και της προσοχής με την οποία πρέπει να αντιμετωπίζεται ο κάθε πολίτης αυτού του τόπου όταν περνά τις πύλες του νοσοκομείου μας. Είναι, γι’ αυτό, όλοι -συγγραφέας και εκδότες- άξιοι του «δικαίου επαίνου» αλλά και της αγάπης όλων μας.