Πεδινή Κρήτη
Κεφαλοχώρι με μεγάλη ιστορία και τεράστια παράδοση. Απ’ τις σχολικές του αίθουσες έχουν περάσει χιλιάδες σπουδαίοι άνθρωποι, επιστήμονες, ακέραιοι πολίτες και καλοί πατριώτες. Στις έδρες των αιθουσών έχουν διδάξει τεράστιες προσωπικότητες σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς.
Στην πλατεία του χωριού, πλάι στην ιστορική εκκλησία του κείτεται ένας μεγάλος αγωνιστής, επαναστάτης που αφιέρωσε όλη τη ζωή του για μια αξία: τη ΛΕΥΤΕΡΙΑ. Ενάμιση περίπου αιώνα ατενίζει από εκεί τους πατριώτες του.
Δεκαπενταύγουστος 2014. Η πλατεία και ο τάφος του Καπετάνιου έχουν μετατραπεί σε American bar. Τα σκυλο-τράγουδα ακούγονται μέχρι πρωίας, ασελγώντας σε ζώντες και νεκρούς. Αργά τα πράγματα εκτραχύνονται από την κραιπάλη. Οι δρόμοι του ιστορικού και -παλαιότερα- φιλήσυχου χωριού μετατρέπονται σε πεδία μαχών, όπου νεαροί τους ανεβοκατεβαίνουν, αλληλο-υβριζόμενοι, κρατώντας μαγκούρες, αλυσίδες και λοιπά «εργαλεία» δουλειάς!!! Το ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Μέρα παρά μέρα άσματα, υλακές μερακλωμένων θαμώνων της πλατείας προσβάλλουν την ιστορία αλλά ενδεχομένως και τον εαυτό τους!
Ορεινή Κρήτη
Τίμιος Σταυρός, η ψηλότερη κορυφή της Κρήτης. Βήματα δύσκολα ανεβαίνουν το κακοτράχαλο χιλιο-τραγουδισμένο βουνό για να εκπληρωθεί το «τάμα» στη γενέτειρα του… Δία. Με αρκετό ιδρώτα και γρήγορες ανάσες κοντοσιμώνει η κορυφή. Η θέα κόβει την ανάσα. Ένα κεράκι στην εκκλησία-μιτάτο που κάποιοι με πάρα πολύ κόπο είναι η αλήθεια έστησαν στα 2.456 μέτρα. Απογοήτευση μόλις μπαίνουμε μέσα στο μικρό ξωκλήσι. Σκουπιδαριό κανονικό, από κάποιους που δεν έκριναν σκόπιμο να επιστρέψουν και μάλιστα άδεια, μπουκάλια, κονσερβοκούτια, πακέτα τσιγάρων και κάθε είδους σκουπίδι που κουβάλησαν όταν ανέβαιναν! Ναι, μέσα στο εκκλησάκι! Αλλά και γύρω απ’ αυτό το στίγμα της παρακμής απολύτως σαφές. Κρίμα!
Αναφέρω σπονδυλωτά σκηνές που έζησα για να δείξω το μεγάλο πρόβλημα, που δεν είναι άλλο απ’ την πλήρη «απαιδευσία» μας!!! Όχι, δεν αναφέρομαι στην εκπαίδευση και τη γνώση, αλλά την αγωγή, αυτή που έδινε την αξιοπρέπεια του δύσκολου και φτωχού παρελθόντος στο νησί. Στους κάμπους και τα βουνά του νησιού σήμερα αφήνουμε την καφρίλα μας να μας υπενθυμίζει πόσο ανάγκη έχουμε από κάποια στοιχειώδη πράγματα, τα οποία δυστυχώς εμείς οι μεγαλύτεροι δεν μετακενώσαμε στους μικρότερους.
Ναι, δεν είναι ο κανόνας θα πει κάποιος, αλλά δεν έχει σημασία. Ντράπηκα τόσο όταν ο νεαρός Ιταλός μπήκε στο εκκλησάκι-μιτάτο και βγαίνοντας μόρφαζε με ειρωνικό χαμόγελο!!
Ανταλλάξαμε βλέμματα απογοητευτικό εκείνος, απολογητικό εγώ κι η παρέα μου!!!
* Ο Μιχάλης Τζανάκης είναι φιλόλογος-συγγραφέας
Istor.tzanakis@gmail.com