Το δώρο της γνώσης που κουβαλά μια ζωή συνυφασμένη με τον μαγευτικό κόσμο της επιτραπέζιας ελιάς και του ελαιολάδου ενσωματώνει σε λιγότερες από 150 σελίδες το βιβλίο του Δρoς Απόστολου Κυριτσάκη και της συζύγου του, Ελευθερίας Καραμεσίνη-Κυριτσάκη.
Γραμμένο στην αγγλική γλώσσα, «Το Θαύμα του Ελαιολάδου και της Ελιάς» (πρωτ. «The Miracle of Olive Oil & Table Olives»), όπως είναι ο τίτλος του, περιπλανιέται στα μονοπάτια της ιστορίας του ιερού δέντρου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, ενώ δεν διστάζει να μας ξεναγήσει σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας που σχετίζονται με την ελιά και το λάδι.
Ιστορική αναδρομή και παραγωγική διαδικασία μέσα από τα μάτια ενός ειδήμονα
Με αφετηρία τα αρχαία χρόνια, το βιβλίο εστιάζει στις επικρατούσες θεωρίες για την προέλευση του δέντρου της ελιάς. Από τις θολές καταβολές της ελαιοκαλλιέργειας μέχρι την εξάπλωσή της στην περιοχή της Μεσογείου και τώρα σε όλο τον κόσμο, ο Δρ. Κυριτσάκης ακολουθεί τα χνάρια της πορείας της μέσα στο πέρασμα των αιώνων (σ.σ. σήμερα το ελαιόδεντρο συναντάται σε όλες τις ηπείρους πλην της Ανταρκτικής).
Στη συνέχεια, δίνει έμφαση στην «ταυτότητα» της ελαιοδέντρου, αναλύοντας τα βοτανικά χαρακτηριστικά του, τη σύνθεση του ελαιοκάρπου και τα στάδια ανάπτυξής του.
Με την παρέλευση των προπαρασκευαστικών κεφαλαίων, το βιβλίο προχωρά στην περιγραφή της παραγωγικής διαδικασίας, ακολουθώντας τη διαδρομή των φημισμένων προϊόντων από το χωράφι μέχρι το πιάτο του καταναλωτή.
Καλλιεργητικές πρακτικές, διαφωτιστικές λεπτομέρειες για τη συγκομιδή, την επεξεργασία, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τη συντήρηση και τη χρήση των ελιών και του ελαιολάδου ως λειτουργικών τροφίμων, ξεχειλίζουν από τις σελίδες του βιβλίου δοσμένες με μεράκι από έναν πραγματικό ειδήμονα του αντικειμένου.
Οι εκτενείς προσωπικές εμπειρίες του Δρ. Κυριτσάκη αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι μιας διαδρομής από την οποία σχεδόν όλοι, ακόμα και οι πλέον μυημένοι, θα μπορέσουν να αντλήσουν χρήσιμο υλικό.
Πλεονεκτήματα για την υγεία και αντιπροσωπευτικές συνταγές μεσογειακής δίαιτας
Λεπτομερής μνεία γίνεται στα εντυπωσιακά οφέλη των προϊόντων της ελαιοκαλλιέργειας για την υγεία, ιδιαίτερα σε σύγκριση με τις τάσεις κατανάλωσης ζωικών λιπών που συναντάμε κυρίως στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης.
Μεταξύ άλλων, παρουσιάζονται ιατρικές και επιδημιολογικές μελέτες για τη συμβολή της ελιάς και του ελαιολάδου στην πρόληψη των ασθενειών από το οξειδωτικό στρες και τα καρδιακά νοσήματα.
Επίσης, αναφορά γίνεται στον μηχανισμό δράσης και στη λειτουργία των βιολειτουργικών συστατικών των εν λόγω προϊόντων (τυροσόλη υδροξυτυροσόλη, ελευρωπαΐνη, ελαιοκανθάλη κ.ά.) ως αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών, θωρακίζοντας τον οργανισμό μας.
Ο συγγραφέας του βιβλίου δεν περιορίζεται απλώς στην παράθεση των πλεονεκτημάτων της κατανάλωσης ελαιολάδου για την υγεία, αλλά συμπεριλαμβάνει στο βιβλίο του νόστιμες συνταγές, τις οποίες επιμελείται η σύζυγός του, Ελευθερία Κυριτσάκη.
Άλλοτε απλές, καθημερινές, και άλλοτε πιο σύνθετες, αλλά πάντοτε αντιπροσωπευτικές της μεσογειακής διατροφής, οι συνταγές αυτές παρατίθενται συνοδεία πλούσιου φωτογραφικού υλικού, δίνοντάς μας ερεθίσματα και ιδέες για το πώς θα μπορούσαμε να ενσωματώσουμε περισσότερο ελαιόλαδο και επιτραπέζιες ελιές στην καθημερινή μας διατροφή.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, «Το Θαύμα του Ελαιολάδου και της Ελιάς» συνιστά σπάνιο στολίδι της βιβλιογραφίας για το ελαιόλαδο, όντας ένα εκ των πιο λεπτομερών και κατατοπιστικών συγγραμμάτων πάνω στο θέμα.
Ο συγγραφέας
Ο Δρ. Απόστολος Κυριτσάκης γεννήθηκε το 1944 στο ορεινό χωριό Έλος, στην επαρχία Κισάμου του Νομού Χανίων. Αποφοίτησε από τη Γεωπονική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και, στη συνέχεια, διορίστηκε στον Σταθμό Γεωργικής Έρευνας Χανίων, όπου παρέμεινε μέχρι τη μετάβασή του στις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, από όπου πήρε το Master of Science και το Ph.D. (διδακτορικό).
Είναι τέως Καθηγητής Ελαιολάδου – Λιπαρών Υλών στο Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, ενώ μέχρι σήμερα διατελεί πρόεδρος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Οξειδωτικού Στρες. Από τη δεκαετία του 1980 έχει συγγράψει πληθώρα βραβευμένων βιβλίων πάνω στο αντικείμενο της ειδικότητάς του, ενισχύοντας τη διεθνή του φήμη. Το τελευταίο του πόνημα αποτελεί το απαύγασμα μιας μακράς πορείας, γεμάτης γνώση, εμπειρία και εξειδίκευση στο πεδίο που τον καθόρισε.
