ΙΙΙ
Από τις διασημότερες «νύφες» του Ρεθύμνου είναι αναμφίβολα η κ. Μαριάννα Βαρδινογιάννη. Η διεθνής της προβολή και το έντονο κοινωνικό της προφίλ, δεν οφείλεται στην οικονομική της επιφάνεια. Ένα τεράστιο ανθρωπιστικό έργο πιστώνεται στην όλη δράση της, που την καταξιώνει και την κάνει παράδειγμα προς μίμηση.
Η κ. Μαριάννα δεν βρέθηκε αμέσως στις τάξεις της υψηλής κοινωνίας. Απέκτησε από νωρίς τις εμπειρίες της εργαζόμενης γυναίκας και της πολύτεκνης μητέρας. Ακόμα όμως και ως σύζυγος ενός από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες του πλανήτη, εκείνη παραμένει μια ευαισθητοποιημένη γυναίκα στην ανθρώπινη δυστυχία και μια τρυφερή μητέρα και γιαγιά.
Είναι μάλιστα από τις ελάχιστες κυρίες της υψηλής κοινωνίας που καμιά διάκριση δεν της χαρίζεται. Είναι όλες, το ελάχιστο που της οφείλει η επιστήμη, η ελληνική κοινωνία, η χώρα μας για το σημαντικό και πολύπλευρο έργο της.
Η Μαριάννα κόρη του Γιώργου και της Ευαγγελίας Μπουρνάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά μεγάλωσε στην Ερμιόνη με τις αρχές μια παραδοσιακής οικογένειας.
Επιμελέστατη στο σχολείο φαινόταν ότι θα συνεχίσει ανώτερες σπουδές. Η ζωή όμως της ετοίμαζε πολλές εκπλήξεις.
Μαθήτρια Γυμνασίου γνώρισε το Βαρδή Βαρδινογιάννη σ’ ένα σπίτι κοινών γνωστών. Εκείνη την εποχή ο επιφανής συμπολίτης μας δεν ήταν ο επικεφαλής ενός οικονομικού κολοσσού. Ήταν ένας απλός αξιωματικός του ναυτικού, ένας νέος με επιβλητικό παράστημα και όλα τα χαρακτηριστικά της Κρητικής καταγωγής του, με τις παρακαταθήκες που του είχε κληροδοτήσει ο πατέρας του Ιωάννης και τους κώδικες της συναισθηματικής ηθικής που ακολουθούσε με θρησκευτική ευλάβεια η μητέρα του Χρυσή.
Κατάλαβε με την πρώτη ματιά ότι η Μαριάννα ήταν η γυναίκα της ζωής του και όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια δεν τον ξεγέλασε το ένστικτό του. Κι εκείνη όμως δεν έμεινε αδιάφορη. Με βασικό θεμέλιο τον έρωτα δημιούργησαν το σπιτικό τους και μια υπέροχη οικογένεια με πέντε παιδιά, τον Γιάννη (1962), την Χριστιάνα (1964), τον Γιώργο (1967), τον Νίκο (1974) και την Βαρδιάννα (1976). Σήμερα βέβαια καμαρώνουν και 11 εγγόνια.
Κουμπάρος στο γάμο τους ήταν ο Χρήστος Λαμπράκης.
Στα πρώτα χρόνια του γάμου της η Μαριάννα εργαζόταν στην αμερικανική πρεσβεία. Για να εξασφαλίζει μάλιστα περισσότερα χρήματα δούλευε και στο ραδιοφωνικό σταθμό στην Αμερικανική Βάση στο Ελληνικό.
Αντιμετώπισε με ψυχραιμία όλες τις δυσκολίες που δημιουργούσαν οι μεταθέσεις του συζύγου της όταν υπηρετούσε στο ναυτικό. Αδιαμαρτύρητα τον ακολουθούσε παντού και φρόντιζε να διευρύνει τους πνευματικούς της ορίζοντες διψώντας για γνώση. Έτσι όταν ο Βαρδής βρέθηκε στην Αμερική, όπου τον έστειλε η υπηρεσία του, εκείνη που τον ακολούθησε χωρίς να το συζητήσει καν αποφάσισε να σπουδάσει οικονομικά στο Denver Universuty, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές της. Ακολούθησε μετάθεση του Βαρδή στη Βρετανία, όπου εκεί η Μαριάννα κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές της στην Ιστορία της Τέχνης.
Όσο χρόνο όμως κι αν της απορροφούσε η εργασία και οι υποχρεώσεις της νοικοκυράς, δεν την στερούσε από τα παιδιά της.
Ο Βαρδής ήταν και παραμένει ο άνδρας της ζωής της. Και η μοναδική στιγμή που αμαύρωσε την ευτυχία της και την σημάδεψε αφήνοντας οδυνηρό τραύμα στην ψυχή της ήταν η απόπειρα δολοφονίας του Βαρδή Βαρδινογιάννη από την 17 Νοέμβρη.
Από τις πρώτες εποχές της μεγάλης αλλαγής που έγινε στη ζωή της με τη διεύρυνση των επιχειρηματικών εργασιών του συζύγου της ξεκίνησε ένα φιλανθρωπικό έργο. Οι ευεργεσίες της αυτές έφεραν κοντά της μια ομάδα απελπισμένων ανθρώπων που περνούσαν ημέρες κόλασης στο νοσοκομείο Παίδων με το παιδί τους να βρίσκεται στο κατώφλι του θανάτου παλεύοντας με τον καρκίνο. Οι γιατροί έκαναν ό,τι μπορούσαν αλλά έλειπε ο εξοπλισμός και οι δυνατότητες για καλύτερη αντιμετώπιση κάθε περιστατικού. Έπρεπε σε μερικές περιπτώσεις να γίνει μεταφορά του ασθενούς σε καλύτερα οργανωμένες μονάδες στο εξωτερικό με μοιραίο τις περισσότερες περιπτώσεις αποτέλεσμα. Όσο για τις συνθήκες παραμονής των γονέων δεν περιγράφονται. Μήνες ολόκληρους που απαιτούσε η επώδυνη θεραπεία των παιδιών, έπρεπε ο συνοδός να βολεύεται σε μια καρέκλα. Ιδιαίτερα τραγική ήταν η κατάσταση γονέων από την επαρχία που δεν είχαν ένα φιλικό σπίτι για να καταφύγουν, όταν είχαν τη δυνατότητα να ξεφύγουν για λίγο από το νοσοκομείο.
Η κ. Μαριάννα τους άκουσε με σπαραγμό ψυχής γιατί η μητρότητα κυριαρχεί πάντα μέσα της κι αμέσως έβαλε σκοπό της ζωής της να κάνει το καλύτερο δυνατόν για τους μικρούς αυτούς ήρωες και τους μάρτυρες γονείς τους. Γνωστός σε όλους ο αγώνας της ενάντια στον καρκίνο της παιδικής ηλικίας μέσα από τη δράση του Συλλόγου «Ελπίδα».
Πρώτη βασική επιδίωξη ήταν η δημιουργία μιας πρότυπης ιατρικής μονάδας, που μέχρι τότε δεν υπήρχε στην Ελλάδα: της Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών (ΜΜΜΟ), όπου θα μπορούσαν να πραγματοποιούνται μεταμοσχεύσεις σε παιδιά που νοσούν από αιματολογικά, γενετικά και κληρονομικά νοσήματα, όπως λευχαιμία, συμπαγείς όγκοι, νευροβλαστώματα, μεσογειακή αναιμία, και άλλα. Πράγματι, ο πρώτος στόχος πραγματοποιήθηκε, και το 1993 η ΜΜΜΟ εγκαινιάστηκε στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία».
Ακολούθησε η δημιουργία του Ξενώνα «Ελπίδα», στην οδό Μικράς Ασίας 46 στην περιοχή Γουδή, που φιλοξενεί παιδιά από την περιφέρεια της Ελλάδας μαζί με τις οικογένειές τους, που έχουν ανάγκη να διαμένουν στην Αθήνα για όσο διάστημα διαρκεί η θεραπεία τους στη ΜΜΜΟ, καθώς και στις ογκολογικές κλινικές των Παιδιατρικών Νοσοκομείων «Αγία Σοφία» και «Αγλαΐα Κυριακού». Ο Ξενώνας εγκαινιάστηκε το 1999.
Μέσα από το έργο της στον Σύλλογο Φίλων Παιδιών με καρκίνο «Ελπίδα» ίδρυσε την πρώτη παιδιατρική Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών στην Ελλάδα, χάρη στην οποία περισσότερα από 860 παιδιά από την Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες έχουν σωθεί μέχρι σήμερα, τον Ξενώνα «Ελπίδα», το πρώτο Ογκολογικό Παιδιατρικό Νοσοκομείο και την πρώτη Τράπεζα Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών στην Ελλάδα, και ανέλαβε μια σειρά από πρωτοβουλίες με στόχο να βοηθήσει τα άρρωστα παιδιά και τις οικογένειές τους.
Παράλληλα η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη στηρίζει πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις Η.Π.Α., ενώ υπήρξε ιδρύτρια και χορηγός του Κέντρου Ελληνιστικών Σπουδών στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Στηρίζει επίσης τα προγράμματα της Unesco για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό σε πολλά μέρη του κόσμου και προωθεί την υλοποίηση των αναπτυξιακών στόχων του ΟΗΕ.
Η Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη ως πρέσβυς Καλής Θελήσεως της Unesco, ως πρόεδρος του «Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη», του Συλλόγου «Ελπίδα» και του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας», συνεργάζεται με πολλούς φορείς, ιδρύματα και μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Στο πλαίσιο όλων αυτών των συνεργασιών, εκτός από τις εκδηλώσεις που διοργανώνει μέσω των ιδρυμάτων της, συμμετέχει σε συνέδρια και διασκέψεις ως ομιλήτρια ή σύνεδρος, καθώς και σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, διεθνείς και ευρωπαϊκές συναντήσεις και εκστρατείες.
Από το 1999, είναι πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της Unesco σε θέματα που αφορούν τα δικαιώματα και την προστασία των παιδιών καθώς και την πολιτιστική κληρονομιά.
Δραστηριοποιείται επίσης ως: Μέλος Δ.Σ. της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, της Διεθνούς Κίνησης Γυναικών για την Ειρήνη, του Διεθνούς Κέντρου για τα χαμένα και κακοποιημένα παιδιά (ICMEC), του Ιδρύματος Mentor κατά των ναρκωτικών, Ιδρυτικό μέλος του Ιδρύματος «Φως της Αφρικής» με επικεφαλής τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αλεξανδρείας Θεόδωρο Β’, μέλος του Προεδρικού Συμβουλίου των «Special Olympics Europe-Eurasia».
Η κ. Μαριάννα που διακρίνεται για την αγάπη της στα Γράμματα και στις Τέχνες έχει ασχοληθεί και με τη συγγραφή. Έχει γράψει το βιβλίο «Προσεγγίζοντας τη γυναικεία ταυτότητα: Αναζητήσεις στη Μινωική Κοινωνία», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη.
Το έργο της Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη είναι διεθνώς αναγνωρισμένο και η ίδια έχει λάβει πολλούς τιμητικούς τίτλους και βραβεία όπως: Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Εποποιίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, Αρχόντισσα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Ιππότης και Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας, Μεγάλο Βραβείο της Χάρτας των Παρισίων ενάντια στον καρκίνο, Βραβείο «Ripple of Hope» του Ιδρύματος «Robert F. Kennedy Human Rights», κ.ά.
Αν και νύφη η τοπική κοινωνία την περιβάλλει με μεγάλο σεβασμό και αγάπη. Έχουν γίνει και εκδηλώσεις προς τιμήν της από τον Δήμο Ρεθύμνου. Και πάντα αισθανόμαστε χρέος απέναντί της όσο εκείνη εξακολουθεί να χαρίζει «Ελπίδα» σε ηρωικά παιδιά κι όσο νοιάζεται για τον ανθρώπινο πόνο.
Όσο για τον άνδρα της πάντα την καμαρώνει και ποτέ δεν διαμαρτύρεται όταν τον υποχρεώνει να βάλει «βαθειά» το χέρι στην τσέπη. Γιατί ξέρει πως ικανοποιεί την επιθυμία ενός επίγειου αγγέλου. Άλλωστε παράδοση δεν αποτελεί για την οικογένεια Βαρδινογιάννη η προσφορά στον πάσχοντα συνάνθρωπο, όπου κι αν ανήκει αυτός;